Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2001, Blaðsíða 19

Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Bjðrn Kárason
Aöstoöarritstjórar: Jónas Haraidsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson
Fréttastjóri: Birgir Guðmundsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvik, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.netheimar.is/dv/
Fréttaþjónusta á Netinu: http://www.visir.is
Ritstjérn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.ls. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Strandgata 31, sími: 460 6100, fax: 460 6171
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plötugerð: Isafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuöi 2200 kr. m. vsk. Lausasöluverð 200 kr. m. vsk., Helgarblað 300 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaösins i stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiöir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Þrjú markmið samninga
Þegar kemur að endurskoöunarákvæðum kjarasamninga
þá er ekkert sem bendir til að annars en að opnunarákvæð-
ið verði virkt, segir Sigurður Bessason, formaður Eflingar,
í fréttablaði félagsins. Takist ekki að lækka verðbólguna og
endurskoði ríkisstjórnin ekki efnahagsstefnu sína gæti
verkalýðshreyfingin lent í því, segir hann, að þurfa að segja
upp launalið samninga í febrúar.
Verkalýðshreyfingin beinir gagnrýni sinni að meintu að-
gerðarleysi stjómvalda. Sigurður segir það hafa sett Seðla-
bankann í þá stöðu að þurfa einn að sporna við ofþenslu í
þjóðfélaginu með þvi að reyna að hafa áhrif á fjárfestingar
og neyslu fyrirtækja og heimila með vaxtahækkunum sem
síðan hafi farið úr böndunum með margvíslegum afleiðing-
um.
Staðan í efnahags- og kjaramálum og undirbúningur
vegna endurskoðunar á launalið kjarasamninga verður við-
fangsefni fundar formanna aðildarfélaga ASÍ á mánudaginn.
Haékkun verðbólgu hefur sett launalið samninga í uppnám.
Hreyfingin mun meta stöðuna og væntanlega kalla eftir að-
gerðum til þess að viðhalda þeim markmiðum sem laun-
þegahreyfingin jafnt sem Samtök atvinnulífsins settu sér
við gerð síðustu kjarasamninga. Það er sameiginlegt hags-
munamál þeirra, jafnt sem stjórnvalda, að tök náist á verð-
bólgunni svo komist verði hjá uppsögn launaliðarins. Við
núverandi aðstæður hagnast enginn á átökum á vinnu-
markaði.
Nauðsynlegur niðurskurður ríkisútgjalda er í sviösljós-
inu. Forystumenn ASÍ hafa beðiö sundurliðunar hans til
þess að sjá hvort réttlætanlegt sé að notá ekki uppsagnará-
kvæði kjarasamninganna þótt veröbólguforsendur hafi
brostið. Gylfi Arnbjörnsson, framkvæmdastjóri ASÍ, segir
yfirbragð tillagna ríkisstjórnarinnar annað en sambandið
vildi, frestun verkefna og gjaldskrárhækkanir sem helst
bitni á félögum þess. Fremur hafi verið vonast eftir meira
aðhaldi í rekstri ríkissjóðs.
Því má þó ekki gíeyma, um leið og launþegasamtökin
leggja línur fyrir ákvörðun vegna launaliðar kjarasamning-
anna, að tvö af þremur meginmarkmiðum þeirra hafa geng-
ið eftir, almenn kaupmáttaraukning og sérstök hækkun
lægstu launa. Formaður Eflingar undirstrikar að markmið-
ið um sérstaka hækkun lægstu launa hafi náöst og ekki
megi líta fram hjá því að framan af hafi samningarnir skil-
að almennri kaupmáttaraukningu.
