Dagblaðið Vísir - DV - 26.03.1997, Blaðsíða 48

68
MIÐVIKUDAGUR 26. lam
kvikmyndir
Háskólabíó - Saga hefðarkonu
Kona er mynduð
Eftir vinsældir Jane Austen- mynda hefur hugur kvikmyndagerðarmanna staðið til fleiri
höfunda fyrri alda. Jane Champion velur sér að fylgja eftir vinsældum Píanósins með
skáldsögu eftir Henry James (1843-1916) um unga sjálfstæða bandaríska stúlku sem er
tæld í óhamingjusamt hjónaband. Það háir myndinni að þó Henry James sé tæpri öld nær
okkur í tíma en Jane Austen, þá hefur hann mun minna að færa inn í nútímann en hún
og saga hans um menningarátök, lævísi og eigingimi skilar sér illa, er hvorki nógu nálæg
til að vera áhrifarík né nógu íjarri til að vera forvitniieg. Champion leggur áherslu á hið
myndræna þar sem hver rammi er úthugsaður en gengur of langt, þannig að stílbrögðin
verða þreytandi frekar en vekjandi. Þar ræður miklu litleysi aðalleikaranna sem þurfa að
bera uppi mikið af myndbrögðunum. Nicole Kidman er flatneskjuleg og ósannfærandi
sem hin lífsþyrsta og heillandi Isabel Archer, en nær sér á strik í seinni hlutanum sem hin
vonsvikna og sígrátandi Isabel Osmond. Jolrn Malkovich fetar sig átakalaust og að því er
virðist áhugalaust gegnum hlutverk Gilbert Osmonds, enda er það hlutverk sem hann
hefur leikið einum of oft og ber aðdráttarafl hans greinilega merki þessarar leikþreytu.
Aðrir leikarar bjarga þó miklu, sérstaklega eru hinir þrír biðlar Isabel, Martin Donovan
sem Ralph Touchett, Richard E. Grant sem Lord Warburton og Viggo Mortensen sem
Caspar Goodwood, áberandi sterkari og skemmtilegri en Malkovich og gera val hennar
enn meira ósannfærandi. En myndin er falleg, og það verður ekki af Champion «kafið að
hún kann vel með myndavélina að fara, búningamir eru smart og útlitið allt er til þess
fallið að gleðja augað og lyfta andanum, verst að hann komst ekki hærra.
Leikstjóri: Jane Champion. Handrit: Jane Champion og Laura Jones. Kvikmyndataka: Stu-
art Dryburgh. Tónlist: Woijiech Kilar.
Aðalleikarar: Nicole Kidman, John Malkovich, Barbara Hershey, Mary- Louise Parker og
Martin Donovan.
Úlfhildur Dagsdóttir
Háskólabíó - Stjörnustríð: ★★★*
Töfraljóminn enn fyrir hendi
Star Wars var mesta geimævintýri kvikmyndanna frá upphafi þegar hún var fmmsýnd
fyrir tuttugu ámm og ekki minnkaði aðdáun ævintýraþyrstra ungmenna á ævintýmm
Han Solo, Luke Skywalker og Leiu prinsessu þegar Empire Strikes Back og Retum of the
Jedi fylgdu í kjölfarið. Ævintýraljóminn sem stafaði frá þessum myndum er enn fyrir
hendi tuttugu árum síðar þótt margar ágætar geimævintýramyndir hafi verið gerðar á
þessum tíma.
Það er eftirtektarvert hversu gefandi myndin er enn þann dag í dag. En hvers vegna ver-
ið er að endursýna allar þrjár kvikmyndirnar í kvikmyndahúsum núna má rekja til við-
tals sem tekið var við George Lucas í tímaritinu Rolling Stone stuttu eftir að búið var að
frumsýna Star Wars. Þar segir hann: „Það er ekkert frekar sem ég vil gera heldur en að fara
í myndver og endurgera mörg brelluatriðin og nokkrar furðuvemrnar sem alls ekki komu
jafn vel út eins og ég hafði vonast eftir."
