Dagblaðið - 06.04.1976, Síða 2

2
DA(íBLAÐH) ÞHIÐJUDA(iUK 6. APKÍL 1976.
Magnús Jónsson
skólastjóri:
Aprílfrétt um
Ármúlaskólanemendur
I Dagblaóinu birtisl frétt,
laugardaginn 3. apríl þess
efnis að búió væri aó reka úr
Ármúlaskóla heilan bekk eins
og hann leggur sig, og auk þess
nokkra nemendur úr ýmsum
bekkjum skólans. Atti þetta að
vera vegna brotthlaups nem-
enda úr skólanum 1. apríl og
framferði þeirra við Alþingis-
húsið.
Þetta virðist vera aprílfrétt
blaðsins því' sannleikurinn er
sá, að enginn nemandi hefur
verið rekinn úr skólanum.
Fimmtudagurinn 1. apríl
byrjaði í Armúlaskóla eins og
hver annar dagur, nemendur
gengu rólegir til sinna kennslu-
stofa og stunduðu sitt nám, það
var enginn órói eða fararsnið á
þeim. En í byrjun 3. kennslu-
stundar dreif að skólanum
mjög fjölmennur hópur ung-
Raddir
lesenda
linga. Þessi hópur æskufólks
gerði harða atrennu að skólan-
unt, sem stóð í liðugan hálftíma,
og herjaði út 17 sálir, sem fóru
með þeim í gönguna.
1 Armúlaskóla eru eingöngu
nemendur sem hafa lokið skóla-
skvldunni, þeir eru því sjálf-
ráðir hvort þeir eru í skóla eða
ekki, þeim er einnig heimilt að
segja upp skólavistinni og
hætta hvenær sem er.
1 upphafi skólaárs er nem-
endum gerð grein f.vrir, að
þessum auknu réttindum fylgir
aukin ábyrgð. Skólinn gerir það
að skilyrði fyrir skólavist, að
nemendur sæki og séu í
kennslustundum, nema leyfi
eða aðrar eðlilegar ástæður séu
fyrir hendi. Nemandinn hefur
að sjálfsögðu rétt til að ganga
úr skóla hvenær sem er, hvort
sem er í miðri kennslustund
eða miðjum kennsludegi. En
með því að ganga úr skóla
hefur viðkomandi nemandi
sagt upp skólavistinni. Skóla-
stjóri fer í alla bekki skólans
við skólabyrjun og gerir nem-
endunt grein fyrir þessu. Auk
þess minna umsjónarkennarar
nemendur á þessa auknu
ábyrgð, sem f.vlgir auknum rétt-
indum.
Varðandi þá sautjánmenn-
inga, sem fóru úr tímum og
gengu frá skólanum 1. april, þá
liggur það ljóst fyrir að þeir
segja upp skólavistinni, eins og
þeir hafa fulla heimild til,
skólinn hefur ekkert við því að
segja. það er mál unga fólksins
sjálfs. Hversu áfjáður, sem
skölinn er í að reka nemendur
sína, verður hann í þetta sinn
að missa af glæpnum, því hann
getur ekki rekið þá, sem þegar
hafa sagt sig úr skóla.
Fiístudaginn 2. npril komu
framangreind ungmenni í skól-
ann og lögðu inn umsóknir um
skólavist, þeim var heimilt að
leggja inn umsóknir, þar sem
þau höfðu ekki verið rekin,
heldur höfðu þau sagt upp. Að
sjálfsögðu var það svo á valdi
skólans, hvort svarið var ját-
andi eða neitandi.
Að þessu sinni fór skólinn þá
leið að leita álits nemenda skól-
ans með leynilegri atkvæða-
greiðslu og láta þá ráða hvernig
umsóknunum yrði svarað. Álit
nemendanna var, að eins og á
stæði væri rétt að taka fyrrver-
andi nemendur inn aftur, og
var það gert. En athyglisvert
er, að yfirgnæfandi meirihluti
nemenda taldi að skólar ættu
að hal'a aðgerðir gegn nemend-
um, sem sýndu slíka hegðun,
Ég vil taka undir þetta álit
nemenda. Nemendur Ármúla-
skóla hafa aldrei verið með
óróa eða ófrið 1. apríl. En ár
eftir ár hefur skólinn orðið
fyrir árásum þann dag af fjöl-
mennum hópi skólafólks ein-
hvers staðar frá. Það er kominn
tími til, að stjórnendur skól-
anna hlýði á álit nemendanna
sjálfra, taki saman höndum og
stöðvi þennan ófögnuð.
