Þjóðviljinn - 13.12.1987, Blaðsíða 9

Einar Heimisson skrifar frá Vestur-Þýskalandi
Dauði
íþrótta-
konu
Lyfjaneysla íþróttamanna íbrennidepli eftir dauða Birgit Dressel
sem var ein fremsta frjálsíþróttakona Vestur-Þjóðverja
Tíunda apríl 1987 lést vestur-
þýskafrjálsíþróttakonan Birgit
Dressel í háskólasjúkrahús-
inu í Mains eftir þriggja daga
dauöastríð. Þjáningar hennar
voru óskaplegar. Þótt Birgit
væri aðeins 26 ára að aldri,
varlíkamihennarorðinn
ónæmur á nánast allar teg-
undir lyfja. Ákafartilraunir
lækna til að lina sársauka
hennar báru engan árangur.
Hverju lyfinu af öðru var dælt í
líkama hennar, en árangurs-
laust. Ekkertstoðaði. Birgit
Dressel dó í höndum tuttugu
manna ráðþrota læknaliðs.
Árið 1981 var sjöþraut gerð að
alþjóðlegri keppnisgrein í
kvennaflokki í stað fimmtar-
þrautar. Keppni í sjöþraut er háð
á tveimur dögum: hinn fyrri er
keppt í 100 metra hindrunarh-
laupi, 200 metra hlaupi, hástökki
og kúluvarpi; hinn síðari í langs-
tökki, spjótkasti og 800 metra
hlaupi.
Birgit Dressel náði besta ár-
angri sínum í sjöþraut á Evrópu-
meistaramótinu í Stuttgart í ágúst
1986. Þar hlaut hún 6478 stig. Á
aðeins ári hafði hún hafist úr 33.
sæti í 6. sæti á skrá um bestu sjö-
þrautarkonur heims. Hún var
orðin einhver bjartasta vonarst-
jarna Vestur-Þjóðverja í frjálsí-
þróttum.
Og nú mátti ekkert gefa eftir.
Heimsmeistaramótið í Róm
framundan, síðan Ólympíul-
eikarnir í Seoul. Birgit og vinur
hennar og þjálfari Thomas Ko-
hlbacher vildu ekki eyða ævinni í
litlu blokkaríbúðinni í Mainz.
Þau bundu vonir sínar við árang-
ur Birgit á frjálsíþróttavellinum.
Frami á stórmótum er ávísun á
frægð og frægð er ávísun á gífur-
legar auglýsingatekjur, þótt op-
inberlega sé viðkomandi áhuga-
maður í íþróttum.
Nú leit út fyrir að draumur
þeirra yrði loks að veruleika.
Fjórða febrúar 1987 tók Birgit
Dressel þátt í sérstakri keppni á
Nýja-Sjálandi, þar sem allar
greinar sjöþrautar voru preyttar
á aðeins einni klukkustund. Hún
hlaut 6201 stig, sem talið er svara
til um 6600 stiga í venjulegri
keppni. Verðlaunasæti á heims-
meistaramótinu virtist vera innan
seilingar.
f sama mánuði gerði Birgit sér
ferð til Freiburgar að hitta lækni
sinn, prófessor Armin Klumper,
líkt og hún gerði einatt á tveggja
mánaða fresti. Stofnun Klumpers
er víðfræg, og árlega taka hann
og samstarfsmenn hans 2400
keppnisíþróttamenn úr öilu
Vestur-Þýskalandi og víðar til
meðhöndlunar. Klumper segir að
þennan dag, 24. febrúar, hafi fátt
amað að Birgit Dressel, hún hafi
Armin KIQmper: Gaf Birgit Dressel
yfir 400 af þeim rúmlega 1000 spraut-
um sem hún fékk á keppnisferli sín-
um.
verið heilbrigð á allan hátt, og
líklegri til afreka en nokkru sinni
fyrr.
Hún hafði líka mikið lagt á sig.
Æft að meðaltali í þrjár eða fjór-
ar stundir á dag.
Miðvikudaginn 8. apríl ætlaði
hún að fara á eina slíka æfingu.
