Þjóðviljinn - 09.02.1988, Qupperneq 14
Fjárhagsáœtlun Reykjavíkur 1988
Þetta vill stjómarandstaðan
Flutti 18 ályktunartillögur aukfjölmargra annarra breytingartillagna við lokaafgreiðslufjárhagsáætlunar
1988. Aðeins þrjár samþykktar. Hinar felldar eða vísað til nefnda og ráða
Aldrei fyrr hefur staða borgar-
sjóðs verið jafn sterk sem nú og
hljóðar fjárhagsáætlunin fyrir
1988 upp á 7,6 milljarða króna.
Þessari góðu stöðu er ekki að
þakka góðri stjórn íhaldsmeiri-
hlutans, eins og hann hefur viljað
halda fram, heldur hinu að raun-
hækkun hefur orðið á nær öllum
þjónustugjöldum á undanförnum
árum og nýtur borgarsjóður þess.
Þegar verðbólga var minnkuð
með harkalegum aðgerðum,
1983, þá jukust rauntekjur af út-
svari, þrátt fyrir lækkun á inn-
heimtuhlutfalli. Útsvarið, sem er
stærsti og þýðingarmesti tekju-
stofn borgarinnar, er nú með
staðgreiðslukerfi skatta að fullu
verðtryggt.
Til aðstöðu-
jöfnunar
Það er skoðun stjórnarand-
stöðunnar, Alþýðubandalags,
Kvennalista, Framsóknarflokks
og Alþýðuflokks, að þeim miklu
fjármunum, sem borgin hefur úr
að spila, um 700 milljónum króna
eða um 10% af tekjum, eigi að
verja til aðstöðujöfnunar í stað
ótímabærra lúxusbygginga. f
staðinn leggur stjórnarandstaðan
áherslu á að styrkt sé aðstaða
barna, unglinga og aldraðra.
Stjórnarandstaðan hafnar því
að úr sjóðum Hitaveitu Reykja-
víkur verði varið 124,5 milljónum
króna í veitingahús, „skoppar-
akringlu“, ofan á Óskjuhlíðar-
tönkum og að til byggingar ráð-
húss verði varið 160 milljónum úr
borgarsjóði og 180 milljónum úr
bílastæðasjóði, sem að mestu er
fjármagnað með lántöku. Þess-
um lántökum er hafnað. Þessum
fjármunum, 284,5 milljónum
króna, verði varið til þarfari
framkvæmda á vegum borgar-
sjóðs.
Alyktunar-
tillögur stjórnar-
andstöðunnar
Hér á eftir verður gerð grein
fyrir helstu tillögum sem stjórn-
arandstaðan lagði fram sameigin-
lega við lokaafgreiðslu fjárhagsá-
ætlunar borgarinnar, sem var af-
greidd sl. fimmtudagsnótt í borg-
arstjórn og afdrifum þeirra.
Rekstur
borgarinnar
endurskoðaður
Stjórnarandstaðan telur mikla
þörf á því að taka allan rekstur
Reykjavíkurborgar til gagn-
gerðrar endurskoðunar, þar sem
stjórn borgarinnar skorti aðhald
og virka stjórnun. Hún viil að
fengnir verði sérfræðingar í hag-
ræðingarmálum til að gera
heildarúttekt á rekstrinum. Að
lokinni þeirri úttekt geri sérfræð-
ingarnir tillögur um endurbætur á
skipulagi, stjórnun og rekstri
borgarinnar, þar sem þeir telji að
úrbóta sé þörf. Tillögunni var vís-
að frá.
B-álma
Borgarspítalans
Borgarstjórn samþykkir að
verja á þessu ári 66,5 milljónum
króna úr borgarsjóði til B- álmu
Borgarspítalans í stað lögbund-
innar, 1,6 milljónum króna, sem
meirihlutinn gerir ráð fyrir í
frumvarpi sínu. Tillaga þessi er
við það miðuð að reynt verði að
fylgja áætlun Borgarspítalans frá
því í vor um að ljúka B- álmunni
1990.
í greinargerð með tillögunni
segir að flutningsmenn hennar
séu þeirrar skoðunar, að ekki sé
lengur hægt að láta ríkið stjórna
framkvæmdahraða B- álmunnar.
Fjárframlag þess til B- álmunnar
hefur verið mjög af skornum
skammti á undanförnum árum,
og í ár er ríkisframlagið í sömu
krónutölu og 1987, eða 9
milljónir króna. Engan veginn
hefur verið staðið við samning
ríkis og borgar frá 1984, en þar
var stefnt að verklokum á árinu
1986. Ellefu ár eru nú liðin síðan
framkvæmdir hófust og aðeins
búnar þrjár hæðir af sjö.