Rannveig Sigurðardóttir, hagfræðingur ASÍ, hefur kann-
að kaupmátt verkafólks á höfuðborgarsvæðinu á árabilinu
1999-2001. Markmið samninganna voru í fyrsta lagi almenn-
ar launabreytingar sem tryggðu hækkun kaupmáttar, í
öðru lagi sérstök hækkun lægstu launa og í þriðja lagi
hjöönun veröbólgu til þess að tryggja stöðugleika og verja
umsamdar kaupmáttarbreytingar. Frá ársbyrjun 2000 til
fyrsta árfjórðungs þessa árs jókst kaupmáttur en aukin
verðbólga frá miðju ári er farin aö saxa í hann. Þetta er at-
hyglisverð niðurstaða, segir hagfræðingurinn, því þrátt fyr-
ir meiri verðbólgu en gert var ráð fyrir hefur kaupmáttur
vaxið nokkuð meira en forsendur samninga gerðu ráð fyr-
ir. Hagfræðingurinn nefnir einnig að markmið samninga
um. sérstaka hækkun lægstu launa hafi gengið vel eftir.
Það að tvö af þremur meginmarkmiðum kjarasamning-
anna hafa náðst hlýtur að vega þungt þegar kemur að
ákvörðun verkalýðsforystunnar um uppsagnarákvæði
launaliðar kjarasamninganna um leiö og forystan ýtir á
stjórnvöld og leggst á árar með þeim og Samtökum atvinnu-
lífsins um það meginmarkmið að ná verðbólgunni niður, til
að ná því þriðja. Jónas Haraldsson
+
FÖSTUDAGUR 7. DESEMBER 2001
FÖSTUDAGUR 7. DESEMBER 2001
23
DV
Skoðun
/
Otakmörkuð tækifæri
Þaö hefur löngum verið
sagt að íslenskar landbún-
aðarafurðir séu þær bestu
sem um getur. Ég er alger-
lega sammála þessu. Sem
betur fer höfum við ekki
þurft að taka út sömu
þjáningar og nágrannar
okkar vegna dýrasjúk-
dóma. Við njótum ein-
angrunarinnar og við
verðum að gæta þess að
halda búfjárstofnum okk-
ar eins hreinum og ósýkt-
um sem viö mögulega get-
um.
Kiallari
Karl V.
Matthíasson
þingmaöur
Samfylkingarinar
í norövesturkjördæmi
Hreinleíkinn er
tækifæri
Eitt mesta tækifæri íslensks land-
búnaðar er hreinleiki hans, ef svo
má að orði komast. Víða um heim
eru neytendur famir að athugaÝÝ-
hvaðan vörurnar eru upprunnar sem
koma í verslanimar.Ý Ef við ætlum
okkur aukinn hlut í markaössetn-
ingu landbúnaðarafurða erlendis
ættum viðÝað róa í mið hreinleika
og heilbrigðis.
Sú þróun sem hefur verið að eiga
sér stað, að sláturhúsum hefur fækk-
að til muna, er ekki góð. Það
hlýtur að vera okkur öllum
umhugsunarefni þegar aka
þarf sláturfénaði mörg hund-
ruð kílómetra leiðir í staö
þess að slátrað sé á þeim
svæðum þar sem féð er alið.
Aðgæsla í meðferð
matvæla
Á þeim tímum sem við töl-
um um strangari og meiri að-
gæslu í meðferð matvæla og
vinnslu þeirra hljótum við að
vilja draga úr líkum á hugs-
anlegu sjúkdómasmiti og sýk-
ingum. Við ættum líka að stunda
meiri umræðu um það hvernig sam-
gangur er á milli bæja, sem jafnvel
eru hvor á sínu svæðinu. Auðvitað
verður að loka svæðunum betur en
nú er gert, kannske hafa þau verið
að opnast of mikið og kannske er of
mikil óaðgæsla í samgangi á milli
svæðanna. Hún hefur alla vega stór-
aukist með allan þennan flutning
sláturfénaðarins sem ég gat um
áðan.