Hún lagði sérstaka áherslu á kúl-
uvarp þennan dag. En skyndilega
fann hún til mikils sársauka á
vinstri síðunni og varð að haltra
út af íþróttavellinum. Hún þekkti
þessa verki; hún hafði tvisvar
áður orðið að hætta æfingum
vegna þeirra.
Birgit leitaði samdægurs ráða
hjá Dr. A., virtum íþróttalækni í
Mains. Hann gaf henni þegar
sprautur, sem áttu að lina sárs-
aukann. En þær dugðu lítið. Síð-
degis sama dag fór Birgit aftur til
Dr. A. sem aftur sprautaði deyfil-
yfjum í líkama hennar.
En sársaukinn dvínaði ekki, og
því fór Birgit Dressel til Dr. A.
daginn eftir. Hún gat nú vart
hreyft vinstri fótlegginn, og hann
var orðinn afar viðkvæmur fyrir
kulda. Dr. A. skrifaði nú lyfseðil
handa Birgit með þremur mis-
munandi róandi lyfjum og deyfil-
yfjum. Slíkar lyfjablöndur eru al-
þekktar í heimi íþrótta. Þær
draga yfirleitt skjótt úr sársauka,
en aukaverkanir í líkamanum eru
ýmsar.
Taugalæknirinn Dr. B. var Dr.
A. til fulltingis er hann skrifaði
lyfseðilinn þrískipta. Dr. B. taldi
raunar lítið ama að Birgit og ráð-
lagði notkun íspoka til að deyfa
sársaukann. En það stoðaði lítið.
Aðfaranótt föstudagsins 10. april
kom Birgit ekki dúr á auga fyrir
kvölum. Hún hringdi þrisvar í
Dr. A. sem ráðlagði henni að
taka meira inn af einu lyfjanna
þriggja, godamed. Hún hringdi
líka í neyðarlækni, Dr. C. Hann
sagði henni að taka aðeins inn
aspirín.
Klukkan hálfsjö um morgun-
inn kom Dr. A. í fyrsta sinn heim
til Birgit. Hann úrskurðaði að
púls hennar væri eðlilegur, og
fann engin merki um taugasjúk-
dóm eða ónæmi á lyf.
Þetta var hin fyrsta af mörgum
röngum sjúkdómsgreiningum,
sem gerðar voru á Birgit Dressel
þennan dag. Hún átti nú eftir að
komast undir hendur 24 lækna á
þeim 16 klukkustundum, sem
hún átti eftir ólifaðar. Dr. A.
reyndi að sprauta enn einni lyfja-
blöndunni í hryggvöðva Birgit.
Hann var hins vegar orðinn svo
stinnur og bólginn að það var
ekki lengur hægt.
Nokkrum klukkustundum síð-
ar var Birgit Dressel flutt á há-
skólasjúkrahúsið í Mainz. Dr. A.
grunaði að um sýkingu í nýrum
væri að ræða. Þar hófst rannsókn
undir stjórn Dr. C. sem nú sinnti
Birgit einn í rúmar þrjár klukku-
stundir. Hann úrskurðaði að ekki
væri um nýrnasteina að ræða, og
enga sýkingu aðra í nýrum. Dr.
C. ráðfærði sig nú loks við
starfsbræður sína, E og F, og
sprautaði síðan enn einu deifilyf-
inu í líkama Birgit Dressel.
Nú var klukkan orðin eitt eftir
hádegi. Birgit Dressel var flutt á
slysadeild sjúkrahússins, þar sem
læknarnir F, G, H og I tóku hana
til meðferðar. Þeir komust loks
að þeirri réttu niðurstöðu, að
ekkert benti til meiðsla af völdum
Birgit Dressei: Ein af skærustu íþróttastjörnum Vestur-Þjóðverja. Allt var lagt í
sölurnar til að ná árangri - og það kostaði hana lífið.
íþrótta. Nú voru kallaðir til
taugalæknarnir J, K og L. Þá
grunaði að um eitrun af völdum
lyfja væri að ræða. Þá skoðun
studdu M og N.
En nú tók hjartsláttur Birgit að
verða æ óreglulegri. Það varð að
gefa henni súrefni. Neyðarlækn-
arnir O, P, Q, R, S, T og U voru
fengnir til. Þá var klukkan orðin
átta að kvöldi. Ekkert stoðaði.
