Dagblaðið Vísir - DV - 19.09.1996, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 19. SEPTEMBER 1996
15
Ópólitískan
var aðaltískan á
íslandi seinasta
sumar. Þá voru
haldnar forseta-
kosningar sem
tóku að snúast
um hver væri
mest í ópólitísk-
unni. Fram komu
ásakanir um að
einn frambjóð-
andi væri í raun
pólitískur. Þessu
til stuðnings var
dregið fram að sá
hefði verið þing-
maður, ráðherra,
formaður Alþýðu-
bandalagsins og
það sem verra
var: ritstjóri Þjóð-
viljans. Var það einkum síðast-
nefnda starfið sem taldist pólitík
af versta tagi.
Hinir frambjóðendumar voru
aftur á móti dæmigerðir fulltrúir
ópólitiskunnar. Einn var sonur
fyrrverandi forsætisráðherra og
flokksbundinn sjálfstæðismaður
frá fermingu, annar þingmanns-
dóttir, dótturdóttir forsætisráð-
herra, þingmannsfrú og hafði tek-
ið virkan þátt í prófkjöri Sjálf-
stæðisflokksins. Þriðji frambjóð-
andinn var fyrrverandi þingmað-
ur og leiðtogi Kvennalistans. Eng-
inn b£æ þessum frambjóðendum á
brýn pólitík, a.m.k. til jafns við
þann sem verið hafði ritsfjóri
Þjóðviljans.
Það er greinilega ekki pólitik á
íslandi að vera í Sjálfstæðisflokkn-
um og sérstaklega ekki ef menn
verða síðan embættis-
menn en ekki ráðherrar.
Það er ekki heldur pólitík
að vera í Kvennalistan-
um. Á hinn bóginn er svo
sannarlega pólitík að vera
í Alþýðubandalaginu, svo
ekki sé talað um að vinna
á Þjóðviljanum.
Það er athyglisvert að
einn ópólitísku frambjóð-
endanna var skömmu fyr-
ir kosningar ásakaður um
pólitík. Hann reyndist
hafa gagnrýnt núverandi
forsætisráðherra fyrir
fimm árum. Það er nefni-
lega pólitík að gagnrýna
og pólitík að finna for-
manni Sjálfstæðisflokks-
ins eitthvað til foráttu.
Engum dettur í hug að
það sé pólitík að vera þægur sjálf-
stæðismaður sem aldrei opnar
munninn eða að hafa verið í þrí-
burunum Vöku, Heimdalli og SUS
á yngri árum. Það er ekki heldur
pólitík að ákveða misháar refsing-
ar fyrir hin og
þessi afbrot í
Hæstarétti.
Sá sem er þæg-
ur talsmaður
ríkjandi kerfis
er ópólitískur.
Sá sem gagn-
rýnir er póli-
tískur. Þannig
er pólitfk skil-
greind á ís-
landi. Þess
vegna er ekki
pólitík að vera í
Sjálfstæðisflokknum, stærsta
flokknum á landinu. Engum dett-
ur í hug að sjálfstæðismenn í emb-
ættiskerfinu séu þar vegna pólitík-
ur þó að allir haíi tekið eftir kröt-
um í utanríkisþjónustunni, hvað
þá allir einkareknu sjálfstæðis-
mennirnir sem flakka milli stór-
fyrirtækja eftir skylduvist í ung-
liðahreyfingunni og koma í fjöl-
miðla og viðra ópólitíska frjáls-
hyggju.
Um daginn átti Castro Kúbufor-
seti afmæli og í tilefni af því birti
ríkissjónvarpið hefðbundna „frétta-
skýringu", ættaða frá Bandaríkja-
Kjallarinn
Ármann
Jakobsson
íslenskufræðingur
„Þannig er ópólitískan ævinlega
bergmál skoðana þeirra sem völd-
in hafa. Hún er I eðli sínu ramm-
pólitísk en dulbúin sem eitthvað
sem heitir „ópólitík“ og er ekki til
nema, eins og aðrar goðsagnir...u
Ópólitíska
Fimm frambjóöendur til forseta:.dæmigeröir fulltrúar ópólitískunnar" -
utan einn, segir í grein Ármanns.
mönnum sem eiga i stríði við sfjóm
Castros. Þar var fátækt Kúbu-
manna útmáluð og sögð stafa af
slæmri efnahagsstefnu Castros en
viðskiptabann Bandaríkjamanna
var ekki nefnt í því samhengi.
