Dagblaðið Vísir - DV - 24.07.2003, Blaðsíða 18

18 SKOÐUN FIMMTUDAGUR 24. JÚLl2003
Lesendur
Innsendar greinar ■ Lesendabréf
Lesendur geta hringt allan sólarhringinn í síma: 550 5035, sent
tölvupóst á netfangið: gra@dv.is eða sent bréf til: Lesendasfða DV,
Skaftahlíð 24,105 Reykjavfk. Lesendur eru hvattir til að senda mynd af
sértil birtingar.
Utsölur í Kringlunni
Börn vangefinna
Gyða skrífar:
Ég var á ferð í Kringlunni í
morgun (miðvd. 23.júní). Þar
gaf heldur betur á að líta. Allir
gangar á neðri hæðinni a.m.k.
(hafði ekki geð í mér til að fara
á efri hæðina) voru fullir af
borðum með einhverjum tusk-
um á - augsýnilega afgangs-
fatnaður af lagerum verslana.
Mér finnst Kringlan, eins falleg
og hún er, setja niður við þenn-
an verslunarmáta. Þetta er ekki
markaðstorg, eða hvað? Versl-
anir eiga að sjá sóma sinn í því
að halda sínum útsölum innan-
dyra. Ekki að fylla gangvegi
húsnæðisins með borðum, full-
um af lagerdóti. Mér blöskraði
ástandið í Kringlunni þennan
morgun.
Jóhanna Ólafsdóttir skrifar:
Ég var að hlusta á þátt Arnþrúð-
ar á Dtvarpi Sögu. Oft góðir
þættir hjá henni. En þennan
morgun var fólk að hringja og
láta í Ijós álit sitt vegna tvíbur-
anna sem seinþroska foreldrar
eignuðust. Ég varfurðu lostin
yfir því dómgreindarleysi sem
felst í því að krefjast þess að
engin opinber afskipti séu höfð
í svona málum. Er það fylgjandi
því að fólk, hversu óhæft það er
til að hafa börn sín vegna and-
legrar skerðingar, sé látið af-
skiptalaust? Ein kona hringdi og
fordæmdi afskipti Barnavernd-
arnefndar. Mér fannst hún sam-
nefnari fyrir þá sem hugsa ekki
um hag barna vangefinna for-
eldra. Þetta er orðið stórt
vandamál hér á landi.
Veðjað á Samkeppnisstofnunina
SAMKEPPNISSTOFNUN AÐ STÖRFUM: Kurlinu safnað - og borið til grafar.
Magnús Sigurðsson skrífar:
Eru íslendingar ofurseldir sam-
keppnisyfirvöldum? Svo virðist
sem mikill meirihluti lands-
manna hér, hinn títtnefndi al-
menningur, horfi vonaraugum
til Samkeppnisstofnunar sem
er jú aðeins einn hluti af opin-
beru eftirliti með verðlagi,
verðmerkingum, gluggaútstill-
ingum, matseðlum veitinga-
húsa og hvers konar reglum
sem ríkisvaldið hefur sett til
höfuðs frjálsri verslun á íslandi,
og setur henni hömlur að
óþörfu.
Hefur þessi sami almenningur
einhverja fullvissu fyrir því að t.d.
'r Samkeppnisstofnun sé hinn trausti
varnarveggur neytenda? Er einhver
trygging fyrir því að Samkeppnis-
stofnun gangi yfírleitt erinda breið-
fylkingar almennings, neytend-
anna? - Vegna dapurrar og ára-
tugalangrar reynslu af Samkeppn-
isstofnun má hiklaust svara þeirri
spurningu með tveimur orðum:
Auðvitað ekki.
Að vísu er Samkeppnisstofun
ætiað að stuðla að því að neytend-
ur fái ósvikna og góða vöru og
5 þjónustu á „sanngjörnu" verði.
Enginn hefur enn þá getað svarað
því hvað sé „sanngjarnt verð“ fyrir
vöru eða þjónustu. Hvorugt getur
því Samkeppnisstofnun tryggt
neytendum. Ekki fremur en Neyt-
endasamtökin. Eða hvar eru Neyt-.
endasamstökin stödd í samkeppni
eða samkeppnisleysi olíufélag-
anna? Enginn hefur svarað því og
getur ekki. Það er gott nokk að setja
lög á Alþingi, t.d. samkeppnislög,
og búa til stofnun sem starfar á veg-
um eða í umboði einhvers ráð-
HLUTAFÉLAGASKRÁ: Elgendaskrá
ekkl símleiðls.
