Dagblaðið Vísir - DV - 12.04.1999, Blaðsíða 15

Dagblaðið Vísir - DV - 12.04.1999, Blaðsíða 15
MÁNUDAGUR 12. APRÍL 1999 15 Um tjáningarfrelsi Rithöfundurinn Salman Rushdie. „Á síðustu árum hefur morðum á blaða- mönnum fjölgað til mikilla muna og rithöfundar hafa verið grimmilega of- sóttir og jafnvel dæmdir til dauða af stjórnvöldum, samanber breska rit- höfundinn Salman Rushdie sem farið hefur huldu höfði eins og ótíndur glæpamaður undanfarinn áratug." sjónvarps og Internets, sem ekki virða nein landamæri og þjappa heimsbyggðinni saman, þó ýmis- legt sé við þessa stórvirku fjöl- miðla að athuga. Ein af þversögnum þessarar þróunar er sú, að það var í raun- inni hefting tjáningarfrelsis í kommúnistaríkjunum sem gróf sundur efnahagslegan og menn- ingarlegan grundvöll þeirra og steypti valdhöfunum af stóli. í ríki sem einangrar sig frá öðrum ríkj- um og leggur hömlur á eðlilegt flæði upplýsinga og skoðana, rek- ur að því fyrr eða síðar að hef- bundin viðhorf festast í sessi og steinrenna, sem aftur leiðir til þess að endumýjun og nýsköpun eiga æ erfiðara uppdráttar. Það er hjakkað i sama eða svipuðu fari, og áður en varir er hvers konar frumkvæði lamað og innviðir þjóðfélagsins trénaðir. Sem sagt, skortur á tjáningarfrelsi var æxli sem sýkti gervallt samfélagið og hefti bæði framtak og framfarir með þeim afleiðingum að valda- kerfið hrundi. Sigurður A. Magnússon í Mannréttindayfir- lýsingu Sameinuðu þjóðanna frá 10. desem- ber 1948 segir svo í 19. grein: „Hver maður skal vera frjáls skoðana sinna og að því að láta þær í ljós. Felur- slíkt frjálsræði í sér réttindi til þess að leita, taka við og dreifa vitneskju og hugmyndum með hverjum hætti sem vera skal og án tillits til landamæra.“ Þessi mikilvæga grein Mannréttindayf- irlýsingarinnar hefur verið lögleidd í lang flestum aðildarríkjum Sameinuðu þjóðanna, enda er hún einn af homsteinum virks lýðræðis. Því fer hins vegar fjarri að henni sé framfylgt í reynd. Víða um heim sjá dauðasveitir stjórnvalda eða glæpasamtaka um aö hefta tján- ingarfrelsi einstaklinga eða heilla samfélagshópa. Á síðustu árum hefur morðum á blaðamönnum fjölgað til mikUIa muna óg rithöf- undar hafa verið grimmilega of- sóttir og jafnvel dæmdir til dauða af stjómvöldum, samanber breska rithöfundinn Salman Rushdie sem farið hefur huldu höfði eins og ótíndur glæpamaður undanfarinn áratug. Ársskýrslur Amnesty Intemational rekja hrollvekjandi dæmi um margháttuð brot á 19. grein Mannréttindayfirlýsingar- innar um víða veröld. Valdið vill ekki frelsi Skýringin á þessu alþjóðlega ófremdarástandi er einfaldlega sú, að VALDINU stendur ævinlega stuggur af tjáningarfrelsi, og gildir þá einu hvort um er að ræða lýð- ræðislega kjörin stjórnvöld, einræð- isstjórnir, stórfyrir- tæki eða glæpasam- tök. Um þetta höf- um við nýlegt dæmi hjá Evrópusam- bandinu, þegar upp- skátt varð um ótrú- lega spillingu í æðstu stjóm þess. Þá var sá sem af- hjúpaði ósvinnuna umsvifalaust rek- inn úr starfi og öðr- um sem leyfðu sér að fordæma at- hæflð, ógnað með líkamsmeiðing- um og jafnvel lífláti. En hvers vegna ætli valdinu standi stuggur af tjáningarfrelsi? í fáum orðum sagt er það vegna þess að tjáningarfrelsi er hemill á athafnafrelsi þeirra sem með völd- in fara. Það er augjóslega snöggt- um einfaldara og auðveldara að fara sínu fram þegar engin hætta er á gagnrýnieða andófi af hálfu