Þjóðviljinn - 01.02.1991, Blaðsíða 22

Ágústa
Þorkelsdóttir
Framtíðar-
atvinnustefna
- byggðastefna
Stór - stærri - stærstur hef-
ur verið óskadra umur hag-
ffæðinga og valdamanna þjóð-
arinnar nú um nokkurt skeið.
Endalaus flaumur orða heíúr
skollið á eyrum þjóðarsálar-
innar um ágæti stóriðju, stór-
fyrirtækja, stórbúskapar á öll-
um sviðum. Pínu lítil þjóð
sækir sér dæmi ffá stórþjóðum
og minnkar þau ekki að sínum
staðháttum. Lítil höfúðborg í
litlu þjóðfélagi þenst út i von
um að komast á blað með höf-
uðborgum stórþjóða. Minni-
máttarkenndin brýst út í
óhugnanlegum draumum um
samþjöppun þegnanna á út-
nesjakjálka með eiturspúandi
stóriðjum og mannskemmandi
risaverksmiðjum. Enginn at-
hafnamaður með viti hugsar i
minna en hundruðum miljóna.
Hugvit og ffamtakssemi al-
þýðumannsins er litils metin
og flokkast undir sveita-
mennsku sem hollast er að
kveða niður með þjóð sem
þjáist af minnimáttarkennd.
Víða um land, jafnt til
sjávar, sem sveita, býr fólk
sem hefur hug á að takast á við
eigin atvinnusköpun. HeQa
rekstur smáfyrirtækja á svið-
um þjónustu og iuðnaðar.
Konur eru nokkuð fjölmennar
í þessum hópi. Þetta kjark-
mikla fólk berst daglega við
granna sína og fjármögnunar-
aðila sem reyna að draga
kjarkinn úr. Stóriðja er það
eina sem blífúr i augum
flestra. Smáfyrirtæki í eigu
kvenna sem þekktar eru fyrir
skilvísi og heiðarleika og óska
eftir smáláni eru ólíkt vafa-
samari viðskiptavinir banka,
en spraðurbassar með vafa-
sama fortíð sem óska eftir tug-
miljóna lánum.
Saumastofúr sem fyrir
nokkrum árum voru reknar
viða um land og sköpuðu
mörgum konum atvinnu, hafa
lagt upp laupana, fyrir ein-
staka handvömm utanaðkom-
andi aðila, meðan endalaust er
mænt vonaraugum á stórsam-
steypuna Álafoss. Hljótt hefúr
verið um sorgarsögu þessara
smáfyrirtækja, sem byggðust
mest upp af iðnum og verkfús-
um kvennahöndum, meðan
endalausar fréttir berast af
loftbólugæjum sem stofna fyr-
irtæki annan daginn, en skila
þeim svo í miljónatuga gjald-
þrot daginn eftir.
Senn göngum við til kosn-
inga, einu sinni enn. Fyrir
okkur dreifbýlinga mun það
þýða að hetjufans mun ríða
um héruð. Þeir sem nú eru í
stjóm munu lýsa fagurlega ár-
angri starfa sinna, á meðan
stjómarandstæðingar hafa
ekki séð nema svart síðustu ár-
in, en birtu ffamundan, nái
þeir brautargengi. Þúsund ára
rikið bíður hinum megin við
homið, kjósum við bara rétt.
Svartur sjór af físki og óþijót-
andi útflutningsmöguleika á
iðnaðar- og landbúnaðarvör-
um og álver á annarri hverri
þúfú verða staðreyndir, kjós-
um við bara rétta karla til að
semja við Evrópubandalagið.
Þá verður gáfaðasta þjóð í
heimi þýðingarmikil í samein-
aðri Evrópu. Samfélagi 300-
400 miljóna. Evrópu munar í
samstarf við 250 þús. Islend-
inga og tekur tillit til þess!
Við munum heyra rætt
fjálglega um byggðastefnu,
rétta eða ranga, og allra flokka
ffambjóðendur horfa á okkur
alvarlegum augum og lofa
breyttri/bættri byggðastefnu.
Þulan sem buldi á okkur í lok
síðustu kosningabaráttu verð-
ur endurtekin. En eins og við
margir dreifbýlingar munum
vorum við óskaböm ífam-
bjóðenda þá. En hveijar vom
efhdimar? Sama byggðastefna
rekin áffam, „eyðum byggð-
unum, með öllum tiltækum
ráðum, þá tekst ef til vill að
gera eitthvað virkilega
STÓRT í þéttbýlinu við Faxa-
flóa“.
Ekki er horft á fjárfesting-
ar þær sem við skiljum eftir í
byggðunum sem við vildum
byggja áffam. Mannlegi þátt-
urinn má sín lítils gegn risa-
loftkastölum sjálfskipaðra
spekinga, sem týnt hafa öllum
tengslum við íslenskan raun-
vemleika. Blómleg ffamtíð
þessa lands getur ekki falist í
því að þjappa öllum saman í
kringum skrifborð borgar-
stjóra Reykjavíkur. Lífsbarátt-
an verður ekki háð í sparifot-
um eingöngu. Andleg og verk-
leg menning verður ekíci til í
ráðuneyti, því verður að huga
að þörfum almennings um allt
land.
Krafan er því íslensk at-
vinnustefna, íslensk byggða-
stefna. Þegar þeirri kröfú hef-
ur verið sinnt, má ef til vill
snúa sér að því að koma ein-
hverjum skrifstofumönnum
fyrir í Brussel.
Ágústa Þorkelsdóttir
er bóndi og húsfreyja,
Refsstað, Vopnafirði.
