Dagblaðið - 29.01.1976, Blaðsíða 11

Pagblaðið. Fimmtudagur 29. janúar 1976.
11
Tónlist
JÓN KRISTINN
CORTES
Sinfóníuhljómsveitin í Reykjavík:
Lofor góðu
Hinir árlegu tónleikar Söng-
skólans i Reykjavik fara senn i
hönd. Er þetta i annað sinn sem
skólinn heldur tónleika, en það
er á stefnuskrá hans að flytja á
hverju ári eitthvert af stærri
kórverkum tónbókmenntanna.
Er þátttaka i kórnum liður i
námi nemenda Söngskólans. A
þessum tónleikum verður flutt
eitt bezta fegursta og vinsælasta
verk Felix Mendelssohn-Bart-
holdys, söngdrápan „Elia”.
Flytjendur verða auk kórs
Söngskólans i Reykjavik ein-
söngvarar úr röðum kennara og
nemenda skólans, ólöf Harðar-
dóttir, Rut L. Magnússon, Sig-
riður E. Magnúsdóttir, Unnur
Jensdóttir, Guðmundur Jóns-
son, Halldór Vilhelmsson,
Kristinn Hallsson og Magnús
Jónsson. Tónleikarnir verða i
Háteigskirkju, sem hefur hvað
beztan hljómburð i Reykjavik,
oghefjast þeirkl. 20 föstudaginn
30. 1. Undirleik annast hin ný-
stofnaða Sinfóniuhljómsveit i
Reykjavik, og er stjórnandi tón-
leikanna Garðar Cortes, skóla-
stjóri Söngskólans.
Sinfóniuhljómsveitin
i Reykjavik
Kostnaður við tónleikahald
sem þetta er gifurlegur. Hljóm-
sveitin þarf að vera skipuð 30-40
hljóðfæraleikurum, og með
verðlagi eins og það er i dag,
kauptaxtar hljómlistarmanna
hafa hækkað, en miðaverð og
aðsókn á tónleika frekar staðið i
stað eða minnkað, eru litlar lik-
ur á þvi' að tónleikahaldari kom-
ist sléttur úr þeim leik. Ef
skólagjöld nemenda Söngskól-
ans ættu að jafna kostnað við
skólahald og tónleika, þyrftu
þau að hækka verulega, jafnvel
þótt með séu styrkir frá riki og
bæ, sem eru litlir.
Þess vegna var þess farið á
leit við Sinfóniuhljómsveitina i
Reykjavik, að hún lékiá þessum
tónleikum. Þess ber að geta, að
þótt Garðar Cortes, stofnandi og
skófastjóri Söngskólans i
Reykjavik, sé einnig stofnandi
4
Einbeiting.
Rekstrargrundvöllur
Ef til vill er það verst fyrir
Sinfóniuhljómsveitina i Reykja-
vik að hafa ekki fastan starfs-
grundvöll, heldur er framtið
hennar undir þvi komin, að
fleiri aðilar en Söngskólinn i
Reykjavik óski eftir aðstoð
hennar við tónleika, enda er hún Stjórnandinn, Garðar Cortes, biður um meiri söng.
Vonandi væri að starfsgrund-
völlur hljómsveitarinnar
breyttist einhvem tima. en á
meðan verður hópurinn að vera
samheldinn og ekki fara að lita
stórt á sig vegna þess, að þetta
er sinfóniuhljómsveit. Framtið
hennar veltur lika á tónleikun-
um á föstudagskvöld, þar sem
hún kemur i fyrsta sinn fram
öll, leikur hennar verður að
vera þannig, að áheyrendur fái
trú á henni, þvi án þeirra þrifst
Kór Söngskólans og Sinfóniuhljómsveitin i Reykjavík á æf- Sinfóniuhljómsveitin i Reykja-
ingu. ‘ vik ekki. '
og aðalstjórnandi Sinfóniu-
hljómsveitarinnar i Reykjavik,
þá er hljómsveitin sjálfstæð
stofnun með eigin stjórn sem
stýrir rekstri hennar, og tekur
stjórnin ákvarðanir um öll
hennar mál.
Hljómsveitin er algjör áhuga-
mannahljómsveit, þ.e., félagar
hennar eru annaðhvort fólk i
fullu starfi i atvinnulifinu, fullu
starfi sem húsmæður eða fullu
starfi sem skólafólk. Má þvi
ætla að heimilislif spilaranna
hafi borið skarðan hlut frá borði
að undanförnu, þvi æfingar hafa
verið miklar og strangar, enda
ræðst hljómsveitin ekki á garð-
inn þar sem hann er lægstur,
„Elia” er ekkert smáverk.
engin einkahljómsveit Söng-
skólans. Hljómsveitin mun að
sjálfsögðu halda sjálfstæða tón-
leika, ýmist ein eða með gesta-
einleikurum.
En framtið Sinfóniuhljóm-
sveitarinnar i Reykjavik er
einnig undir félögum hennar
sjálfrar komin. Það krefst mik-
illar fórnfýsi að halda henni
gangandi, jafnt af hálfu hljóm-
sveitarinnar, stjórnar hennar
sem aðalstjórnanda. Það þarf
ekki aðeins að mæta á æfingar.
hélduraðgera ýmis „skitverk”,
eins og að raða stólum, nótna-
statifum, ef til vill flytja allt
þetta á milli staða o.s.frv.
