Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Síða 72

72
ræktunarmenn þurfa að tileinka sér í framtíðinni. í upphafi
getur höf. þess, að markmið hennar sé „að bregða upp
mynd af þekkingu vorri á íslenzkum jarðvegi“, og við lestur
hennar er það ljóst, að honum hefur tekizt þetta með ágæt-
um. Annað mál er það, að enn eru rannsóknir á þessum
hlutum í byrjun, svo að vér megum vænta þess, að framtíð-
in muni leiða margt nýtt í ljós, en slíkt haggar ekki gildi
þess ágæta verks, sem þegar er unnið.
Fyrst er gerð stuttleg grein fyrir eldri rannsóknum á ís-
lenzkum jarðvegi, en þar er satt að segja ekki um auðugan
garð að gresja. Þá lýsir höfundur vinnubrögðum við rann-
sóknir sínar, og lýsir síðan jarðfræði, loftslagi og gróðurfari
landsins í stórum dráttum. Þótt fljótt sé þar yfir sögu farið,
gegnir furðu hve geysimiklu efni höfundur hefur fengið
þjappað þar saman í aðgengilegt lesmál. Sá sem tileinkar sér
þann fróðleik, sem þar er saman kominn, er ekki ófróður
um nokkra megin þætti íslenzkrar náttúru.
Að því búnu er horfið að sjálfri jarðvegsfræðinni. Þar
er lýst myndun jarðvegsins og þeim náttúruöflum, sem þar
eru að verki, bæði almennt og því, sem sérkennilegt er í
íslenzkum staðháttum. Þá er gerður samanburður á jarðvegi
og eiginleikum hans í mismunandi landshlutum, svo sem
steinefnamagni, sýrufari og jarðvegsdýpt. En þessu er nokk-
uð misjafnt farið í landshlutunum, svo að greinilegt er, að
taka verður tillit þar til, þegar um ræktunarframkvæmdir er
að ræða. Þá er stutt greinargerð um þúfnamyndun, svo og
myndun flaga á mótum mýrlendis og þurrlendis. Lítið hef-
ur áður verið rætt um þessi atriði í íslenzkri náttúru. Hygg
ég að höfundur komist þar að algerlega réttri niðurstöðu,
þykist ég víða hafa séð merki hins sama og þar er um rætt.
En gróðurlýsing flagsins á bls. 51 er ekki hin algengasta.
Þar á eftir ræðir höf. eðlis- og eiginleika íslenzks jarðvegs.
Er þar um algerlega nýjar niðurstöður að ræða, fengnar við
rannsóknir höfundar á undanförnum árum. í þeim kafla eru
fjöldamargar hagnýtar ábendingar. Loks eru íslenzkar jarð-