George Lucas sat ekki við orðin tóm, en hann var heldur ekki að flýta sér og það sem hon-
um tekst er að nýta sér tæknina sem hefur fleygt fram á þessum tuttugu ámm án þess að
skemma það sem fyrir var. Star Wars hefur enn sama aðdráttaraflið fyrir alla aldurshópa,
persónurnar enn mjög lifandi þrátt fyrir margar eftirlíkingar og þótt með nákvæmri skoð-
un megi finna eitthvað sem betur hefði mátt gera þá er það staðreynd að á þessum tutt-
ugu árum hefur ekki komið betur útfært geimævintýri og verður ekki gert fyrr en Geor-
ge Lucas kemur með næstu þriggja mynda seríu í myndaflokknum, ef það þá tekst.
Um hvað næsta sería er má sjá í einu atriði í Star Wars. Það er þegar hin aldna stríðshetja
Obi-Wan Kenobi segir hinum unga Luke Skywalker frá föður hans, Anakin Skywalker og
hvernig þeir tengdust, en aðalpersónur nýju seríunnar verða einmitt Obi-Wan Kenobi á
unga aldri og Anakin Skywalker, sem síðar varð að Darth Vader. Stjörnurnar fjórar sem
Star Wars fær í einkunn eru ekki aðeins fyrir Star Wars heldur seríuna í heild.
Leikstjóri og handritshöfundur: George Lucas. Tónlist: John Williams.
Aðalleikarar: Mark Hammill, Carrie Fisher, Harrison Ford og Alec Guiness.
Hilmar Karlsson
Fræg teiknimynd endurgerð:
101 dalmatíuhundur
Ein af frægustu og
bestu teiknimyndum
sem komið hafa frá
snillingunum hjá
Walt Disney er 101
Dalkamatians, en
hún var gerð árið
1961. í henni eru
rakin viðskipti
hunda við skað-
ræðiskvendi. í
teiknimyndinni er
það hundur sem er
sögumaður. í hinni
nýju leiknu kvik-
mynd frá Disney
Plowright og Hugh
Laurie, sem margir
kannast við úr hinni
vinsælu sjónvarpss-
eríu Jeeves and
Wooster.
200 hvolpar valdir
Eitt af því erfiðasta
við gerð 101 dalma-
tiuhunds var að vera
með 101 hvolp i
myndinni. Það þurfti
þvi nokkru áður en
tökur höfust að
finna hunda í hlut-
verk eldri hunda, en
sem gerð er eftir teikni-jgjf Danje|S 0g joe|y Rjchar(json j h|u(verkum s|-numþað má segja að þeir
myndmm er sögu-ásamt Pon Perd séu í forgrunni en
manni sleppt sem skilj-
anlegt er og aðrar áherslur látnar ráða, enda um
annað form kvikmyndagerðar að ræða, en sagan
er sú sama. Jefif Daniels og Joely Richardson leika
ung hjón sem eiga tvo dalmatíuhunda, Pongo og
Perdy. Skelfing rikir á heimihnu þegar það kemur
í ljós að nýfæddir hvolpar þeirra, Pongo og Perdy,
hefúr verið stolið. Fljótlega beinist grunur að hinni
illræmdu pelsadrottningu Cruella DeVil og eins og
i ljós kemur þá hefúr hún ekki látið nægja að stela
hvolpunum heldur hættir hún ekki stuldinum fyrr
en hún hefúr komið tölunni upp i 101 hvolp.
Sá sem stendur á bak við gerð 101 dalmatíuhunds
er John Hughes, sem er sjáifsagt einn allra farsæl-
asti leikshórinn og framleiðandinn í skemmtana-
bransanum í Hollywood. Ekki hefúr hann tapað á
gerð þessarar myndar þvi hún varð ein allra vin-
sælasta kvikmyndin í Bandarikjunum á síðasta
ári. Hughes starfar sem handritshöfúndur og fram-
leiðandi við 101 dalmatíuhund. Frá því hann gerði
sína fyrstu kvikmynd árið 1982 hefúr hann komið
nálægt gerð 28 kvikmynda sem flestar hveijar hafa
náð miklum vinsældum.
