Þjóðviljinn - 23.04.1988, Síða 3
FRETTIR
Verkföll
verslunarmanna
Samstaðan
skilar
árangri
- Verkalýðsmálaráð Alþýðu-
bandalagsins styður heilshugar
kjarabaráttu verslunarfólks og ég
er viss um að ef verslunarfólk nær
að standa saman í þessari baráttu
þá nær það sínum kröfum fram,
segir Björn Grétar Sveinsson for-
maður Jökuls á Hornafírði og
formaður Verkalýðsmálaráðs
AB.
- Við bárum ekki gæfu til þess
að ná samstöðu í verkalýðsfé-
lögunum um að fara fram með
reglulegar kaupkröfur í þeim
anda sem verslunarmenn hafa
sett fram. Það er einfaldlega
skýringin á því að við náðum ekki
lengra. Ég þykist hins vegar viss
um að verkafólk hefði verið tilbú-
ið að standa á þeim kröfum og
berjast fyrir 42 þúsund króna lág-
markslaunum eins og Vest-
mannaeyingar og verslunarmenn
eru að gera nú.
Björn sagði gott til þess að vita
hversu afdráttarlaus skilaboðin
væru sem komið hefðu frá versl-
unarmönnum. - Þetta verður
hörð barátta og ég veit að það
gerir hana ekki auðveldari að
önnur félög skuli vera búin að
semja um 32 þúsund krónur en
ekki 42 þúsund. Ég minni á sam-
þykkt Verkalýðsmálaráðs Al-
þýðubandalagsins á dögunum um
45-55 þús. króna lágmarkslaun
og einnig að verkalýðsforystan
hlýði kalli og vilja félagsmanna í
kjarabaráttunni, og ítreka hvatn-
ingu ráðsins í samþykktinni til
launafólks um allt land að sýna í
verki samstöðu með verslunar-
mönnum og Vestmannaeying-
um, sagði Björn Grétar. -lg.
Verslunarmenn
Taugastríð í Kaiphúsi
Launaliðir ekki rœddir. Rifistumframkvœmd verkfallsins
rátt fyrir langar setur deilu-
aðila í Karphúsinu í gær mið-
ar ekkert í samkomulagsátt.
Fundir stóðu sleitulaust frá kl. 14
og fram á kvöld en launaliðirnir
komust aldrei á dagskrá. Til-
högun yfírvinnu og greiðslna
vegna námskeiða voru rædd
ásamt matmálstímum.
Seinnipartinn í gær tóku málin
svo nýja og óvænta stefnu. At-
vinnurekendur gerðu athuga-
semdir við leiðbeiningar til verk-
fallsvarða, þar sem segir að vers-
lunarmenn geti misst lífeyrisrétt-
indi sín brjóti þeir verkfallið. Við
þetta fór taugastríð af stað. Vers-
lunarmenn bentu á að félagar
þeirra gætu ekki bara hirt réttindi
félagsins, heldur yrðu þeir líka að
axla skyldur þess.
í gærkvöldi lagði samninga-
nefnd verslunarmanna svo fyrir
bókun hjá sáttasemjara þar sem
rangtúlkun atvinnurekenda á
leiðbeiningunum er mótmælt.
Benda verslunarmenn á að þeir
launþegar á félagssvæði VR sem
vilji eiga aðild að lífeyrissjóðnum
skuli vera félagar í VR og lúti
leiðbeiningarnar að því að gera
launþegum grein fyrir þessu
ákvæði reglugerðarinnar.
Staðhæfingar vinnuveitenda um
að túlkun Verslunarmannafé-
lagsins á ákvæðinu feli í sér kröfu
um upptöku á eignum lífeyris-
sjóðsfélaga séu því ekki
sannleikanum samkvæmar, og
krefst samninganefnd VR þess að
vinnuveitendur láti af ábygðar-
lausum vinnubrögðum og gangi
þegar í stað til efnislegrar um-
ræður um kröfur félagsins.
Pjóðviljinn ræddi í gær við
marga forystumenn verslunar-
manna í Karphúsinu. Þeim bar
öllum saman um að ekkert mið-
aði á meðan umræða um launal-
iðina lægi í láginni.
