Þjóðviljinn - 28.02.1988, Blaðsíða 4

Norðurlandaráð auglýsir
lausa til umsóknar stöðu
aðstoðarframkvæmdastjóra
skrifstofu Norðurlandaráðs
í Stokkhólmi
Norðurlandaráö er samstarfsvettvangur þjóð-
þinga og ríkisstjórna Norðurlanda. Á milli hinna
árlegu þinga Norðurlandaráðs leiðir og samræm-
ir forsætisnefnd ráðsins þann hluta samstarfsins
sem varðar þjóðþingin. Forsætisnefnd nýtur við
það atbeina skrifstofu forsætisnefndar Norður-
landaráðs, Tyrgatan 7, Stokkhólmi.
Við skrifstofu forsætisnefndar Norðurlandaráðs,
sem hefur stöðu alþjóðlegrar stofnunar, starfa
þrjátíu manns. Þar eru notuð jöfnum höndum
danska, norska og sænska og krafist er góðrar
kunnáttu í einhverju þessara mála.
Skrifstofunni stjórna aðalframkvæmdastjórinn,
tveir aðstoðarframkvæmdastjórar og upplýs-
ingastjóri. Starf það sem nú er auglýst felst m.a. í
skipulagningu og samræmingu á störfum ráðsins
og fundahöldum. Einnig mun viðkomandi fylgjast
með sérstökum nánar tilteknum málaflokkum.
Umsækjendur skulu hafa víðtæka reynslu af op-
inberum störfum, atvinnulífi eða störfum félaga-
samtaka. Þekking á þjóðfélagsháttum á Norður-
löndum og norrænu samstarfi er æskileg.
Framkvæmdastjorar og upplýsingastjóri skrif-
stofunnar eru karlmenn, en leitast er við að fjöldi
karla og kvenna í stöðum þessum verði sem
jafnastur.
í boði eru góð kjör en um þau fer skv. sérstökum
norrænum reglum.
Ráðningartíminn er fjögur ár og hefst 1. ágúst nk.
Ríkisstarfsmenn eiga rétt á leyfi frá störfum
vegna starfa hjá Norðurlandaráði.
Nánari upplýsingar veita aðalframkvæmdastjóri
skrifstofunnar, Gerhard af Schultén, og aðstoð-
arframkvæmdastjóri hennar, Kjell Myhre-Jensen
í síma 9046 8 143420 og Snjólaug Ólafsdóttir í
síma 91/11560. Formaður starfsmannafélagsins
á skrifstofu Norðurlandaráðs er Tómas H.
Sveinsson.
Umsóknum skal beina til forsætisnefndar
Norðurlandaráðs (Nordiska rádets presidium) og
skulu þær berast skrifstofu forsætisnefndar
Norðurlandaráðs (Nordiska rádets presidiesekr-
atariat, Box 19506, S-104 32 Stockholm) fyrir 16.
mars n.k.
Norrænn styrkur til bókmennta
nágrannalandanna
Ráðherranefnd Norðurlanda hefur skipað sérlega
nefnd til að ráðstafa því sem árlega er veitt til að
styrkja útgáfu á norrænum bókmenntum í þýðingu á
Norðurlöndum. Fyrsta úthlutun nefndarinnar á styr-
kjum í þessu skyni 1988 fer fram í júní.
Norrænn styrkur til þýðinga á
bókmenntum nágrannalandanna
Þá mun nefndin einnig í júní úthluta styrkjum til þýð-
inga á árinu1988. 75.000 danskar krónur eru til um-
ráða, og er þeim fyrst og fremst ætlað að renna til
þýðinga úrfæreysku, grænlensku, íslensku og samís-
ku á önnur norðurlandamál.
Umsóknareyðublöð ásamt leiðbeiningum fást hjá
menntamálaráðuneytinu í Reykjavík, eða frá skrif-
stofu Ráðherranefndar Norðurlanda í Kaupmanna-
höfn.
Umsóknarfrestur fyrir báða þessa styrki rennur út 1.
apríl 1988.
Umsóknir sendist til:
Nordisk Ministerrád
Store Strandstræde 18
DK-1255 Kobenhavn K, Danmark
nessu gamia bilæti at Stalín fylgir svofelldur texti: Stalín er Lenín vorra daga. Við nafn Stalíns tengja sovétþjóðirnar allar
sínar framfarir og sigra.
Enginn getur sýknað Stalín af
því að hann hafi sjálfur skipu-
lagt tortímingu verulegs hluta
bændastéttarinnar, mennta-
mannaog náinnasamstarfs-
manna Leníns í flokknum, af
því að hann hafi um tveggja
áratuga skeið haldið uppi
grimmdarofsóknum sem bitn-
uðu á miklum fjölda manna, af
þeim harmleik sem lék So-
vétríkin grátt við upphaf styrj-
aldarinnar... Ótti valdkerfisins
við uppreisn fólksins hvatti til
þess að komið var á altæku
kerfi ógnarstjórnar í ríkinu,
sem ekki var hægt að losna
við nema með dauða leiðtog-
ans.
