Frjáls verslun - 01.05.1944, Blaðsíða 29

Seyðisfjörð og gerðist pöntunarstjöri Pöntunar-
félags Fljótdalshéraðs; þar var hann þar til
um haustið 1905, er hann fluttist til Akureyrar.
Eftir þriggja ára veru á Akureyri flutti hann
sig því næst búferlum til Reykjavíkur (haustið
1908) og þar var hann í tæp 3 ár, þar til hann
fluttist alfarinn með fjölskyldu sína í öndverð-
um ágústmánuði síðastl. aftur á fornar stöðvar,
til Seyðisfjarðar.
Meðan Jón bjó búi sínu norður í Þingeyjar-
sýslu, tók hann mikinn og góðan þátt í margs
konar félagsskap norður þar, jarðabótafélögum,
estrarfélögum o. fl., og hann var fyrstur sveita-
blaðsritstjóri í Þingeyjarsýslu, en þó mun
hluttaka hans í kaupfélagsmálum og stjórnmál-
um lengst halda nafni hans á lofti.
Svo sem kunnugt er, byrjaði kaupfélags-
hreyfingin fyrst í Suður-Þingeyjarsýslu (1882).
Varð Jón sál. Vídalín snemma við hana riðinn,
fyrst sem umboðsmaður Lauritzens kaupmanns
í Newcastle (1884—85) og því næst sem um-
boðsmaður og síðar félagi L. Zöllner, sem nú
er danskur konsúll í Newcastle. Jón frá Múla
tók snemma þátt í þessari hreyfingu innan sýsl-
unnar, og árið 1889 gerðist hann starfsmaður
þeirra Zöllners og Vídalíns annars vegar og
kaupfélaganna hins vegar við hrossakaup, fjár-
útflutninga og ýmis ferðalög í þágu þeirra og
kaupfélaganna. Þessum störfum gegndi hann
allt til þess er þeir L. Zöllner og Jón Vídalín
slitu félagsskap sínum árið 1901, en upp frá
því gerðist hann fulltrúi Zöllners hér á landi
og hefir verið það síðan fram á þennan dag.
Þann vandasama starfa hefir Jón rækt með alúð
og samvizkusemi og þeirri lagni og lipurð, sem
hefir áunnið honum hylli fjölmargra manna um
land allt.
Alþingismaður var Jón fyrst kosinn fyrir
Norður-Þingeyjarsýslu á aukaþingið 1886; var
hann fulltrúi hennar á fjórum þingum (1886—
91). Haustið 1892 bauð hann sig þar aftur fram
til kosninga móti Benedikt sál. Sveinssyni sýslu-
manni og féll fyrir honum, en náði sama haust
kosningu í Eyjafjarðarsýslu. Fulltrúi Eyfirð-
inga var hann svo á 5 þingum (1893—1899).
Að afloknu þingi 1899 bauð Jón sig ekki fram
til þingmennsku, gat það ekki sakir verzlunar-
anna, þar til haustið 1904; þá býður hann sig
fram í Seyðisfjarðarkaupstað og var þar einn
í kjöri. Sem fulltrúi Seyðfirðinga sat hann
þingin 1905 og 1907, en 10. dag septembermán-
aðar 1908 var hann kosinn þingmaður í Suður-
Múlasýslu og hefir síðan verið þingmaður Sunn-
mýlinga allt til þessa dags. Nú býður hann sig
þar aftur fram við kosningarnar 28. okt. næst-
FRJÁLS VERZLUN
komandi, og væntanlega sjá Sunnmýlingar svo
sóma sinn, að hafna honum ekki.
Frá því er Jón kom fyrst á þing, fyrir 25
árum síðan, hefir hann jafnan staðið framar-
lega í fylkingu hinna nýtustu þingmanna vorra,
hefir t. d. um mörg ár verið skrifari og fram-
sögumaður f járlaganefndarinnar í neðri deild
alþingis og leyst það vandaverk prýðilega af
hendi, enda hefir hann marga þá kosti til að
bera, sem þingmann prýða. Hann er hreinskil-
inn maður og einarður, og drengur góður, sköru-
legur í máli, skilningurinn bæði skarpur og
harður, þekking mikil og f jölbreytt.
Jón er hár maður vexti og karlmannlegur,
dökkur á hár, andlitið stórskorið og hreinlegt,
ennið hátt, augun hvöss og snör. Á yngri árum
var hann fjörmaður mikill og gleðimaður. Vin-
sæll hefir hann verið alla æfi og vinfastur. Mun
óhætt að fullyrða, að fáir eða engir hafa náð
meiri og almennari hylli hér í Reykjavík á jafn
skömmum tíma, en Jón, í þau tæp 3 ár, sem
hann hefir verið hér búsettur, enda sýndu
Reykvíkingar það á afmælisdegi hans 23. apríl
síðastl. með fjörugu og fjölmennu samsæti, er
þeir héldu þeim hjónunum til heiðurs, að mörg-
um var hlýtt til þeirra.“*)
Jón í Múla var síðan kosinn á þing í Suður-
Múlasýslu haustið 1911, en gat ekki vegna sjúk-
leika, annað þingstörfum sumarið eftir. Hann
andaðist á Seyðisfirði 5. október 1912, 57 ára
að aldri.
Hér hefir þá stuttlega verið minnzt þeirra
5 manna, er Louis Zöllner voru sérstaklega
minnisstæðir frá fyrstu íslandsárum sínum. En
eins og að hefir verið vikið, má telja líklegt að
þessi fyrstu kynni hafi átt mikinn þátt í því, að
svo bjart er yfir minningu Islendinga í hug
Louis Zöllners.
Haustferð með „Súmatra’4
Við skulum nú, áður en lengra er rakið,
bregða okkur sem snöggvast á fund Louis Zölln-
ers og biðja hann að segja eina eða tvær sögur
frá fyrstu viðskiptaárum sínum hér við land.
Það hefir margt breytzt á þessmn 50—60 árum,
sem síðan eru liðin. Þá var til dæmis ekkert
símasamband við útlönd. Af þeim sökum hafði
það komið fyrir, nokkrum árum áður en við-
skipti Zöllners hófust, að bændur í Þingeyjar-
sýslu höfðu rekið fjölda sauða inn í Eyjafjörð
í þeirri von, að skip mundi koma að taka þá.
En skipið kom aldrei. Urðu bændur síðan heim
*) Greinin í „Óðni“ er undirskrifuð Jb., og er höfundnr-
inn vafala'ust Jón Jacohsson, landsbókavörður.
29