Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.1996, Blaðsíða 6

6
FÖSTUDAGUR 30. ÁGÚST 1996
Neytendur____________________________________________ i>v
Rúmlega Qörutíu þúsund grunnskólanemar á íslandi:
Enginn stórkostlegur kostn-
aður fylgir skyldunáminu
- en það getur þó borgað sig að gera verðsamanburð
Þegar skólatöskur eru valdar er mikilvægast aö huga aö stærðinni. Taskan má ekki vera of stór fyrir barnið. Fyrir
yngstu nemendurna er og mikilvægt að hún sé ekki fylit af alls kyns dóti sem kannski er óþarfi og þyngir bara tösk-
una. DV-mynd Pjetur
Þessa vikuna hafa kennarar verið
að undirbúa skólaárið sem nú fer í
hönd. Á mánudaginn hefst svo
skipulögð kennsla í flestum grunn-
skólum landsins og menntaskólum.
Skólaskyldualdurinn var færður
niður um eitt ár fyrir nokkrum
árum svo nú þurfa börn fædd árið
1990 og eldri að sækja skóla.
Menntun eins og allt annað kost-
ar sitt og þó grunnskólanemendum
sé séð fyrir sjálfum námsbókunum
af hinu opinbera eru alltaf einhver
innkaup sem fylgja skólagöngunni.
Kostnaðurinn við að „skóla sig
upp“ er afar misjafn og ræðst aðal-
lega af aldri nemenda. Það segir sig
sjálft að 12 ára nemendur þurfa
fleiri stílabækur en 6 ára nemandi.
Krafist er og af eldri nemendum að
þeir skrifl með penna og þá þarf að
fjárfesta í sæmilega góðum penna.
Stílabækur og ritföng í skól-
unum
í sumum grunnskólum hefur
nemendum verið úthlutað stílabók-
um eftir þörfum gegn hóflegri
greiðslu, oftast innan við 1000 krón-
ur. Neytendasíðan hafði samband
við nokkra skóla og í einum þeirra
var kosturinn við þetta fyrirkomu-
lag talinn helstur sá að þannig væru
allir með eins bækur og öruggt að
allir hefðu þær undir höndum á
sama tíma.
Ásgeir Pálsson, aöstoðarskóla-
stjóri Seljaskóla, segir framkvæmd-
ina þar á bæ hafa verið þá að kenn-
ararnir panti þau ritfóng sem þeir
telji að þurfi til og rukki svo for-
eldra. Foreldrum er hins vegar í
sjálfsvald sett hvort þeir ganga að
þessu tilboði. „Við hins vegar sam-
þykkjum ekki hvaða drasl sem er.
Það er hægt að kaupa ódýra blýanta
sem svo brotna strax. Við gerum
kröfur um að bömin hafi skólavör-
ur sem ekki hái þeim í náminu,“
segir Ásgeir. Hann segir að upphaf-
lega hafi þessu kerfi verið komið á í
samræmi við óskir foreldra og í
samvinnu við kennararáð skólans
Þeir sem nú hefja nám í fram-
haldsskóla þurfa að gera ráð fyrir
stórum hluta sumartekna sinna í
bókakaup.
Þetta varð blaðamanni Neyt-
endasíðunnar ljóst er hann fór í
vikunni með bókalista fyrir nem-
endur 1. árs Kvennaskólans og
kannaði hvað bækurnar kosta.
Listinn er dæmigerður fyrir
menntaskólanemendur á 1. ári þótt
eitthvað séu þeir breytilegir á milli
skóla. Hafa ber í huga að nemend-
ur Kvennaskólans kaupa bækur
sem notaðar eru allt árið en fjöl-
brautaskólanemendur kaupa oftast
bækur fyrir hálft ár í senn.
Farið var í bókabúð Máls og
en ástæða sé til að kanna hvort af-
staða manna hafi eitthvað breyst.
