Dagblaðið - 21.11.1979, Blaðsíða 13

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER 1979.
Mikilvægt er að kennari sjái svo
um að heyrnarskynjun og sjónskynj-
un nemenda sé gert álíka hátt undir
höfði. Þetta gerir kennarinn m.a.
með réttri notkun kennslugagna ým-
iss konar (sjá fyrsta bréD- Það er
margsannað að menn skynja um-
hverfi sitt misjafnlega vel eftir því
hvort um sjón eða heyrn er að ræða..
Námsmat
Til eru þeir kennarar sem telja sig
ekki geta komist hjá „hlutdrægu”
mati á nemendum öðruvísi en leggja
fyrir þá allsherjarpróf í lok annar og
byggja alla einkunnagjöf þar á. Í
slíkum málflutningi gleymist þrennt:
a) Stutt lokapróf gefur alls ekki alltaf
rétt áhersluhlutföll minnisatriða úr
þessir menn að því að fá hæstu eink-
unn í íslensku?
Þær kennsluaðferðir sem bent var
á framar í þessu bréfi gera kröfu til
nýs námsmats, námsmats sem
byggir að miklu leyti á mati á
frammistöðu nemandans í kennslu-
stundum. Frammistaða nemandans
er tvíþætt: a) Námsvirkni, þ.e.a.s.
þátttaka í umræðum og verkefnum
(mikil, lítil, engin). b) Efnistök í
sjálfstæðum verkefnum.
Á móti mati á frammistöðu í
• kennslustundum gætu svo komið
skyndipróf eða Iokapróf. Á annan
hátt verður ekki námsmati við komið
svo réttlátt sé. Hér greinir menn hins
vegar á um hlutföll. Ekki væri þó
^ „Ekki verjandi aö meta prófþáttinn meira
en sem svarar 60% einkunnar.”
námsefni. Þess vegna fylgir loka-
prófum oft töluverð slembni. b)
Nemendur geta verið misjafnlega
upplagðir (svefn, taugar) þegar í
lokapróf er komið (er þetta sérlega
áberandi þegar öll einkunnagjöf
stendur og fellur með einu prófi). c) í
lokaprófum er könnuð skrifleg tján
ing nemandans, munnlegri tjáningu
er horft framhjá. Til eru „dúxar”
upp úr framhaldsskólanum sem svo
illa eru mælandi á íslenska tungu að
nær ógerningur er að átta sig á þekk-
ingu þeirra munnlega. Hvernig fóru
verjandi að rneta prófþáttinn meira
en sem svarar 60% einkunnar i flest-
um greinum.
Þá er þetta síðasta bréf á enda, les-
andi góður. Það er von mín að þér
hafi orðið það til einhvers gagns,
jafnvel að þú finnir vísbendingu um
sitt af hverju sem betur mætti fara í
skólastofunni. Reynslan hefur sýnt
mér að svo kunni að vera.
Með von um batnandi kennslu-
hætti á framhaldsskólastiginu,
Rúnar Vilhjálmsson
félagsfræðinemi.

uppskerunni. Það er ekki hægt að
skipuleggja svo vel fari framfarir af
þessu tagi. Áætlunarbúskapur er
miðstýrt fámennisvald, sem felur í sér
andstæðuna við þá gróðurmold, sem
nauðsynleg er fyrir iðnþróun. Þess
vegna er það að fara í geitarhús að
leita ullar, þegar svipazt er um eftir
iðnþróunarformum i stefnu Alþýðu-
bandalagsins. Það er að vísu unnt að
gera áætlun um iðnþróun, þ.e. skipu-
leggja jákvæðar aðstæður fyrir
iðnað, en það er ekki unnt að skipu-
leggja almenna iðnframleiðslu í smá-
atriðum, því enginn veit, hvað kann
að reynast hagkvæmt yfirleitt.
Hvað þarf til?
í stefnuskrá Sjálfstæðisflokksins
er fjallað um iðnvæðingu. Þar er
gengið út frá því, að iðnaður muni á
legt að byrja strax, þvi engan tíma má
missa. Á næstu árum koma þúsundir
ungs fólks' út á vinnumarkaðinn ár-
lega, en nauðsynlegar aðhaldsað-
gerðir i öðrum atvinnuvegum svo og
hagræðing losar vinnuafl til við-
bótar, þannig að árleg viðbót nýrra
starfa i iðnaði verður að vera meiri en
sem nemur fólksfjölgun fyrst i stað.
