Þjóðviljinn - 01.02.1991, Blaðsíða 7

Fjórði hver
hermaður svartur
Mannfall Bandaríkjamanna í Persaflóastríði kemur að öllum líkindum
miklu harðar niður á hinum svarta hluta þjóðarinnar en þeim hvíta
ush Bandaríkjaforseti
hefur mikinn meirihluta
íbúa lands síns á sínu bandi í
Persaflóastríði, ef marka má
skoðanakannanir, en um fulla
þjóðareiningu er þar þó ekki að
ræða viðvíkjandi því stríði.
Einna athygiisverðast í því sam-
bandi er að um fjórir af hverj-
um tíu bandarískra blökku-
manna eru óánægðir með að
Bandaríkin skyldu fara í það
stríð.
16% hvítra á móti -
39% svartra
Þegar Bandaríkjaþing sam-
þykkti heimild til handa forseta
um að beita vopnum gegn írak,
fáum dögum áður en stríðið hófst,
kom helsta andstaðan við þá
heimild frá svörtum demókrata-
þingmönnum. Flestir þeirra
greiddu atkvæði á móti.
Niðurstöður skoðanakönnun-
ar, sem tímaritið Time og sú nú út
á stríðið heimsþekkta hnattsjón-
varpsstöð CNN létu gera fyrir
skömmu, urðu þær m.a. að 77 af
hundraði aðspurðra hvítra og 49
af hundraði svartra töldu að rétt
hefði verið að fara í stríð við Irak.
A móti voru 16 afhundraði hvítra
en 39 af hundraði svartra.
í könnuninni voru menn og
spurðir hvort einhver þeim skyld-
ur eða venslaður væri í hemum á
Persaflóasvæði. 43 af hundraði
svartra svöruðu því játandi, en
ekki nema 18 af hundraði hvítra.
Þetta síðastnefnda er líklega
helsta skýringin á því, að banda-
rískir blökkumenn em miklum
mun ftiðarsinnaðri í þessu tilviki
en hvítir landar þeirra. Blökku-
menn em nú taldir vera 12 af
hundraði íbúa Bandaríkjanna —
hagskýrslum samkvæmt væntan-
lega. En næstum fjórði hver mað-
ur i Bandaríkjaher á Persaflóa-
svæði er blökkumaður. í land-
hemum em þeir tiltölulega flestir,
eða næstum 30 af hundraði.
Það em því allar líkur á að
miklu fleiri blakkir Bandaríkja-
menn muni falla í Persaflóastríði
en hvítir, að tiltölu við fólks-
fjölda.
26 svartir
hershöfðingjar
Dijúg ástæða til þessa er að
hemum, þrátt fýrir það orð sem af
honum fer sem íhaldssamri stofn-
un, hefur að margra mati tekist
betur en þjóðfélaginu í heild að
Teningunum er kastaö
Nýliðar ( Birmingham í Alabama sverja hollustueið - blökkumenn telja
að herínn bjóði þeim upp á betri tækifæri en borgaralegir þættir þjóðfé-
lagsins.
Þessi teiknimynd, sem birtist fyrir fáeinum dögum I breska tlmaritinu The Economist, þarf varía mikilla skýr-
inga við, nema hvað ef til vill er rétt að geta þess að sá sem er lengst til vinstri á myndinni mun eiga að vera
John Major, forsætisráðherra Bretlands.
útiýma kynþáttamisrétti. Áber-
andi dæmi um það er Colin Po-
well, yfirhershöfðingi alls herafla
Bandaríkjanna, sem er af blökku-
mannaættum ffá Jamaíku. En
hann er ekkert einsdæmi. 26 af
407 hershöfðingjum í Bandaríkja-
her eru blökkumenn, miklu færri
hlutfallslega að vísu en aðrir
svartir liðsmenn þar, en þó nógu
margir til að sýna að því fer víðs
fjarri að leið blökkumanna til
hæstu metorða sé lokuð.
