Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Síða 56
56
Aðalorsökin er et til vill, hve áhuginn fyrir notkun köfn-
unarefnisáburðar hefur aukizt. Menn sjá ljósar í byrjun af-
rakstursaukningu af köfnunarefnisáburðinum en hinum
áburðarefnunum. Þessi aukni afrakstur krefur aukna notkun
af fosfórsýru og kalí. Nú er það svo, að jarðvegurinn gefur
sitt kalí fljótar og í stærra mæli í fyrsta vaxtaraukann af
köfnunarefnisgjöfinni. Jörðin tæmist af kalí. Þetta verður
til þess, að það er ekki hægt varanlega að halda eftirtekju-
magninu, og gæði heysins verða óhjákvæmilega lakari held-
ur en þá jurtimar fá efnaþörf sinni fullnægt í réttum og eðli-
legum hlutföllum.
Þá má sérstaklega benda á það, að hér fær ræktuð jörð því
nær ekki eða í mjög takmörkuðum mæli kalí með áburði, en
takmarkað efnismagn af kalí getur leitt það af sér, að kalíið
binzt í torleyst sambönd og kemur því ekki til nota fyrir vax-
andi gróður.
4. Kalcium.
Ahrif kalks fyrir gróður jarðar er fleirþætt. Fyrst og fremst
er frumefnið kalcium næringarefni. FFve mikið flyzt burt
frá jarðvegnium með uppskerunni, fer eftir því, hverjar jurt-
ir eru ræktaðar. Sé aðeins miðað við þá kalknotkun, sem jurt-
irnar þurfa til vaxtar og þroska, þá er þörf jurtanna fyrir
kalcium tiltölulega lítil, einkum hjá korni, túngrösum af
grasættinni og kartöflum, en er aftur mikil hjá lucernum og
öðrum jurtum af ertublómaættinni.
Samkvæmt rannsókn, sem framkvæmd hefur verið á til-
raunastöðvunum hér, hefur flutzt burt í uppskerunni, miðað
við meðaltal 6 ára af hreinu kalcium (Ca), eftirfarandi efnis-
magn í töðunni:
Meðaluppskera,
sem er pr. ha
3000 kg
5000 -
7500 -
Kg Ca
10.71 kg
16.85 -
26.78 -