Dagblaðið Vísir - DV - 08.09.1999, Blaðsíða 12
12
MIÐVKUDAGUR 8. SEPTEMBER 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EVJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EVJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aðstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11, 105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverð 180 kr. m. vsk., Helgarblaö 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgialds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viötöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Tverrnt skiptir máli
Tvennt skiptir mestu fyrir hluthafa, viðskiptavini og
starfsmenn Fjárfestingarbanka atvinnulífsins og raunar
landsmenn alla:
í fyrsta lagi að þeirri óvissu sem stjórnvöld hafa skap-
að kringum bankann verði eytt með því að heflast strax
handa við síðari hluta þeirrar einkavæðingar sem ríkis-
stjómin hefur stefnt að. Engar forsendur eru fyrir því að
fresta sölu á 51% hlutafjár ríkisins í Fjárfestingarbank-
anum, eins og leiðtogar stjómarandstöðunnar hafa lagt
til. Enginn hefur hag af þeirri óvissu sem nú ríkir. Eng-
inn hefur hag af því að ríkið haldi dauðahaldi í hlutabréf
um lengri eða skemmri tíma.
Vegna þessa var það skynsamlegt af Davíð Oddssyni,
forsætisráðherra að taka af skarið um sölu bankans.
Hlutur ríkisins skal seldur í einu lagi til margra aðila.
Þeim hringlandahætti sem verið hefur í kringum bank-
ann á þar með að vera lokið. Fram til þessa hefur Finn-
ur Ingólfsson viðskiptaráðherra ekki tjáð sig um málið
opinberlega, sem er í sjálfu sér skynsamlegt, enda standa
orð forsætisráðherra.
í öðru lagi skiptir mestu að þannig verði staðið að sölu
hlutabréfa ríkisins að komið sé í veg fyrir tortryggni og
deilur um jafnsjálfsagðan hlut og einkavæðingu flár-
málakerfisins. Skýrar og einfaldar leikreglur þar sem all-
ir sitja við sama borð skipta þar mestu. Hvort hlutur rík-
isins er boðinn til kaups í einu lagi eða ekki, er aðeins
spurning um útfærslu - leiðirnar að sama markmiði eru
margar og flestar skynsamlegar.
Vegna þessa er fyrirkomulag sölunnar sem Davíð
Oddsson forsætisráðherra leggur til góð og gild.
Allt fram til þess að fjárfestingarfélagið Orca S.A.
keypti hlut Kaupþings og sparisjóðanna í Fjárfestingar-
bankanum lagði ríkisstjórnin ofuráherslu á dreifða eign-
araðild að bankanum - þó gerðist lítið annað en hluta-
bréf færðust á milli tveggja félaga í Lúxemborg í eigu ís-
lendinga. Þessi oftrú á dreift eignarhald villti mönnum
tímabundið sýn á það sem mestu skipti - að losa ríkið út
úr rekstri sem það á ekkert með að hafa undir höndum.
Hér hefur áður verið bent á að dreifð eignaraðild geti
verið markmið til skamms tíma en sé litið til framtíðar
ekki annað en rómantísk hugmynd.
Mestu skiptir að nú getur einkavæðing fjármálakerfis-
ins haldið áfram. Salan á meirihluta hlutafjár í Fjárfest-
ingarbankanum er aðeins eitt lítið skref af mörgum sem
á eftir að taka til að losa íslenskan fjármálamarkað úr
klóm ríkisvaldsins. Sala á Búnaðarbanka og Landsbanka
skiptir miklu meira máli.
Yfirlýsing Davíðs Oddssonar um sölu á Fjárfestingar-
bakanum ætti að koma í veg fyrir frekari vangaveltur
um að nauðsynlegt eða gerlegt sé að breyta lögum til að
tryggja dreift eignarhald fjármálastofnana. Slík lög eru
sett til höfuðs almannahagsmunum. Allar tilraunir til að
tryggja ákveðna dreifingu á eignarhaldi hlutafélaga sem
skráð eru á hlutabréfamarkaði gera ekki annað en lama
verðmyndun á markaði og skerða verðmæti hlutabréf-
anna.
Ríkið og almenningur eiga ekki að hafa miklar áhyggj-
ur af því hverjir og hversu margir eiga fjármálastofnan-
ir - ekki frekar en hverjir eiga kexverksmiðju eða flug-
félag. Áhyggjurnar eiga að beinast að því hvernig hægt
sé að tryggja heiðarlega og opna samkeppni á öllum svið-
um atvinnulífsins.
Óli Björn Kárason
IHROVI NCií 5
v:MíKi<Uf<.* .ÁUGAtífMI
>,,<u
Hii.
