Dagblaðið Vísir - DV - 19.02.2000, Blaðsíða 16
16
LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2000 JD'V
i/hygarðshornið
—
og kransar afþakkaðir
I alræöisrikjum er ríkisfjölmiölum
beitt til að láta boð út ganga til þegn-
anna með strengilegum fyrirmælum
um daglega breytni og réttar skoðan-
ir, auk þess sem iréttir eru sagðar
þannig að stjómvöldum henti. Eins
og kunnugt er hefúr Sjálfstæðisflokk-
urinn mörg einkenni ríkisflokka,
hvort heldur þeir
vora kommúnista-
flokkar eða stoínaðir
upp úr sjálfstæðis-
hreyfmgum ný-
ftjálsra þjóða, eins og
Kongressflokkurinn
indverski, og því er
ekki að undra að
Fiokkurinn skuli líta
á rikissjónvarpið
sem tilvalinn vett-
vang fyrir unga
flokksmenn að sanna
sig og hollustu sina,
auk þess sem Hannes
Hólmsteinn Gissur-
arson er orðinn þar
eins og nokkurs kon-
ar „karlinn í kassan-
um“ - predikar þar í
löngu máli um hugð-
arefni sín og lífsvið-
horf undir yfirskini
sagnfræðiþátta. Öllu
þessu höfum við van-
ist. Það ber hins veg-
ar nýrra við þegar úr
kassanum tekur að streyma áróður
fyrir nýbreytni í þjóðháttum - það er
hálfankannalegt að horfa upp á svo
markvissa tilraun til að taka ráðin af
Áma Bjömssyni sem til þessa hefur
verið nokkurs konar veislustjóri ís-
lensks þjóðlifs.
Allt í einu er okkur sagt að fara að
blóta einhvem Valentinus.
* * *
Rétt er að taka skýrt fram að Ragn-
heiður Clausen er hin fullkomna
þula. Hún hefur náð slíkum tökum á
þessu erfiða og svolítið einkennilega
starfi að unun er á að horfa - betur
verður það ekki gert. Hún er Þulan.
Rétt eins og Pétur Pétursson getur
enn gengið áminnandi um garða og
verið Þulurinn þótt hann sé hættur
störfúm hjá útvarpinu fyrir löngu.
Maður getur einhvem veginn slakað
á þegar hún birtist á skjánum, manni
finnst þá allt vera í lagi, aiit eins og
það á að vera: „Nú, það er bara hún“,
og maður veit að hún mun ekki ragl-
ast eða senda frá sér í lokin þetta
skelfda bros sem fylgt hefúr þessari
starfsstétt frá elstu tíð svo manni
rennur kalt vatn miili skinns og hör-
unds og heldur að þulan hafi séð ólýs-
anlegan hrylling.
Því brá manni óneitanlega þegar
Ragnlieiður fór skyndilega nú á dög-
unum að halda langt og ástríðufullt
erindi um einhvem Valentinus í stað
þess að segja okkur frá því hvað væri
næst á dagskránni. Sjálfur datt ég út
einhvem tíma um það leyti sem sög-
unni var komið fram í miöaldir, en
samt skildist mér að öll þessi romsa
væri tilraun til að helga Valentínus-
ardaginn, finna honum stað í þjóðar-
vitundinni, gera hann að öðra og
meira en einhvem amerískan bjána-
gang.
* * *
Það era bara konur i fjölmiðlum
sem halda fram þessum degi - og
náttúrlega blómasalar. Þetta er ský-
laus kröfugerð á hendur okkur karl-
mönnum að við förum að hegða okk-
ur á tiltekinn máta og kaupa. Þetta er
enn ein atlaga markaðarins að frið-
helgi einkalífsins, það er verið að
reyna að innleiða nýtt táknkerfi í
einkalífmu sem háð er markaðnum.
Þetta er enn ein tilraunin til að mark-
aðsvæða öll okkar samskipti, láta okk-
ur tjá tilfmningar okkar, hugrenning-
ar, ást með vamingi sem skipulagt er
að ofan hvemig keyptur sé.
Hreyfingin fyrir jafnrétti kynjanna
var kannski róttækasta og farsælasta
fjöldahreyfmg tuttugustu aldarinnar.