Einnig var gefið til kynna að skeið
Castros væri tímabundin lægð eft-
ir gullöld þjóðarinnar á dögum
Batista. Furðaði fréttamaðurinn
sig mjög á vinsældum Castros.
Þessi frétt var ekki pólitísk þó að
hún ræki hugmyndir eins deiluað-
ila um andstæðing sinn. Frétt frá
Irak um ástand mála í Bandaríkj-
unum hefði á hinn bóginn verið
talin hápólitísk og hefði teflt hlut-
leysi fréttastofu Sjónvarpsins í tví-
sýnu.
Þannig er ópólitískan ævinlega
bergmál skoðana þeirra sem völd-
in hafa. Hún er í eöli sínu
rammpólitísk en dulbúin sem eitt-
hvað sem heitir „ópólitik" og er
ekki til nema, eins og aðrar
goðsagnir, í huga þess sem á hana
leggur trúnað.
Ármann Jakobsson
Hvaö er sá sem gefur
annarra eignir?
Athugasemdir við grein Gylfa Þ.
Gíslasonar um veiðileyfagjald eru
skrif Jóhanns J. Ólafssonar 1.
september í Morgunblaðinu. í
raun er sá hluti ritsmíðar Jóhanns
sem að Gylfa snýr hól um þann
ágæta mann. Að öðru leyti minna
skrifin á mann í þoku.
Mann, sem heldur að hann viti
hvað hann vill, en á þó erfitt með
að ná áttum. Hann er ýmist á
réttri leið eða rangri. Endar í al-
gjörri villu.
Aö meta gildin
Þegar menn komast til þroska
fara þeir að vega og meta gildin. í
þeirri leit finnst sumum að gildi
sanngimi séu ekki arðvænleg. Að
svo komnu hættir þeim sömu til
að víkja af götu
jafnaðar og
drengskapar fyr-
ir einkahags-
muniun. - Það
fer ekki milli
mála að Jóhann
dregur ekki taum
þjóðarheildar.
Nokkur undan-
farin ár hefur
þjóðin verið látin
selja á gjafverði
mörg arðvænleg-
ustu fyrirtæki
sín og eignir. Þau óarðvænlegustu
eins og t.d. Perlan, sem kostar eig-
endur um 50 miUjónir á ári, er
aldrei á sölulista. Áður var dýr-
mætasta eignin, fiskurinn í sjón-
um, kominn á hendur fárra út-
gerðarmanna.
Hvað eftir annað
hefur verið seilst í
vasa skattborgara
með gengisfellingum
til bjargar útgerð-
inni. Menn viö gjöf-
ul fiskimið mega
vart renna færi fyrir
ofríki þeirra sem
telja sig komna með
hefðbundna eignar-
heimild á öllum fiski
umhverfis landið.
Óhollir vinir
Við Jóhann vil ég
segja að sannanlega
á einkavæðing rétt á
sér. En öllu má of-
gera. Að halda því
fram að einka-eign-
arhefð skapist við nýtingu og
veiðiþróun á auðlegð þjóðarinnar
er varla svaravert. Hvað geta þá
hinir þrautreyndu sjómenn okkar
sagt? Þeir sem mest veltur á og út-
gerðarmenn hafa orðið uppvísir
að að hafa neytt til kvótakaupa.
Byggingameistarar og
arkitektar sem hafa
þróað í aldaraðir
verða að borga fyrir
lóðir. Þrátt fyrir að
greiðsla hafi komið
fyrir á seljandi þær og
fær árlegar leigu-
greiðslur.
Það virðingarleysi og
fyrirlitning sem þjóð-
inni var sýnt er út-
gerðarmönnum voru
gefhir tveir og hálfur
milljarður við kvóta-
aukningu hlýtur að
vekja fólkið. Fá það til
að gera sér ljóst hvað
stjórnmálamenn telja
sig óháða áliti þess.
Það er ekki þjóðhollur
ráðherra sem gefur með þessum
hætti frá stórskuldugri þjóð sinni.
