Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1988, Page 63

JÓN JÓNSSON í SIMBAKOTI
63
grípa til pennans til þess að svala lönguninni. En skemmtisögurnar
og rímurnar, sem gengu um sveitir í handskrifuðum kverum og biðu
þess að verða prentaðar, og bíða jafnvel enn, þær vildi Jón í Simba-
koti komast höndum yfir og láta skrifa, þó ekki væri nema til þess að
hleypa dulitlu lífi í hversdagsleikann; sögur af köppum og kóngafólki í
fjarlægum og framandi heimi, til að mynda af Agnari kóngi Hróars-
syni, Cyrusi Persakeisara, Dínusi drambláta, Elís og Rósamundu,
Flóvent Frakkakonungi, Geirmundi og Gosiló, Goðleifi prúða,
Hektor og köppum hans, Knúti kappsama og Regin ráðuga, Ré-
mundi keisarasyni, Sigurði turnara, Vilhjálmi sjóð; einstaka sögu af
íslendingum, svo sem Fóstbræðrum; rímur afhetjum og hefðarfólki
eins og Nikulási leikara eftir Jón Hallgrímsson á Karlsá í Svarfaðar-
dal, Haraldi Hringsbana eftir Eirík Pálsson á Uppsölum í sömu sveit,
Flórusi kóngi og sonum hans eftir Hákon Hákonarson í Brokey,
Sigurði kóngi og Smáfríði eftir Magnús Jónsson í Magnússkógum og
á Laugum í Hvammssveit, Blómsturvallaköppum eftir séra Þorstein
Jónsson á Dvergasteini í Seyðisfirði og eftir sama höfund rímur af
Kiða-Þorbirni, sem kveðnar eru eftir sögunni af Maurhildi mannætu.
Eitt og eitt kvæði slæddist svo með til uppfyllingar, t.d. Þýskalands-
kvæði og Kvæði af Alexander blinda.
Og svo þegar skrifarinn hafði lokið við að skrifa söguna eða
rímuna, dregið síðasta dráttinn í síðasta stafnum og lagt frá sér
pennastöngina, tók Jón við kverinu og kom því í band. Gjarnan
máttu þau vera fleiri en eitt saman í hverju bindi, því að kostnaði við
bandið varð að stilla í hóf. Flest kveranna 20 eru bundin í svart
bóklín, eitt í grænt, eitt í mógrátt; sum höfðu glatað bandinu á langri
vegferð, þegar þau settust um kyrrt í Landsbókasafni, en hafa nú
hlotið nýjan búnáð. Svo þegar bókbindarar Jóns, sem eru ókunnir,
höfðu lokið verki sínu, voru kverin lánuð við vægu gjaldi. Nokkrir
aurar voru þó eilítið upp í skrifara- eða bókbindaralaun. En víst hefur
gjaldið oft ekki verið annað en þakklæti lesarans, eins og segir í
vísunni:
í bókarlán ég ekkert á,
óska þér samt góðs ég má,
að hljótir gæfu, hylli og lán,
herrans aðstoð sért ei án.
Og vissulega mega fleiri en lesarinn vera þakklátir Jóni í Simbakoti
fyrir að láta skrifa, binda inn og lána síðan skemmtilegar sögur og
rímur og stuðla þannig að því á sína vísu að halda við sagnaáhuga