Víglundur Þorsteinsson, for-
maður iðnrekenda, sagði ekki
koma til boðunar verkbanns fyrr
en í fyrsta lagi á mánudag. Hann
sagði ekki koma til greina að láta
verslunarmenn eina ráða ferðinni
í þessari deilu. Víglundur taldi
Pétur Sigurðsson, formann Al-
þýðusambands Vestfjarða, vera
sigurvegara samningamála 1988.
Eftir þessum ummælum að dæma
gæti frekari harka hlaupið í
deilurnar eftir helgi.
-hmp
Samningafólk verslunarmanna tók lífinu með stóískri ró í Karphúsinu í gær. Mynd: Sig
Framsóknarflokkunnn
Engin tillaga um gengisfellingu
Steingrímur Hermannsson: Kannast ekki við gengisfellingartillögu.
Margt afþví sem sagt hefur verið tómtfleipur ogþvœla.
Miðstjórnarfundur Fram-
sóknarflokksins fer fram í
dag á Holiday Inn. Beðið hefur
verið eftir þessum fundi með tölu-
verðri eftirvæntingu enda mark-
mið hans að endurskoða afstöðu
Framsóknarflokksins til stjórn-
arsamstarfsins. Undanfarna daga
hafa birst í fjölmiðlum tillögur
þær sem sagt er að verði til um-
ræðu á fundi þessum. Steingrím-
ur Hermannsson, formaður
Framsóknarflokksins, sagði í
samtali við Þjóðviljann að margt
af því sem sagt hefði verið væri
tómt fleipur og þvæla og nefndi
sem dæmi að hann kannaðist ekki
Ráðhúsið
Tilmæli
um stöðvun
Jóhanna Sigurðardóttir fél-
agsmálaráðherra sendi í gær Da-
víð Oddssyni borgarstjóra bréf,
þar sem hún fer fram á að fram-
kvæmdum við byggingu Ráð-
hússins í Tjörninni verði hætt þar
til ráðherrann hefur fellt úrskurð
um réttmæti graftarleyfis vegna
byggingarinnar.
Það voru íbúar við Tjarnargötu
sem kærðu graftarleyfi bygginga-
nefndar borgarinnar til ráðherra.
Jóhanna óskaði umsagnar skipul-
agsstjórnar ríkisins og borgarinn-
ar um kæruna, en á fundi skipul-
agsstjórnar í vikunni var frestað
afgreiðslu á tillögu um að mæla
gegn graftarleyfinu.
við að flutt yrði tillaga um gengis-
fellingu.
„Á þessum fundi munum við
taka stjórnarsáttmálann til skoð-
unar og vega og meta hvað
áunnist hefur af því sem þar var
sett fram. Einnig munum við
ræða um hvernig draga beri úr
viðskiptahallanum, lækka vexti,
Vegna verulegs verðafalls á
sjávarafurðum á Ameríku- og
á Evrópumarkaði, að meðaltali
frá 7-15% eftir tegundum, og lík-
inda á að saltflskur eigi eftir að
lækka um önnur 8% á næstunni,
hrópa fískvinnslumenn á gengisl-
ækkun sem þeir segja að verði að
vera í það minnsta 10% til við-
bótar þeirri 6% lækkun sem varð
ekki alls fyrir löngu.
Samkvæmt útreikningum
Þjóðhagsstofnunar þýðir 5% al-
menn lækkun á botnfiskafurðum
um 1,5 miljarða króna rýrnun út-
flutningstekna, en ef lækkunin er
helmingi meiri táknar það allt að
3 miljarða tap.
Að sögn Jóhanns A. Jóns-
; sonar, framkvæmdastjóra Hrað-
frystihúss Þórshafnar, er tap á
fiskvinnslunni í dag að meðaltali
draga úr byggðaröskun og fjalla
um stöðuna í efnahagsmálum al-
mennt,“ sagði Steingrímur og
bætti því við að hann ætti von á
góðum og árangursríkum fundi.
Meðal þeirra hugmynda sem
komið hafa fram í efnahagsmála-
nefnd Framsóknarflokksins, sem
unnið hefur að undirbúningi
um 10% og á eftir að aukast ef
ekkert verður að gert.