Verslað fyrir fyrsta skólaárið
Þegar skóladót er keypt er ágætt
að hafa í huga að sumt má nota í
nokkur ár, s.s. pennaveski og skóla-
töskur. Þannig getur litið þurft að
versla eitt árið.
Handa 6 ára skólabami þarf í
raun lítið að kaupa. Neytendasíðan
fór á stúfana og komast að raun um
að aðalútgjaldaliðurinn felst í
skólatöskunni. Farið var í ritfanga-
verslanirnar Mál og menningu,
Pennann og Griffil.
Skólatöskur
Samkvæmt upplýsingum frá
starfsfólki eru svokallaðar kassa-
menningar og Bókabúðina við
Hlemm. í þeirri fyrrnefndri fengust
allar bækumar utan ein. Samtals
var bókapakkinn þar á kr. 47.008.
Listinn er þó ekki alveg tæmandi
því í sumum námsgreinum verða
fleiri bækur tilkynntar síðar. Svo
eru fjölrit seld í skólanum þegar á
liður. Orðabækur voru heldur ekki
teknar með í reikninginn.
Enginn verðmunur var á flest-
um námsbókunum milli verslan-
anna tveggja. Þær upplýsingar
fengust að ekkert væri lagt á ís-
lensku námsbækurnar en það eru
þær flestar fyrir 1. árs mennta-
skólanemendur. Verðmunur getur
þó verið á erlendum skáldsögum,
töskur vinsælustu skólatöskurnar.
Þær eru rúmgóðar og hægt að hafa
þær á bakinu. Verslanir bjóða upp á
mikið úrval af þessum töskum, frá
um 2600 kr. og upp í tæpar 7000. All-
ar eru töskumar skrautlegar og fal-
legar. Munurinn felst aðflega í öll-
um frágangi, ytra sem innra. í Máli
og menningu fást Fantasy töskur á
2680 kr. Griffill selur Zig Zag töskur
í þeim verðflokki á kr. 2910 og Penn-
inn hefur Radiant töskur á kr. 2915.
Pennaveski
Fyrir 6 ára börn eru pennaveski
það sem síst má vanta í skólatösk-
una. Pennaveski fást í ýmsum verð-
flokkum og er mismikið í þau lagt.
Neytendasíðan skoðaði veski sem
voru þokkalega útbúin. Hafa ber í
sem lesnar em í tungumálanám-
inu, eins og sést á meðfylgjandi
mynd.
Notaðar bækur
Verslanirnar halda líka úti
skiptabókamarkaði og var slíkur
markaður í Pennanum einnig heim-
sóttur. Á skiptibókamarkaði geta
menn öragglega lækkað bókareikn-
inginn töluvert. I Máli og menningu
huga að 6 ára börn þurfa ekki
pennaveski af stærstu gerð. Mál og
menning selur veski með 12 trélit-
um, 2 kúlupennum, reglustiku, ydd-
ara, strokleðri og blýanti á kr. 695.
Griffill selur sambærilegt veski á
kr. 300. í Pennanum fékkst penna-
veski meö -6 tússlitum, 4 trélitum,
blýanti, 3 reglustikum og 6 blekfyll-
ingum á kr. 655. Fólk ætti t.d. að
hafa í huga að prófa tússlitina áður
en þeir eru keyptir því þeir vilja
stundum vera þurrir.
Stílabækur fyrir yngstu kynslóð-
ina vora á 59 kr. í Griffli, 68 í Máli
og menningu og 79 í Pennanum.
í þessari könnun var ekki verið
að bera saman gæði og víst er að
smekkur manna er misjafn og á það
líka við um böm. -saa
tókst t.d. að koma innkaupunum
niður í kr. 40.128.
Greinilega er það lika þess virði
að gera verðsamanburð mifli mark-
aða og kanna úrvalið á þeim.