Lambakjötið af Ströndum
Þaö hefur verið ánægjulegt að sjá
„Auðvitað getur fullkomið hreinlœti verið stundað í litlu
sláturhúsi sem stóru, það sést best i þeim litlu sláturhús-
um sem eru í rekstri. Það má vel sjá það fyrir sér að nokkr-
ir bœndur taki sig saman og annist slátrunina sjálfir og
verði þannig ábyrgir fyrir vörunni sem þeir framleiða.“
Prófessorinn og kirkjan
Það virðist deginum ljósara að
Hjalti Hugason guðfræðiprófessor
skilur ekki umræöuna um aðskilnað
ríkis og kirkju. Eingöngu það getur
útskýrt sérkennilega kjallaragrein
hans í DV sl. þriðjudag. Fræðileg
hugsun virðist hafa verið víðs fjarri
þegar Hjalti raðaði upp rökum sínum,
því miður. Mér þykir það leitt, því ég
ber virðingu fyrir trú og hef áhyggjur
af andlegri velferð fólks.
„Þjóðkirkjuskipanin er tæpast
þymir í augum annarra en frjáls-
hyggjufólks," segir prófessorinn
blákalt. Einu sinni voru það komm-
amir sem voru á móti trúarbrögðum
en nú eru það frjálshyggjumenn sem
eru á móti stjórnarskrárbundnum
forréttindum eins trúarfélags á kostn-
að annarra. Mig langar til að upplýsa
prófessorinn um það, að i Samtökum
um aðskilnað ríkis og kirkju (SARK)
er fólk með alls konar stjórnmála-
skoðanir. Þar ber, ef eitthvað er,
einna minnst á svokölluðu frjáls-
hyggjufólki og bið ég prófessorinn að
setja mig ekki ógrátandi í þann flokk.
Hygg ég að mest sé um jafnaðarmenn
og frjálslynda sjáifstæðismenn.
Þess utan hafa skoðanakannanir
Gallups ár eftir ár staðfest að á milli
60 og 65 prósent landsmanna aðhyll-
ast aðskilnað ríkis og kirkju. Þjóð-
kirkjuskipanin, í merkingunni ríkis-
kirkjuskipan, er því þymir í augum
ákaflega margra annarra en frjáls-
hyggjufólks. Þetta skyldi fræðimaður-
inn hafa sterklega í huga næst þegar
hann raðar upp rökum sínum.
Mannréttindamál en ekki trúmál
Að öðru leyti er prófessorinn upp-
tekinn af því hversu miklar skyldur
hvíla á herðum trúfélags 87% lands-
„Hvaða skyldur eru það sem ríkiskirkjan ber, sem ekki er
hægt að inna af hendi eftir aðskilnað ríkis og kirkju? Þær
eru engar. Þær má allar framkvæma eftir aðskilnað. Það er
hægt að messa, skíra, ferma, gifta og greftra eftir sem áður. “
manna. Hið evangelísk-lút-
erska trúfélag er vissulega
iangstærsta trúfélag lands-
ins. En þessi staða virðist
hafa spillt sumum tals-
mönnum trúfélagsins og
prófessorinn virðist llta á
það sem sjálfsagðan hlut
að afskrifa önnur trúfélög
sem ómerkileg sökum þess
að ekki eru tugþúsundir í
þeim. Hvaða skyldur eru
það sem ríkiskirkjan ber,
sem ekki er hægt aö inna
af hendi eftir aðskUnað
ríkis og kirkju? Þær eru
engar. Þær má aUar framkvæma eft-
ir aðskilnað. Það er hægt að messa,
skíra, ferma, gifta og greftra eftir
sem áður. Allt getur þetta áfram ver-
ið endurgjaldslaust og ríkið, en ekki
ríkiskirkjan, ábyrgist þjónustuna.
Aðskilnaður ríkis og kirkju er
mannréttindamál, ekki trúmál sem
slíkt eða óvild í garð trúfélags eða
trúarbragða. Aðskilnaður getur átt
sér stað án þess að króna sé tekin af
evangelísk-lúterska trúfélaginu. Að-
skilnaður gerir ekki ráð fyrir afnámi
fjárstreymis úr ríkissjóði tU trúfé-
laga eða trúarbragðafræðslu, svo
fremi sem það er gert á jafnréttis-
grundveUi. Evangelísk-lúterska trú-
félagið fengi þá 87% af fjárstreym-
inu. Með einfóldum lögum má að-
skilja ríki og kirkju, afnema bein
framlög tU evangelísk-lúterska trúfé-
lagsins á fjárlögum en bæta það upp
með hækkun „sóknar“gjalda, sem
um leið þýddi væna búbót fyrir aðra.
