Dagblaðið - 27.08.1976, Qupperneq 10
10
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 27. ÁGÚST 1976,-
frjálst, úháð dagblað
l.'iiiffamli Dai’blaóiA hf.
Framkvæimlastjóri: Sveinn H. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
Fréttastjóri: Jón Birjiir Pétursson. Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason. Aðstoðarfrétta-
stjóri: Atli Steinarsson. lþróttir: Hallur Simonarson. Hönnun: Jóhannes Reykdal. Handrit
Ásyrimur Pálsson.
Blaðamenn: Anna Bjarnason. As«eir Tómasson. Berjilind A.sgeii'sdóttir. Bragi Sigurðsson.
Erna V Ingölfsdóttir. Gissur Sigurðsson. Hallur Hallsson. Helgi Pétursson. Jóhanna Birgis-
dóttir. Katrin Pálsdóttir. Kristin Lýðsdóttir. Ólafur Jónsson. Ómar Valdimarsson. Ljósmyndir-
Arni Páll Jóhannsson. Bjarnleifur Bjarnleifsson. Björgvin Pálsson, Ragnar Th. Sigurðsson
CIjalclkeri: Práinn Þorleifsson. Dreifingarstj<^ri: MárE.M. Halldórsson.
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands. 1 lausasölu 3U kr. eintakið.
Ritstjórn Siðumúla 12. simi 83322. auglýsingar. áskriftir og afgreiðsla Þverholti 2. simi 27022.
Setning og umbrot: Dagblaðið hf. og Steindórsprent hf.. Armúla 5.
Mynda- og plötugerð: Hilmir hf.. Slðumúla 12. Prentun: Arvakur hf.. Skeifunni 19.
Allt eða ekkert?
Fróólegt væri að vita, hvort
mjólkursöluhnúturinn í Reykja-
vík er orðinn til fyrir klaufaskap
málsaðila eða bragðvísi þeirra,
sem aldrei vildu, að Mjólkursam-
salan sleppti neinum hluta smá-
sölu sinnar í hendur kaupmanna.
Lokun mjólkurbúðanna er alténd alls ekki
það mark, sem stefnt var að í upphafi, þegar
Ellert B. Schram alþingismaður og fleiri hófu
baráttu fyrir afnámi einokunar Mjólkursamsöl-
unnar á smásölu mjólkur. Þá var aðeins farið
fram á, að þeir kaupmenn, sem vildu og gátu,
mættu selja mjólk. Þess var aldrei krafizt að
Mjólkursamsalan lokaði búðum sínum.
Margir kaupmenn hafa áhuga á að fá að selja
mjólk og mjólkurvörur, ekki vegna álagningar-
innar, heldur vegna aðdráttaraflsins á neytend-
ur. Mjólk er ein þeirra vara, sem menn þurfa
oftast að kaupa. Þegar menn kaupa mjólk, er
oft hentugt að kaupa aðrar vörur í leiðinni.
Aðrir kaupmenn hafa engan áhuga á að selja
mjólk, þar sem þeir telja sig hvorki hafa pláss
né peninga til að búa verzlanir sínar á þann
hátt, að þær standist kröfur um meðferð
mjólkur.
Margir neytendur hafa áhuga á að geta
fengið mjólk í kjörbúðinni. Þeim finnst hvim-
leitt og tímafrekt að þurfa að gera sér ómak í
mjólkurbúð eins og aðrar sérverzlanir, svo sem
bakarí, fiskbúð og kjötbúð. Þeir vilja fá allar
sínar heimilisvörur á einum og sama stað og
jafnvel fá þær heimsendar.
Aðrir neytendur vilja heldur verzla í sér-
verzlunum og hjá „kaupmanninum á horninu“,
þar sem þeim finnst of mikill spretthlaups-
bragur ríkja í hinum tiltölulega ópersónulegu,
stóru kjörbúðum.
Sjónarmið þessara neytenda, smákaupmann-
anna og hagsmunir starfsstúlknanna, sem
missa atvinnu sína, þegar mjólkurbúóunum
verður lokað, hafa sameinazt í víðtækri undir-
skriftasöfnun gegn lokun mjólkurbúða.
Bæði sjónarmiðin, með mjólkurbúðum og
meó mjólkursölu í matvöruverzlunum, eru góó
og gild. Mjólk á að vera til sölu á báðum þessum
stöðum. Engin ástæða er til að fara úr öðrum
öfgunum yfir í hinar.