Þó borgarsjóði beri aðeins
lagaskylda til að greiða 15%
stofnframlag á móti ríkinu, þá er
ekkert sem bannar að gera betur.
Ástandið í hjúkrunarmálum aldr-
aðra Reykvíkinga og fyrirséð
fjölgun aldraðra á næstu árum
kallar á úrbætur hið fyrsta.
í áætlun, sem gerð var fyrir
spítalann í maí sl., var reiknað
með að ljúka mætti B- álmunni
fyrir rúmar 350 milljónir króna
(miðað við meðalbyggingarvísi-
tölu 1988 - 383 stig). Áætlunin
deilir upphæðinni niður á 3 ár. í
ljósi hins lága ríkisframlags
reikna tillögumenn þó aðeins
með fjórðungi þetta árið, sem
fæst með samanlögðu framlagi
ríkis, Framkvæmdasjóðs aldr-
aðra og borgar, verði tillagan
samþykkt. Við lokaafgreiðslu var
tillögunni vísað frá.
Hjúkrunarheimili
fyrir aldraða
Borgarstjórn samþykkir að
láta á þessu ári hanna og hefja
framkvæmdir við nýtt hjúkrunar-
heimili fyrir aldraða. Á heimilinu
verði gert ráð fyrir rúmum fyrir
32 hjúkrunarsjúklinga auk hús-
næðis fyrir dagvistun. Verði
framkvæmdir við það miðaðar,
að hægt verði að taka heimilið f
noktun í ársbyrjun 1990. Til
þessa verkefnis verði varið 90
milljónum króna á fjárhagsáætl-
un þessa árs.
í greinargerð með tillögunni
segja flutningsmenn að verulegur
skortur sé á hjúkrunarrými fyrir
aldraða í Reykjavík og er það
samdóma álit þeirra, sem að öldr-
unarmálum starfa, að brýnast sé
að bæta úr þessari tegund stofn-
anaþjónustu. Þyrfti nú þegar að
hefja skipulagt átak í uppbygg-
ingu lítilla hjúkrunarheimila í
hverfum borgarinnar, sem svara
betur persónulegum þörfum
fólks en stórar sjúkrastofnanir.
Eftir að Hafnarbúðir voru
seldar á sínum tíma óx þeirri hug-
mynd fylgi í stjórn sjúkrastofn-
ana að byggja hjúkrunarheimili á
lóð spítalans. Heimilið hefur ekki
enn komist af hugmyndastigi, en
með tillögunni hér að framan er
gert ráð fyrir að það gerist á þessu
ári. Lóð Borgarspítalans er án efa
heppileg með tilliti til samnýting-
ar af ýmsu tagi, en hins vegar
telja flutningsmenn þessarar til-
lögu, að til álita komi að huga að
staðsetningu slíks heimilis, t.d. í
Árbæjar- eða Vogahverfi, sér-
staklega með hliðsjón af því,
hversu vel hefur gengið að manna
Seljahlíð í Breiðholti.
Tillögunni var vísað frá.
Bygging dag-
vistunarheimila
Borgarstjórn samþykkir að
auka veruíega framlag sitt til
byggingar dagvistunarheimila í
borginni á næstu árum. Verði
framlagið 160 milljónir króna
1988, auk þess fjár, sem ætlað er
til breytingar og endurbóta eldri
heimila. Stefnt verði að því, að
þetta framlag haldi a.m.k. því
raungildi næstu 5 árin. Hækkunin
nemur 98,3 milljónum króna frá
frumvarpi meirihlutans.
í greinargerð með tillögunni
segir að til marks um þörfina fyrir
hraðari uppbyggingu er sú stað-
reynd, að börnum á biðlistum
dagheimila og leikskóla hefur
fjölgað um 170 síðustu 2 árin. Um
nýliðin áramót voru þau rúmlega
1900, auk þeirra, sem bíða eftir
plássi á skóladagheimili.
Andmælendur hraðrar upp-
byggingar dagvistunarheimila
bera fyrir sig starfsmannaskorti
heimilanna. Slíkar mótbárur
vitná um uppgjöf, sem ekki er
ásættanleg. A starfsmannavand-
anum verður að taka sérstaklega,
svo uppeldisstörf verði eftirsókn-
arverð. Stjórnarandstaðan
væntir þess, að borgarstjórn fari
að tillögum starfshóps, sem skip-
aður var af borgarráði sl. haust til
að leita úrbóta í þessum efnum.
Þar var sett á oddinn að bæta
þurfi launakjör starfsmanna dag-
vistarheimilanna.
Tillögunni var vísað frá við lok-
aafgreiðslu.
50 milljónir
til íbúðakaupa
Borgarstjórn samþykkir að
verja 50 milljónum króna til
íbúðarkaupa í stað 20 milljna
króna í frumvarpi að fjárhagsá-
ætlun. Keyptar verði 30 leiguí-
búðir, þar af 12 til leigu fyrir aldr-
aða, auk þess sem lagt verði til
mótframlag allt að 40 kaupleigu-
íbúða.