1973 var herskylda afftumin í
Bandaríkjunum og ákveðið að i
hemum skyldu vera sjálfboðalið-
ar einir. Var það gert vegna þess
að herskyldan þótti vera notuð til
þess að láta herþjónustuna í Víet-
nam koma harðast niður á fátæk-
um mönnum og menntunarlitlum,
hvítum sem svörtum. (Þekktur
bandariskur blaðamaður skrifaði
að þeir sem lentu í bardagasveit-
unum í Víetnam væm „fátæku
drengimir og þeir fávisu“.)
Svarta millistéttin
í herinn
Eflir þessa breytingu, sem
gerð var nokkumveginn jafn-
snemma því og Bandaríkin drógu
sig út úr beinni þátttöku í Víet-
namstríði, hafa sum árin þrefalt
fleiri blökkumenn gerst sjálfboða-
liðar í hemum en hvítir, að tiltölu
við fólksfjölda kynþátta þessara í
landinu. Þetta stafar ekki hvað síst
af því, að litið er svo á að í hem-
um hækki menn í tign í samræmi
við hæfileika, þjálfun og þjón-
ustutíma og þurfi ekki að hafa
teljandi áhyggjur af þröskuldum
kynþáttamisréttis.
Þetta hefur komið þannig út
að hjá svörtu millistéttinni er her-
þjónusta í meira áliti en meðal
þeirrar hvítu. Hvítir nýliðar í
Bandarikjaher hafa undanfarin ár
yfirleitt verið fátækari og með
minni skólamenntun en jafftaldrar
þeirra í borgaralegum störfum.
Meirihluti svörtu nýliðanna er
hinsvegar a.m.k. útskrifaður úr
high school (almennum fram-
haldsskóla að loknu bamaskóla-
námi).
Stöðugleikaöfl
sogast út
Margir talsmenn blökku-
manna halda þvi fram að þetta
stafi af því að í borgaralegu lífi
eigi skólamenntaðir blökkumenn
eftir sem áður erfiðara með að
komast í störf, sem þeir hafa
áhuga á, en hvítir menn með
sömu menntun. Þeir telja að þetta
streymi menntaðra blökkumanna
í herinn ffá þátttöku í borgaralegu
atvinnulífi sé samfélagi þeirra
hættulegt.
„Stöðugleikaöflin í samfélagi
okkar sogast út úr því,“ segir Kat-
hy Flewellen, fomstukona í ný-
stofftuðum samtökum, sem beita
sér gegn hlutdeild Bandarikjanna
í Persaflóastríði.
Samúð með þriðja heiminum
á og að líkindum talsverðan þátt í
umræddri afstöðu margra blökku-
manna, sem og það að enn er al-
menn skoðun meðal þeirra að
þjóðfélagið sem heild sé ekki eins
örlátt á tækifæri fyrir þá og hvíta
landa þeirra. Meðal blakkra
Bandaríkjamanna heyrist nú sagt
að i flóastriði verði það eins og í
Víetnam, „að svartir menn beijist
við brúna menn fyrir hagsmunum
hvítra manna“.
Enn er þess að geta að margir
forustumenn blökkumanna hafa
látið í ljós, að betur mundi þjóna
hagsmunum Bandaríkjanna að
nota peningana, sem striðið
gleypir, til herferðar gegn eitur-
lyfjum og glæpum. Þær plágur
koma hlutfallslega harðast niður á
blökkumönnum. Á hveijum
tveimur árum eru uppundir
40.000 manns myrtir í Bandaríkj-
unum, álíka margir og þau misstu
fallna á þremur árum Kóreustríðs.

S44ÍSSS 4SS4S4SS4S444444444: ! 1 :í:|: | 1 1 1 1 ■ SS444::4454444444444S44444:|44444444444444: S:S4444444: m
TEPPALANDSÚTSÖLUNNI
lýkur á laugardag
Teppaland • Dúkaland
Grensásvegi 13, sími 83577 og 83430, Rvík.