Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1996, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 28. ÁGÚST 1996
15
Hin „endan-
lega" lausn?
Það tíðkast í
hernaði þegar
mönnum eða her-
deild hefur verið
falið ákveðið verk-
efni, og þvi hefur
verið lokið, að
send eru skilaboð
til baka til höfuð-
stöðvanna:
„Mission accompl-
ished“ eða verk-
efninu er lokið.
Þessi er staðan nú
í fískiráðuneytinu.
Verkefnið var að
koma eignarhaldi
yflr allar fiskveið-
ar við ísland til
nokkurra manna
og/eða fyrirtækja í
Kjallarinn
Onundur As-
geirsson
fyrrv. forstjóri Olís
„Var einhver að tala um frjálst
framtak og hindrun hringa-
myndana á íslandi? Hver skyldi
það hafa verið? Er til eitthvað
sem heitir Samkeppnisráð?“
fiskveiðum, og loka á aðra. Þessu
verkefni er nú lokið. Við skoðum
stöðuna eins og hún er nú:
Draumastaðan
Þriðja samsteypan (Þetta heitir
á bisnessmálinu „conglomerate") í
þorskveiðum við strendur íslands
er nú í smíðum og frágangi á
samningum. Þegar því er lokið
verða þrjú félög úthafsveiðiskipa
komin með um helming allra
þorskkvóta innan fiskilögsögu ís-
lands. Þetta er draumastaða fiski-
ráðuneytisins og hinn raunveru-
legi tilgangur með kvóta-
kerfinu.
Var einhver að tala um
frjálst framtak og hindr-
un hringamyndana á ís-
landi? Hver skyldi það
hafa verið? Er til eitt-
hvað sem heitir Sam-
keppnisráð? Fæst eða
berst það aðeins við inn-
flutning á gömlu kaffi?
Allt er þetta undir stjóm
og vemd þjóðkjörinna
fulltrúa almennings á
hinu háa Alþingi allra
íslendinga. Skyldu allir
alþingismenn telja að
réttlætinu sé fullnægt?
Dæmi frá Grímsey
Fiskiráðuneytið hefur
nú sett smábát-
ana á nýtt kerfi,
svonefnt aflahá-
mark í stað
banndagakerfis-
ins, þegar menn
urðu að sækja
sjó, hvemig
sem viðraði.
Það er framför
að menn megi
fara á sjó í góðu
sjóveðri.
DV segir 6.
ágúst að það veki athygli að tveir
hæstu kvótarnir fari til feðga í
Grímsey, og að sonurinn megi
veiða 157 tonn á næsta fiskveið-
iári, og að hann ætli að sækja
þann afla sjálfur, einn á sinni
trillu. Hann gæti auðvitað selt
þennan kvóta á 100 kr/kg og fengi
þá 15,7 milljónir og gæti átt náð-
uga daga. En þetta er duglegur
strákur, og ef hann kemur aðeins
með stóran fisk þá gæti hann selt
aflann á 140 kr/kg og fengið
þannig næstum 22 milljónir fyrir,
6,3 milljónum meira, og það er líka
„Allt er þetta undir stjórn og vernd þjóðkjörinna fulltrúa almennings á
hinu háa Alþingi allra Islendinga", segir m.a. í greininni.
góður aukapeningur.
Það er ekkert að þessu, því að
trillukarlamir em einu mennimir
sem geta sleppt lifandi smáfiski.
Allir hinir moka dauðum smáfiski
fyrir borð.
Hitlers-lausn
Fiskiráðuneytið hefur opinber-
lega sett sér það markmið að
fækka smábátunum niður í 800
skip, þriðjung miðað við 2400 báta
þegar mest var. Það er ekki enn
komið í ljós hvort þetta hefur tek-
ist að fullu, en ef svo er þá er
„mission accomplished".
Mikið eiga nú íslendingar gott
að hafa svona fiskistjómun, sem
skilar árangri og nær markmiðum
sínum til fullnustu. Það er eitt-
hvað annað en hjá sumum öðrum
ráðuneytum. En skyldi ekki ein-
hverjum þykja þeir settir hjá?