Svona alvarlegt er málið.
Til þess að komast hjá vandræðum
og landflótta, verður nauðsynlegt að
gera stórátak i nýtingu innlendra
orkulinda til að unnt verði að ráðast í
stóriðnað. Ef það verður ekki gert, er
fyrirsjáanleg afturför í lífskjörum á
næstu árum. Aðkeypt olía og ýmis
hráefni munu hækka í verði á næstu
árum svo okkur er nauðugur einn
kostur að auka eigin framleiðslu til
þess að búseta á þessu landi teljist
A „Ef annar „framsóknaráratugur” er
w framundan, mun hann ríða íslenzku at-
vinnulífí aö fullu.”
næstu árum gegna stórauknu hlut-
verki í atvinnulifi þjóðarinnar. Þess
vegna verður að skapa honum skil-
yrði til að auka framleiðni sína og
fara inn á nýjar brautir. Það þýðir,
að ráðstafanir verði tafarlaust gerðar
til þess að islenzkur iðnaður njóti
jafnrar aðstöðu og starfsskilyrða og
aðrar innlendar atvinnugreinar svo
og erlend iðnfyrirtæki. Iðnþróun er
fremur hægfara, og er því nauðsyn-
eftirsóknarverð. Hugmyndir Alþýðu-
bandalagsins i þessum efnum eru
ekkert annað en hreinasta afturhald,
og barnalegar tillögur þeirra um
sjálfsnægtarbúskap við tilverumörk
eru ekki eftirsóknarverðar og ekki
unnt að framkvæma án þess að setja
járntjald í hring um landið, þ.e. auka
átthagafjötra.
Dr. Jónas Bjarnason
efnaverkfræðingur.
Kjallarinn
Krístján Friðríksson
Það sem þessa menn vantar hvað
mest er tæknikunnátta í fiskveiðum.
Og svo vantar þá auðvitað skip og
veiðarfærio.s.frv.
Enginn Irfir af
sjálfum sór
Það lögmál virðist mér vera full-
■*sannað af reynslu kynslóðanna að
enginn maður verði hamingjusamur
eða farsæll sem reynir að helga líf sitt
— alla viðleitni sína eigin hagsmun-
um. Skyldi ekki sama gilda um
þjóðir? Gæti ekki skeð að okkar litla
þjóð yrði eitthvað hamingjusamari ef
hún gerði heiðarlega tilraun til að
hjálpa annarri lítilli þjoð?
Hvernig væri að við losuöum
okkur við rekstrarkostnað nokkurra
smáskipa okkar og miðlungsstórra
með þvi að láta þau i té þessari litlu
þjóö. Auðug en vannýtt fiskimið eru
umhverfis eyjarnar hennar.
Skip og veiðarfæri gætum við látið
með einhvers konar láns- og leigu-
kjörum — og bætt svo við framlagi
með tækniþekkingu okkar o.s.frv.
Framlag okkar til fátækra þjóða
hefur verið svo lítið, fram til þessa,
aö það er okkur til stórskammar sem
sæmilega efnaðri menningarþjóð.
Hvernig væri nú að leggja rækt við
þetta verkefni — og sinna því af alúð
— og eyða örlítið minni orku í inn-
byrðis deilur á meöan? Hugsanlega
gætum við orðið öðrum þjóðum til
fyrirmyndar á þessu sviði ef vel
tækist til.
Auðvitað yrði ekki í þessu fólgið
nema örlítið brot af þvi stóra vanda-
máli okkar aö draga úr kostnaði við
allt of stóran fiskveiðiflota. í því efni
koma margar leiðir til greina sem
ekki er rúm til að ræða hér.
En þarna snertast (tangerast) tvö
stór mál — að dálitlu leyti og þess-
vegna lá beint við að hreyfa hug-
myndinni i þvi samhengi sem að
framangreinir.
Kristján Friðríksson
iðnrekandi.