andstæðinga. Af þeim sökum var það og er ein af fyrstu ráðstöfun- um alræðis- stjórna, hvort sem þær kenna sig við kommún- isma eða fas- isma, að hefta tjáningarfrelsið og helst afnema það. Umskipti til hins betra Hitt er samt vert að draga fram og leggja á það ríka áherslu, að á síðasta áratug hafa orðið ótrúleg umskipti til hins betra um hehn allan, sem meðal annars má rekja til þess að veldi kommúnismans hrundi í lok síðasta áratugar og sömuleiðis til örrar útbreiðslu Kjallarinn Sigurður A. Magnússon rithöfundur „En hvers vegna ætli valdinu standi stuggur af tjáningarfrelsi? í fáum orðum sagt er það vegna þess að tjáningarfrelsi er hemill á athafnafrelsi þeirra sem með völdin fara.u Er Samfylkingin nýtt afl? Fyrir komandi alþingiskosning- ar bjóða þrjár nýjar stjórnmála- hreyfingar fram lista á landsvísu. Öflugast nýju framboðanna er listi Samfylkingarinnar, sem sam- anstendur af krötum úr Alþýðu- flokki, Alþýðubandalagi og Kvennalista. Reynt hefúr verið að telja ungu fólki trú um að hér sé á ferðinni nýtt afl, en nú þegar framboðslist- ar líta ljós í hverju kjördæminu á fætur öðru er fróðlegt að kanna sannleiksgildi þeirrar fullyrðing- ar. Skilaboð til unga fólksins í Reykjavík trónir á toppnum Jóhanna Sigurðardóttir, sem setið hefur á þingi í tuttugu ár og þar af í ráðherrastóli í sjö ár. Hennar tími hefur margoft komið og hún er kona með langa og ekkert sér- lega glæsilega fortíð sem stjóm- málamaður. Næstur á eftir henni kemur Össur Skarphéðinsson, fyrrverandi allaballi, ritstjóri Þjóðviljans sáluga og ráðherra Al- þýðuflokksins. Maður með langa og fjölbreytta pólitíska fortíð. Áfram mætti telja upp nöfn eins og Ástu Ragnheiði og Mörð Árnason: Ungu frambjóð- endunum í próf- kjöri Fylkingar- innar í Reykjavík, Magnúsi Árna Magnússyni og Heimi Má Péturs- syni, var hafnað. Þetta era skilaboð Samfylkingarinn- ar til unga fólksins í Reykjavík. Á Reykjanesi valdi samfylking: in í toppsætin þrjú gömul brýni úr Alþýðuflokknum, Rannveigu Guð- mundsdóttur, fyrrverandi ráð- herra, Guðmund Árna Stefánsson, fyrrverandi bæjarstjóra í Hafnar- fírði og ráðherra, og þingmann og stórgrósser á miðjum aldri sem heitir Ágúst Einarsson. Þingmannsefnið á Suðurlandi er sem fyrr Margrét Frímanns- dóttir, fyrrum for- maður Aþýðubanda- lagsins, og á Norður- landi eystra valdi Samfylkingin tvo gamalreynda þing- menn úr Alþýðu- flokki og Alþýðu- bandalagi til að leiða listann, Sigbjöm Gunnarsson krata og Svanfríði Jónasdótt- ur, allaballa og siðar Þjóðvakaþingmann. Þar reyndar logar allt í illdeilum og búið að flæma Sigbjörn í burtu fyrir þær sakir einar að standa sig betur í smölun í próf- kjöri en æskUegt þótti af flokkseigend- um í Fylkingunni. Á Norðurlandi vestra er boðið upp á miðaldra fólk í þremur efstu sætunum, Kristján Möller á Siglufirði, Önnu Kristínu Gunnarsdóttur á Sauðár- króki og Valdimar Guðmannsson á Blönduósi. AUt þetta fólk er búið að vera lengi í pólitík og blása ekki sérlega ferskir vindar í kring- um það. Völd og valdir einstaklingar Ungu fólki á Vesturlandi er boð- ið upp á að kjósa tvo miðaldra karlmenn, sem báðir hafa langa reynslu af pólitík inn- an þings og utan. Jóhann Ársælsson er i öruggu sæti og Gísli Einarsson, nú- verandi þingmaður Samfylkingarinnar, ætlar að berjast tU sigurs í öðru sætinu. Ungri konu, Hólm- fríði Sveinsdóttur, sem bauð sig fram í nýafstöðnu prófkjöri, var