Dagblaðið Vísir - DV - 12.02.1997, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 12. FEBRÚAR 1997
15
Stjórnin fer út fyrir
valdsvið sitt
Kjallarinn
Ögmundur
Jónasson
formaður BSRB og
alþm.
Stjórn ATVR vill
samkvæmt „fram-
tíðarsýn" sinni
kollvarpa því skipu-
lagi sem þrátt fyrir
allt enn ríkir á sölu
og dreifingu tóbaks
og áfengis. Þessi
sérskipaða sfjórn
hefur nú lagt fram
tillögur sem fela
m.a. í sér verðlækk-
un á bjór og létt-
víni, fjölgun vín-
búða, einkavæð-
ingu á vínbúðum og
algert afnám einka-
sölu og á dreifíngu
á tóbaki. Vill þjóðin
þetta?
Ráöherra getur
sjálfur lækkað
verðiö
Stjórn ÁTVR hefur í kynningu á
„framtíöarsýn" sinni vísað til þess
að það þurfi að lækka verð á
áfengi til að styrkja ferðamanna-
iðnaðinn. Þetta er dæmigerð full-
yrðing sem byggist á vanþekkingu
eða tilraunum til blekkingar. Er-
lendir ferðamenn hafa vissulega
kvartað yfir of háu verði á áfengi.
Nú er það hins vegar þannig að
ferðamenn kaupa áfengi yfirleitt á
vínveitingastöðmn þar sem gilda
sérstakar álagningareglur eða
frjálsar. Veitingahúsin leggja allt
frá nokkrmn tugum upp í hundruð
prósenta ofan á heildsöluverðið,
allt eftir geðþótta. Sjálft söluverðið
frá ÁTVR skiptir nánast engu
máli í þeirri verðlagningu. Þannig
lækkuðu veitingahúsin yfirleitt
ekki um krónu verð á bjómum
þegar verðlækkun varð síðast á
þeim miði frá ÁTVR.
Ekki nóg með það, ef það væri
einhver áhugi á að lækka verð á
áfengi til ferðamanna á veitinga-
stöðum þá væri ekkert auðveldara
því samkvæmt lögum hefur ráð-
herra heimild til að ákvarða há-
marksálagningu á veitingastöðum.
Einu sinni var þeim
lögum framfylgt og há-
marksálagning var
lengi 35% á áfengi. En á
síðustu árum hefur
heimild laga ekki verið
nýtt og dæmi er um
álagningu á veitinga-
húsum upp á 300%.
Með öðrum orðum:
ef vilji er fyrir hendi
þá getur ráðherra
lækkað verð á veit-
ingastöðum þar sem
erlendir ferðamenn
drekka aðallega
áfengi. Þetta káfar
hins vegar ekkert
upp á stjórn ÁTVR
og er ekki á hennar
starfssviði.
Sama má segja um
verðlækkunaráform
stjómarinnar á léttvíni og bjór.
Ráðherra hefur heimild í lögum til
að lækka áfengisgjald og þar með
útsöluverð á þessum tegundum -
og þarf enga framtíðarsýn eða
stjóm ÁTVR til.
Skattalækkun í trássi við
löggjafann
Blaðamannafundur stjórnarinn-
ar og kynning á „framtíðarsýn"
„Hvað myndu menn segja ef ríkis-
skattstjórí héldi blaðamannafundi
til aö kynna löngun sína til að
lækka skatta? Stjórn ÁTVR hefur
tekið sér vald langt umfram það
sem eðlilegt getur talist með
háttalagi sínu.u
var með miklum eindæmum og
hefur fátt eitt af þeim ósköpum
komið fram í fjölmiðlum. Þannig
var t.d. stjórnin að grípa fram fyr-
ir hendurnar á Alþingi í mörgu til-
liti, t.d. með því að leggja til lækk-
un skatta af áfengi, skatta sem
fara til almannaþarfa. Hvað
myndu menn segja ef ríkisskatt-
stjóri héldi blaðamannafund til að
kynna löngun sína til að lækka
skatta? Stjóm ÁTVR hefur tekið
sér vald langt umfram
það sem eðlilegt getur
talist með háttalagi
sínu. Reyndar er stjóm
þessi stjómskipulega
afar ólýðræðisleg og
hæpin. Hún er skipuð af
einum ráðherra, fólki
með sömu þröngu við-
horfin og ganga þvert á
ríkjandi stefnu í áfengis-
málum þjóðarinnar,
heilbrigðisstefnu og
stjómarstefnu þeirrar ríkisstjóm-
ar sem fer með völdin í landinu.