13
... .... _ A
Kosningaskrum íhaldsins:
Af hetjum verð-
bólgustríðsins
í því loforðakapphlaupi sem nú er
hafið hefur Sjálfstæðisflokkurinn
augljósa forystu. Verðbólgumeistar-
ar áranna 1974 og 1975 eru í dag
ókrýndir meistarar í bólgnum kosn-
ingaloforðum sem þeir vita mætavel
að þeir munu ekki efna. En hvaða
máli skiptir það? „Lýðræðishug-
sjón” borgarastéttarinnar hefur
aldrei hindrað flokka hennar i að
beita öllum tiltækum ráðum, bæði
loddaraskap og valdbeitingu, til að
tryggja völd sin og aðstöðu. Hver
man ekki eftir kosningaloforðum
Sjálfstæðisflokksins 1974? Skattar
áttu að lækka, spara átti i ríkisrekstr-
inum og verðbólgan: hún átti að
lækka í 10—15% á rúmu ári. Og hver
varð raunin? Kjör launafólks voru
.stórlega skert, skattar hækkuðu og
þrátt fyrir þetta var hallinn á ríkis-
sjóði slíkur að sett var verðbólgumet
sem enn hefur ekki tekist að slá.
Kosningaloforðin
Það skortir ekkert á mótsagnir i
loforðaflaumnum sem nú streymir
frá Sjálfstæðisflokknum. Allt sem
einu sinni var svo erfitt er nú auðvelt.
Svo dæmi sé tekið þá segir á einum
stað i yfirlýsingu hans: „Þessi stefna
leiðir til vaxtalækkunar en tryggir um
leið (!) hag sparifjáreigenda og eykur
innlendan sparnað.”
Samtímis og lækka á ríkisútgjöld
um 35 milljarða á að gera „stórátak
til að nýta innlendar orkulindir” með
stækkun Búrfellsvirkjunar, stækkun
stóriðjufyrirtækja og nýrri stórvirkj-
un, auk Hrauneyjafossvirkjunar sem
nú er í smiðum. Reynslan frá árinu
1975 ætti að sýna að þegar verðbólg-
an er lamin í hausinn með stórgrýti á
borð við stórvirkjun þá verða við-
brögðin þau að það kemur stór kúla.
(Og í tekjuöflun ríkisins kemur stórt
.,gat”.)
Sjálfstæðisflokkurinn ætlar að
lækka tekjuskatta og eignaskatta,
enda eitt helsta áhyggjuefni þeirra að
maður með 1100 þús. i tekjur á
mánuðl sé alltof þjakaður af sköttum
hér á landi. (Sjá Morgunblaðið,
Reykjavíkurbréf, þann 11. nóv.).
Markmiðið er að hæsta skattapró-
sentan lækki niður í 50%. Þetta
kemur auðvitað mest hátekjufólki til
góða. Sjálfstæðisflokkurinn ætlar að
bæta afkomu atvinnuveganna, þ.e.
hækka tekjur þeirra riku sem eiga
fyrirtækin.
En kristilegt bróðurþel Sjálfstæðis-
flokksins nær einnig til litilmagnans:
„í því skyni að gera fólki með lágar
tekjur og skerta starfsorku auðveld-
ara að komast i gegnum timabil
stundarerfiðleika vegna leiftursóknar
gegn verðbólgu verði byrðar þeirra
tekjuhærri þyngdar. Þetta verði gert
með þvi að breyta niðurgreiðslum að
hluta i tekjutryggingu fyrir fólk með
lágar tekjur og skerta starfsorku.”!
Hvað í ósköpunum skyldi þetta eiga
að þýða? Augljóslega er reiknað með
þvi að kjör fólks meö lágar tekjur og
skerta starfsorku verði skert, a.m.k.
„um stund”. Þetta á síðan að bæta
að einhverju leyti með tekjutrygg-
ingu. Það er aftur á móti harla óljóst
hvaða byrðar á aö leggja á hátekju-
fólk. Auk þess: Ef lækka á hlut hins
opinbera i þjóöartekjunum og skerða
kjör láglaunafólks, hver á þá að fá
þær tekjur sem þannig „sparast”?
Tekjurnar af framleiöslunni hverfa
ekki þótt hlutur eins aðila minnki.
Þær færast aðeins til.
35 milljarða
niðurskurður
35 milljarðar eru veruleg upphæð.
Þetta eru 10% af fjárlögum. En það
er alveg sama hvernig reynt hefur
verið aö spyrja forystumenn Sjálf-
stæðisflokksins að þvi hvar eigi aö
spara eða hvernig þessi tala sé til
komin. Svör „hinna hugumstóru lýð-
ræðissinna” eru öll almenn og segja
ekkert.