Hlutafélagaskrá
Sigurjón Ólafsson skrifar:
Stundum er ekki heiglum
hent að komast f símasamband
við opinberar stofnanir. Ég ætl-
aöi að fá upplýsingar frá Hluta-
félagaskrá sem er á Lindargötu
, vegna eiganda ákveðins fyrir-
tækis. f fyrsta lagi var ekki rétt
númer í nýrri símaskrá sem or-
sakast af því að Hlutafélagaskrá
hefur nýlega verið færð undir
Ríkisskattstjóraembættið (var
áður undir Hagstofu). Lengi
beið ég eftir svari en loks rofaði
til og ég fékk samband. Við
spurningu minni um eig-
anda/eigendur viðkomandi fyr-
irtækis var mér tjáð að slíkt lægi
ekki á lausu nema gegn 700
króna gjaldi!!! Þetta er líklega ný
tekjuöflun ríkisins. Þetta þreng-
» ir hins vegar um leið að frjálsri
upplýsingaöflun um fyrirtæki
og einstaklinga. En nýtist best
þeim sem einhverra hluta vegna
er umhugað að ekki sé verið að
„hnýsast" f þessi mál, eins og
sumir þeirra myndu orða það,
mættu þeir svara sjálfir.
herra, Iflct og Samkeppnisstofnun í
umboði viðskiptaráðherra.
Síðan er myndað „samkeppnis-
ráð", sem Samkeppnisstofnun
heyrir undir og í það ráð skipar
sami ráðherra. Undir því starfa 'svo
„ráðgjafanefndir", sem í raun vinna
verkin fyrir samkeppnisráð.
Þau eru ekki mörg málin sem
Samkeppnisstofnun eða sam-
keppnisráð hafa leitt til fykta í þágu
Helgi Gunnarsson skrífar:
Talsvert er búið að fjalla um
hinn nýtilkomna fæðingaror-
lofssjóð og ekki að ástæðu-
lausu. Nú er svo komið að ríkis-
valdið er komið í blindgötu við
að afla þessum sjóði tekna.
Menn sjá það fyrir að enn einn
skattstofninn verði innleiddur á
næstunni, a.ih.k. ef orð félagsmála-
ráðherra ganga eftir. En hann hefur
staðhæft að það verði að finna
þessum sjóði fjármuni - til að hann
geti „staðið við skuldbindingar sín-
ar“ - einum milljarði árlega skellt á
samningsáðila atvinnulífsins:
vinnuveitendur (fyrirtækin) og
launafólk.
„Feður hafa aldrei
beðið sérstaklega um
að fá fæðingarorlof.
Það er tilbúin krafa
kvenna á vinnumark-
aðinum - ekki hinna
heimavinnandi."
Afstaða félagsmálaráðherra er þó
alls ekki fordæmanleg að sínu leyti
því hann gerir sér grein fyrir að hér
er um geysilegan mismun að ræða
gagnvart foreldrum, að ekki sé tal-
að um þann þáttinn sem kallast
„feðraorlof". Ráðherra virðist skilja
almennings/neytendanna. Reynd-
ar man ég ekki eftir einu einasta í
þá veru.
Má ég minna á „grænmetismál-
ið“ vansællar minningar, þegar
Samkeppnisstofnun upplýsti um
víðtækt samráð milli grænmetis-
heildsalanna. Það mál er löngu
fyrnt og tröllum geflð. Almenning-
ur fékk ekki lausn sinna mála í það
sinn.
launafólk?
að ekki er hægt að ætlast til þess að
ríkið greiði orlofslaun mæðra og
feðra í fæðingarorlofi. Það er held-
ur ekki hægt og verður aldrei hægt.
Svo einfalt er það dæmi.
Úr því að þessi óláns fæðingaror-
lofslög voru sett af skammsýnum
alþingismönnum verður auðvitað
að tryggja að unnt verði að fram-
kvæma þau eins og þau eru í
augnablikinu - ekki eins og ein-
hverjum einstökum þingmönnum
hugnast að þau verði - því þau
Spá mín er sú að hið sama verði
einnig uppi á teningnum að þessu
sinni, hvað varðar samráð um sölu
olíuvara til fjölda stofnana og fyrir-
tækja og sem neytendur verða að
bera bótalaust. - Vinnsla greinar-
gerða í forskýrslum og lokaskýrsl-
um í mörgum hlutum mun taka
nokkur ár og alveg óvíst hvort
nokkru sinni muni koma til dóms.
