Dagblaðið Vísir - DV - 07.09.1999, Page 14

14
V ‘ i _j | ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1999
Ýmis fráhvarfseinkenni lögðust á Guðiaugu. „Ég fékk svitaköst og höfuð-
verkjarköst.“ DV-mynd Pjetur
Guðlaug Bjarnadóttir fór á námskeið:
llmur varð fýla
Kjartan L. Pálsson hætti fyrir 13 árum:
Þetta var bara vani
Hann var 14 ára þegar lungu
hans fylltust af níkótínmeng-
uðu súrefni í fyrsta skipti. Á
blaðamannsárunum hjá Tímanum
og DV skrifaði hann ekki staf á
morgnana án þess að hafa fengið
fyrsta sígarettuskammtinn. „Þetta
var bara vani. Það reyktu allir þá,“
segir Kjartan L. Pálsson fararstjóri.
Hann reykti um einn sígarettu-
pakka á dag þegar hann einbeitti
sér að þeim. Á tímabili reykti hann
vindla og pípu. „Pípan er versti
óvinurinn en það er alltaf verið að
totta hana. Maður dregur þó að sér
andann þegar maður reykir sígar-
ettur og vindla.“
Hann hætti að reykja fyrir um 13
árum eftir að hafa fengið í lungun
eftir miklar reykingar. „Ég fór i
skoðun hjá lækni á Vífilsstööum
sem lagði mig inn. Mér varð svo um
að sjá fólkið sem þar var tengt við
kúta að ég steinhætti." Frá því
Kjartan dvaldi á Vífllsstöðum hefur
ekki hvarflað að honum að reykja.
„Ég tel að besti skólinn sé að fara
þangað með ungt fólk og sýna því
sjúklingana." Hann segir að lungun
séu enn viðkvæm.
Kjartan óttaðist að fá frá-
hvarfseinkenni eftir að hann hætti
að reykja en þau létu ekki á sér
kræla. Hins vegar fékk einn vinur
hans þau einkenni eftir að hann
hætti að reykja. „Hann var að keyra
upp Ártúnsbrekkuna og hélt að
hann væri á hraðbraut í Ameríku.
Honum fannst allir bílarnir koma á
móti sér. Það var mildi að hann
komst út af.“
Fyrst á eftir tók Kjartan eftir
pirringi. „Þegar ég fór að skemmta
mér var þetta óþægilegt. Ég var
vanur að hafa sígarettu í
annarri hendi og glas í hinni.
Þegar sigarettan var farin
held ég að glasið hafi verið
tekið oftar," segir Kjartan
og hlær.
Fyrstu dagana eftir að
hann hætti að reykja tuggði
hann auk þess eldspýtur sem
hann átti nóg af.
-SJ
„Eg fór í skoðun hjá lækni á Vífilsstöðum
sem lagði mig inn. Mér varð svo um að sjá
fólkið sem þar var tengt við kúta að ég
steinhætti." DV-mynd ÞÖK
Fyrir rúmum tveimur árum fór
Guðlaug Bjarnadóttir á nám-
skeið hjá Heilsustofnun NLFÍ í
Hveragerði sem ætlað var fólki sem
vildi hætta að reykja. Hún hefur
ekki reykt síðan. „Ég hafði lengi
viljað hætta að reykja vegna þess að
heilsan hafði versnað. Ég var kom-
in með lungnaþembu og þá fór ég
fyrst að hugsa minn gang. Hins veg-
ar gat ég aldrei ákveðið dag til að
hætta að reykja. Ég treysti mér
bara ekki til þess.“ Fyrir þrjátíu
árum reyndi hún þó að hætta. Hún
byrjaði aftur að reykja fjórum mán-
uðum síðar.
Guðlaug reykti alltaf einn og hálf-
an pakka á dag. Stundum tvo. Hún
segist viss um að hún reykti enn ef
hún hefði ekki farið á námskeiðið.
Vegna reykinganna hefur heilsan
aldrei komist í sitt lag.