Fastgengisstefna stjórnvalda hef-
ur gert það að verkum að mis-
munurinn á milli tekna og kostn-
aðar hjá vinnslunni eykst sífellt,
ásamt því að vaxtastefnan gerir
það að verkum að fjármagns-
kostnaður fyrirtækja er sums-
staðar orðinn allt að 20% af tekj-
um, en ætti að öllu eðlilegu að
vera um 4%.
Jóhann sagði að það væri eng-
um blöðum um það að fletta að
skilningur stjórnvalda á vanda
fiskvinnslunnar væri nánast eng-
inn, og í stað þess að grípa til
viðeigandi ráðstafana sætu ráða-
menn fastir á úreltum grundvall-
aratriðum í gengismálum í stað
þess að skrá gengið eftir fram-
boði og eftirspurn hverju sinni.
miðstjórnarfundarins, er að
draga úr viðskiptahallanum með
tollum á lúxusvörur, tollum á
nýja bíla, að setja höft á erlend
lán og að setja þrengri reglur við
starfsemi fjármagnsmarkaðarins,
það er þess hluta hans sem er
utan banka- og sparisjóðakerfis-
ins -FRI
Sömu sögu hafði Bjarni Kr.
Grímsson, kaupfélagsstjóri
Kaupfélags Dýrfirðinga á Þing-
eyri, að segja. Þar vestra eru
menn að huga að endurskipul-
agningu í rekstri frystihússins á
sama hátt og þeir hjá Granda hf. í
Reykjavík hafa nýlega kunngert,
til að ná fram meiri framleiðni, en
þó með öðrum formerkjum þar
sem engum starfsmönnum verð-
ur sagt upp.
„Ef ekkert verður að gert má
fastlega gera ráð fyrir enn frekari
flótta fólks frá landsbyggðinni
suður á höfuðborgarsvæðið og
fiskvinnslan hverfur út á sjóinn
um borð í frystitogarana, sem
virðist vera eina ráðið í þessu
svartnætti,“ sagði Bjarni Kr.
Grímsson.
—grh
Launamál Guðjóns B.
Lekið
daginn fyrir
verkfall
Margfaldar
endurgreiðslur á
kostnaði
Launamál Guðjóns B. Ólafs-
sonar forstjóra Sambandins eru
enn komin í hámæli cftir að
greinargerð Geirs Geirssonar
endurskoðanda SÍS um launamál
Guðjóns var lekið til fréttastofu
sjónvarpsins daginn fyrir verkfall
verslunarmanna.
í þessari greinargerð kemur
fram að mánaðarlaun Guðjóns
námu 1.5 miljón króna síðasta
starfsár hans hjá Iceland Seafood
og tekjur hans á árinu 1986 nárnu
rúmum 16 milljónum króna, sem
munu vera 28-föld meðallaun hjá
Sambandinu á því ári.
En það er annað sem vekur at-
hygli í þessari greinargerð sem
nær yfir tímabilið 1981 til 1987.
Þar kemur m.a. fram að ferða-
kostnaður sem Sambandið borg-
aði fyrir Guðjón þetta tímabil
nam 434.000 dollurum eða um 17
miljónum króna auk 210.000
dollara sem Guðjón lagði fram
nótur fyrir. Þessi aukaferða-
kostnaður nam því um 100 doll-
urum á dag á þessu tímabili.
Heildarlaun Guðjóns á árun-
um 1981 til 1987 námu um 90
miljónum króna, en sem kunnugt
er af fréttum taldi Erlendur Ein-
arsson fyrrverandi forstjóri Sam-
bandsins að hann hefði fengið
rúmlega 500.000 dollara umfram
umsamin laun á þessu tímabili. í
skýrslu endurskoðandans kemur
fram að mismunur uppreiknaðra
kostnaðarfjárhæða og greiddra
bónusa á þessu tímabili sé
550.000 dollarar, en 350.000 doll-
arar sé tekið tillit til skatta.-FRI
Fiskvinnslan
Minnst 10% gengisfelling
7-15% verðfall á sjávarafurðum. Líkurá8% lœkkun saltfisks. Tap áfrystingunni
að meðaltali um 10%. Fiármagnskostnaður allt að 20% aftekjum
Laugardagur 23. apríl 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3