í greinargerð með tillögunni
segir að tillagan geri ráð fyrir
svipuðum leiguíbúðakaupum og
undanfarin ár, að viðbættum 12
íbúðum fyrir aldraða, sbr. sam-
þykkt félagsmálaráðs frá 3. des-
ember sl., sem og að tryggt verði,
að framlag ríkisins vegna
kaupleiguíbúða í Reykjavík nýt-
ist að fullu.
Tillagan náði ekki fram að
ganga og var vísað frá.
Unglingahús
í miðbœnum
Borgarstjórn samþykkir að
koma upp unglingahúsi í miðbæ
Reykjavíkur. Verði unglingarnir
sjálfir að verulegu leyti ábyrgir
fyrir starfsemi hússins og rekstri
þess, en þeim til aðstoðar verði
starfsfólk á vegum íþrótta- og
tómstundaráðs. Á fjárhagsáætl-
un ársins verði gert ráð fyrir 20
milljónum króna til kaupa á
húsnæði fyrir þessa starfsemi og 6
milljónum til launa- og rekstrar-
kostnaðar á árinu.
f greinargerð með tillögunni
segir að um nokkurra ára skeið
hafi átt sér talsverð umræða
innan íþrótta- og tómstundaráðs
og félagsmálaráðs um aðstöðu
fyrir unglinga í miðbæ borgarinn-
ar. Liggja ma. fyrir ítarlegar
skýrslur frá starfsmönnum ráð-
anna um fyrirkomulag slíkrar
starfsemi.
Þessi umræða á ekki síst rót
sína að rekja til þess mikla fjölda
unglinga, sem safnast saman í
miðbænum á kvöldin og um helg-
ar. Þar er hins vegar engin að-
staða fyrir þessa unglinga nema
gatan, ef frá eru taldar fáeinar
sjoppur, leiktækjasalir og strætis-
vagnaskýli.
Unglingarnir þurfa, rétt eins
og þeir, sem fullorðnir teljast, að
eiga sér einhvern samastað í
hjarta borgarinnar. Á þetta sér-
staklega við um aldurshópinn 15
- 18 ára, sem hefur takmarkaðan
áhuga á félagsmiðstöðvum hverf-
anna. Ef unglingarnir ættu sér
„einhvern samastað í miðbæn-
um, sem byggður væri upp á
þeirra eigin forsendum, gæti það
dregið úr reiðileysishangsi á göt-
um úti, sem oft á tíðum eykur á
vanlíðan og spennu meðal ákveð-
ins hóps, sem brýst svo út í vímu-
efnaneyslu og skemmdarverkum
af ýmsu tagi. Unglingahús er því
ekki aðeins sjálfsögð þjónusta
við unglinga í borgarsamfélagi,
heldur líka og ekki síður liður í
fyrirbyggjandi starfi.
Við afgreiðslu var tillögunni
vísað til íþrótta- og tómstunda-
ráðs til frekari umfjöllunar.
Æskulýðshús
í Grafarvoginn
Borgarstjórn samþykkir að
veita 7 milljónum króna til kaupa
á húsi í Grafarvogshverfi fyrir
æskulýðsstarf.
í greinargerð með þessari til-
lögu segir að engin aðstaða sé
fyrir almennt félags- og tóm-
stundastarf barna og unglinga í
Grafarvogshverfi. í ört vaxandi
hverfi, þar sem meðalaldur íbúa
er hvergi lægri í borginni, er mikil
nauðsyn á að skapa nú þegar að-
stöðu fyrir æskulýðsstarf. Flutn-
ingsmönnum tillögunnar er ljóst
að miðað er við, að Foldaskóli
verði jafnframt skólastarfinu,
félags- og menningarmiðstöð
hverfisins. Þar til skólinn er tilbú-
inri að taka við sem félagsmið-
stöð, þarf að útvega tímabundið
húsnæði fyrir æskulýðs- og fé-
lagsstarf í Grafarvogi.
Það er skemmst frá því að segja
að tillögunni var vísað frá við af-
greiðslu.
Félagsmiðstöð
í Seljahverfi
Borgarstjórn samþykkir að
hefjast strax handa um að koma
upp félagsmiðstöð fyrir börn og
unglinga í Seljahverfi. Borgar-
stjórn veitir til þess 15 milljónum
króna.
í greinargerð með tillögunni
segja flutningsmenn, að eins og
borgarfulltrúum sé kunnugt um,
keypti borgarsjóður Vogasel 5 í
þessu skyni, en vegna mótmæla
íbúanna við starfseminni var hús-
ið nýlega selt fyrir 11 milljónir
króna.