Stefna Mjólkursamsölunnar virðist vera:
Allt eða ekkert. Ef til vill telur hún, að
mjólkurbúðareksturinn verði erfióari, þegar
öðrum mjólkursölustöðum fjölgar. En hún
virðist ekki hafa athugað neitt þann möguleika,
að starfsstúlkurnar vildu ef til vill sjálfar reka
mjólkurbúðirnar fyrir eigin reikning, fremur
en að missa gamalgróna atvinnu sína.
Slæmur hnútur er nú kominn á málið, er
þúsundir manna vilja viðhalda mjólkurbúð-
unum. Löggjafinn og málsaðilar hljótaað verða
aó taka tillit til þessa sjónarmiðs, án þess þó aó
hverfa frá þeirri stefnu, að mjólk megi vera til
sölu í öllum þeim matvöruverzlunum, þar sem
naifðsýiíleg aóstaða éF.'
Skammur tími er til stefnu. Samt ætti aó
vera unnt að leysa málið fyrir áramót, ef menn
hafa góðan vilja.
Kaupmannahaf nar bíða
sðmu ðrlðg og Feneyja
HÚN SEKKUR
Sjóndeildarhringurinn í
Kaupmannahöfn með turnspír-
um og síkin sem mynda þétt net
í gegnum borgina, minna
óneitanlega á aðra fræga borg í
Evrópu, sem eins og Amster-
dam og Bruges í Belgíu, er eins
i sveit sett, — Feneyjar, —
enda hefur Kaupmannahöfn
oft verið nefnd „Feneyjar
norðursins".
Og byggingarverkfræðingar
segja, að þessi samlíking sé í
samræmi við raunveruleikann:
Gamla Kaupmannahöfn er
einnig að sökkva. Allar gömlu
byggingarnar í borginni, sem
staðið hafa af sér stríð, elds-
voða og aðra eyðileggingu, síga
nú hægt niður í forina undir
borginni, er trjáviðarundir-
stöðurnar rotna og eyðast.
Nýjar undirstöður hafa verið
settar undir Konunglega leik-
húsið, sem m.a. hýsir hinn
fræga danska ballett, en
skammt þar frá er Amalien-
borg, heimili konungs-
fjölskyldunnar. Skipta þarf
alveg um undirstöðurnar, ef
höllin á ekki að verða þéttriðnu
sprunguneti að bráð um leið og
undirstöðurnar eyðileggjast.
Á listanum yfir þær
byggingar, sem í hættu eru, má
sjá flestar af frægustu og elztu
byggingum borgarinnar, sem
eru í miðhluta hennar.
Kostnaðurinn við að skipta um
undirstöður þeirra skiptir
hundruðum þúsundum
milljóna, að sögn Leifs Ege-
skjold byggingarverkfræðings,
sem stjórnar björgunaraðgerð-
um.
Vandamál Kaupmannahafn-
ar varð fyrst ljóst sér-
fræðingum eftir heims-
styrjöldina síðari. Síðan hefur
verið breytt um byggingar-
aðferðir og nú er þess krafizt,
að grafnir séu mun dýpri
grunnar fyrir hús í miðborg-
inni en áður var gert. Þetta
leiddi hins vegar til þess, að
vatnsborðið í síkjunum og jarð-
veginum lækkaði og um leið
þornuðu tréundirstöður undir
eldri byggingum.
Þá hefur vandamálið
margfaldazt eftir að leyfðar
voru byggingar kjallara og bíla-
geymslna undir stórhýsum i
borginni til þess að nýta hvern
rúmmetra af landi. Þá hafa
skolpræsi verið grafin mun
dýpra ofan í jörðina, en það
hefur aftur haft í för með sér
lækkun yfirborósins í síkjunum.
Nýtízku malbikaðar götur,
sem nú hafa komið í stað stein-
lagðra gatna, valda því, að vatn
getur ekki sigið undir
yfirborðið heldur fer beint í
skolpræsakerfið. Og allt verður
þetta til þess, að
undirstöðurnar þorna og um
leið fúna þær.
Egeskjold segir: „Vanda-
málið er ekki eins aðkallandi og
í Feneyjum og í Amsterdam,
þar sem byggingar hafa I raun
og veru hrunið. En aðgerða er
þörf, — kostnaðarsamra
aðgerða, — ef bjarga á hinni
gömlu, góðu Kaupmannahöfn
frá sömu öriögum".
Mikið er af sikjum í Kaupmannahöfn. Mvndin er úr Tívolígarðinum