hafnað. Þetta er fólkið sem Samfylkingin býður ungu fólki og öðrum þeim er vilja sjá nýj- ungar í' stjómmálum upp á aö kjósa sem sína fuUtrúa á Alþingi í vor. Mín niðurstaða er að Samfylkingin sé ekki að neinu leyti nýtt afl. Miklu frekar kosningabandalag gamalla pólitíkusa úr Alþýðu- flokki, Alþýðubandalagi og Kvennalista. Kosningabandalag sem snýst um völd og valda ein- staklinga en ekki málefni eða nýj- ungar. Ámi Gunnarsson „Þetta er fólkið sem Samfylkingin býður ungu fólki og öðrum þeim er vilja sjá nýjungar í stjórnmálum upp á að kjósa sem sína fulltrúa á Alþingi í vor. Mín niðurstaða er að Samfylkingin sé ekki að neinu leyti nýtt afl.u Kjallarinn Árni Gunnarsson formaður Sambands ungra framsóknarmanna Með og á móti Hafa stjórnarflokkarnir staðið sig í uppbyggingu garðræktar á þessu kjör- tímabili? Staðið við hvert orð Isóifur Gylfi Pálma- son, þingmaður Framsóknarflokks- ins á Suðurlandi. „Auðvitað hafa stjórnarflokk- arnir staðið sig í uppbyggingu garðræktar á þessu tímabUi. Málefni garðyrkjunnai', hinnar grænu stóriðju, eru mér mjög hugleikin enda sat ég í sér- stakri nefnd er landbúnaðar- ráðherra skip- aði. Við fram- sóknarmenn höfum barist fyrir málefnum garðyrkjunnar enda var Guðni Ágústsson val- inn þingmaður garðyrkjumanna á árshátíð garðyrkjumanna á Suð- urlandi 1998. Það er enn afar brýnt að tryggja garðyrkjubænd- um raforku á sem lægstu verði tU frambúðar. Ég mun beita mér nú sem fyrr fyrir því eins og Fram- sóknaiflokkurinn hefur gert. Við framsóknarmenn á Suðurlandi höfum birt kosningamál okkar frá síðasta kjörtímabUi og það er al- veg á hreinu aö við höfúm staðiö við þau nánast öU. Það kemur því engum á óvart að við höfum stað- ið við það loforð að byggja upp garðræktina á kjörtimabUinu sem er að ljúka og þeirri stefnu verður haldið áfram.“ Stjórnvöld hafa ekki staðið sig „Stjórnvöld hafa ekki gripið tU neinna aðgerða á þessu kjörtíma- bUi sem 'hafa bætt stöðu garðrækt- ar (kartöBur, o.þ.h.) eða garð- bænda. Þ.a.l. er auðvelt að svara spurningunni um það hvort stjórnvöld hafi staðið sig í upp- byggingu garð- ræktar á Suður- landi neitandi því stjórnvöld hafa ekki gripið tU neinna að- gerða, sem eru tU þess fallnar að styðja við bakið á garðbændum. Þó skal það játað hér hér í bessum dálki að undirritaður þekkir ekki nægUega vel aðkomu stjórnvaida að þvi máli þegar ákveöið var að hefja vöruskipti á nýjan leik við Noreg með því aö skipta á hross- um og norskum kartöfluflögum. En eitt er víst að þau skipti voru tU þess fallin að veikja markaðs- stöðu garðbænda hér á landi því að angi af þeirra starfsemi er fram- leiðsla og sala á kartöUuflögum. Það má því fullyrða að aUar kjarabætur sem garðbændur hafa sótt kjörtímabilinu eiga rætur sín- ar að rekja til þess að þeir sjálfír hafa tekið sölumálin í sínar hend- ur og aukin samstaða hefur tryggt þeim þær litlu kjarabætur sem þeir hafa fengið. Þar eiga stjóm- völd engan hlut að máli.“ -hb rófur, gulrætur Lúövík Bergvins* son, þingmaður Samfylkingarinnar á Suðurlandi. Kjallarahöfundar Athygli kjallarahöfunda er vakin á því að ekki er tekið við greinum í blaðið nema þær ber- ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu- diski eða á Netinu. DV áskUur sér rétt tU að birta aðsent efni á stafrænu formi og í gagnabönk- um. Netfang ritstjórnai' er: dvritst@ff.is

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.