N
erfðaréttur
og allmörg dæmi eru um bújarðir
á landi hér i eigu tuga manna,
sem fengið hafa þær að erfðum.
Eignarhald svo margra manna
að sömu eign skapar ýmis vanda-
mál, sem oft eru illleysanleg. T.d.
sr erfitt að byggja eða selja slikar
jarðir, þar eð torvelt reynist að ná
samkomulagi milli margra
oiganda, sem'oft eru búsettir á
við og dreif.
Þegar loks var tekið til hendi og
„Erfðatilskipunin” frá 1950 var
endurskoðuð, var að visu ýmsu
breytt i nútimahorf m.a. var
felldur niður erfðaréttur fjar-
skyjdari ættmenna en afa og
amma og niðja þeirra.
Skylduerfingjar látins manns
(eða konu) eru eftirlifandi maki
börn, og foreldrar. Hafi arf-
leifandi verið i hjúskap, er
meginreglan sú, að helmingur
eigna kemur i hlut eftirlifandi
maka sem hjúskapareign hans,
en hinn helmingurinn skiptist
þannig, að eftirlifandi maki erfir
1/3, en börn sameiginlega 2/3. Sé
börnum ekki til að dreifa, erfir
eftirlifandi maki 2/3 en foreldrar
arfleifanda 1/3. Maki erfir þó allt,
ef börn og foreldrar arfláta eru
látnir. Hafi arfleiðandi ekki átt
skylduerfingja (maka, börn eða
aðra niðja), erfa foreldrar hans.
Að þeim frátöldum börn foreldra
og niðjar þeirra, en i fjórðu erfða-
röð koma afar og ömmur arfleif-
anda og þeirra niðjar. Þess ber þó
að geta, að manni er heimilt að
ráðstafa með’ arfleiðsluskrá
Kjallarinn
Magnús E. Guðjónsson
þriðjungi eigna sinna, og nokkuð
er um það, að hjón geri svonefnda
sameiginlega og gagnkvæma arf-
leiðsluskrá.
Hæpið er, að öllum almenningi
séu þessar erfðareglur kunnar, og
ekki hefur þess orðið vart, að
almennar og opinberar umræður
færu fram um þessi mál, sem þó
varða eða geta varðað þorra
manna einhvern tima á ævinni.
Reglur erfðalaganna eru mann-
anna verk, að likindum byggðar á
persónulegum skoðunum og mati
þeirra, sem falið var að semja
frumvarp til erfðalaga, sem sam-
þykkt var sem lög frá Alþingi á
árinu 1962.
Það er skoðun min, að ganga
hefði átt miklu lengra en gert var
1962 i þvi að breyta erfða-
lögunum, þannig að réttur eftir-
lifandi maka hefði verið gerður
meiri en hann er i lögunum og
jafnframt hefði átt að takmarka
erfðarétt við nánustu skyld-
menni: maka, börn og aðra niðja,
foreldra og börn þeirra, þannig að
eftirlifandi maki erfði allt. Vitað
er um allmörg dæmi, þar sem
ekkja látins manns hefur orðið að
selja húsnæði ofan af sér vegna
arfsskipta, þegar t.d. barn eöa
börn af fyrra hjónabandi
(uppkomin) eða tengdabarn
hefur gert kröfu um arfshlut.
Slikt striðir gegn réttlætisvitund
fólks nú á dögum. Hjónin hafa átt
alit saman, meðan bæði lifðu. bú
þeirra verið félagsbú.
Á öldum áður — á timum stór-
fjölskyldunnar — þegar fram-
færsluskyldan var viðtæk, var
eðlilegt, að erfðarétturinn næði
langt, til allfjarskyldra ættingja.
enda héldust þá i hendur réttindi
og skyldur, erfðarétturinn og
framfærsluskyldan, en þróunin
hefur orðið sú, að framfærslu-
skylda fjarskyldari ættingja
hefur lagzt af, og þvi skyldi þá
erfðarétturinn ekki vera jafn-
framt af tekinn. Hið opinbera.
sveitarfélög og riki (Almanna-
tryggingar) hafa i æ rikari mæli
tekið að sér forsjá þjóðfélags-
þegnanna frá vöggu til grafar.
þarsem framfærsluskyldu eða —
getu nánustu ættmenna sleppir
Það væri þvi rökrétt afleiðing
þessarar þróunarr að eftirlátnar
eigur manna rynnu til hins opin-
vera, sveitarfélaga og rikis. eftir
nánar ákveðnum reglum. ef ekki
væri til að dreifa skylduerfingjum
þ.e. maka. niðjum. foreldrum eða
systkinum. Áskilja mætti i
reglum þar um, að ,,hið opin-
bera" ráðstafaði andvirði erfða-
fjár til ákveðinna framkvæmda
t.d. á sviði félagsmála, og væri
eðlilegt. að svo yrði gert.
Magnús E. Guðjónsson.
framkvæmdastjóri Sambands
islenzkra svcitarfélaga
-