Hvað þarf trúfélag að vera stórt til
að það ofmetnast svo að það hleður á
sig öUum mögulegum skyldum sam-
félagsins? Hvað þarf það að dragast
Friörik
Guömundsson
oddviti Samtaka um
aöskilnaö ríkis og kirkju
mikið saman til að þessar
skyldur verði af því teknar?
Ef Sjálfstæðisflokkurinn fer
eina stundina í 60% - eigum
við þá að gera hann að ríkis-
flokki íslands? Kemur tU
greina að gera KR að ríkisí-
þróttafélagi íslands? Fyrir
marga er „átrúnaður" á
þessa tilteknu aðUa mun
heitari en trúarbrögðin!
Dýrustu jarðakaup
mannkynssögunnar
Aðskilnaður ríkis og
kirkju mun gerast. Ég von-
ast tU að það gerist ekki síðar en
árið 2007, en þá verður öld liðin frá
því að evangelísk-lúterska trúfélagið
og ríkið gerðu með sér samning; að
ríkið borgaði laun presta en fengi
kirkjujarðir í staðinn. Það eru ein-
hver dýrustu jarðakaup mannkyns-
sögunnar og það verður að fara að
stöðva afborganimar.
Prófessorinn ætti að hætta um
stund að vera upptekinn af
„praktískum" skyldum og fara í stað-
inn að íhuga að leggja fræðUegt mat
á þann möguleika, að aðskUnaður
rfkis og kirkju muni einmitt styrkja
hið evangelísk-lúterska trúfélag
hans. Það hafa margir guðfræðingar
og prestar gert og aðhyUast enda að-
skilnað.
Er pröfessorinn virkUega svo fá-
tækur í anda að hann sjái fyrir sér
að eftir aðskilnað ráfi fólk um óbless-
að, óskírt, ófermt og ógift - og liggi
eftir andlát á víðavangi ógrafið? Er
ríkiskirkjuskipanin virkilega eina
ástæðan fyrir því að slik ósvinna á
sér ekki stað?
Friðrik Guðmundsson
Spurt og svarað
Hvaða jólabókum finnst þér mestur fengur í
Sr. Óskar Ingi Ingason,
sóknarprestur í Búðardal:
Kjörgripur og
biskupsbók
„Mér líst vel á bókina Um landið
hér eftir herra Sigurbjöm Einars-
son biskup, bæði er bókin efalaust
spennandi og einnig hefur höfundurinn aUtaf frá
miklu aö segja. Sigurbjöm er biskupsímynd þess hluta
þjóðarinnar sem kominn er til vits og ára - og hefur
náð þannig til fólks að hlustað er á orð hans. Bréf Vest-
ur-íslendinga, sem Böðvar Guðmundsson hefur safnað
í eina bók, ætti að opna fyrir mér og öðrum nýjan
heim, enda er höfundurinn góður og hefur skemmtileg
efnistök. Tvær aðrar bækur heilla mig einnig: Sóknar-
lýsingar í Múlasýslum, sem safnað var fyrir hundrað
árum rúmum, og Kirkjur íslands, sem er mikill kjör-
gripur og án efa áhugaverð lesning og fróðleg."
Sigurbjörg Þrastardóttir
skáld:
Eldstöðvar og
sólskinsrúta
„Fyrir þessi jól sýnist mér nánast
yfimáttúrlegt úrval af spennandi bók-
um. Af skáldsögum hlakka ég til að
lesa Jón Kalman, Vigdísi Grímsdóttur, Braga Ólafsson og
Hallgrím Helgason, svo aðeins fáir séu nefndir. Ferðabók
Sigfúsar Bjartmarssonar, Sólskinsrútan er sein í kvöld, er
einnig áhugaverð. Af ljóðum finnst mér einna mestur feng-
ur í bók Steinars Braga, Ljúgðu Gosi, ljúgðu - auk Ljóð-
tímaleitar Sigurðar Pálssonar. Síðan em það tvær sam-
tímareynslusögur; það em Leila - bosnísk stúlka, sem er
sönn frásögn stúlku sem lifði af tveggja ára vist í nauðgun-
arbúðum. Hin bókin er Konan í köflótta stólnum eftir Þór-
unni Stefánsdóttur. Svo langar mig líka talsvert að leggjast
yfir stórvirkið íslenskar eldstöðvar eftir Ara Trausta."