Ögmundur Jónasson
„Reyndar er stjórn þessi stjórnskipulega afar ólýöræðisleg og hæpin,“ segir m.a. f grein Ögmundar. - Stjórn ÁTVR.
Stolt til sölu
... þeir em búnir að selja Gugg-
una.. .
Jújú, mikil ósköp, það fer prýði-
lega um flóttafólk á flötunum milli
Esju og Keilis. Ekkert flæðisker
það, aðbúnaður hinn besti, gnótt
afþreyingar og þjónustu. Veit á
gott fyrir alla þá íslendinga sem
enn gætu þurft á búðunum að
halda. Því nú er dagljóst orðið að
hvorki stjórnvöld né önnur öfl
hafa vilja eða getu til að halda öllu
landinu í byggð,
allra síst Vest-
fjörðum. Það má
til dæmis ráða af
öxlum sem yppt-
ast þegar skjald-
armerki vest-
firskrar reisnar
er selt. Peninga-
byr hlýtur að
ráða, jafnvel þó að
margir falli út-
byrðis í sjóferð-
tnni. Fómarkostnaður hagræðing-
arinnar skal ekki sýttur, arðurinn
guðdómlegi vegur hann margfalt
upp.
... seldu flaggskipiö gula
meö öllum gögnum og
gæöum úr bænum ...
Allt hefur sinn tíma og stundum
er gott að hafa vistaskipti. Eigi að
síður fylgja þjóðflutningum mikil
átök, mikið rask. Fólk er misvel
undir slíkt búið, sumir kannski
ekki tilbúnir að fara, eins og geng-
ur. Missir af einhverju tagi er
óumflýjanleg afleiðing, ekki bara
fyrir einstaklinginn heldur líka
fýrir þjóðfélagið, hvað sem ávinn-
ingnum líðiu-.
Því er ekki heldur að neita að
innan í sérhverjum Vestfirðingi,
hvar á landi sem hann býr, kveða
við brothljóð þegar fregnir berast
af hruni í átthögunum. Lögheimili
sálarinnar verður ekki flutt þótt
líkaminn leggist í flakk. Maður
fær aldrei sigrað sinn fæðingar-
hrepp, sagði áttrætt skáld að vest-
an.
... í lestinni sviti, tár og
tregi vestfirskra sjómanna í
40 ár...
Æskuminningar ísfirðings eru á
þessa lund: Togarar koma með
góðan afla í viku hverri og oft er
unnið myrkranna á milli í firysti-
húsum bæjarins. Fyrirtækin
„Vissulega hirtu Vestfirðingar
ekki um að fjárfesta í björgunar-
bát, svo sem i formi atvinnustarf-
semi sem hefði skotið fleiri og
fjölbreyttari stoðum undir byggð-
ina, enda átti sjávarpláss þá bara
að vera sjávarpláss.“
Kjallarinn
byggja glæsi-
byggingar og
endumýja
skip sín ört.
Nýjasta skip-
ið er jafnan
betra en þau
skip sem fyr-
ir eru, „búið
fullkomnustu
tækjum“.
Bæjarbúar
fara ekki var-
hluta af
þessu góðæri
og heil hverfi
einbýlishúsa
spretta upp. í
þá daga voru
Vestfirðingar
í hópi stolt- ........
ustu íbúa
lcmdsins,
báru höfuðið hátt hvar sem þeir
komu. Engan grunaði að þeir
væru einmitt þá að gera mistök
sem yrðu til þess að fimmtán
árum síðar yrði vandfundinn sá
Vestfirðingur sem bæri höfuðið
hátt.
... og hvaö viö lönduðum
öll. hausuöum, flökuöum
og frystum af afla þessa
skips...
Málið er reyndar ekki einfalt.
Vissulega hirtu Vestfirðingar ekki
um að fjárfesta í björgunarbát, svo
Rúnar Helgi
Vignisson
rithöfundur
sem í formi atvinnustarfsemi
sem hefði skotið fieiri og Fjöl-
breyttari stoðum undir byggð-
ina, enda átti sjávarpláss þá
bara að vera sjávarpláss.
Vissulega voru þeir vantrúað-
ir á kvótakerfið og ekki að
ástæðulausu.
En það var ekki við þá eina
að sakast þegar þorskstofninn
hrundi, hvað þá þegar ríkis-
stjórnin dreiföi rækjukvóta
þeirra á loðnuskipin. Það var
ekki heldur við þá eina að
sakast þó að margir treystu
sér ekki lengur til að búa í
fjórðungnum, þoldu allt í
einu ekki einangrunina, ein-
hæfnina og vetrarveðrin. Það
var ekki við þá eina að sakast
— þó að þjóðfélagið breyttist.