Magnús Jónsson
skólastjóri
Hvenær fá lífeyrisþegar mannsæmandi kjör? spyr lesandi.
Kjör líf eyrisþega
til skammar
— Hver freystir sér til að lifa ó þvi
sem þeim er úthlutað?
Gunnar Jónsson skrifar:
„1 tilefni fréttar þeirrar, að
lífeyrisgreiðslur Almanna-
trygginga hafi hækkað um
10%, þá langar mig að koma
fyrirspurn til ráðamanna hér.
Hvenær má vænta þess, að
lífeyrisþegar fái raunhæfar
kjarabætur? Núverandi kjör
gamalmenna og sjúklinga eru
til skammar. í>að verður að sjá
til þess að þetta fólk geti lifað
mannsæmandi lífi, eða er kann-
ski ekki litið á lifeyrisþega
sem venjulegt fólk. Þarf það
ekki mannsæmandi kjör eins og
aðrir þegnar þjóðfélagsins. Mér
finnst ráðamenn í þessum mál-
um heldur skilningslausir um
málefni þeirra verst settu. Mig
langar til að spyrja hvort
þessir ráðamenn treysta sér til
að lifa af þeirri upphæð sem
þeir bjóða öðrum?”
Hríngið í síma 83322 milli
kl. 13 og 15 eða skrífíð
YFIRLÝSING
fró sveit Reyknesinga i spurningaþœtti
sjónvarpsins: „Kjördœmin keppa"
Tilefni þessarar yfirlýsingar
eru blaðadeilur sem fram hafa
farið i tilefni 1. þáttarins i
spurningaþætti Sjónvarpsins,
Kjördæmin keppa. Deilurnar
hafa fyrst og fremst farið frarn
í DAGBLAÐINU, en einnig i
ÞJÓÐVILJANUM og AL-
ÞÝÐUBLAÐINU og lítilsháttar
í MORGUNBLAÐINU. I þess-
um fyrsta þætti leiddu saman
hesta sína Reykjanes og Suður-
land. Var þættinum stjórnað af
Jóni Ásgeirssyni, íþróttafrétta-
ritara Hljóðvarpsins, dómari
var Ingibjörg Guðmundsdóttir
söngkona, en spurningameist-
ari Helgi Skúli Kjartansson
B.A. Samkvæmt ályktun
Ingibjargar, sem nú er orðinn
úrskurður Helga Skúla, með
þegjandi samkomulagi aðstand-
enda þáttarins og LSD (lista-
og skemmtideildar Sjónvarps-
ins), var Suðurlandi úrskurð-
aður sigur 17:16. En ekki er allt
sem sýnist. Yfirlýsing þessi er
gefin fyrir áskoranir, ekki tuga,
heldur hundraða manna víðs
vegar um land, bæði munn-
legar, en einkum símleiðis, um
að gefa ekki hót eftir I þessu
máli. Ef þjóðin hefir dæmt I
þessu máli og ómerkt og snúið
við úrskurði Helga Skúla, eins
og mcr virðist af viðbrögðun-
um, er það mér og meðkepp-
endum mínum i raun og veru
alveg nóg, en ég get þó ekki
skorazt undan téðum áskorun-
um um að láta til mín heyra.
Vegna þess ao umræAumar
og deilurnar um þáltihn hafa
fram að þessu nær einskorðazt
við aðeins eitt atriði: elztu
vatnsaflsvirkjun á Vestf j örö-
um, en gengið meir fram hjá
þeirri staðreynd, að þátturinn
var allur með endemum og
raunar ein endileysa frá upp-
hafi til enda, tel ég mér ennþá
skyldara að leggja orð í belg.
