Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.2002, Qupperneq 35
LAUGARDAGUR IO. ÁGÚST 2002
Helgctrblaö DV
•4-3
Kurteisi
s tj órnleysinginn
Bjartmar Guðlaugsson gaf mjlega út plötuna Vor. Hún táknar
ngtt upphaf ílífi tónlistarmannsins en hann hefur oft lent í
lausamöl á lífsbrautinni. Hann ræddi um ngju plötuna og bar-
áttuna við sjálfan sig íviðtali við DV.
►
Bjartmar er miðbæjarrotta alin upp á Fáskrúðsfirði.
Hann fluttist frá heimabæ sínum til Vestmannaeyja þeg-
ar hann var sjö ára og tvitugur var hann kominn til höf-
uðborgarinnar. Hann sló í gegn á fyrri hluta níunda ára-
tugarins fyrir lipurlega orta texta, en alveg einstaklega
kaldhæðna. Oft er sagt að hann sé raunsæisrokkari.
„Það hrjárir mig mest, þetta húmorsleysi og ofurraun-
sæi,“ segir Bjartmar þegar ég spyr hann hvort hann sé
sammála þessari skilgreiningu. „Þegar ég var að semja
texta á árunum 1984 til 1990 var mikið um að listamenn
væru að semja textajum heimsins vandamál, hvort sem
þaö var kjarnorkuvá, kalda stríðið eöa eitthvað annað.
Ég var miklú frekar að fjalla um hinar daglegu kjam-
orkusprengjur sem eru beint fyrir framan okkur. Fyrir
vikið hef ég karinski stundum yerið álitjnn nöidrari. En
ég var og er bara að vinna yið það senuGuö gaf mér í
vöggugjöf. Ég'getekkért aö þessu gert.“ ? ' '
Vinsældasól Bjartmars stóð ef til vijl' hæst i lok ní-
unda áratugsins þegar bann gaf út trílogíuna I fylgd mgð
fullorðnum, Með vottorð í leikfimi og Þaö er puð að vera
strákur. Plöturnar seldust vel, sérstáklega sú fyrsta.
„Við vörum svo mikið notaðir, við vorum fjölmiðla-
skáld,“ segir Bjartmar um sjálfan sig, Bubba, Hörð
Torfa, ..Megas og fteiri trúbadora sem voru yinsælir á
þessum tíma. „Ef-það var verið að fjalla um einhver
vandamél í samfélaginu voru okkar lög notuð, við vor-
um miklu néer þéssum málum heldur en aðrir þopparar
og erum það enn þá. í dag ríkir ekkert samræmi.jnilli
lagavals og þess sem verið er að fjalla um í þáttum."
Þetía er kannski eölilegra ástand sem rikir.í dag, þ.e.
aö vinsœldirnar Séu minni? »-
„Miklu eðlilegra. Þegar Bruce Springsteen spilaði með
Jójó á strikinu í Xaupmannahöfn neitaði hann að gefa
eiginhandaráritun sem er auðvitað í anda götusþilar-
ans.“
Hvaö fannst þér um þessar miklu vinsœldir sem þú
naust,fyrir kannski fimmtán árum?
„Þær trufluðu mig ekki neitt. Ég hafði mjög gaman af
þessu enda voru þær mikil viðurkenning en ég var
aldrei ástfanginn af frægðinni og gat ekki hugsað mér að
lifa í henni, þess þá síður að deyja i henni. Og ég gat auð-
veldlega farið eins og ég síðan gerði.“
Flúði sjálfan sig
Bjartmar fór til Danmerkur árið 1992 í nám. Þar lifði
hann, eins og hann kemst sjálfur að orði, „lífi lista-
mannsins" sem felst fyrst og fremst í því að vinna mik-
ið en Bjartmar hélt margar sýnkigar ytra. „Ég vildi fara
eitthvert annað með þetta,“ segir Bjartmar um ástæður
þess að hann fór út. „Það hefði aldrei komið heil mynd
frá mér hefði ég reynt að gera þetta hér. Ég vildi ekki
hafa neitt orðspor sem poppari. Kannski var ég að ein-
hverju leyti að flýja sjálfan mig.“
Hvaöa áhrif helduröu að námið hafi haft á þig?
„Þetta var í fyrsta skipti sem ég var stilltur í skóla
(hlær). Ég var svo villtur, bæði í tón- og myndlistinni, og
í náminu læröi ég að gera hlutina eftir reglum og eftir
einhverri formúlu. Það má kannski segja að stjórnleys-
inginn í mér sé orðinn svolitið kurteis."
Mér finnst eins og málverkin þín séu ekki eins húmor-
ísk og tónlistin?