Þessar setningar eru úr nýrri
grein um Stalínstímann í Sovétr-
íkjunum. Sú grein er ekki eftir
einhvern „borgaralegan“ sagn-
ræðing, né heldur „sósíalista sem
hefur gefist upp fyrir áróðri
auðvaldsins" eins og einhver
kynni að lialda. Þetta er úr grein
eftir Viktor Kíseljov, einn þeirra
sem um þessar mundir eru að út-
skýra fyrir heiminum hvað glas-
nost er og perestrojka. Og það er
sovéska fréttastofan APN sem
dreifir þessari grein.
Merkur maður
á sinni tíð
Sumirspyrja: af hverjueralltaf
verið að vesinast með Stalín
dauðan? Til hvers er það? Var
hann ekki merkur maður á sinni
tíð? Af hverju vilja menn „sverta
minningu látins manns“ ? (svo
notað sé orðalag úr íslenskri
blaðaumræðu af öðru tilefni).
Margt ber til þess. Og það er
Ijóst að sovétmenn á tíð Gorbat-
sjovs treysta sér ekki til að skapa
þann þunga sem fylgja skuli
nauðsynlegum breytingum í
landinu nema þeir tali um Stalíns-
tímana af meiri alvöru og hrein-
skiptni en fyrr.
Tilhlaup Khrúsjovs
Eins og eldri menn muna var sú
tíð að þeir sem trúðu á sjálfsmynd
Sovétríkjanna gengu út frá því
sem vísu, að Jósef Stalín sæti uppi
með alla þá visku og þann kraft
sem til þurfti til að greiða götu
sósíalismans í heiminum. En
þrem árum eftir dauða hans hélt
eftirmaður hans í oddvitasæti hjá
Kommúnistaflokknum, Níkíta
Khrúsjov, fræga leyniræðu á
flokksþingi. Þar var talað um af-
brot Stalíns mörg og stór gegn
miklum fjölda manna, einkum þó
kommúnistum og háttsettum
herforingjum í Rauða hernum,
um óréttmætar ákærur og dauða-
dóma og margt fleira, sem hefði
m.a. skapað „persónudýrkun" í
landinu, truflað „lenínskar
grundvallarreglur" í stjórn ríkis-
ins og valdið því að Sovétríkin
voru illa undir styrjöld við
Hitlers-Þýskaland búin.
Á þessu fræga „uppgjöri“
Khrúsjovs voru margir annmark-
ar, þótt svo það leiddi af sér hjá
mörgum sem til þekktu góðar
vonir um betri stjórnarhætti og
framfarir á ýmsum sviðum.
Annmarkarnir voru ekki aðeins í
því fólgnir að „hreinsanirnar“
miklu voru áfram hálfgert
feimnismál. Sem þýddi að fáir
þeirra sem saklausir voru af lífi
teknir voru hreinsaðir af ákærum
opinberlega, sakborningar í
illræmdum Moskvuréttarhöldum
1936-1938 héldu áfram að svífa í
lausu lofti. Annað var lakara: hjá
Khrúsjov og hans mönnum voru
„yfirsjónir" (enn eitt dæmi um
það hve feimnisleg orð voru not-
uð um afbrot mörg og stór) Sta-
líns voru kenndar hans persónu-
legum göllum - en að öðru leyti
var látið sem Flokkurinn og sós-
íalisminn hefðu ekki orðið fyrir
neinum teljandi skakkaföllum.
Og gætu ekki orðið. aðan af síður
voru dregnir af reynslu Stalíns-
tímans marktækir lærdómar um
að meira en lítið væri að í hinum
besta heimi allra heima - m.ö.o.
Sovétríkjunum.
Þetta varð því allt mjög í skötu-
líki. Og eftir að Khrúsjov var
steypt af stóli árið 1964 var smám
saman horfið frá þeirri hálfvolgu
viðleitni til uppgjörs við fortíðina
sem hann hafði bryddað upp á.
Ritskoðunin sá til þess, að ekki
var lengur hægt að segja frá pólit-
ískum fangabúðum og þeim sem
þar létu líf sitt. Og þegar fram á
daga Brézhnévs leið varð opinber
viðleitni til að hvítþvo Stalín af
syndum (með þögn um
„hreinsanirnar" og fleira illt) og
4 SÍÐA - ÞJÖÐVILJINN Sunnudagur 28. febrúar 1988