Dagblaðið Vísir - DV - 19.08.2000, Síða 9

9
LAUGARDAGUR 19. ÁGÚST 2000
DV Fréttir
Tónlist
Lokabrenna
Úr Baldri eftir Jón Leifs
„Bálför Baldurs í lokin kallaði fram andköf frá sýningargestum og eldgosið var svo ógurlegt að mann langaði mest til
að flýja burt æpandi, “ segir Jónas Sen sem skemmti sér konunglega á Baldri.
Baldur eftir Jón Leifs var svið-
settur i fyrsta sinn í Laugardalshöll-
inni í gær. Verkið var samið árið
1947 og fjallar um hinn fagra ás
Baldur og dauða hans sem hinn
grimmi Loki er valdur að. Þetta er
svokallað músíkdrama og hugsaði
tónskáldið sér það fyrir hljómsveit,
dansara, einsöngvara og kór. Má
því segja að Jón hafi verið töluvert
á undan sinni samtíð því þegar
Baldur var saminn var ekki til sin-
fóníuhljómsveit á íslandi, hvað þá
dansflokkur. Nútímadans var sömu-
leiðis eitthvert furðufyrirbæri sem
fæstir könnuðust nokkuð við.
Þegar tónskáld sækja innblástur í
Eddukvæðin er óhjákvæmilegt að
bera verk þeirra saman við hina
fjórföldu óperu Wagners, Niflunga-
hringinn. Baldur er þó eins ólíkur
tónlist Wagners og hugsast getur.
Niflungahringurinn ber öll ein-
kenni síðrómantikurinnar en tón-
smíð Jóns er hvöss og meitluð,
hrynjandin frumstæð, hljómarnir
ómstríðir og laglínurnar kuldaleg-
ar. Þetta er ekki beinlínis falleg tón-
list í hefðbundnum eða rómantísk-
um skilningi en hún fangar hið
forneskjulega andrúmsloft Eddu-
kvæðanna að sumu leyti betur en
óperur Wagners. í þokkabót nær
Jón fram tilskildum áhrifum á
meira en tíu sinnum skemmri tíma!
Stormur og hávaði
Ýmsir atburöir áttu sinn þátt í að
móta verkið. Er Jón var að ljúka við
tónsmíðina gaus Hekla og hafði það
töluverð áhrif á tónskáldið. Einnig
réðu atburðir seinni heimsstyrjald-
arinnar nokkru um anda tónlistar-
innar. Eldur og eimyrja er vissulega
til staðar og mynda náttúrukraft-
amir allan tímann umgjörð um tón-
smíðina. Á einum stað blæs gífur-
legur stormur og eldgosið í lokin,
þar sem slagverkið er hvergi spar-
að, hlýtur að vera einhver mesti há-
vaði sem færður hefur verið í nótur.
Sinfóniuhljómsveit Islands stóð,
undir stjórn Leifs Segerstams, að
flutningnum í gær en Jorma
Uotinen samdi dansana og hannaði
búningana. Kristin Bredal sá um
leikmyndina og lýsinguna og er
greinilega innblásinn snillingur því
leikmyndin er ein sú viöamesta og
magnaðasta sem hér hefur sést i
langan tíma. Hún samanstóð af risa-
stórum ísklumpum sem stóðu á víð
og dreif um sviðið og náðust ótrúleg
áhrif með hugvitssamlegri notkun
ljóskastaranna. Bálfór Baldurs í lok-
in kallaði fram andköf.frá sýningar-
gestum og eldgosið var svo ógurlegt
að mann langaði mest til að flýja
burt æpandi.
Einfaldleikinn áhrifamestur
Sinfóníuhljómsveit íslands stóð
sig með mikilli prýði - og vonar
maður að öll fóstur hafi gert það
líka. Leif Segerstam stjórnaði hljóm-
sveitinni af ákefð en þó aldrei á
kostnað nákvæmninnar. Var hljóð-
færaleikurinn bæði kraftmikill og
glæsilegur, stormurinn var sérlega
vel fluttur og hljóðlátustu kaflar
tónlistarinnar, þar sem Baldur hinn
fagri skín í allri sinni dýrð, voru
einstaklega fallega útfærðir. Áhrifa-
mesti kafli tónlistarinnar var samt
sá einfaldasti, þegar aðeins einn
langur, lágvær kontrabassatónn var
spilaður til dýrðar Baldri og konu
hans, Nönnu.
Söngvararnir spöruðu sig hvergi
og Schola Cantorum, þjálfaður af
Herði Áskelssyni, söng nánast
ósyngjandi kórpartinn afar vel. Má
segja hið sama um einsöng Lofts Er-
lingssonar sem var í hlutverki Óð-
ins. Dansaramir, sem sérstaklega
verður fjallað um i gagnrýni hér á
mánudaginn, voru sömuleiðis í góð-
um tengslum við fjölbreytileg blæ-
brigði og hljóðfall tónlistarinnar. Er
því óhætt að segja að þetta hafl ver-
ið einstaklega áhrifamikil og glæsi-
leg sýning sem lengi verður í minn-
um höfð.
Jónas Sen
Verð frá
Kr.2B.995,-
240 Ktrakr. 23.995,- 36^00.
320 Ktra kr. 28.995,- 39r90a
370 Ktrakr. 31.995,- 43^90.
460 Ktra kr. 35.995,- 49^901
Skráðu þig §
/ vefklúbbinn
www.husa.is
HUSASMIÐJAN
Sími 525 3000 • www.husa.is