Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.1999, Page 15

FIMMTUDAGUR 23. SEPTEMBER 1999
15
Landlaus höfuöborg
Ekkert þessara vandamála heffli þurft að koma upp ef Reykjavík hefði ráð
á sínu verðmæta landi í Vatnsmýrinni við upphaf nýrrar aldar, segir m.a.
í grein Steinunnar.
A fundi borgar-
stjómar fimmtudaginn
16. september urðu
þáttaskil í íslenskum
stjómmálum. Þá var
ákveðið að leggja eitt
stærsta álita- og deilu-
mál I skipulagssögu
borgarinnar undir
dóm almennings í sér-
stakri atkvæða-
greiðslu. Kosið verður
um framtíð Reykjavík-
urflugvallar í Vatns-
mýrinni og það hvort
yfirvöldum verði falið
að finna annað flug-
vallarstæði fyrir mið-
stöð innanlandsflugs-
ins en miðborg Reykja-
víkur.
Með þessari ákvörð-
un sýnir Ingibjörg Sólrún Gisla-
dóttir borgarstjóri að hún er í hópi
klókustu og kjarkmestu stjórn-
málamanna þessa lands og forystu-
maður í fremstu röð. Borgarstjóm-
arflokkm- R-listans á sömuleiðis
heiður skilið fyrir að greiða götu
lýðræðisins með þessum hætti.
Reykvíkingum ber sá réttur að fá
að segja álit sitt á því máli sem
varðar mestu um framtíðarvöxt og
þróun borgarinnar - því í Vatns-
mýrinni liggur hennar verð-
mætasta framtíðarland.
Fyrirtæki úr borginni
Reykjavík stendur á þeim tíma-
mótum að hún þarf
þetta land sárlega ef
fjölþættar framtíðar-
skyldur hennar sem
höfuðborgar em tekn-
ar alvarlega. Reykja-
vík vantar ekki út-
hverfaland, en land
fyrir innbæjar- og
miðborgarstarfsemi
er orðið af svo skorn-
um skammti að til
stórvandræða horfír.
Nægir að nefna þrjú
nýleg dæmi sem
varpa ljósi á þennan
mikla vanda. Á lóð
Landspítalans er gap-
andi sár þar sem
troða á nýjum bama-
spítala í miklum land-
þrengslum og and-
stöðu við nágranna á meðan víð-
áttumikið flugvallarsvæðið blasir
við handan Hringbrautar. Þar ætti
nýr og fullkominn Landspítali og
háskólasjúkrahús að rísa.
Landsíminn, stærsta fyrirtæki
landsins á fjarskiptamarkaði í
öram vexti, sótti
um lóð undir nýj-
ar höfuðstöðvar.
Borgin bauð
ónýtta lóð í út-
jaðri Laugardals
sem fyrri borgar-
stjórn hafði ætlað
undir tónlistar-
hús. Allar líkur
benda til þess að
almannasamtökin
Vemdum Laugar-
dalinn muni ýta
Landsímanum út
af þeirri lóð en
önnur lóð sem hentar þessu fyrir-
tæki liggur ekki á lausu vestan El-
liðaáa. Borgarstjórn leggur þó
áherslu á að finna viðunandi
lausn á málinu og á ella á hættu
að missa fyrirtækið úr borginni.
Listaháskólinn til
Hafnarfjarðar?
Og nýjasta vandamálið er að
finna nýstofhuðum Listaháskóla
stað i miðborginni. Ríkið á nú þeg-
ar hús undir starfsemi hans, SS-
húsið í Laugamesi sem aldrei var
klárað. Á því húsi þarf að gera
kostnaðarsamar breytingar til
þess að það henti Listahákólanum
og rektor skólans hefur sett fram
ósk um að frekar en að fara í þær
aðgeröir verði skólanum fundið
húsnæði í námunda við hið nýja
tónlistarhús sem áformað er að
rísi við Reykjavikurhöfn. Þar með
yrði skólinn í beinum tengslum
við miðstöðvar allra helstu list-
greinanna með Þjóðleikhúsið,
Listasafn íslands, Listasafn
Reykjavíkur, Errósafhið, Nýlista-
safnið. Borgarbókasafhið og Is-
lensku óperuna á næstu grösum
auk mikillar flóru litilla gallería
og leikhúsa, Háskóla íslands og
Þjóðarbókhlöðu.