Ég þykist hér geta talað af
nokkurri reynslu, þar eð ég
hefi áður tekið þátt í 18 opin-
berum spurningakeppnum í
fjölmiðlum, og aldrei orðið
vitni að öðrum eins
vinnubrögðum, enda var
spurningameistari og dómari í
14 þáttanna prófessor Ólafur
Hansson, nkkar viðurkenndasta
„autoritet’a sviði fjölfræðinnar,
en í lunum 4 Birgir ísl. Gunn-
arssun borgarstjóri, lærisveinn
prófessors Ölafs og gilti það
sama um hann og prófessor
Ölaf, að við hann mátti ræða,
báðir beygðu sig fyrir rökum án
nokkurrar stífni, og báðir töldu
sér skylt sem spurningameist-
arar að vera viðstaddir keppn-
ina sem dómarar. Það lágmarks
kurteisisskilyrði telur Helgi
Skúli sér hins vegar ekki þörf
að uppfylla. Helgi Skúli lætur
sér nægja að dæma eftir
á, eftir einkaklíkusýningu
hans og áðurnefndra aðstand-
enda. Eg áfellist hins vegar
ekki aðstandendur Sjónvarps-
ins, þar eð mér er ljóst, aö það
er sex stafa tala I íslenzkum
krónum í veði fyrir Sjónvarpið,
ef öll keppnin verður ógilt en
hitt þótti mér lakara hjá
deildarstjóra LSD að mæta ekki
á útvarpsráðsfundi við endur-
upptiiku vegna kriifu Olafs
Einarssonar cand mag., sem þá
áskildi sér rétt til þess aö halda
málinu til streitu, ef formleg
kæra bærist. — ()g athugið,
kæru lesendur, að þetta var
aðeins fyrsti þátturinn af sjö,
sem allir voru teknir upp í
Haustri á 2 diigum, ,>em er enn
eitt dæmið um hin ólýsanlegu
vinnubriigð i þessu máli.
Eg ætla nú að sýna fram á, að
6 eða 7 af spurningum þáttarins
voru óhæfar, eða 30—35%. Það
er of mikið, Helgi Skúli. Ýmist
voru spurningarnar óframbæri-
legar í formi, svörin alröng eða
út í hött. Sný ég mér þá að
atriðunum hverju fyrir sig.
1) Vatnsaflsvirkjunin á Vest-
fjörðum: Spurt mun hafa verið,
hver eða hvar hafi verið elzta
vatnsaflsvirkjun á Vestfjörð-
um. Á þeim 10 sekúndum, sem
sveitinni voru skammtaðar til
að bera sig saman með tilheyr-
andi spennu, tókum við Reyk-
nesingar spurninguna þannig,
að spurt hafi verið um hvar
hafi verið fyrst virkjað vatnsafl
til raforkuframleiðslu í téðum
landshluta, Þvert ofan í orð
Helga Skúla gruna ég vini
mína, Einar Hauk, Jón og
Jóhannes, um að hafa tekið
spurninguna á sama hátt, enda
heyrði alþjóð á hvísl þeirra, er
þeir ræddu um, hvort ekki
hefði verið fyrst virkjað í
Fossá. — Þetta skiptir hins
vegar engu máli. Fyrir liggur
úrskuröur Orðabókar Háskóla
íslands, dr. Jakobs Benedikts-
sonar um, að tvær merkingar
séu í orðinu elztur: elzti nú-
verandi og f.vrsti, og sé síðar’i
merkingin orðin algeng á síð-
ustu tímum, en óþekkt áður, en
vel að nterkja, við vorum að
keppa í nútímanum. Ekki á 16.
öld. — Þessi úrskurður mundi
að öðru jöfnu leiða til þess. að
sveitirnar væru orðnar jafnar
(17:17), þar eð bæöi svörin
teldust samkvæmt því jafnrétt.
En málið er því miður
bara ekki syona einfalt. Við
svöruðum rétt um elztu. þ.e.
fyrstu, virkjunina. en Sunn-
lendingar svöruðu hvorki rétt
um fyrstu, né elztu núverandi
virkjun. Upplýst hefir nefni-
lega verið óyggjandi, að elzta
núverandi vatnsaflsvirkjun á
Vestfjörðum sé í Ögri við ísa-
fjarðardjúp. en ekki við Fossa-
vatn eða annarsstaðar í Engi-
dal. Enginn getur hins vegar
vefengt, að sú fyrsta var á Pat-
reksfirði. Þarna tapar þvi
Suðurland stigi og staðan orðin
17:16, Reykjanesi í vil. — Samt
ber Helgi Skúli höfðinu við
steininn og stendur i ströngu
með útúrsnúninga og hártogan-
ir og það þvert ofan i úrskurð
Orðabókar (vonandi birtingar-
mistök) í stað þess að viður-
kenna kinnroðalaust það, sem
ég hefi eftir honum, þó
óstaðfest af honum sjálfum
að hann hafi „ekkert” vitað
,,um þetta þarna fyrir vestan”.