... þeir sigldu fleyinu
okkar stolta inn í stærra
fyrirtæki...
Já, það fer að sönnu vel um
landsbyggðarfólk innan um
flettiskiltin. Á sumrin heldur það
heim í átthagana og hlustar á fjöll-
in. Og fjöllin segja farir sínar ekki
sléttar, nú langi þau suður líka,
gráti snjóflóðum á dimmum vetr-
um þegar fáir komi aðrir en þjóð-
garðsverðir. Að lokum lætur allt
undan tíðarandanum. Að lokum
hrynja glæstustu turnar, stökkir
af stolti.
Rúnar Helgi Vignisson
Með og
á móti
Nafnið Flugfélag íslands
tekið upp
Einróma
samþykkt
„Stjórn Flugleiða hefur ein-
róma samþykkt að sjálfstætt fyr-
irtæki um innanlandsflug skuli
fá nafnið Flug-
félag íslands.
Nú er hér um
bil aldarfjórð-
ungur frá því
að ákveðið var
að sameina
rekstur hins
gamla Flugfé-
lags íslands og
Loftleiða undir
merkjum Flug-
leiða. Þótt á
sínum tíma hafi verið ákveðið að
hætta rekstri undir nöfnum
gömlu félaganna þá er mér ekki
kunnugt um stjómar- eða hlut-
hafasamþykkt sent leggur bann
við því aö nota hin gömlu nöfn í
viðskiptum um alla ft-amtið. í því
sambandi má minna á að félagið
hefur haldið nafni Loftleiöa á
lofti 1 aldarfjóröung með starf-
rækslu Hótel Loftleiða við
Reykjavíkurflugvöll. Flugleiðir
Einar Sigurösson,
aöstoöarmaöur for-
stjóra Flugloiöa.
eru afar hreyknar af sögu sinni
og þeim arfi sem félagið býr að
frá stofnfélögunum báðum. Þegar
ákveðið var að færa rekstur inn-
anlandsflugsins má segja að ekk-
ert annað nafn hafi komið til
greina en Flugfélag íslands. Það
félag hafði lengst af veg og vanda
af innanlandsfluginu’ og rekstur
innanlandsflugs í dag er byggður
á áratuga starfi Flugfélags ís-
lands. Nánast allir sem hafa sam-
band við félagið vegna hins nýja
Flugfélags íslands hafa lýst ein-
dreginni ánægju með nafhgift-
ina. Það á við jafnt um gamla
Flugfélags- og Loftleiðamenn og
það er tímaskekkja að gera þessa
nafngift að tilefni sundrungar.“
Brot á samein-
ingarsáttmála
„Að nafnið Flugfélag íslands
skuli tekið upp á ný er skýlaust
brot á sameiningarsáttmálanum.
Á sínum tíma,
þegar Loftleið-
ir og Flugfélag
íslands voru
sameinuð, var
alltaf gert ráð
fyrir að þau
legðu bæði niö-
m- sín nöfh og
merki. í Upp- Kri«t|ana Mllia
hafi var flug- Thor«teln»«on vlö-
reksturmn «Klptaira>Oingur.
ekki sameiginlegm* en þaö gekk
mikið á til að sameina hann
þaimig aö ekkert yrði til sem
heitir Loftleiðir eða Loftleiða-
flugvél eða íiugfélag íslands. í
samþykktum Flugleiða stendur
að ekki megi breyta tilgangi fé-
lagsins að verulegu leyti. Ég tel
að það að taka upp nafn annars
félagsins heyri vrndir það atriði. í
sjálfum sameiningarsamningn-
um, sem ég hef undir höndum, er
hvergi talað mn það að taka upp
nafn annars félagsins enda er
það svo mikil fjarstæða að eng-
um hefur dottið það í hug fyrr.
Þetta lýsir í mínum huga skorti á
hugmyndaflugi. Það hlýtur að
liggja beint við að taka nú upp á
ný nafn Loftleiða, það félag átti
allt Ameríkuflugið og um 70 pró-
sent af Evrópufluginu. Þar með
ætti að teljast eðlilegt að utan-
landsflugið yrði kallað Loftleiðir.
Hvað varðar sameininguna
sjálfa þá er vitað að innanlands-
flug Flugleiða hefur verið rekið
með miklu tapi undanfarin ár.
Það er margbúið að reyna árang-
urslaust að rétta þennan rekstur
við. Það getur því verið góð leið
að sameinast Flugfélagi Norður-
lands og auka þannig breiddina í
flugvélaflotanum. -rt