Hún frelsaði ekki síður karlmenn en
konur því fyrir vikið fengum við inn-
sýn í ótal margt sem fram að því
hafði konum einum verið ætlað. Við
karlar komumst nær okkur sjálfum
og lífi okkar þegar við öðluðumst
hlutdeild í heimilisverkum og bama-
uppeldi og virkjuðum nýjar víddir í
sjálfúm okkur þegar við fórum að
starfa með konum á vinnustöðum.
En fyrir öllu era viss takmörk.
Einhvers staðar kemur að því að við
segjum hingað og ekki lengra - þegar
að ofan fara að berast tilskipanir um
að við göngum um heilan dag, blaðr-
andi eins og hálfvitar um ástina og
kaupandi blóm
eins og
harðsviraðir
flagarar í útlönd-
um. íslenskir
karlmenn haga
sér ekki svona.
Og hvað kemur
næst? Að þess
verði krafist að
við séum í tíma
og ótíma opn-
andi dyr og drag-
andi út stóla og
standandi upp
eins og sprelli-
kallar í hvert
sinn sem kona gengur inn, sífellt með
marklausa gullhamra á vörum? Öll
þessi stimamýkt sem fylgir þess hátt-
ar hugarástandi sem Valentínusar-
dagurinn er til vitnis um stríðir gegn
því besta sem þróast hefur í sam-
skiptum kynjanna hér á landi því
Guðmundur Andri Thorsson
komið er fram við konuna eins og
ímynd, eins og brúðu, eins og valda-
lausa vætti - en
ekki lifandi mann-
eskju sem rætt
skuli við. íslenskir
karlmenn hafa
vanist sterkum og
ákveðnum konum
sem myndu þreifa
á enninu á okkur
ef við færum að
draga fram stóla
fyrir þær og þegar
við sláum þeim
gullhamra geram
við það afar hik-
andi vegna þess að
slík orð eiga að
merkja eitthvað.
Segðu það með blómum var sagt.
Hvað segja blómin? Ég man að
minnsta kosti hvað það táknaði í
gamla daga þegar maður heyrði Pétur
þul í útvarpinu segja: blóm og kransar
afþakkaðir.
Rétt er aö taka skýrt
fram aö Ragnheiður
Clausen er hin full-
komna þula. Hún hefur
náö slíkum tökum á
þessu erfiöa og svolítið
einkennilega starfi að
unun er á aö horfa -
betur veröur þaö ekki
gert. Hún er Þulan.
dagur í lífi
Það er þriðjudagsmorgunn.
Klukkan hringir og ég vona að
mig sé bara að dreyma - en svo er
ekki. Fyrsta morgunverkið er að
vekja tvíburana mína sem eru
frekar óhressir með að vera vaktir
af værum blundi svo snemma. Það
eru þau Þórdís Todda og Steinar
Berg sem eru að verða þriggja ára.
Við hjónin klæðum þau og síðan
er rokið inn í eldhús þar sem hluti
af undirstöðu dagsins er innbyrt-
ur. Ekki má gleyma að bursta
tennumar sem er jafn mikilvægt
og hið fyrra.
Börnunum er komið fyrir í bíln-
um og þeim ekið í leikskólann. Að
því loknu fer ég i vinnuna, en ég
er kennari að mennt og starfa við
kennslu ásamt þulustarfinu - sem
sagt kennari á daginn og þula á
kvöldin.
Kennari á datjinn
Fyrsti tíminn er íslenska, sem
ég hef mjög gaman af að kenna, og
svo taka hinar ýmsu námsgreinar
við. Ýmislegt annað en bein
kennsla fylgir að sjálfsögðu starf-
inu, eins og t.d. að vera í sambandi
við foreldra, greiða úr ýmsum
málum og einnig að ráðgast við
samkennara mína. Fyrir utan
þessi mikilvægu mál eru óteljandi
smærri verkefni sem liggja fyrir,
eins og undirbúningur undir
næstu kennslustundir, samning og
mat verkefna og prófa, að afla
kennsluefnis og búa til notkunar,
eins og að setja þau upp í tölvu,
prenta eða ljósrita og búa til glær-
ur.