>•■< >.i i úuv m
sppmNo
* IWIAOWSA
IIÁÍÍIOIU*
í I &&$&***$
imtorum #
íIylki 1 f f ffl HYUfi hylkI hylki œieÆ 'v . . J*v , í '-'JKfl
Lýsi hefur alla tíð notið álits NLFÍ, segir Jónas Bjarnason.
Náttúran læknar
um draumsóleyjar; " .. ....
um er að ræða m.a. ICÍílllili'Íiin
morfln sem breyta I»|OII€ll lllll
má í heróín. Lauf
perúrunnans inni-
heldur kókaín. Svo
eru vímuefnin
áfengi, tóbak, hass,
einnig lyf eins og
kínín sem notað
var í aldir við
malaríu, kaffeín,
piparrót, kvöldvor-
rósarolía, hvítlauk-
ur, steinselja,
ginseng, jónsmess-
urunni og óteljandi
tegundir af tei sem
notaðar eru við alls
kyns hágindum,
„Það eru bæði kostir og gallar
sem fylgja þeim viðhorfum, sem
sé að auðvelt er að leiða auð-
trúa fólk út á villigötur og
pranga inn á það efnablöndum
eða svokölluðum fæðubótarefn-
um sem veita eiga lækningu eða
viðhalda heiibrigði, auk þess
getur fólk beðið skaða af rangri
neyslu tiltekinna efna sem eru á
boðstóium.u
Jónas Bjarnason
efnaverkfræðingur
Meirihluti fólks t.d. í Bretlandi
og Þýskalandi telur sig ekki fá
nægilega bót meina sinna hjá
hinni svokölluðu „skólalæknis-
fræði“ og leitar því einnig til
óhefðbundinna lækningaaðferða
sem sumar hverjar eru ekki viður-
kenndar eða jafnvel fordæmdar af
sumum læknum. Þar ægir saman
fjöldamörgum aðferðum allt frá
líkamlegum til andlegra og sál-
rænna. Algeng er áhersla á matar-
æði og neyslu á ýmsum sérefnum
eða fæðubótarefnum. Því skyldi
ekki margt fólk trúa því að heils-
unnar sé að leita í einhverju í
krukkum, gefa ekki læknar lyf við
flestum vandamálum? Mörgum að-
ferðanna er það sameiginlegt að
stutt er yfír í trúarbrögð enda er
vaxandi skilningur á því að líta
beri á sjúkt fólk sem eina heild
og ekki verði skilið á milli sálar
og líkama. „Mens sana in cor-
pore sano,“ sögðu Rómverjar
hinir fornu (heilbrigð sál I heil-
brigðum líkama). Það eru bæði
kostir og gallar sem fylgja þeim
viðhorfum, sem sé að auðvelt er
að leiða auðtrúa fólk út á villi-
götur og pranga inn á það efna-
blöndum eða svokölluðum fæðu-
bótarefnum sem veita eiga
lækningu eða viðhalda heil-
brigði, auk þess getur fólk beðið
skaða af rangri neyslu tiltek-
inna efna sem eru á boðstólum.
Flóran er fjölbreytt
Frá örófi alda hafa menn trúað
á lækningamátt tiltekinna
plantna. Seiðskrattar og galdra-
nornir fortíðar gerðu seyði úr jurt-
um. Talið hefur verið í alvöru að
galdranornir hafi beinlínis trúað
þvi í skynvillu að þær flygju um á
kústsköftum; „kom fátæka manns-
ins“ var skemmt af tilteknum
kornsvepp en í honum er lýserg-
sýra (“sýra“, LSD er umbreytt
sýra) en hún veldur skynvillu. Lyf
hafa þekkst sem lina sársauka
eins og t.d. ópíumdropar, sem
gerðir eru úr mjólk úr blómhaus-
steinefna- og vítamínblöndur og
jafnvel efni sem innihalda dóp eða
steramyndandi efni.
Fallbyssur gegn spörfuglum
Verulegur ágreiningur er um
smáskammtalækningar en þær
era viðurkenndar í flestum lönd-
um Evrópu; margir læknar telja
þær í eðli sinu óvísindalegar en'
næstum útilokað er að sanna
virkni margra smáskammtalyfja
með venjulegum tölfræðilegum að-
ferðum; þau eru oftast efnablönd-
ur sem innihalda fjölmörg efna-
sambönd. Einfaldara er
að sanna virkni ein-
stakra efnasambanda
sem eru gefin ríflega
við tilteknum sjúkdóm-
um en aukaverkanir
fylgja flestum virkum
lyijum; það er oft eins
og að skjóta fallbyssu-
kúlu að spörfugli og
drepa margt annað í
leiðinni.
Hvar er heilsunnar
að leita?