Hólmfríður Andersdóttir,
Amtsbókasafninu á Akureyri:
Jöklaleikhús og
œvisögur
„Mér finnst óvenjumargt gott vera
að fmna í þessu jólabókaflóði. Þar
nefni ég fyrst bækumar Hótel Kali-
fomía eftir Stefán Mána og Jöklaleikhúsið eftir Stein-
unni Sigurðardóttur er einnig skemmtileg. Einnig er
Björg eftir Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur góð, fróðleg
og skemmtileg aflestrar. Konan í köflótta stólnum eftir
Þórunni Stefándóttur, þar sem hún segir frá reynslu
sinni af þunglyndi, - og nota má sömu orð um bókina
Drengur - kallaður þetta eftir David Pelzer. Allir veröa
að lesa þá bók þótt engin skemmtilesning sé. Ég er lítið
farin að lesa af ævisögum en hlakka til að lesa sögur
Úlfars Þórðarson augnlæknis og Evlynar Stefánsson,
konu Vilhjálms landkönnuðar. Þá er fátt eitt nefnt.“
hvernig lítil sláturhús geta staðið
undir sér sjálf ogÝ er ég þess fullviss
að byggja megi upp nokkur minni
sláturhús 1 sveitum þar sem bændur
sjálfir komi í auknum mæli að slátr-
uninni og hafi beinni tengsl við
markaðinn. Þeir gætu jafnvel orðið
ábyrgir fyrir sölunni á eigin kjöti
bæði beint tH neytenda og verslana
og vinnslu.
Þetta myndi verða tilÝ þess að
neytendur viti hvaðan varan er sem
þeir eru að kaupa. Og fólk ætti auð-
veldara með að nálgast vöru af þeim
svæðum sem það telur gefa best.
Hvar getum við með fullri vissu
keypt hið rómaða lambakjöt af
Ströndum?
Það hefur verið sagt að ekki sé
hægt að byggja upp ný sláturhús,
hreinlætiskröfumar séu svo miklar.
Auðvitað getur fuUkomið hreinlæti
verið stundað í litlu sláturhúsi sem
stóru, það sést best í þeim litlu slát-
urhúsum sem eru í rekstri, Það má
vel sjá það fyrir sér að nokkrir
bændur taki sig saman og annist
slátranina sjélfir og verði þannig
ábyrgir fyrir vörunni sem þeir fram-
leiða.
Karl V. Matthíasson

Átök aðventunnar
„Nú standa jólaannimar sem hæst
hjá þjóðinni. Á þessum tima er aUtaf
gott að staldra við og skoða hug
sinn. Áreitið er gríðarlegt, jólaaug-
lýsingar dynja í eyrum okkar daginn
út og inn, svo ekki sé minnst á
blessuð jólalögin ... Mér frnnst að-
ventan ágæt þó að mér finnist stund-
um fuUmikið um að vera. Ekki eru
sjálf jóUn síðri þrátt fyrir að þau séu
orðin hálfgerð hvUdarhátíð eftir átök
aðventunnar. Eftir jólin taka við
langir tUbreytingarlitlir vetrarmán-
uðir. Þess vegna langar mig að leggja
tU að blessaðri aðventunni verði
dreift örlítið jafnar yfir árið og er
gríðarlega ánægð með þá viðleitni
borgaryfirvalda að taka ekki niður
jólaskreytingarnar fyrr en á þorran-
um og jafnvel síðar.“
Steinunn Stefánsdóttir í Fréttablaöinu.