Ljóst er að ekkert rúm er fyrir
stóra nýbyggingu á svæðinu svo
annaðhvort verður að rífa eldri
byggingar til þess að koma skólan-
um fyrir eða að rýma einhverja
stórbyggingu og borgarstjóri hefur
komið með tillögu um að Tollhús-
ið fái nýtt hlutverk. Menntamála-
ráðherra hefur ekki veitt svar við
þeirri uppástimgu en er að athuga
flutning skólans í hús Bæjarút-
gerðarinnar sálugu í Hafnarfirði!
Vandræðamálum af þessu tagi á
eftir að fjölga en ekkert þeirra
hefði þurft að koma upp ef Reykja-
vik hefði ráð á sínu verðmæta
landi í Vatnsmýrinni við upphaf
nýrrar aldar.
Steinunn Jóhannesdóttir
Kjallarinn
Steinunn
Jóhannesdóttir
rithöfundur
„Reykjavík stendur á þeim tíma-
mótum að hún þarfþetta land sár-
lega ef fjölþættar framtíöarskyld-
ur hennar sem höfuöborgar eru
teknar alvarlega. Reykjavík vant-
ar ekki úthverfaland, en land fyrir
innbæjar- og miöborgarstarfsemi
er oröiö af svo skornum skammti
aö til stórvandræöa horfír.u
Hetjur upplýsinga-
samfélagsins
Þessi góðlega amma var hættu-
legur njósnari, stóð í þessu blaði
nýlega. Þetta átti að vekja undrun
og óhug og sýna andstæðumar,
amman var að visu góðleg en þó ill
þar sem hún hafði njósnað fyrir
vondu kallana áram saman.
í nafni þjóðernis eða
stjórnmála
Svarthvít heimsmynd kalda
stríðsins er að baki þessum njósn-
afréttum sem íslenskir fjölmiðlar
éta upp eftir öðrum. Njósnarar era
auðvitað vondir. Nú segja málsat-
vik mér annað. Ég fæ ekki betur
séð en þetta sé hin ágætasta kerl-
ing sem vann sitt starf af trú-
mennsku og í sjálfboðavinnu
árum saman. Tryggð hennar var
að vísu ekki við málstað þjóðemis-
ins heldur kommúnismans en
ekki sé ég neitt glæpsamlegt við
það. Skiptir ekki frekar máli hvaö
er gert en hvort það er gert í nafni
þjóðernis eða stjómmálastefnu?
Njósnir gömlu konunnar höfðu
það eitt í för með sér annað en að
Sovétríkin gátu þróað kjamorku-
vopn sem þau notuðu aldrei.
Sennilega var kjarnorkuvopna-
eign þeirra mikið happ fyrir heim-
inn og kom í veg fyrir notkun
kjarnorkuvopna í hemaði. Ég held
að engum þyki miður nú að aldrei
kom til kjarhorkuátaka þó að ýms-
ir hafi hvatt til þeirra þá.
Lærdómsrík viðbrögð
Viðbrögð breska íhaldsins era
lærdómsrík. Þar heimta menn að
kerla verði sett i
fangelsi. Með
hvaða rökum? Jú,
Pinochet hafl ver-
ið handtekinn og
hann sé þó eng-
inn bófi á við
svona njósnara.
Sem er alveg hár-
rétt frá sjónar-
horni kalda
stríðsins því að
Pinochet var einn
af góðu gæjunum
sem kom á frjáls-
hyggju og bjargaöi Chile frá
kommúnisma.
Því skilja breskir íhaldsmenn
ekki að hann sé í haldi en kerling-
in ekki. Þau morð og pyntingar sem
Pinochet er sakaður
um skipta þá engu því
að samkvæmt hugs-
unarhætti kalda
stríðsins mega góðu
mennimir drepa þá
sem era skilgreindir
sem vondir, hvort
sem það era ungling-
ar, óléttar konur eða
aðrir.
Samkvæmt hugs-
unarhætti kalda
stríðsins eru njósnar-
ar vondir, þ.e. njósn-
arar hinna. Njósnar-
ar okkar era auðvit-
að hugdjarfar hetjur.
Samkvæmt hugsun-
arhætti kalda stríðs-
ins er það eina sem
skiptir máli fyrir hvern menn
vinna. - Þessu er ég ósammála.
Yfir glæpamönnum í þjónustu
ríkisstjóma á að sjálfsögðu að
rétta. En njósnarar eru engir
glæpamenn heldur starfa við
þekkingarleit og miðlun upplýs-
inga sem er nauðsynlegt starf.
Njósnarar ættu að vera hetjur i
upplýsingasamfélaginu sem mönn-
um verður nú tíðrætt um.