Mér sýnist þetta ráðslag minna
ansi mikið á hina „endanlegu
lausn“ Hitlers, þegar hann var að
útrýma gyðingum í Þýskalandi. ís-
lendingar era greinilega ekki allir
jafn jafnir í náðinni hjá fiskiráðu-
neytinu. Önundur Ásgeirsson
Alþingi kaffihúsanna
Drjúgur hluti lesenda DV hlýtur
að lesa blaðið sitt á kaffihúsum.
En þar er „Alþingi götunnar"
hvað helst að finna; þar gefa menn
sér einna helst tíma til að ræða
mál líðandi stundar og til að
hlusta á samræður annarra. Þang-
að sækja líka blaðamenn, rithöf-
undar og stjómmálamenn oft
gagnlegar hugmyndir.
„Gunnar Dal-hópurinn“
Mig langar til að fjalla sérstak-
lega um það sem er sennilega
stærsta kaffihúsaklíka landsins.
En það er hópurinn sem er oftast
kenndur við Gunnar Dal rithöf-
und og kemur nú saman á Café
Paris, en áður á Café Hressó, sæll-
ar minningar.
Af tíðari gestum þar má nefna:
Odd Ólafsson blaðamann, séra
Kolbein Þorleifsson kirkjusagn-
fræðing, rithöfundana Gunnar Dal
og Agnar Þórðarson og Jörmund
Inga Hansen ásatrúargoða.
Af sjaldséðari gestum má nefha,
auk undirritaðs: Harald Ólafsson
mannfræðidósent, Þórhall Vil-
mundarson íslenskuprófessor,
myndlistarmennina Hauk Hall-
dórsson og Hafstein Austmann,
tónskáldin Jón Ásgeirsson og Atla
Heimi Sveinsson, rithöfundana
Þorgeir Þorgeirson, Pjetur Haf-
stein Lámsson, Björn Bjarman,
Vilhjálm Eyþórs-
son og jafnvel
Indriða G. Þor-
steinsson.
Einnig tónlistar-
manninn Guð-
mund H. Norð-
dahl, leikarana
Erling Gíslason
og Flosa Ólafs-
son og lögfræð-
inginn Harald
Blöndal.
Einnig fjölmarga
aðra, úr hinum ýmsu starfsstétt-
um þjóðfélagsins.
Sumir félaga hópsins mæta nær
daglega, en flestir þó vikulega eða
enn sjaldnar. Fjölmennastur er
hópurinn á morgnaria, einkum á
helgum, en einnig koma menn við
á öðrum frítímum dagsins.
En ef þessi hópur á
að geta talist dæmi
um „Alþingi götunn-
ar“, þarf hann þá
ekki að komast að
einhverjum niður-
stöðum? Og hvernig
fer hann að því?
Oftast eru það
menntamennimir í
hópnum sem stýra
málefnalegu umræð-
unni, í krafti sinnar
sérfræðikunnáttu. Er
þá oftast sæst á ein-
hverja hálfkaraða
niðurstöðu að lokum,
sem stuðar engan í
hópnum.
Þess á milli bera
samræðumar svip af
dæmigerðari umræðuefhum hóps-
ins, en það er gjaman hálf-mál-
efnaleg aulafyndni um stjórnmál
og trúmál.
Samræðumar er semsagt gáfu-
legar og hversdagslegar í bland:
um atburði helgarinnar í bænum,
heimsfréttirnar, bókmenntasög-
una, fylliríssögin- af látnum snill-
ingum, uppruna mannkyns, upp-
runa orða og sögu germanskra
þjóða, svo eitthvað sé nefnt.
Alþingi götunnar
En getur slíkur hópur talist til
stjórnmálahópa eða
félagsmálahópa, þótt
hann hafi ekki kosið
sér formlega stjórn;
með félagsgjöldum og
aðalfundum?
Hvað snertir niður-
stöður hópsins um
stjómmál, sýnist mér
að hann rati þar hinn
breiða meðalveg, þó
svo að menn geri sér
far um að vera ósam-
mála síðasta ræöu-
manni.
Hópurinn er einnig
vinsamlegur i garð
lista og fræða al-
mennt, þótt upp og
ofan sé hver hafi vit á
hverju. (Þess má geta
að á síðari árum hafa komið út
þrjú skáldrit til heiðurs hópnum.)