Núna fyrir kosningarnar fullyrðir
Sjálfstæðisflokkurinn að þaö sé alls
ekki ætlun hans að skerða heil-
brigðisþjónustuna eða aðra félags-
Kjallarinn
Ásgeir Daníelsson
lega þjónustu. En það þarf ekki að
leita lengi til að finna hina raunveru-
legu afstöðu ihaldsins til þessara
mála. í grein sem Jónas Haralz, einn
af aðalhöfundum frjálshyggjustefnu-
skrár Sjálfstæðisflokksins, skrifaði i
Morgunblaðið sl. vor stóð þetta:
„Þróun velferðarríkisins, mikill
vöxtur almanna-trygginga og
þjónusta á sviði mennta- og heil-
brigðismála, jafnhliöa viðleitni til að
sinna margvíslegum verkefnum sem
áður skiptu litlu máli, hefur leitt til sí-
vaxandi ríkisútgjalda og margvis-
legrar opinberrar starfsemi. Þetta
hefur sorfið að starfsemi atvinnu-
lífsins og sniðið beinum kjarabótum
almennings þrengri stakk en áður.”
Aðdáun margra forystumanna
Sjálfstæðisflokksins á aðgerðum
íhaldsstjórnar Thatchers í Bretlandi
sýnir einnig til hvaða sparnaðarað-
gerða þeir vilja helst grípa. Þar er
verið að framkvæma skattalækkanir
til hagsbóta fyrir þá ríku og stórfelld-
an niðurskurð á félagslegri þjónustu
sem íslenska íhaldið dreymir um.
Þann draum mun það láta rætast um
leið og það treystir sér til þess. Verk-
efni okkar í dag verður að afhjúpa
það moldviðri sem íhaldið þyrlar nú
upp i skjóli kjaraskerðingarstefnu
vinstri stjórnar sem einmitt fetaði i
fótspor íhaldsstjórnar Geirs Hall-
grimssonar. Verkefnið er að efla
varnir launafólks gegn þeirri árás sem
íhaldið er að undirbúa.
Stríðið mikla gegn
,verðbólgunni
Eftir skotgrafastrið undanfarinna
ára gegn verðbólgunni hefur Sjálf-
stæðisflokkurinn nú tekið upp
stjórnlist þýska hersins frá timum
seinni heimsstyrjaldarinnar. þ.c.
„leiftursókn” eða „Blitzkrieg" eins
og það hcitir á þýsku. Fyrstu aðgcrð-
irnar í þessari „leiftursókn" eiga að
vera þær að gefa verðlag frjálst, al-
nema niðurgrciðslur, lækka bcina
skatta og treysta á óbeina skatta i rik-
ari niæli. Fyrstu viðbrögðin við þess-
um aðgerðum yrði leifturhækkun
vcrðlags um a.m.k. 10— 20 "’n.
Árangur stefnunnar byggðist siðan á
þvi að lauanfólk fengi þessar verð-
hækkanir ekki bæltar i kaupi þsi
annars mundu atvinnurekendui, ný-
frelsaðir undan verðlagshöftum.
bæta sér upp kauphækkanirnar jafn-
óðum.
Þaðá síðan að telja fólki trú um að
markaðsöflin og athal tafrelsi al-
vinnurekenda og eignamanna til að
hirða skjótfenginn gróða muni innan
tiðar leiða til efnahagslegra framfara
og minni verðbólgu. Það á að auka
skipulagsleysi og gósen markaðarins
og auka tekjumisréttið til þcss að ná
niður verðbólgunni! Auðvitað verða
áhrif þessara aðgerða þveröfug.
Sjálfstæðisflokkurinn reynir i dag
að fela sitt rétta andlit. Ástæðurnar
cru nálægð kosninganna og viðlcitni
til að nýta möguleika á samvinnu við
forystu vcrkalýðsflokkanna og
verkalýðshreyfingarinnar til að ná
fram stefnu sinni að hluta mcðan
,hann treystir sér ekki til að hefja alls-
herjarárás. En jafnskjótt og hann
fær tækifæri til þá mun hið rctta
andlit á flokki atvinnurckenda og
eignamanna koma i Ijós.
Gegn þessari stórfelldu tckjutil-
færslu til þeirra riku. sem ihaldið
stefnir á, verða öll verkalýðsöfl að
sameinast i baráttu. Það verður að
hafna allri samvinnu við ihaldið og
stefna á að lcysa núverandi kreppu
markaðarins og gróðasóknarinnar á
kostnað þeirra riku undir forystu
raunverulegrar verkalýðsstjórnar.
Ásgeir Danielsson
hagfræðingur.
A „Það skortir ekkert á mótsagnir í lof-
orðaflaumnum sem nú streymir frá Sjálf-
stæðisflokknum.”