Náttúrulækningafélag
íslands (NLFÍ) hefur
haldið því fram frá upp-
hafi að heilsunnar sé
fyrst og fremst að leita í
heilbrigðum lifnaðar-
háttum og neyslu
blandaðra hollra mat-
væla svo sem græn-
metis, ávaxta, rótar-
hnýða, belgjurta,
grófs korns með hýði,
mjólkurafurða og síð-
an fisks í takmörkuð-
um mæli en ekki í of-
trú á sérefnum í
krukkum eða með-
alaglösum. Vissulega
er stundum þörf fyrir
lyfjagjafir af einhverj-
um ástæðum. Lýsi
(fiskfita) hefur þó alla
tíð notið mikils álits
NLFÍ og nú hefur
komið í ljós að það inniheldur
omega-3 fitusýrur sem munu telj-
ast með vítamínum framtíðarinn-
ar. Nefnd á vegum Amerísku heil-
brigðisstofnunarinnar (NIH) hefur
nýlega ráðlagt neyslu á 2-4 g af
fiskfitu daglega. Þeim sem hafa of-
trú á neyslu sér- eða fæðubótar-
efna er nauðsyn á mikUli þekk-
ingu og nákvæmum innihaldslýs-
ingum til að hafa gott af. Það get-
ur verið varasamt að láta augu og
hendur vafra of mikið um hillur
sérbúða fyrir fæðubótarefni.
Jónas Bjarnason
Skoðanir annarra
Guðni Ágústsson kaupir fylgi
„150 milljónir króna. Það eru ekki nema tæpar 600
krónur á hvern landsmann. Þetta er upphæðin sem
Guðni Ágústsson ætlar að nota til að kaupa fylgi við
Framsóknarflokkinn í Skagafirði. Hugmynd Guðna
er að gera Skagafjörð að miðstöð íslenska hestsins
og kosta til þess 30 milljónum króna af fé skattgreið-
enda árlega í flmm ár. Landbúnaðarráðherra kynnti
þetta á töðugjaldahátíð skagfirskra hestamanna
þann 28. ágúst. Það er eftir öðra í þessu máli að
þiggjendurnir fá fyrst af þvi fréttir en greiðendurnir
seinna."
Vef-Þjóðviljinn 7. september
Davíð fatast flugið
„Eftir afhjúpandi atburði liöinna vikna á hægri
væng stjórnmálanna stendur Sjálfstæöisflokkurinn
uppi grímulaus, rúinn trausti með sína tannlausu
geltandi rakka á borð við Hannes Hólmstein og
Kjartan Gunnarsson i sárum. Eyjólfur Sveinsson bú-
inn að svíkja lit og genginn til liðs við hinn svarta
sjálfan, að mati íhaldsins, og flótti brostinn í liðið.
Þessir atburðir eiga eftir að hafa afgerandi áhrif þeg-
ar til lengri tíma er litið og áhrifanna mun fyrst fara
að gæta fyrir alvöru þegar fram í sækir. Flokkurinn
sem byggir alla sína tilveru á hagsmunagæslu fyrir
kolkrabbamafluna hefur brugðist hlutverki sinu og
stendur uppi án tilgangs og hlutverks. Hinir nýju
bisnessmenn eiga ekkert undir forystu íhaldsins og
munu ekki sækja skjól hjá flokknum við núverandi
aðstæður. í fyrsta sinn gætir þeirra merkja að Dav-
íð Oddssyni sé að fatast flugið og hann að missa ægi-
tök sín á flokknum og pótintátum hans. Nú stirnir á
goðin sem hingað til hafa stjómað í krafti ógnarinn-
ar og hillir í lok þessa makalausa tímabils í íslensk-
um stjórnmálum sem hefur fram að þessu miðað að
því að færa auð þjóðarinnar á örfáar hendur.“
Groska.is 7. september
Vestræn ríki stöðvi Indónesa
„Ekkert nema vopnað friðargæslulið frá Samein-
uðu þjóðunum getur stillt til friðar í Austur-Tímor
og tryggt að yfirlýstur vilji þjóðarinnar til sjálfstæð-
is verði virtur. Vestræn ríki og alþjóðastofnanir
hafa alla burði til að knýja Indónesa til að draga
sveitir sínar til baka. Alþjóðasamfélagið þurfti að
koma Indónesum til hjálpar með gifurlegum fjár-
framlögum til að halda gjörspilltu efnahagslífí gang-
andi. Vestræn ríki hafa því öll tök á að knýja
indónesísk stjómvöld til að láta af ofbeldinu í Aust-
ur-Tímor og virða sjálfsákvörðunarrétt íbúanna. Það
ber þeim að gera nú þegar.“
Úr leiðara Dags 7. september