Lofsverð iðja
Njósnarar eiga eflaust meiri
þátt í því en flestir aðrir að koma
í veg fyrir gjöreyðingarstyrjöld
seinustu áratugina. Með starfi
sínu hafa þeir veitt
stjórnvöldum þekk-
ingu um hinn meinta
andstæðing og komið
í veg fyrir óþarfa
hræðslu og sefasýki.
Jafnframt hafa þeir
hjálpað stjórnvöldum
að taka réttar ákvarð-
anir.
Njósnarar eru skyn-
samleg fjárfesting fyr-
ir stjómvöld og yfir-
leitt til góðs fyrir
heimsfriðinn.
Hefðu Bandaríkja-
menn varpað sprengj-
um á kínverska sendi-
ráðið í Serbíu ef þeir
hefðu haft góða njósn-
ara þar í landi? Auð-
vitað ekki. Sennilega hefðu þeir
aldrei farið í hið tilgangslausa
stríð við Serba sem gerði ekkert til
að bæta ástandið á þessu svæði.
Þekking er sjaldnast til skaða.
Það er ástæöulaust að horfa á
heiminn gegnum svarthvít gler-
augu löngu horfins stríðs þar sem
njósnarar eru ýmist hetjur eða
bófar. Njósnarar era bara fólk sem
starfar við þekkingaröflun. Það er
lofsverð iðja og nauðsynleg þang-
að til stjómvöld hætta öllu leyni-
makki og fara að vinna fyrir opn-
um tjöldum, í anda hins frjálsa
upplýsingasamfélags.
Ármann Jakobsson
„Njósnarar eru skynsamleg fjár-
festing fyrir stjórnvöld og yfir-
leitt til góös fyrir heimsfriöinn.
Heföu Bandaríkjamenn varpaö
sprengjum á kínverska sendiráö-
iö i Serbíu ef þeir heföu haft
góöa njósnara þar í landi? Auö-
vitaö ekki.“
Kjallarinn
Ármann
Jakobsson
íslenskufræðingur
Með og
á móti
Á að flytja Reykjavíkur-
flugvöll til Keflavíkur
Hann
verður að
fara
„Flugvöllurinn verður að
fara úr Vatnsmýrinni ef höfuð-
borgin á að geta þróast með
hagkvæmum
hætti. Kefla-
víkurflug-
völlur kemur
auðvitað vel
til greina
sem innan-
landsflugvöll-
ur og því
myndi fylgja
margvíslegt
hagræði ef
innanlands-
flugið og ut-
anlandsflugið
stað. Það er ekki nema rúm-
lega hálftima akstur milli
Keflavíkur og höfuðborgar-
svæðisins. En flutningur til
Keflavíkur hefði það auðvitað
í fór með sér að tvöfalda þyrfti
Reykjanesbrautina. En það era
fleiri kostir i stöðunni, til
dæmis Kapelluhraun, i ná-
grenni Straumsvíkur, þar sem
tO stendur að kanna aðstæöur
fyrir nýjan snertiflugvöll. í
KapeUuhraunr® gætu menn
kannski mæst á miðri leið.“
Steinunn Jóhann-
esdóttir rithöfund-
ur.
væri á sama
Höfuðborg
lands-
byggðar-
innar
Oddur Helgi Hall-
dórsson, í bæjar-
stjórn Akureyrar.
„Málið er náttúrlega að við
teljum Reykjavík vera höfuð-
borg allra landsmanna og því
er ekkert vit
í að flytja
flugvöUinn
tU Keflavík-
ur. Reykja-
vík hefur
skyldum að
gegna gagn-
vart lands-
byggðinni og
á því að
sinna þessu
hlutverki.
Það getur tU
dæmis komið upp að við hér á
Akureyri erum kosnir í nefnd
á vegum ríkisins og nú getum
við bara hoppað upp í næstu
vél til að fara á fundi. Ef viö
þurfum að fara fyrst til Kefla-
víkur og svo að keyra i bæinn
þá er þetta ferðalag kannski
búið að breytast í fimm, sex
klukkutíma. Gg í ljósi þess að
það tekur bara fjóra tíma að
keyra tU Reykjavíkur myndi
Akureyrarflugið fljótlega leggj-
ast niður ef þetta yrði að vera-
leika. Þar sem Akureyrarflug-
ið er einn af homsteinum inn-
anlandsflugsins er í raun ekk-
ert vit i að flytja flugvöUinn tU
Kefiavíkur." -MT
Kjallarahöfundar
Athygli kjaUarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekiö við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskUur
sér rétt tU að birta aðsent efni á
stafrænu formi og í gagnabönk-
um.
Netfang ritstjórnar er:
dvritst@ff.is