„Já, það er alveg rétt. Mér tókst einhvern veginn að
aðskilja þessa síamstvíbura. Þegar ég er að mála þá fest-
ist ég í ástandi sem ég kalla sæluþunglyndi. Ég er einn
inni í málverkinu, þetta er mjög sjálfhverft ástand. En
þegar ég er að spila þá miðla ég til annarra og lögin
verða kannski meira til í sambandi viö aðra.“
Ertu ekki að segja sömu hlutina í myndlistinni og þú
gerir í textum, er enginn undirliggjandi boðskapur sem
listamaóurinn Bjartmar er aó reyna að koma á framfœri?
„Nei, ekki til í dæminu. Kannski er ég að varpa fram
vissu áliti á veröldinni en ég er ekki bara að mála fólk
eða semja texta um það því ég sem lika um sjálfan mig
og mínar upplifanir. Ég hef oft lent í lausamöl á lífs-
brautinni og unnið úr mínum málum m.a. með því að
skapa. Það sem kannski hefur breyst í minni list er að
ég er orðinn ánægðari með sjálfan mig sem persónu. Hitt
er svo annað mál að ef fólki finnst vera boðskapur í lög-
unum mínum þá má það alveg halda það. Ég hef engan
einkarétt á að túlka textana mina eða málverkin mín.“
Þú segist hafa veriö óánœgður með sjálfan þig. Hvað
varstu óánœgður meö?
„Mér fannst ég kannski ekki vera nógu sjálfstæður."
Þaó eru kannski örlög hins kaldhæðna manns aö vera
óánœgður með sjálfan sig?
„Jú, jú. Þess vegna er hann kaldhæðinn og ekkert
nema gott um það að segja. Menn þurfa ekkert alltaf að
vera í skýjunum yfir sjálfum sér. Að gagnrýna sjálfan sig
er grunnurinn að þvi að ná árangri. En það þýðir ekki
að maður þurfi endilega alltaf að vera að tæta sjálfan sig
niður. í mörg ár var ég ekki ánægður með neitt sem ég
gerði. Þetta gæti tengst þeirri staðreynd að ég kem utan
Bjartmar Guölaugsson: „í inörg ár var ég ekki ánægður með neitt sem ég gerði. Þetta gæti tengst þeirri stað-
reynd að ég kem utan af landi og Iandsbyggðarinenn eru alltaf feimnir í stórborginni og ég tala nú ekki um ef
þeir eru að eiga við listræna hluti.“
’ ■ ' ■
vi i&Æ'r'- w - *r . ■ . -mf ■' v ■
af landi og landsbyggðarmenn eru alltaf feimnir í stór-
borginni og ég tala nú ekki um ef þeir eru að eiga við
listræna hluti. Ég fann þetta líka úti í Danmörku. Stór-
borgin virðist alltaf hafa álit númer eitt.“
Og er minnimáttarkenndin farin?
„Já, en ég er ekkert sá eini sem hef haft efasemdir um
sjálfan mig. Ef menn hafa ekki efasemdir um sjálfan sig
þá er eitthvað að þeim. Maður á alltaf misjafna daga og
við megum ekki lifa í þeirri upphafningu að við gerum
ekki mistök. Minnimáttarkenndin fór hjá mér meö auk-
inni lífreynslu. Við erum öll breysk, það er enginn dýr-
lingur til.“
Bíð eftir veðurskeytinu
Nýja platan heitir Vor. Hún táknar nýtt upphaf í lifi
listamannsins. Platan líkist að mörgu leyti fyrstu plötum
Bjartmars og hann er sáttur við hana. „Hún er svolítið
lík mér, svolítið rokkuð og ég hef líka mjög gaman af því
að vinna með þessu unga liði,“ segir Bjartmar en upp-
tökustjórn plötunnar annaðist Július Guðmundsson sem
líklega er þekktastur fyrir störf sín í Deep Jimi and the
Zep Creams.
„Hún er kannski einlægari að mörgu leyti en fyrri
plötur mínar,“ heldur Bjartmar áfram. „Ég er farinn að
viðurkenna hluti sem ég gerði ekki áður. Hlutir eins og
ást og dauði, ég vildi ekki vita af þessu áður fyrr en þetta
er það sem lífið snýst um. Við fæðumst öll með dauða-
dóm á bakinu og spurningin er bara hvað við gerum á
þessum tíma. Ég reyni aö segja hlutina öðruvisi en ég
gerði áður. Áður fyrr notaði ég húmorinn mikið en hann
getur líka verið flótti."
Eitt af því sem Bjartmar syngur um á nýju plötunni er
söknuðurinn eftir heimabyggðinni. „Einsemdin í mið-
borg Reykjavíkur getur verið mjög rómantísk og heim-
þrá landsbyggðarskálda sést alltaf í verkum þeirra. Við
erum alltaf að bíða eftir veðurskeytinu frá Skagatá.
Landsbyggðarmaðurinn er alltaf að bíða eftir fregnum að
heiman, einhverju sönnu í víðasta skilningi þess orðs."
-JKÁ