Nina Berberova: Undirieikarinn, - Ámi Bmce Chatwin: Utz, - Viðar Eggerts-
Bergmann les úr þýðingu sinni son les úr þýðingu Unnar Jökulsdóttur
og Þorbjörns Magnússonar
Landnám
snillinga
r
A sunnudaginn verða kynntir í Listasafni
Siguijóns stórhöfundar sem nú hafa verið
þýddir á íslensku í fyrsta sinn
- Það komu út svo ótrúlega
margar og góðar þýðingar á
síðasta ári, segir Birgitta Spur,
forstöðumaður Listasafns Sig-
urjóns Ólafssonar, að við hefð-
um getað verið með tvær eða
þrjár dagskrár til að kynna
þýdd öndvegisverk, en völdum
svo á endanum þýðingar á rit-
um fimm höfunda sem ekki
hafa verið þýddir á íslensku
áður.
Bókmenntakynningin stend-
ur í klukkutíma og hefst kl. 15
stundvíslega á sunnudaginn og
þar lesa þeir þýðendur sem
staddir eru á landinu, en leikarar
hlaupa í skarðið fyrir hina. í hitt-
eðfyíra vorum við líka með
svona þýðingakynningu í safn-
inu, sem mæltist vel fyrir.
Það er gaman að geta sam-
einað svona listgreinamar, segir
Birgitta, við reynum hér að vera
með bókmenntakynningar fyrsta
sunnudag í hveijum mánuði yfir
veturinn og tónleika vikulega yf-
ir sumarmánuðina. Hér er einkar
góður hljómburður og margt fólk
hefúr tekið sérstakri tryggð við
staðinn, sumt sem ekki fer endi-
lega mikið á tónleika annars
staðar. Af öðrum tíðindum má
nefna að Árbók Listasafnsins
sem kemur út á tveggja ára ffesti
er væntanleg úr prentun innan
skamms.
Varðandi þetta framtak Lista-
safns Siguijóns má benda á, að
verk erlendra höfúnda sem þýdd-
ir em á íslensku verða um leið
með sínum hætti hluti af íslensk-
um menningarheimi. Með til-
komu Þýðingarsjóðs hefur tekist
að miðla í auknum mæli bók-
menntum og straumum sem ann-
ars fæm fram hjá æði mörgum ís-
lenskum lesendum.
Yann Queffélec: Blóöbmökaup, - bókin
fékk Concourt-verðlaunin á slnum tlma,
- Margrét Ákadóttir les úr þýöingu Guö-
rúnar Finnbogadóttur
Kazuo Ishlguro: Dreggjar dagsins, -
fékk eftirsóttustu viöurkenningu Breta,
Booker verðlaunin 1989, - Sigurður A.
Magnússon les úr þýðingu sinni
Nýja
bóka-
safnið
í París
Jean Gattégno flytur í dag
fyrirlestur um nýjasta
stórverkefni Mitterrands
Jean Gattégno, vísindafúll-
trúi tilvonandi Bókasafns Frakk-
lands í Paris, heldur fyrirlestur á
ensku um safnið í stofú 101 í
Odda í dag kl. 17, á vegum Fé-
lags bókasafnsffæðinga, Alli-
ance Francaise og menningar-
deildar ffanska sendiráðsins.
í dag kl. 14:30 og á morgun
kl. 15:30 sýnir Þjóðverjinn
Bernd Ogrodnik verk sitt
„Smásögur", sem er einstök
samsetning tónlistar, leikbrúða
og þess óvænta. Sýningin er
ætluð fuilorðnum og börnum
10 ára og eldri.
Bemd Ogrodnik stundaði
tónlistamám í Köln en hefur ver-
ið búsettur hérlendis í rúm fjögur
ár og unnið m.a. sjálfstætt við
leikbrúðugerð, leikhljóð og ýms-
Bókasafn Frakklands, sem á
að rísa í París í fjórum 100 m há-
um glerskýjakljúfum, er nýjasta
stórverkefúið á sviði menningar-
mála, sem Francois Mitterrand
Frakklandsforseti átti frumkvæði
að árið 1988. Tilgangur þess er
að veita leikum sem lærðum að-
gang að ffönskum útgáfú- og
ar tæknibrellur í auglýsingum,
sjónvarpi og kvikmyndum. Með-
al verkefúa hans er hönnun
„Pappírs- Pésa“. Bemd tók þátt í
„Dögum leikbrúðunnar“ í Gerðu-
bergi.
Styrkleiki sýningarinnar er
sagður liggja i samspili tónlistar,
mjög fúllkominnar strengjabrúðu
og þeim hæfileikum sem Bemd
hefur til að tjá mannlegar tilfinn-
ingar með einungis þremur tré-
kúlum.
Franska bókasafnið opnar 1995 I þess-
um fjórum glerskýjakljúfum I Parls.
nýsigagna-arfi, en undir hann
falla myndræn og hljóðræn gögn,
við nýjustu aðstæður, í lestrarsöl-
um sem taka fimm þúsund
manns í sæti í 200 þús. fermetra
húsnæði, árið 1995.
Jean Gattégno var forstöðu-
maður bóka- og lestrardeildar í
ráðuneyti menningar og sam-
skiptamála 1981-1989 og hefúr
sérhæft sig í verkum Lewis Car-
roll.
Tónleikar
í Norræna
Á mánudaginn kl. 20:30
hefjast tónleikar í Norræna
húsinu og á efnisskrá eru verk
eftir Marin Marais, Schu-
mann, Britten, Barat og Dut-
illeux.
Flytjendur em Eydís Franz-
dóttir óbóleikari, Brynhildur Ás-
geirsdóttir píanóleikari, Elín
Guðmundsdóttir semballeikari
og Rúnar Vilbergsson fagottleik-
ari.
Smásögur í strengjum
Leikbrúðusýning fyrír böm og fullorðna
í Gerðubergi
22 SlÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 1. febrúar 1991