Að öllu athuguðu er ljóst að nem-
endur hafa í nógu að snúast í upp-
hafi skólaárs og öraggt að bókakost-
ur eldri systkina og frændsystkina
verður rannsakaöur, séu þau fyrir
hendi. -saa
Villtir lerkisveppir
á markað
Lerkisveppir hafa verið vinsæl-
ir í sveppatínsluferðum fólks
enda gómsætt meðlæti með næst-
um öflum mat, mun bragðmeiri
en þeir sveppir er menn eiga að
venjast. Þeir hafa hins vegar ekki
verið markaðssettir svo nokkra
nemi. Fyrirtækið Sólskógar á
Héraði er nú að gera tilraunir
með að koma sveppunum á
veisluborð almennings og gefst
Reykvíkingum nú kostur á að
kaupa viflta lerkisveppi af Fljóts-
dalshéraði.
Sveppimir
era tíndir í
skógum
Skógrækt-
ar ríkisins
og í skóg-
um skógar-
bænda og
að sögn
talsmanns
Sólskóga
eru þeir
reyndar fyrsta afurðin úr bænda-
skógunum.
Sveppatíminn er stuttur og
verða því ferskir lerkisveppir að-
eins skamman tíma á markaðn-
um. Unnið er að því að koma
einnig þurrkuðum og frosnum
sveppum á markað svo að hægt
veröi að njóta þeirra allt árið.
Matgæðingar segja sveppina ljúf-
fenga steikta í smjöri og saltaða
eftir smekk. Þannig má líka setja
þá saman við sósur, súpur eða
pottrétti.
Ferskir lerkisveppir komu í
verslunina Gallerí kjöt við Grens-
ásveg fyrir viku, í takmörkuðu
magni þó.
Með hnífinn í
sveppatínsluna
í Tilverunni á dögunum var
fjallað um sveppatínslu og ýmis
góð ráð gefin af fólki sem þekkir
til. Kona hafði samband við DV og
vildi koma því á framfæri að fólk
ætti að hafa með sér hníf í sveppa-
tínsluferðina því sveppi ætti að
skera upp en ekki rífa. Séu þeir
rifnir upp fjölga þeir sér ekki.
Sjálfsagt er að menn hugsi fram í
tímann og stuðli að því með
tínsluaðferðum sínum að svepp-
unum skjóti aftur upp að ári.
Sportblanda
Sportblanda er heiti á nýrri
grænmetisblöndu sem íslenskt
meðlæti hf. hefur sett á markað.
Blandan er hugsuð fyrir þá sem
vilja hlú að heilsunni, íþrótta-
menn sem aðra. Hún inniheldur
trefjar, fáar hitaeiningar og fuflt
af næringarefnum. Samkvæmt
fréttatilkynningu sem send var
frá fyrirtækinu þykir hún bæta
meltinguna. Blönduna er best að
hita í örbylgjuofni til að halda
næringarefnunum í grænmetinu
en einnig er hægt að sjóða hana
eða steikja. Sportblandan er fersk
frosin vara sem hentar vel bæði
sem meðlæti og sem uppistaða í
grænmetisrétti.
Að auki framleiðir Islenskt
meðlæti nú 26 tegundir af fyrsta
flokks frosnu grænmeti og frönsk-
um kartöflum.
Fleiri komnir með
GÁMES
Kjúklingastaðurinn Suðurveri
fékk fyrir skömmu viðurkenn-
ingu fyrir að hafa komð á GÁMES
kerfmu við innra eftirlit með mat-
vælavinnslu og matreiðslu.
Kjúklingastaðurinn er meðal
fyrstu skyndibitastaða hér á landi
sem hafa komið sér upp þessu eft-
irlitskerfi en staðurinn hefur
starfað samkvæmt því frá áramót-
um. -saa
Framhaldsskólabækurnar:
Um 50 þúsund króna reikningur
- wnotaðar bækur góður kostur fjárhagslega
Notaöar bækur eru mun ódýrari en þær nýrri. Hver veit svo nema eitthvað
sé aö græða á á gömlum giósum sem hafa verið punktaðar á spássíuna.
DV-mynd Pjetur