Flutningsmenn benda á að við
Heiðarsel í Seljahverfi er til lóð,
sem er tilvalin fyrir þessa starf-
semi. Þyki sá kostur ekki hag-
stæður þá er rétt að benda á, að
sóknarnefnd Seljakirkju hefur
boðið borginni samstarf um, að
æskulýðs- og félagsmiðstöð
hverfsins verði staðsett í einu af
samtengdum húsum kirkjunnar.
Þessari tillögu var vísað til
íþrótta- og tómstundaráðs til
frekari umfjöllunar.
Viðhald
skólahúsnæðis
Borgarstjórn samþykkir að
gera átak í viðhaldi skólahúsnæð-
is á næstu árum.
í greinargerð með tillögunni
segja flutningsmenn að þrátt fyrir
að til sé áætlun um nauðsynleg
viðhaldsverk á húsnæði grunn-
skóla borgarinnar, sjást ekki nein
merki þess í tillögum meirihlut-
ans að þeirri áætlun verði fylgt og
skólarnir verði látnir halda áfram
að drabbast niður. Því sé
nauðsynlegt að taka á þessum
málum, því það er deginum ljós-
ara að skóli sem skortir allt við-
hald, er ekki til þess fallinn að
auka á virðingu nemendanna
fyrir honum. Eftir því sem þessi
mál séu látin reika á reiðanum,
verði tilkostnaðurinn sífellt hærri
þegar loks verður tekið á þeim.
Tillagan náði ekki fram að
ganga og var vísað frá.
Tilraunaskóla
í Hamrahverfi
Borgarstjórn samþykkir, að á
næsta ári verði hafist handa við
að reisa nýjan skóla í Hamra-
hverfi í Grafarvogi fyrir börn að
12 ára aldri. Skólinn verði til-
raunaskóli samkvæmt heimild í
65. grein laga nr. 63/1974, sbr. þó
3. mgr. þessarar tillögu. Jafn-
framt verði gerð tilraun með
rekstur dagheimilis og skóladag-
heimilis undir sama þaki sam-
kvæmt lögum nr. 112/1976.
Fjöldi barna fari ekki yfir 400.
Tilraunin felst í því að setja á
laggir og starfrækja skóla, þar
sem fram fer kennsla og dagvist í
einni stofnun. Bygging og starf-
semi verði á þann veg, hvað varð-
ar húsakost, búnað, starfslið og
önnur skilyrði, að uppfylli
ákvæði laga og reglugerða þar
um, þó þannig að um samrekstur
verði að ræða með möguleikum á
að samnýta húsakynni og þjón-
ustu eftir því sem við á.
Til að þetta megi verða þarf
Reykj avíkurborg að fá undan-
þágu frá ákvæðum um kostnaðar-
skipti ríkis og sveitarfélaga,
þannig að ríkið greiði 50% af
stofnkostnaði og 50% af rekstrar-
kostnaði beggja stofnananna.
Reykjavíkurborg leiti hið allra
fyrsta eftir samstarfi við mennta-
málaráðuneytið um að slík til-
raun verði gerð, þannig að hægt
verði að hefjast handa þegar á
næsta ári við hönnun hússins.
Jafnframt verði settur á fót
samstarfshópur fulltrúa minni-
og meirihluta í borgarstjórn, full-
trúa menntamálaráðuneytis,
SAMFOKS, stjórnar dagvista,
fóstra, kennara og skólastjórn-
enda til að móta tillögur um innra
starf stofnunarinnar.
í greinargerð með tillögunni
segja flutningsmenn að öllum
ættu að vera ljósar þær breyting-
ar, sem orðið hafa á lífi barna og
fjölskyldna þeirra á undanförn-
um tveimur áratugum. Hér á
landi hefur staða foreldra með
lítil börn stöðugt versnað á þess-
um tíma, þrátt fyrir vaxandi vel-
megun þjóðarinnar í heild. Báðir
foreldrar vinna í auknum mæli
utan heimilis, og 1985 var einn
fjórði hluti allra barnafjölskyldna
einstæðir foreldrar. Þetta og
margt annað kallar á aukna
ábyrgð samfélagsins á uppeldi
barna. í Reykjavík hefur upp-
bygging og úrræði á þessu sviði
verið fyrr á ferð en annars staðar
á landinu, en fullnægir þó engan
veginn hinni brýnu þörf sem fyrir
er.
Vegna þessa telja flutnings-
menn þessarar tillögu mikilvægt
að leita nýrra leiða og koma á fót
skóla hér í borg, sem stenst kröf-
ur nútímans varðandi uppeldi og
uppfræðslu, með þarfir barna í
fyrirrúmi.
f grannlöndum okkar hefur
14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þrlðjudagur 9. febrúar 1988