Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Blaðsíða 30
30
fjárbúskapur sé miklu frjálsari heldur en búskapur með kýr.
Sauðféð gengur sjálfala og eftirlitslaust mikinn hluta sumars-
ins og jafnvel langt á vetur fram, ef bóndinn þorir að láta
það slarka og treysta á guð og lukkuna, og svo má alltaf skella
skuldinni á útvarpið og veðurspárnar ef illa fer. Hirðing
sauðfjárins á vetrum er ekki heldur eins bindandi og hirðing
kúnna, það er ekki hundrað í hættunni, þótt rollunum sé
ekki alltaf hárað í sama mund, má jafnvel gefa þeim bara
einu sinni á dag eða láta þær standa alveg málþola einn og
einn dag, ef mikið liggur við.
Svo er nú það, en áður fyrr var þessi munur ekki svo ýkja
mikill. Þá þótti sjálfsagt, að minnsta kosti þar, sem ég þekkti
til, að fylgja sauðfénu eftir allan þann tíma, sem það ekki
var á afrétti, og er þó sá tími ekki heldur undanskilinn, ef
fráfærur eru teknar með í reikninginn. Sá tími, sem féð var
á fjalli, var þá líka svo mikill annatími, að hann gaf lítið
svigrúm til útsláttarsemi og reyndar var svo um flesta árs-
tíma, en sleppum því.
Segjum að sauðfjárbúskapur gefi meira svigrúm og frjáls-
ræði öðru hverju heldur en nautgripirnir, en ekki er þar
með sagt, að hann sé léttari eða erfiðisminni. Það er smekks-
atriði eða öllu heldur skapgerðaratriði, hvort vér kjósum
heldur jafnt reglubundið starf eða starf með úrtökum og
áhlaupum. Sauðfjárbúskap má reka á frumstæðan hátt sem
hálfgerða hjarðmennsku, en nautgriparækt til mjólkurfram-
leiðslu verður að vera reglubundið ræktunarstarf.
Þegar talað er um nautgriparækt sem bindandi starf og
það fundið henni til foráttu, þá er oft látið eins og engin
önnur störf séu bindandi. Þetta er hinn mesti misskilningur.
Meginþorrinn af störfum hvers þjóðfélags eru bindandi störf,
sem verður að inna af höndum án úrtaka dag eftir dag og ár
eftir ár. I þessu sambandi mætti fyrst og fremst benda á störf
flestra húsmæðra um land allt, en þetta gildir eigi síður um
margvíslega þjónustu í liverju menningarþjóðfélagi. Hafi
þessir aðilar samt sem áður frjálsari hendur og meiri frí