Dagblaðið - 18.01.1978, Síða 11

11
. DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 18. JANUAR 1978.
f
Sundlaugamar í Laugardal
— Dásamleg heilsulind og verðskuldað stolt Reykjavíkurborgar
VERÐSKULDA
BETRI UMHIRÐU
Þeir sem eiga þeirri gæfu
aö fagna aö geta stundað
reglulega Sundlaugarnar í
Laugardal munu vera á einu
máli um það, að dásamlegri
heilsulind sé vart að finna,
þrátt fyrir ýmis minniháttar
vandamál, sem skyggja óneitan-
lega svolítið á ánægjuna. Reyk-
víkingar eiga að vfsu aðra
útilaug, sem að sumu leyti
stendur Laugardalslauginni
framar en að öðru leyti að baki,
en það er Sundlaug Vesturbæj-
ar. Sem betur fer fellur einum
betur að stunda Vesturbæjar-
laugina en öðrum Laugardals-
laugina, svo sundiðkendur
dreifast hæfilega á laugarnar
báðar. Stundum kemur það
fyrir, þegar Laugardalslaugin
er lokuð, sem þó kemur ótrú-
lega sjaldan fyrir, að þeir sem
hana stunda „láta sér nægja“
að fara í Vesturbæjarlaugina
og eru þá þar kærkomnir
gestir. Þegar þetta fólk kemst
aftur í „,sfna“ laug og f þann
kunningjahóp, sem þar hefur
myndazt er oft gaman að heyra
á tal þess, þegar það er að lýsa
því, hvað það hafi nú ekki
kunnað við sig f Vesturbæjar-
lauginni. Það væri nú einhver
munur að vera hér í Laugar-
dalslauginni.
Sundlaugarnar f Laugardal
eru Reykjavfkurborg á margan
hátt til mikils sóma en því mið-
ur einnig til vansæmdar. Að
ytra útliti er byggingin reisuleg
og setur mikinn svip á bæinn.
Laugin er stór og rúmgóð og
brúin gerir hana svipmikla.
Byggingarmannvirkin eru þvf
verðugt stolt Reykjavíkurborg-
ar. En skyldi hið innra í laugun-
um einnig vera stolt borgaryfir-
valda? Nei, þvf miður. Yfir dag-
legum rekstri lauganna og
viðhaldi er heldur minni reisn
en er yfir áhorfendastúkunni,
en það er sá þáttur lauganna,
sem er Reykjavfkurborg til van-
sæmdar.
LAUGARNAR
EKKIFULLBYGGDAR
Aður en minnzt verður á
nokkur atriði varðandi rekstur
og viðhald Sundlauganna f
Laugardal, sem betur mætti
fara, er rétt að minnast þess, að
þær eru ekki fullbyggðar.
Engin aðstaða er því til dýfinga
og aldrei heyrast óánægju-
raddir út af þvf. Þrátt fyrir þá
dýfingaraðstöðu, . sem hefur
verið i Sundhöll Reykjavíkur í
áratugi, virðist áhugi
Islendinga ekki vera ýkja
mikill fyrir þessum þætti
fþróttanna. Hins vegar veldur
það bæði óþægindum og
óánægju, hve bráðabirgða-
búningsaðstaðan er léleg og
virðist ætla að verða langvar-
andi.
Það er eðlilegt, að byggja
þurfi f áföngum jafnglæsilega
sundlaug, sem Laugardals-
laugin þegar er orðin, en hún á
eftir að verða enn glæsilegri
fullbyggð. I fyrsta lagi má
benda á, að bráðabirgða-
aðstaðan hefur nú verið f notk-
un nokkuð á annan áratug og f
öðru lagi þá mætti hafa hana
mun þolanlegri en raun ber
vitni með tiltölulega litlum til-
kostnaði, ef ýmsum smáat-
riðum væri gefinn meiri gaum-
ur en raun ber vitni.
LAGFÆRA ÞARF STURTUR
Það er leitt til þess að vita, að
þær fáu sturtur, sem eru f
baðsal karla, hafa í áraraðir
verið meira og minna f ólagi
vegna viðhaldsleysis. Ut um
gamla skammtara, sem löngu
eru orðnir óvirkir, og út um
óþétt samskeyti lekur hluti
þess vatns, sem upp f dreifar-
ana á að fara. Ur einni sturt-
unni rétt drýpur og hefur hún
þvf verið ónothæf að undan-
förnu. Ekki væri það nú stórt
átak að setja nýjar pípur með
dreifurum á blöndunartækin
og ekki verður þvf trúað á hina
ágætu iðnaðarmenn okkar, að
þeir ráði ekki við að þétta lek
pípusamskeyti. Augljóst er, að
það ólag, sem er á sturtu-
búnaðinum, stafar af framtaks-
leysi en ekki af fjárskorti.