Nemendurnir eru nokkuð vel
stemmdir og kennslan gengur vel
fyrir sig. Þótt að erfllinn sé nokk-
er um að vera í
sminkinu þar sem
fólk er stöðugt að
koma og fara og mik-
ið álag á starfsfólkinu
þar.
Um klukkan sex er
komið að því að
kynna fyrsta dag-
skrárliðinn. Þegar því
er lokið þarf ég að lag-
færa textann minn
vegna breytinga sem
orðið hafa á dagskrár-
liðum þess kvölds.
Eftir kynninguna,
klukkan hálfsjö, gefst
mér færi á að skreppa
upp í mötuneyti og að
þessu sinni verð ég aö
grípa með mér smurt
brauð á hlaupum. Á
leiðinni niður kem ég
við á fréttastofunni og
ætla að taka með mér
textann sem lesa á
fyrir útvarpið með
fréttunum en enginn
texti reynist vera til
staðar vegna bilunar í
tölvu. Því þarf að lesa hann beint
af skjánum.
Á milli kynninga útbý ég text-
ann fyrir næstu vakt, auk þess aö
sprella svolítið og spauga við út-
sendingarstjórann og vaktstjór-
ann, en þeir eru alltaf tveir ásamt
mér. Það er alltaf líf og fiör þarna
niöur frá - sama hver er á vakt.
Klukkan er farin að ganga tólf
og senn líður að síðustu kynningu
kvöldsins og því að bjóða áhorf-
endum góða nótt, þrifa málning-
una af sér og halda út í nátt-
myrkrið heim á leið.
Eins og á brautarstöð
- Guðrún Krisi
uð samfelldur næ ég að
skella i mig vatnsglasi
og samloku á fimm
minútum.
Ég hafði lagt fyrir
könnun i stærðfræði
um morguninn og
þurfti að fara yfir hana
að lokinni kennslu.
Þetta var mikilvægt
því ég ætlaði að birta
úrlausnirnar daginn
eftir til að nemendum-
ir sæju áður en lengra
er komið hvar þeir
standa í stærðfræði-
náminu og ég geti
hjálpað þeim sem þess
þurfa.
Klukkan er langt
gengin í þrjú þegar ég
get loksins byrjað á að
fara yfir verkefnin.
Þetta verk tók mig
tæpa tvo tíma. Ég er
ánægð með útkomuna
úr könnuninni og
hugsa með mér að
starfið sé ekki alveg
unnið fyrir gýg. Ég lít á
klukkuna og hún er að nálgast
fiögur þannig að ég verð að drífa
mig heim.
Baldur sækir börnin
Síðari hluti dagsverksins er nú
hafinn. Ég skelli mér í sturtu og
blæs á mér hárið. Ég hafði ákveð-
ið það fyrr um daginn í hvaða föt-
um ég skyldi birtast landanum um
kvöldið.
Stundum er það ákvörðun sem
ég tek rétt áður en ég fer niður í
Sjónvarp eða þá að ég hef jafnvel
ákveðið það á síðustu vakt.
Þegar ég er á vakt hjá Sjónvarp-
inu kemur það í hlut Baldurs,
mannsins míns, að sækja bömin í
leikskólann. Ég tel að það sé feðr-
um afar hollt að taka virkan þátt í
uppeldi bama sinna og daglegu lifi
þeirra: sjá um að gefa þeim að
borða, klæða þau, leika sér með
þeim og sinna almennt þeirra dag-
legu þörfum. Mér finnst mikil við-
horfsbreyting hafa orðið á undan-
fómum árum í sambandi viö þessi
mál og feður tekið i auknum mæli
virkan þátt í uppeldi barna sinna.
Fleiri feður koma, að mínu
mati, nú t.d. í foreldratíma og hafa
samband við mig símleiðis en
áður.
Eins og á brautarstöð
Ég er mætt tímanlega niður í
Sjónvarp, eða um klukkan fimm,
og gott er að setjast í stólinn hjá
sminkunni sem tekur glaðlega á
móti mér. Hún fer mjúkum hönd-
um um andlit mitt og hár svo að
við liggur að maður detti út af eft-
ir erilsaman dag. Stundum jaðrar
við að manni finnist maður vera
staddur á brautarstöð þegar mest