Niðurstaðan í þessum hugleið-
munu senn víkja sjálfkrafa þegar að
kreppir í þjóðfélaginu eins og nú
eru teikn um. Félagsmálanefnd Al-
þingis mun aldrei geta fengið því
breytt að þessir foreldrar fái viðbót-
arlaun fyrir að vera heima með
börnum sínum nýfæddum. Og
þannig á það heldur ekki að vera.
Það er ein mesta mismununin sem
fæðingarorlofssjóður orsakar.
Það er alveg sama hve oft verður
skrifað um þetta í ljósi vanþekking-
ar og heimtufrekju, líkt og t.d. var
ingum er því sú að Samkeppnis-
stofnun eigi ekki minnsta rétt á sér
í þjóðfélagi þar sem frjáls verslun á
að heita uppistaðan í viðskiptalíf-
inu. Væri t.d. ekki kappnóg að not-
ast við Neytendasamtök sem end-
urspeglaði vilja almennings? Er
þörf að skipa pólitískt ráðamenn í
yfirstjórn Samkeppnisstofnunar?
Ráðamenn sem eru eftir allt undir
þumalskrúfu stjómmálanna og
þora aldrei að tjá sig öðruvísi en að
vísa á síðari tíma og lofa enn frekari
skýrslugerðum í mörgum hlutum.
„Hefur þessi sami al-
menningur einhverja
fullvissu fyrir því að t.d.
Samkeppnisstofnun sé
hinn trausti varnar-
veggur neytenda?
Er einhver trygging
fyrirþví að Sam-
keppnisstofnun gangi
yfirleitt erinda breið-
fylkingar almennings,
neytendanna?"
í stuttu máli: Það em ekki öll kurl
komin til grafar. Það eina sem ligg-
ur á borðinu frá hendi Samkeppn-
isstofnunar er „kurlið" sem verið er
að safna, í þeirri von að það megi
svo brenna til ösku. Er almenningi
þetta ekki enn ljóst? Nýtur hann
þess að láta blekkja sig með enda-
lausum fréttaskýringum og viðtöl-
um við menn sem hafa ekkert að
segja um málið þegar upp er stað-
sett fram í leiðara Morgunblaðsins
hinn 18. júlí sl. Það verður aldrei
samstaða um það á vinnumarkaði
að enn einn sjóðurinn verði fjár-
magnaður - enn eitt báknið - með
nýrri skattheimtu af almennu
launafóki. Það má svo deila enda-
laust um það hvort svokallaður
„réttur“ mæðra og feðra eigi að
vera jafn til orlofstöku vegna barns-
fæðingar.
Lengst af hefur það verið móðir-
in sem hefur alið af sér barn en ekki
faðirinn og móðirin annast barnið
fyrstu dagana, vikurnar og jafnvel
mánuðina. Það er fyrst eftir að allar
konur, ungar sem aldnar (mæður
og verðandi mæður), voru plataðar
út á vinnumarkaðinn, að þjóðin
hefur umturnast í einhverri baráttu
milli karla og kvenna á vinnumark-
aðinum. Þetta er langmest áber-
andi hér á landi en lítt þekkt fyrir-
bæri f nágrannalöndunum. Inn f
þetta spilar svo launabarátta og af-
bökuð kvennabarátta í launamál-
um og stöðugildum.
Feður hafa aldrei beðið sérstak-
lega um að fá fæðingarorlof, það er
tilbúin krafa kvenna á vinnumark-
aðinum - ekki hinna heimavinn-
andi. - Kröfugerðin er komin út í
algjöra vitflrringu og mun á endan-
um eyðileggja allt sem heitir orlofs-
réttur- bæði karla og kvenna. Þjóð-
in hefúr ekki efni á endalausum
meðgjöfum þótt við höfum lent í
góðæri - bara tímabundið.
ið?
Fæðingarorlofssjóður mismunar
AÐILAR VINNUMARKAÐARINS FUNDA: Verður einum milljarði árlega skellt á fyrirtaeki og