Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Page 36

PÁLMI EINARSSON:
Lauslegar ábendingar um lífsþarfir fóðurjurta.
1. ALMENN GRUNDVALLARATRIÐI
Ræktun hér á landi er að raestu leyti bundin við fram-
leiðslu fóðurjurta. Þýðingarmestu fóðurjurtir okkar eru þær,
sem í mæltu máli nefnast túngrös. Það eru að mestu leyti
jurtir af grasættinni, nokkrar tegundir af ertublómaættinni
og einstakar tegundir, sem eru af öðrum ættkvíslum sam-
kvæmt skilgreiningu grasafræðinnar. Árangur ræktunar er
háður því, hverjar jurtir ræktaðar eru, hæfni þeirra til vaxt-
ar og þroska, svo og því, að þær hafi mikið næringargildi og
fullnægi sem bezt næringarþörf búfjárins.
Eftirtekjumagn ræktunar og fóðurgildi uppskerunnar er
háð vaxtarskilyrðum jurtanna, svo sem veðurfari, þar með
talið hitastig, sólfar og birta, svo og regnmagnið. Þá er hag-
fræðilegur árangur ræktunar mjög háður jarðvegi, efnainni-
haldi hans, og í hverjum samböndum næringarefni jurtanna
eru í jarðveginum, hverja meðferð jarðvegurinn fær við
vinnslu, og hvernig að jurtunum er búið með áburðargjöf.
Ollum þessum lífsskilyrðum fóðurjurtanna þarf að vera svo
í hóf stillt, að þau séu í sem beztu samræmi við kröfur nytja-
gróðursins og lífsþarfir.
Það er því ljóst, að þekkingin á h'fsþörfum nytjajurta, sem
ræktaðar eru, er og verður alltaf þýðingarmikið atriði við
allar ræktunarframkvæmdir. Undirstaða þeirrar þekkingar
er að kunna sem bezt skil á, hvernig hinar einstöku tegundir
jurta eru uppbyggðar, þekkja líffæralega uppbyggingu þeirra
fMorphologie) annars vegar og líffræðilega starfsemi þeirra
hins vegar (Biologie). Hið fyrra atriði skilgreinir byggingu á