Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1960, Síða 75
75
Hér hefur verið gerð í meginatriðum grein fyrir efni bók-
arinnar Islenzkur jarðvegur. Hún er ekki skemmtilestur í
orðsins venjulegu merkingu, en hún er skemmtilestur að
því leyti, að hver einasta blaðsíða hennar er vitnisburður
um vel unnið starf, og færir lestandanum eitthvað nýtt. Höf-
undi hefur tekizt að skýra í stuttu og læsilegu máli frá tor-
veldu efni, sem íslenzk tunga er enn lítt þjálfuð til að lýsa.
Kemur þar fram örugg þekking og skýrleiki í hugsun, og
verður ekki móti því mælt, að honum hefur tekizt að
ná því marki, er hann setur í upphafi, að bregða upp
mynd af íslenzkum jarðvegi. En land vort er stórt, og enn
er starfslið Björns fámennt. Þótt ötullega liafi verið unnið,
iiefur ekki enn tekizt nema að gera yfirlit, leggja meginlín-
urnar en um leið er skapaður starfsgrundvöllur og opnuð
sýn inn í viðfangsefni framtíðarinnar. Á það efni drepur
höfundur í niðurlagsorðum bókarinnar á þessa leið: „Því er
eðlilegt að spyrja: Hve víðáttumikið er liið ræktanlega
óbrotna land og livar og hvernig kemur það fyrir? Hvers
konar jarðvegur og gróður þekur afréttarlönd og óræktan-
lega úthaga? Hvernig má bæta þessi lönd og auka afrakstur
þeirra? Hvaða gróðurlendi svara t. d. áburðargjöf og hvað
og hvemig á að bera á þau? Þessum spurningum og mörgum
öðrum, er á eftir munu koma, verður aldrei svarað með við-
hlítandi öryggi nema með nákvæmum jarðvegs- og gróður-
kortum, samfara rannsóknum á jarðvegi og gróðri. Slíkar
rannsóknir og slík kort eru nauðsynlegur grundvöllur fyrir
mat á landinu, fyrir framtíðarskipulag byggða og lands-
nytja.“
Bókin íslenzkur jarðvegur er grundvallarrit í einum þætti
íslenzkrar náttúrufræði. Hún er hagnýtt rit, sem hver ein-
asti bóndi og ræktunarmaður í landinu getur dregið lær-
dóma af. Og sú er spá mín, að hún verði sífellt meira metin,
eftir því sem þekking vor á landinn eykst, og skilningur vor
á gildi þekkingarinnar verður meiri.
Akureyri 25. febr. 1961.