Ógn viö heimsfriðinn
„Það er alvarleg
ógn við heimsfriðinn
ef mönnum eins og
Sharon og Benjamin
Netanyahu tekst það
ætlunarverk sitt að
stökkva upp á
stríðsvagn Georges
W. Bush og Colins PoweU. Þangað
hafa þeir reynt að komast aUar götur
síðan 11. september og síðustu dag-
ana hafa þeir varla getað leynt því
hvað þeir eru glaðhlakkalegir.
Draumur þeirra er að Bandarikja-
stjórn liðsinni þeim við að veita
Palestínumönnum sömu yfirhalningu
og talibönum í Afganistan.... Palest-
ínumenn þurfa að eignast ríki sem
stendur undir sér og þeir geta verið
stoltir af. Þá fyrst finna þeir raun-
verulegan hvata tU að kveða niður
hreyfmgar ofstækismanna."
Egill Helgason í pistli á Strik.is
jafnrétti kynjanna
Hrannar B. Amarsson
borgarfulltrúi:
Aldábók og
Tyrkja-Gudda
„Sjálfur hef ég mestan áhuga á
sögulegum fróðleik og ævisögum og
því eru bækur feðra minna, Óskars
Guðmundssonar, ðldin fjórtánda, og Böðvars Guð-
mundssonar, sem er bréfasafn Vestur-íslendinga, ofar-
lega á óskalistanum. Saga Steinunnar Jóhannesdóttur,
Reisubók Guðríðar Sínonardóttur, Tyrkja-Guddu, vekur
einnig forvitni mína. Þó ég sé yfírleitt ekki mikið í
skáldsögunum þá kippist skáldsagnahjarta mitt aðeins
til þegar Vigdís Grímsdóttir sendir frá sér skáldsögur.
Nýjasta bók hennar, Frá ljósi til ljóss, er ábyggilega
áhugaverð. Þá fann ég í Eymundsson í vikunni ytirgrips-
mikla bók um sögu og menningu Indíána í Norður-Am-
eríku sem ég vonast tU að eignast þótt síðar verði.“
Elns og brim að strönd skellur jólabókaflóðið nú á landsmönnum - með hundruðum bóka af ýmsum toga.
th
Oddur Ólafsson fer mikinn á Háa-
loftinu 1. desember sl. og talar um
flottræfilsköst þingmanna, kunnáttu-
snauða galdrakarla og agnúast út í
fæðingarorlofið og sérstaklega skUur
hann ekki stuöning minn við þá
lagasetningu. Er mér ljúft að upplýsa
hann sem og nokkra unga sjálfstæð-
ismenn lengst til hægri hvers vegna
ég studdi þetta þjóðþrifamál og styð
enn.
Bæöi kynin jafn „dýr“
Jómfrúræða mín á Alþingi 1995
fjallaði einmitt um áhrif fæðingaror-
lofs þess tíma á launamun karla og
kvenna. Það borgaði sig fyrir fyrir-
tæki að greiða ungum manni hærri
laun en jafnhæfri ungri konu vegna
þess að hún færi mjög líklega í 6
mánaða fæðingarorlof og kostaði fyr-
irtækið mikla fjármuni og umstang
en hann ekki. Einhliða fæðingaror-
lof til kvenna gerði konur einfald-
lega dýrari fyrir fyrirtækin en karla
og átti auk annarra þátta sök á
launamun karla og kvenna. Ef vUji
væri fyrir þvi að jafna laun karla og
kvenna þyrfti m.a. að gera bæði kyn-
in jafn „dýr“ að þessu leyti með
jafnri þátttöku beggja kynja í fæð-
ingarorlofi. Auk þess koma til mörg
önnur sjónarmið svo sem verðmæti
þess fyrir karla að taka
þátt í uppeldi barna sinna
og mynda betri tengsl við
þau og gUdi lengra fæð-
ingarorlofs fyrir bömin.
Hvers vegna viljum við
jafnrétti kynjanna? Jafn-
rétti allra felst í því að
ávaUt er ráðinn sá hæfasti
til að gegna hverju starfi.
