Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Side 24
24
þeir það til, ef rætt er um búgreinar, að gera lítið úr til-
kostnaðinum og stússinu við sauðféð á kostnað kúnna, og svo
lýsa þeir því með fjálgleik hve fögur, vitur, frjáls og dásam-
leg skepna sauðkindin sé, en hins vegar finnst þeim engin
skepna jafn luraleg, heimsk, hversdagsleg og leiðinleg og
kýrin. Frá þessu finnast þó undantekningar, en fáar.
Fyrir nokkru síðan ræddi ég við ungan, efnilegan, eyfirzk-
an bónda. Aðstaða hans til mjólkurframleiðslu er góð, og
því hefur hann all vænt kúabú, og hvílir búrekstur hans að
mestu á því. Ég lét í ljósi þá skoðun, að yfirgnæfandi meiri
hluti eyfirzkra kúabænda sýndu kúnum litla natni og ná-
kvæmni, en væru með hug og hjarta við sauðféð, sem þó væri
orðinn tiltölulega lítið arðbær þáttur í búskap þeirra. Bónd-
inn mótmælti því eigi, að flestir bændur væru hneigðari fyr-
ir sauðfé en kýr, en andmælti hins vegar afstöðu minni til
arðsemi sauðfjárins. „Ég hef 100 kindur á fóðrum," sagði
hann, „og tel afrakstur þeirra fundið fé.“
Ég varð hálf klumsa við þessari staðhæfingu, en lét þó orð
falla um, að þessari kenningu þyrfti hann að koma á fram-
færi við Stéttarsamband bænda, því á fundum þess væri það
alltítt, að sauðfjárbændur teldu sig mjög vanhaldna í verð-
lagsgrundvellinum, samanborið við kúabændur.
Hann fór þá að draga í land og sagði, að allt annað gæti
átt við, þar sem sauðféð væri aðalbústofn. Þar með var hann
kominn í sjálfheldu, og fullyrðing hans um, að tekjur hans
af sauðfénu væru fundið fé, fjarstæða, nema svo aðeins að
líta mætti á það sem tómstundastarf, er gerði arðbæra tíma
og efni, er annars færi fyrir lítið eða ekki neitt og kom þó
til álita, hvort hann ekki hefði getað varið tímanum á arð-
bærari hátt.
Ég spurði bóndann hve mikið kýmar hans mjólkuðu, og
sagði hann, að þær mjólkuðu um 3000 kg á ári. Þetta fannst
mér of lítið, en hann kvaðst gera sig ánægðan með það. Nú
er ekki ófróðlegt að athuga þessi viðhorf nokkru nánar, því
þau eiga vafalaust víða við.