AÐBÚNAÐUR
VIÐ ÚTISTURTUR
Helztu leiðir frá böðunum út
f pottana og út f laug eru hit-
aðar upp svo ekki myndist klaki
og hálka á veturna. Þetta
kunna sundlaugargestir vel að
meta. En ein er sú leið, sem
mikið er gengin og sem ekki er
upphituð. Það er út að útisturt-
unum. Sundlaugarverðir hafa
afstýrt mörgum byltunum með
þvf að bera salt á klaka, sem
þarna myndast f frostum. En
ekki er nú notalegt að ganga á
grófu saltinu og þeirri kulda-
blöndu, sem saltið myndar með
ísnum. Án efa mundu laugar-
gestir hugsa til borgaryfirvalda
með þakklæti.efallar gangleiðir
á laugarsvæðinu yrðu hitaðar
upp svo sleppa megi saltinu.
Slfkt yrðu litlar framkvæmdir
samanborið við það myndarlega
átak, sem gert var þegar hita-
lögn var sett f Austurstræti.
HEITU POTTARNIR
Heitu pottarnir munu, að þvf
er be^t er vitað, vera alíslenzkt
fyrirbrigði, sem nýtur afar
mikilla vinsælda og vakið hefur
heimsathygli. Hugmyndin er
reyndar eldri en Laugar-
dalslaugin. I gömlu sundlaug-
unum í Laugardal var pottur,
sem setið var í, þótt grunnur
hafi verið. Þegar sundlaugar-
gestir hafa hitað sig vel upp f
pottunum, er vinsælt að kæla
sig á bekkjunum undir
skyggninu í góðum félagsskap.
Laugin sjálf er mjög vel
upplýst en undir skyggninu er
hins vegar léleg lýsing. Nokkrir
lampar hafa verið settir upp en
þeir eru of fáir svo þarna
myndast leiðindarökkur. Svo er
að sjá sem hönnuður raflagnar-
innar hafi gert ráð fyrir fleiri
lömpum en þarna eru. Það
mundi verða laugargestum til
mikillar ánægju, ef lýsing þessi
yrði endurbætt með því að bæta
við lömpum, svo þarna fengist
jöfn og góð birta.
Mjög almennt umræðuefni er
það meðal laugargesta, hvort
pottarnir séu góðir, þ.e.
hæfilega heitir, og hvort
útisturturnar séu góðar, en
óeðlilega miklar sveiflur eru á
hitastigi vatnsins bæði í pottun-
Þegar biðröð er f úti-
sturturnar, vaknar oft sú
spurning meðal laugargesta,
hvers vegna byggðir hafi verið
3 útisturtuklefar úr því aldrei
er notaður nema einn. Er sú
tilgáta ef til vill rétt, að pfpu-
lagnirnar séu svo lélegar, að
þær anni ekki nægu rennsli að
nema einum þeirra? Varla
getur verið um vatnsskort að
ræða.
GRÆNA SVÆDIÐ
Á sundlaugarlóðinni er
ágætis-grasflöt fyrir þá, sem
vilja hlaupa nokkra hringi milli
sundspretta. Það hefur hins
vegar vakið athygli, að engin
aðstaða skuli vera til að skola af
fótum sér áður en farið er ofan
í laugina, enda ber laugin þess
oft merki, einkum á sumrin,
þegar mannmargt er á gras-
flötinni.
Hvimleiðast við fslenzkt
veðurfar er hinn tíði blástur.
Ein áhrifamesta leiðin til að
mynda skjól er trjárækt, sem
jafnframt skapar hlýlegt og
fallegt umhverfi. Oft hefur
borið á góma meðal laugar-
gesta, hver ástæðan sé fyrir því,
að ekki hafi verið sett niður ein
einasta planta á laugarsvæðið.
Það kann að vera, að óttazt sé
mikið lauffok út f laugina á
haustin. Ef það er ástæðan,
mætti benda á, að barrtré væru
þarna heppileg og þá m.a. með
tilliti til þeirra, sem stunda
laugarnar allt árið.
um og sturtunum. Fram til
skamms tfma voru ventlar á
útisturtunum, svo laugargestir
gátu sjálfir stillt hitastig
vatnsins. Það þótti heldur
minnkandi þjónusta, þegar þeir
voru fjarlægðir, því oft hendir
það t.d. að vatnið er svo heitt,
að allur þorri manna getur ekki
staðið kyrr undir sturtunum.