Kannski heldur hann því ennþá
fram, að Fossavatnsvirkjun sé
sú elzta núverandi, kannski
heldur hann því fram að Ögur
við ísafjarðardjúp sé ekki á
Vestfjörðum. Það er aldrei að
vita, hverju svona menn taka
upp á, sem ekki geta beðið
ósigur í neinu máli. Sjálfum er
mér ekkert að vanbúnaði að
bíða ósigur i mínum 19. þætti,
enda veit ég, hvað það er, þar
eð ég stóó í þeirri röngu
ímyndun fyrst eftir upptökuna,
að Sunnlendingar hefðu fundið
virkjun i Fossá í Engidal fyrir
1911, sem ég vissi ekki um. En
Helgi Skúli grípur dauðahaldi í
þá trú sína og von, að Fossa-
vatnsvirkjun sé sú elzta núver-
andi, og heldur því síðast fram i
Dagblaðinu í dag, en er jafn-
framt svo óheppinn, að í sjálfs-
réttlætingar- og leiðréttingartil-
raun sinni bætir hann enn
einni vitle.vsunni ofan á allar
hinar, þegar hann segir Fjall-
foss vera elzta skip Eimskipa-
•félags Islands, þótt allir, sem
fylgjast með. viti að Fjallfoss
var ekki b.vggður f.vrr en 1954.
en að Lagarfoss er 5 árum eldri,
b.vggður 1949. Svona mönnum
er vart við bjargandi. — Þó er
aðalatriðið, eins og dr. Jakob
Benediktsson segir, að þegar
spurt var, var ekki spurt nógu
greiniiega. Eftir stendur þó 1)
að svar Reyknesinga var rétt,
sbr. Orðabókarúrskurðinn, en
svar Sunnlendinga var rangt,
sbr. upplýsingarnar um Ögur.
2) Skjaldarmerki Páfastóls:
Sýnt var skjaldarmerki, Lyklar
himnaríkis og þríkóróna
páfans. Báðar sveitir svöruðu í
þá átt, að hér væri um að ræða
skjaldarmerki Vatíkansríkisins
eða Páfastóls. Gefin voru stig
með semingi, þar eð þetta væri
skjaldarmerki páfans. Þetta
var rétt meðan ekkert páfaríki
var til, en eftir Lateransamn-
inginn 1929 er þetta skjaldar-
merki Vatíkansins, skv. óyggj-
andi heimildum. Hver páfi
hefir svo sitt ættarskjaldar-
merki hangandi neðan í lyklum
himnaríkis. — Hér átti enginn
semingur við, Helgi Skúli,
3) Eldborg ,,á Mýrum”.
Spurt var um í hvaða eldstöð á
Vesturlandi hefði síðast verið
eldvirkni. Sunnlendingar svör-
uðu: Eldborg á Mýrum. Eldstöð
þessi er þó alls ekki á Mýrum,
sem lýkur norður við Hítará,
heldur er hið rétta að hún er í
Snæfellsnes og Hnappadals-
sýslu. nánar tiltekið i hinni
fornu Hnappadalssýslu. Svar
okkar var þvi: Eldborg í
Hnappadalssýslu. — Eg nenni
þó ekki að heimta stig af Sunn-
lendingum fyrir þessa villu.
sem er útbreidd i kennslubók-
um. en ófröðlegt var svarið.
4i Örnefni i Aðaldal: Spurt var
uill 4 örnefni. þ.á.m. um
Grenjaðarstað(i). i hvaða sveit
þau væru. Þetta ruglaði báðar
sveitir, en okkur þó lengur, þar
sem við héldum að hér væri um
fjórliðað svar að ræða. Þetta
bjargaðist þó. en spurningin
var sannarlega ótilhlýðileg.