Uppistaða námskeiðsins voru fyr-
irlestrar og fræðsla. Einnig var lögð
áhersla á að byggja upp líkamann."
Félagsskapur annarra þátttak-
enda og hjálp lækna og hjúkrunar-
fólks varð til þess að Guðlaug snerti
aldrei aftur á sígarettu. „Þátttak-
endurnir hittust einu
sinni í viku í eitt ár.
„Mér fannst það
mesti styrkurinn
þegar námskeið
inu var lokið.“
Ýmis frá-
hvarfseinkenni lögðust á Guðlaugu.
„Ég fékk svitaköst og höfúðverkja-
köst.“ Tímabilið stóð yfir í eitt ár.
„Ég keypti hjálparlyf, tyggjó og
plástur en notaði þau aldrei."
Henni datt aldrei í hug að reykja til
að losna við einkennin. „Ég fann
stundum sígarettuilm; sem mér
fannst þá vera. í dag kalla ég þetta
fýlu.“
Hún segir að eftir námskeiðið
hafi verið erfitt að koma heim þar
sem heimilið angaði af sígarettu-
/kt. „Hún var ógeösleg." Engir
öskubakkar liggja á borðum á
heimilinu. „Ég leyfi ekki
reykingar heima hjá mér.“
-SJ
/ m:
Sígarettan kvödd
F.ftir að hnfa revkt í áratuai ákváftu hau afi
Eftir að hafa reykt í áratugi ákváðu þau að
slökkva í sígarettunni. Reykingamar voru farnar
að hafa áhrifá heilsuna.
Gísli Svavarsson fékk fráhvarfseinkenni eftir aö hann hætti að reykja. „Ég
fékk svitakóf og ýmsa kvilla sem fylgdu því, svo sem skjálfta og fiökur-
leika.“ DV-mynd Pjetur
Gísli Svavarsson fann angandi minnisvarða reykinganna:
Seldi bílinn
Gísli Svavarsson leigubílstjóri
var þrettán ára þegar hann
byrjaði að reykja. „Þetta var
einhver tíska.“ Fyrst fannst honum
ekki gott að reykja en hélt þó
áfram. „Það margleið yfir mig. Ég
vildi vera eins og hinir sem
reyktu."
Gísli fór á námskeið fyrir rúmum
tveimur árum hjá Heilsustofnun
NLFÍ -í' Hveragerði fyrir þá sem
vilja hætta að reykja. Hann er eig-
inmaður Guðlaugar Bjarnadóttur
sem viðtal er við hér á síðunni.
Hann aæyndi eins og hún að hætta
aö reykja fyrir þrjátíu árum. Það
tókst ekki.
Áður en Gísli hætti að reykja fyr-
ir rúmum tveimur árum reykti
hann upp undir tvo pakka á dag. „í
•mörg ár reykti ég þrjá pakka á
dag.“ Gísli er leigubílstjóri og segir
að starfið hafi gert það að verkum
að hann hafi siðan ekki getað reykt
eins mikið og hann vildi. Sumir far-
þegar kvörtuðu yfir sígarettulykt-
inni sem loddi við bílinn.
Reykingarnar höfðu áhrif á
heilsufar Gísla á þann hátt að hann
var mæðinn. Hann fékk frá-
hvarfseinkenni eftir að hann hætti
að reykja. „Ég fékk svitakóf og
ýmsa kvilla sem fylgdu því, svo sem
skjálfta og flökurleika.“
Þegar heim af námskeiðinu kom
var heimilið tekið í gegn en reyk-
ingar hjónanna höfðu skilið eftir
sig angandi minnisvarða. „Maður
finnur ekki þessa lykt þegar maður
reykir. Og að sjá hvernig leigubíll-
inn minn leit út að innan. Það var
alveg sama hvernig ég reyndi að
skrúbba. Þar var alltaf tjara, drulla
og viðbjóður. Þetta gerði mig algjör-
lega andsnúinn reykingum. Ég var
fljótur að losa mig við bílinn og fá
mér annan.“ -SJ