Stundum hendir það, að heit-
asti potturinn er svo heitur að
þeir hörðustu hafast ekki við f
honum. Þegar ókunnugir fara
ofan f svo heitan pott og gæta
ekki að sér, veldur það nokkr-
um óþægindum. Þegar
pottarnir hins vegar eru f kald-
ara lagi, eru menn heldur
vonsviknir á svipinn. Margur
laugargesturinn hefur látið f
ljós undrun sfna á því, að ekki
skuli vera hægt að halda þarna
stöðugri vatnshita en raun ber
vitni. Hvar er öll tækniþekking
tuttugustu aldarinnar og hvar
eru allir þessir fínu, sjálfvirku
ventlar, sem alltaf er verið að a
augiýsa? Ljóst er, að ekki er um
að kenna, að ekki sé fáanlegur
nauðsyniegur búnaður, heldur
þvf, að ekki hafi þótt ástæða til
kaupa á honum og/eða skorti á
nauðsynlegu viðhaldi.
Skemmtileg nýjung mundi það
verða, ef forráðamenn sund-
lauganna sýndu nú þann mynd-
arskap að láta setja stóra og
greinilega hitamæla t.d við inn-
ganginn í pottana, sem sýndu
hitastig vatnsins. Oft hendir
það, þegar erlendir ferðamenn
sitja f pottunum, yfir sig
Kjallarinn
Gísli Jónsson
hrifnir, að þeir spyrja sessu-
naut sinn um hitastig vatnsins
en sjaldnast fá þeir svar.
AÐBÚNAÐURí
BÚNINGSKLEFUM
I búningsherbergi karla f
kjallaranum hefur um áraraðir
dropið úr niðurfallspípu neðan
f loftinu niður á bekk og gólf og
myndazt þar slepjuhrúga. Fái
laugargestur skáp á móts við
þennan stað og gætir sín ekki, á
hann á hættu að stfga ofan f
skftaklessuna á gólfinu eða
setjast f þá, sem er á bekknum,
eða jafnvel að fá dropann á
bakið á sér. Slfkt hefur hent og
er heldur hvimleitt, einkum á
leið úr lauginni, nýkominn úr
baði. Ef ekki er unnt að stöðva
þennan leka má benda á hið
gamalkunna húsráð við loftleka
að setja undir hann lekabyttu.
Fyrir allnokkru sfðan var f
einhverju dagblaðinu kvartað
undan sóðaskap f Sundlaugun-
um í Laugardal. Ekki skal tekið
undir þau ummæli. Það kann
að vera orðum aukið að segja,
að einstaks þrifnaðar gæti í
sundlaugunum, en það er
ósanngjarnt að segja, að þar sé
sóðaskapur. Rétt er að hafa f
huga, að þrifnaðurinn fer m.a.
eftir umgengni laugargesta. Að
vfsu hlýtur það að valda
nokkrum óþrifum að þurfa að
ganga um sama stigann fyrst
á skítugum skónum, beint af
götunni, og síðan með bera,
hreina fætur, nýkominn úr
baði, en þetta fyrirkomulag
stafar af óheppilegri bráða-
birgðaaðstöðu. Á meðan hún er
f notkun má með góðum vilja
komast hjá þessu vandamáli
með þvf að nota baðskó. Ekki
verður án þeirra verið á
baðströndum Spánar.
ÞVÍ EKKI HVERFIDYR
MILLI BAÐS OG LAUGAR?
Við útilaugar er umgangur
frá baði og út í laug ávallt
nokkurt vandamál, einkum þar
sem stormasamt er eins og á
tslandi. t Sundlaugunum f
Laugardal hefur ávallt verið
mikil barátta við hurðirnar út í
laug. í rokum hafa þær stund-
um skollið aftur með slfkum
krafti, að mesta mildi er, að
börn hafa ekki orðið á milli
stafs og hurðar með tær eða
fingur. Hefur tusku stundum
verið komið fyrir á hurðunum
til þess að draga úr mestu
skellunum. Þá hafa börn stund-
um átt í erfiðleikum við að
opna dyrnar og komast^inn.
Fyrir nokkru var byggt vind-
fang utan við dyrnar, sem
reynzt hefur til mikilla bóta.