Fólk fær starf eingöngu á
grundvelli hæfileika en
ekki á grundveUi kyns,
ætternis, flokksaðildar
eða annarra annarlegra
sjónarmiða. Afleiðing
slíks jafnréttis, ef næðist,
væri að hvert starf þjóöfé-
lagsins væri ætíð skipað
hæfasta fólkinu sem eyk-
ur hagkvæmni atvinnu-
lífsins. Jafnrétti fólks,
jafnrétti kynjanna er
þannig spurning um
aukna hagsæld sem kem-
ur öUum til góða. Nýja
fæðingarorlofiö gerir
bæði kynin jafn „dýr“ fyr-
ir atvinnulífið og stuðlar
þannig að auknu launa-
jafnrétti karla og kvenna
sem eykur jafnrétti fólks
sem aftur eykur velsæld
þjóðfélagsins. Þess vegna
studdi ég fæðingarorlofið og
geri enn.
Nákvæmlega eins og
tekjutengda kerfiö
Fólk hefur séð ofsjónum
yfir háum greiðslum til há-
tekjufeðra, t.d. 480 þ.kr. á
mánuði til fóður sem er
með 600 þ.kr. í mánaðar-
laun. Oddur talar um ójafn-
aðarlög sem veita feðraorlof
að bróðurparti til hátekjumanna fyr-
ir að gera ekki neitt. Fyrir utan fyr-
irlitninguna á uppeldisstarfinu, sem
felst í þessum orðum, gleymist í
þessu sambandi að fæðingarorlofið
er fjármagnað með hluta trygginga-
gjalds af tekjum allra landsmanna.
Ofangreindur hátekjumaður greiðir
6-falt meira til fæðingarorlofsins en
faðir með 100 þ.kr. á mánuði og fær
6-falt meira til baka. Nákvæmlega
eins og lífeyrissjóðakerfiö sem veitir
tekjutengdan lífeyri. Þar fá hátekju-
menn mjög háan lífeyri miðað við þá
sem greiða iðgjald af lágum launum.
Vissulega er fæðingaorlofið aukn-
ing á ríkisútgjöldum og slæmt sem
slíkt en þegar veginn er á móti sá
Pétur H. Biöndal
alþingismaOur
skaði sem launamisrétti
kynjanna og misrétti fólks
almennt tU stöðuveitinga
veldur þjóðfélaginu er ekki
spurning í mínum huga
hvorir hagsmunir vega
þyngra. Svo sparar fæðing-
arorlofið kostnað foreldra
og sveitarfélaga við umönn-
un yngstu borgaranna.
Það má jafnvel setja upp
dæmi þar sem atvinnulíf,
foreldrar og sveitarfélög
________ gætu sett upp blöndu af
fæðingarorlofi, foreldraor-
lofi og hálfsdagsstörfum þannig að
yngstu borgararnir þyrftu ekki að
fara út í heim fyrr en þriggja ára og
gætu notið samvista við foreldra
sína á eigin heimili og foreldrarnir
væru nærri jafnsettir fjárhagslega.
Svo mætti Oddur á háaloftinu gleðj-
ast yfir því að atvinnuleysi er nánast
horfið, en atvinnuleysi kostar ríkis-
sjóð margfalt meira og er bölvun
hinum atvinnulausa.
Það er svo annað mál að orðið hafi
sú þjóðfélagsbylting að litlu krílinn
okkar fara að heiman aUt niður í 6
mánaða gömul. - Bylting, sem Maó
formaður barðist fyrir austur í Kína
í eina tíð.
Pétur H. Blöndal
1
Það má jafnvel setja upp dœmi þar sem atvinnulíf, foreldrar og
sveitarfélög gœtu sett upp blöndu af fœðingarorlofi, foreldraor-
lofi og hálfsdagsstörfum þannig að yngstu borgaramir þyrftu
ekki að fara út í heim fyrr en þriggja ára og gœtu notið sam-
vista við foreldra sína á eigin heimili... “ - Á leikskólanum.