í helstu hlutverkum
myndinni eru Glerrn
Close sem leikur
Cruelu DeVil eft-
irminnilega,
Jeff Daniles,
Joely Ric
hardson,
Joan
’ 'S**
hvolpamir í bakgrunn-
inum. Þar sem tökur fóru fram á söguslóðum í
Englandi þótt sjálfsagt að nota enska hunda og því
kom dýraþjáffarinn Gary Gero í júlímánuði árið
1995 til Englands til að leita uppi hvolpa og hunda
til þjálfúnar, en þess má geta að dýraþjálfaramir
urðu svo hrifiiir af þeim hundum sem leika Pongo,
Perdy, Kipper og Fogey að þeir vora keyptir og
fluttir til Bandaríkjanna. Til að fmna hvolpa var
auglýst í enskum blöðum og urðu margir tU að
svara auglýsingunni og í lokin sátu fjórtán hunda-
þjálfarar uppi með 200 hvolpa sem notaðir vora.
Að sögn hundaþjálfaranna var þjáifun hvolpanna
ekki aðaláhyggjuefiiið heldur heilsa þeirra. Þar
sem vitað var að einn sjúkur hvolpur gat smitað
alla hina, vora gerðar miklar varúðarráðstafanir
tU að halda heUsu þeirra og var það mikið ná-
kvæmnisverk. Það liggur því mikU vinna á bak
við allar hundasenur og það eru alls ekki sömu
hvolpamir sem vora í allri myndinni, það þurfti
að skipta þeim út sem vora elstir og urðu of stórir
meðan kvikmyndatakan stóð yfir.
Hlutverk Craelu DeVU gefúr Glenn Close tæki-
færi tU að sýna allar sínar bestu hhðar. Þegar hún
var spurð af leikstjóranum Stephen Herek, hvemig
hún ætlaði að leika Craelu, sagðist hún ekki vita
það fyrr en hún hefði klæðst búningunum og Utið
í spegU: „Hver þeirra níu búninga sem ég klæðist
er listaverk út af fyrir sig og sú sem klæðist slik-
um búningum er háifgerð ófreskja, en um leið
duttlimgafúU og þótt ég
hafi haft einstaklega
Glenn Close leikur gaman af að túlka per-
hina illa innrættu sónuna þá varð ég að
Cruelu DweVil. passa mig á því að
gera hana ekki
um of
skemmti-
lega, en í
ævintýrum
á borð við
101 dalma-
tíuhund
verður aUtaf
að vera að
minnsta
kost ein
vond per-
sóna.“
-HK
Stephen Herek
Leikstjóri myndarinnar 101 dalmatíuhundur
er Stephen Herek sem hefur getið sér orð fyrir
að vera einhver hugvitssamasti leikstjóri af
yngri kynslóðinni í HoUywood. Hann byrjaði
ferU sinn sem leikstjóri árið 1985 með hryUings-
myndinni Critters, sem hann einnig skrifaði
handrit að. Það kemur ekki á óvart að hann
skyldi velja hryUingsmynd sem sína fyrstu
mynd, hann er einn af mörgum þekktum leik-
stjórum sem gengu í skóla hjá B-myndakóngn-
um Roger Corman og starfaði hjá honum um
skeið við klippingu á hinum ýmsu myndum
sem komu úr smiðju Cormans.
Herek fylgdi Critters eftir með gamanmynd-
inni BiU and Ted’s ExceUent Adventure, sem
naut talsverðra vinsælda og er í dag í þeim
flokki sem enskumælandi kvikmyndafræðingar
flokka sem „cult“. Fyrir leik sinn í þeirri mynd
varð Keanu Reeves fyrst þekktur og mynd þessi
hafði ýmis áhrif, meðal annars varð tU tungu-
mál í Bandaríkjunum upp úr þessari kvikmynd
sem unglingar nota óspart. Næsta kvikmynd
Hereks var einnig gamanmynd sem hafði
nokkra sérstöðu, Don’t teU Mom the Babysitt-
er’s Dead og í kjölfarið kom Mighty Ducks árið
1992 og varð sú kvikmynd mjög vinsæl. Næsta
mynd hans var svo ævintýramyndin The Three
Musketeers.
Sinni fyrstu dramatísku kvikmynd leikstýrði
Herek fyrir tæpum tveimur árum, var það Mr.
HoUand’s Opus og fékk Richard Dreyfus tU-
nefhingu til óskarsverðlaun í fyrra fyrir leik
sinn í myndinni.
Stephen Herek með tvo hvolpa af dalmatíukyni.