Bezta leiðin til þess að komast
hjá umræddum vandamálum
og til að losna við óþægilegan
dragsúg inn i baðsalina er þó að
nota hverfihurðir. Það kann að
vera, að ekki sé ástæða til að
leggja í kostnað við slíkar
hurðir fyrir núverandi
bráðabirgðaaðstöðu, en
ábendingunni er hér með
komið á framfæri til
umhugsunar við hönnun fram-
tíðarbaðaðstöðu.
FJÖLGA ÞARF LEIÐ-
BEININGARSKILTUM
í Sundlaugunum f Laugardal
skortir talsvert á nægilegar
leiðbeiningar, einkum fyrir út-
lendinga. Hvernig veit t.d.
ókunnugur laugargestur sem
klæðir sig úr í útiskýli, hvar
baðið er? Það er ekki sjaldgæf
sjón á sumrin, þegar mikið er
um erlenda laugargesti, að sjá
fólk ráfandi um og leitandi að
baðinu. Hætt er við, að margur
gefist upp á leitinni og stingi
sér beint f laugina án þess að
þvo sér áður.
RÉTTLÆTANLEGT AÐ
VERJA ALLNOKKRU
FÉ TIL SUNDSTAÐA
Sjálfsagt þykir nú nóg komið
að aðfinnslum. Tilgangurinn
með hugleiðingum þessum er
þó ekki sá að kvarta, heldur að
koma á framfæri ábendingum
um það, sem hinn almenni
sundlaugargestur telur að
betur megi fara varðandi fyrir-
komulag og rekstur Sundlaug-
anna í Laugardal með von um,
að það veki umræður meðal
forráðamanna um endurbætur
og bættan rekstur og siðan
framkvæmdir. Sundlaugarnar í
Laugardai eru stolt Reykja-
víkurborgar, sem verðskulda
betri umhirðu og meiri athygli
ráðamanna en raun ber vitni.
Nú má ekki gieyma þvf, að
endurbætur kosta peninga. Við
ákvörðun á fjárveitingum til al-
menningssundstaða ber að hafa
f huga, að það er ekki sfður
nauðsynlegt að skapa þeim
aðstöðu, sem stunda iþróttir sér
til heilsubótar, heldur en hin
um er gera það með keppnis-
sjónarmið í huga. Það er mjög
æskilegt og hlýtur að vera
þjóðhagslega hagkvæmt að
örva landsmenn til sund-
iðkunar og útiveru, en það
verður bezt gert með því að
skapa sem mest aðlaðandi
.aðstöðu. Ömældur er sá
sparnaður í sjúkralegukostnaði
og lyfjakostnaði, sem reglu-
bundin stundun útisundlaugar
hlýtur að hafa f för með sér. Þá
má á það benda, að ófáir stunda
sundlaugarnar að læknisráði.
Það ætti þvf að vera réttlætan-
legt að verja allnokkru fé til að
skapa sundiðkendum sem bezta
aðstöðu.
Aðgangseyri að sundstöðum
Reykjavfkurborgar er mjög í
hóf stillt og spurning, hvort
laugargestir, og þá einkum þeir
fullorðnu, séu ekki reiðubúnir
til að greiða hærra verð, ef það
gæti orðið til þess að bæta
aðstöðuna.
HVERS ER AD VÆNTA í
NÁINNI FRAMTÍÐ?
Af framanrituðu er ljóst. að
það verkefni að bæta aðstöð-
una í Sundlaugunum ’ f
Laugardal er tvlþætt, þ.e.
annars vegar aö koma daglegu
viðhaldi f gott lag og gera þær
minniháttar endurbætur, sem
æskilegar verða taldar og ekki
kosta mikið fé, og svo hins veg-
ar að ljúka byggingu lauganna.
Margur mundi fagna þvf mjög
ef borgaryfirvöld samþykktu
og kunngerðu áætlun um fram-
kvæmdir við að ljúka byggingu
Sundlauganna í Laugardal t.d á
næstu 5-10 árum. Telji borgar-
stjórn sig ekki geta ráðstafað
fjármagni lengra fram f tímann
en kjörtímabil sitt, má á það
benda, að það kjörtímabil, sem
hefst í vor, getur talizt
hæfilegur tími til að byggja
búnings- og baðaðstöðu, sem
mest er aðkallandi.
Að endingu skal þess getið,
að starfsfólk Sundlauganna f
Laugardal er allt af vilja gert
til að gera dvöl laugargesta sem
ánægjulegasta og á það beztu
þakkir skilið fyrir það.
Gísli Jónsson
prófessor.