Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Page 22

22
leysi, er í vaxandi raæli verður vart lijá óbreyttum Ameríkön-
um, og telja orsökina léleg áhrif alþýðuskólanna á skaphöfn
nemendanna. Alþýðuskólarnir hins vegar fullyrða, að sökin
sé hjá háskólunum, er smám saman kleki einvörðungu út
sérhæfðum tæknifræðingum, en ekki persónuleikum, sem
þess séu umkomnir að takast á hendur persónulegt uppeldi
æskufófks.
Sannleikurinn er vafalaust sá, að þessar tvær stofnanir eru
háðar hvor annarri, en það er einnig víst, að í vestrænum
velferðarríkjum, eins og þau eru mótuð, hvílir megin ábyrgð-
in á ceðri rnenntastofnunurn, því það eru þó þær, sem eiga
að móta það „úrval“, sem síðar á að vera leiðarstjama fólks-
ins, bæði í tæknifræðum og andlegri menningu. Vel má vera,
að vér verðum að bíða eftir nýjum spámannlegum leiðtoga,
er orðið geti óbreyttum manni trúarleg fyrirmynd, en með-
an hann birtist ekki, hvílir ábyrgðin á því, að hinn óbreytti
maður varpi sér ekki í arma harðstjórnar, á háskólunum,
iiðrum æðri menntastofnunum og á stjómmálamönnunum,
sem hafa vald til að veita þessuni stofnunum nauðsynleg fjár-
ráð og aðstöðu, til að leysa af hendi það hlutverk, að annast
menntunarlegt og skaphafnarlegt uppeldi valdra manna og
kvenna, er eiga að verða „hinir beztu“ og þar með þeir leið-
togar framtíðarinnar, er fjöldinn kýs sér af frjálsum vilja.
Vér lendum hiklaust í faðmi einræðis og harðstjórnar ef æðri
skólar vorir og stjórnvitringar fá ekki valdið þessu viðfangs-
efni. Dugmesta fólkið svíkur þjóð sína ef það neitar að verða
við „kröfu siðgceðisins“ í sambandi við uppfræðslu alþýðunn-
ar. Verði þau svik raunhæf, rambar allur vor vestræni heim-
ur á barmi glötunarinnar.
>