Því meir sem eignir þjóðarinnar
færast á fárra hendur þeim mun
verra á hún meö að verja sig.
Græðgi og óbilgimi eru óhollir
vinir. Albert Jensen
„Að halda því fram að einka-eign-
arhefð skapist við nýtingu og
veiðiþróun á auðlegð þjóðarinnar,
er varla svaravert. Hvað geta þá
hinir þrautreyndu sjómenn okkar
sagt?“
Kjallarinn
Albert Jensen
trésmiöur
Meö og
á móti
Starfsdagar í skólum
Eiríkur Jónsson,
formaöur Kennar-
asamb. íslands.
Mikilvægur
þáttur
Starfsda-
garnir eru
mikilvægur
þáttur í starfi
hvers skóla. í
upphafi skóla-
árs eru þeir
notaðir til sam-
eiginlegrar
skipulags-
vinnu, enda
mikilvægt að
það fólk sem ber ábyrgðina á því
að skólastarfið gangi sem best fyr-
ir sig stilli saman strengi sína
áður en kennsla hefst. Þeir fimm
dagar sem teknir eru til sam-
starfsfúnda á tímabilinu 1. sept-
ember til 31. maí eru einnig mik-
ilvægir því að á þeim dögum gefst
tækifæri til að yfírfara það starf
sem unnið hefur verið í skólan-
um, læra af reynslunni og endur-
skipuleggja ef þörf krefúr. Einnig
má benda á að skólamir eru
stundum beðnir um aö taka þátt í
ýmsum verkefnum eftir að skóla-
starf hefst sem ekki var gert ráð
fyrir í skipulagningu og er nauð-
synlegt að skapa rými fyrir þá
undirbúnings- og skipulagsvinnu.
Kennarafélögin hafa sett fram
hugmyndir að breytingum á sam-
setningu vinnutíma kennara sem
fela í sér að hlutfall kennslu verði
minnkað en hlutfall annara starfa
aukið. Hefðu þessar hugmyndir
hlotið náð fyrir augum samninga-
nefndar ríkisins hefði skapast
rými fyrir samvinnu kennara til
hliðar við vikulega kennslu-
skyldu þeirra. Þetta hefði vænt-
anlega leitt það af sér að starfs-
dagar á starfstíma skóla heyrðu
sögunni til nema í undantekning-
artilfellum. Útilokað er hins veg-
ar að fækka starfsdögum á meðan
núverandi vinnutímaskilgreining
kennara er í gildi.
Foreldrum ill-
skiljanlegt
Auðvitað er
nauðsynlegt að
skipuleggja
skólastarfið en
það er auðvelt
að vera á móti
því fyrirkomu-
lagi sem hefur
rikt með sér-
stökum starfs-
dögum og for-
eldradögum.
Sú röskum sem slíkt óhjákvæmi-
lega veldur, öll hlaupin og redd-
ingamar, er ástæðan fyrir því að
svo margir amast við þvi að
kennsla sé felld niður á skóla-
tíma. Venjulegum foreldrum er
illskiljanlegt af hverju samstarf
kennara getur ekki farið fram
utan kennslutíma, i lok kennslu-
dags eöa á þeim virku dögum sem
nemendur eru í fríi.
Skipulag í skólastarfi ætti að
snúast um að tryggja nemendum
lágmarkstíma til náms sem skv.
lögum eru 170 dagar yfir vetur-
inn. Skipuleggja þyrfti samstarf
kennara og foreldraviðtöl með
þeim hætti að þessi réttur nem-
enda sé ekki skertur og með þeim
hætti að þessir frídagar valdi sem
minnstri röskun á skólatíma
nemenda. Slíkar lausnir er hægt
að ftnna, sé viljinn fyrir hendi, en
það veldur t.d. minni röskun að
nota þá daga sem hefð er fyrir að
séu frídagar, eins og t.d. 1. desem-
ber, öskudag og 3. í hvítasunnu.
Einnig ætti að vera sjálfsagt að
skipuleggja starfsdaga í gnmn- og
leikskólum innan hverfis í sam-
vinnu. Foreldri sem á böm á báð-
um stööum gæti annars jafnvel
þurft fyrirvaralítið að taka sér 10
frídaga yfir veturinn, fyrir utan
jóla- og páskafri. -ingo