Andardraftur hennar varð
stöðugt óreglulegri. Að lokum
komu læknarnir V og X á vett-
vang. Þeir gerðu það sem í þeirra
valdi stóð. Að lokum var reynt að
örva blóðrásina, með því að gefa
Birgit fjóra poka af blóði, en allt
kom fyrir ekki. Nokkrum klukk-
ustundum síðar lést hún.
Dánarorsök Birgit Dressel hef-
Slgi Wentz: Nýjasta afreksverk
Klumpers var að lækna hann svo
snarlega af meiðslum sínum að
nokkrum vikum síðar hafnaði hann í
öðru sæti á heimsmeistaramótinu í
Róm.
ur enn ekki verið úrskurðuð með
fullri vissu. Allir þeir læknar, sem
meðhöndluðu hana, hafa af
þeirri ástæðu verið firrtir ábyrgð
á dauða hennar.
Sjúkraskýrslur allt frá árinu
1981 benda til að hinn ungi líkami
hennar hafi í raun verið farinn að
kröftum. Hún þjáðist af stöðug-
um verkjum í mjöðm, ökklum og
liðböndum og beinrýrnun í
hnjám. Annar fótleggur hennar
var orðinn tveimur sentimetrum
styttri en hinn. Blóðþrýstingur
var mjög hár og æðar teknar að
lokast. Jafnvel hjartavöðvinn var
farinn að láta undan álaginu.
Á árunum 1980-87 fékk Birgit
Dressel lyfseðla með 101 mis-
munandi lyfi frá þeim ýmsu lækn-
um, sem meðhöndluðu hana.
Meðal þeirra voru hormónalyf,
sem hafa þau áhrif á konur að þær
þyngjast og verða karlmannlegri í
útliti, en á karla að þeir glata
kyngetu. Líkamsvöxtur Birgit
Dressel hafði breyst verulega
vegna þessara lyfja.
Þær sprautur, með lyfjablönd-
um, sem hún fékk á íþróttaferli
sínum, voru á annað þúsund.
Armin Klumper gaf henni yfir
400 þeirra.
Klumper hefur undanfarna
mánuði sætt mikilli gagnrýni fyrir
störf sín, einkum í vikuritinu Der
Spiegel. Ýmsir hafa hins vegar
orðið til að taka upp hanskann
fyrir nann. Hann er dýrkaður og
lofaður fyrir að lækna menn af
meiðslum á ótrúlega skömmum
tíma.Vfðfrægir íþróttamenn eins
og knattspyrnumaðurinn Paul
Breitner og hástökkvarinn Ul-
rike Meyfarth hafa opinberlega
lýst yfir aðdáun á honum. Nýj-
asta afreksverk Klumpers var að
lækna tugþrautarmanninn Sigi
Wents svo snarlega af meiðslum
hans að uokkrum vikum síðar
varð hann í öðru sæti á heims-
meistaramótinu í Róm. í viðtali
við Freiburgarblaðið Badische
Zeitung, segist Klumper aðeins
hafa skrifað upp á 15 af því 101
Iyfi sem Birgit Dressel fékk á ár-
unum 1980-87, og ber á móti því
að sprauturnar sem hann gaf
henni hafi verið yfir 400. Þá tölu
gefa hins vegar sjúkrasamlags-
skýrslur til kynna. Sjálfur vill
Klúmper enga tölu nefna.
Spurningarnar, sem dauði
Birgit Dressel vekur, eru margar.
Átti hún sjálf sök á dauða sínum?
Eru læknarnir raunverulega sak-
lausir? Þegar líkaminn tekur að
sýna álagsmerki er þá ekki skylda
lækna að stuðla að því að álaginu
linni, fremur en það aukist?
Og er það ef til vill svo að holl-
ustunni ljúki, þarsem árangurinn
byrjar? Ýmsir hér í Vestur-
Þýskalandi hafa á síðustu mánuð-
um lýst þeirri skoðun sinni. Víst
er að menn verða í framtíðinni að
gaumgæfa afstöðu sína til keppn-
isíþrótta, og setja mörk milli
þess, sem mannlegt er, og hins,
sem er ofurmannlegt.
Sunnudagur 13. desember 1987 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9