Menn koma frá þessum hópi með
það á tilfinningunni að þetta allt
skipti einhverju máli. Þeir fróö-
ustu í hópnum kenna út frá sér til
hinna og hlýtur það að styrkja þá
alla til dáða eftir á.
Þessi hópur skiptir máli líkt og
pólitískt ungliðafélag eða leshring-
ur um bókmenntir. Hann er eins
konar „stjómmála- og menningar-
félag götunnar" frekar en „Al-
þingi" götunnar.
Tryggvi V. Líndal
„Þessi hópur skiptir máli líkt og
pólitískt ungliðafélag eða les-
hringur um bókmenntir. Hann er
eins konar „stjórnmála- og menn-
ingarfélag götunnaru frekar en
„Alþingiu götunnar.u
Kjallarinn
Tryggvi V. Líndal
þjoðfélagsfræðingur
Sigurgoir Sigurös-
son bæjarstjóri.
Með og
á móti
Nýtt deiliskipulag á Sel-
tjarnarnesi
Engar
fornleifar
á svæðinu
„Ég tel þetta
mjög góða
skipulagstil-
lögu sem er
sprottin upp úr
skoðanakönn-
un frá 1993.
Hún var und-
anfari nýs aðal-
skipulags sem
við unnum og
staðfestum rétt
fyrir áramót 1994. í framhaldi af
því hélt bæjarstjóm á árinu 1993
verðlaunasamkeppni um
deiliskipulag vestursvæðanna og
skipaði dómnefhd sem komst að
sameiginlegri niðurstöðu um það
skipulag sem viö emm að vinna
eftir í dag. Við þurftum að leysa
vandamál lækningaminjasafns-
ins við aðkomu að Nesstofu.
Safnið verður fært norður fyrir
Nesstofu. íbúðarsvæðið sem er
skipulagt þarna er afmarkað með
núverandi byggð og myndar op-
inn og frjálslegan jaðar að úti-
vistarsvæðunum fyrir vestan.
Fornleifarannsóknir hafa farið
fram og viö höfum fengið skýrsl-
ur um rannsóknir á þessum
svæðum sem sýna að það virðast
ekki vera fomleifar i jörð þar.
Við munum að sjálfsögðu gæta
ýtrustu varkárni ef eitthvað
kemur upp á byggingartímanum.
Að öllu samanlögðu tel ég að
þetta sé mjög góður kostur og
vona aö íbúar Seltjamarness
kynni sér hann og komist að
svipaðri niðurstöðu og ég og fé-
lagar mínir hafa gert.“
Skemmd-
ir á forn-
leifum
„HinT slæma
tillaga sjálf-
stæðismanna
gerir ráð fyrir
umfangsmik-
illi byggð einn-
ar og tveggja
hæða húsa í
tveimur kjörn-
um. Slík til-
laga gengur
þvert á þann
vilja íbúa sem
kom skýrt fram i skoðanakönn-
un um svæðið. Við á Neslistan-
um ásamt fjölmörgum öðrum
Seltimingum viljum vemda
svæðið til framtíðar fyrir kom-
andi kynslóðir og gera það að að-
laðandi og áhugaverðu útivistar-
, safna- og fomminjasvæði. Um
helmingur nýbyggingasvæðisins
fer yfir fomleifar sem mikilvægt
er að varðveita. Tillagan gerir
þannig ráð fyrir skemmdum á
fornleifum og að sú minjaheild
sem fyrir er verði slitin. Eina
ljósglætan í málinu er að fulltrú-
ar meirihlutans í bæjarstjórn
segjast munu taka fullt tillit til
þeirra skriflegu athugasemda
sem bæjarstjóm berast. Það er
því brýnt að Seltimingar noti
þær fjórar vikur sem nú gefast
til að skila inn skriflegum at-
hugasemdum við tillöguna á bæj-
arskrifstofuna að Austurströnd
en þar hangir tillagan uppi til
sýnis.“
-ilk
Stv Friölslfsdótttr,
bæjarfulltrúi
Ncslistans.