Frjáls verslun - 01.10.1972, Blaðsíða 18

TOYOTA SETT SAMAN
Á N—JÓTLANDI?
Atvinnumálaráð Norður-Jót-
lands var á söluferð í Japan
í júní og athugaði sérstaklega,
hvort unnt reyndist að fá ann-
aðhvort bilafyrirtækið Toyota
eða Nissan til að setja upp
samsetningarverksmiðju á
Norður-J ótlandi.
,,í fyrstu voru svörin Japan
anna ekki sérlega uppörvandi,“
segir einn af talsmönnum
dönsku viðræðunefndarinnar.
„Þeir bentu á, að þegar hefði
verið tekin ákvörðun um slíka
samsetningarverksmiðju í ír-
landi. Það verður aftur á móti
fremur lítil verksmiðja, sem
einkanlega á að framleiða fyrir
írska og brezka markaðinn.
Það á aðeins að setja saman
eina bílategund í verksmiðj-
unni á írlandi og ég tel, að
Japanir hafi ekki ákveðið, hvar
sú hin stóra verksmiðja, sem
framleiða á fyrir allan Evrópu-
markaðinn, verður staðsett.
Þess vegna kemur Danmörk
vel til greina ennþá,“ sagði
talsmaðurinn.
JAPANIR AUKA FJÁR-
FESTINGU ERLENDIS.
Eftir ákvörðunina um aðiid
Dana að EBE hafa Japanir
sett fram mjög ákveðin skil-
yrði fyrir hugsanlegri staðsetn-
ingu bílaverksmiðjunnar í Dan-
möi'ku — sem sé, að frá henni
verði hægt að flytja bíla inn
til allra Efnahagsbandalags-
landanna. Tilraunir Japana til
að grynnka dálítið á gjaldeyr-
isforða sínum og þar með
draga úr hættunni á nýrri
gengisbreytingu yensins, munu
á næstunni birtast í hinum
ýmsu myndum. Meðal annars
er það yfirlýst stefna japönsku
stjórnarinnar að hvetja til fjár-
festingar erlendis og er nú ver-
ið að ryðja úr vegi hömlum,
sem á því hafa verið, að menn
gætu komið slíkri fjárfestingu
í kring. Er þetta gert samtímis
þvi, að erlendum aðilum er
gert auðveldara að fjárfesta í
Japan.
Ferð japönsku sendinefndar-
innar til Evrópu nú fyrir
skemmstu var fyrst og fremst
skipulögð með það fyrir augum
að hrinda fjárfestingaráform-
um erlendis í framkvæmd.
Dönsk yfirvöld binda vonir við
þessa heimsókn.
Erfiðleikar hjá Heath:
Enn nýjar efnahagsaðgerðir í
Bretlandi
Tilraunir til að halda verð-
bólgunni niðri í Bretlandi á
síðustu tveimur árum hafa mis-
tekizt. Enn reyna Bretar, og
nú með nýrri áætlun um að
halda verðlags- og kaupgjalds-
þróuninni í skefjum.
Verðbólguþróun, sem komin
er á hættustig, veldur því, að
brezka ríkisstjórnin hefur gert
áætlun til langs tíma um hemil
á kaupgjalds- og verðlagsþró-
uninni. Meginþættir þessarar
nýju stefnu Edwards Heath og
stjórnar hans eru þessir:
© Vikulaun eiga ekki að
hækka meira en sem nemur
430 kr. ísl. á ári. Aðeins ein
hækkun verður heimiluð á
hverju tólf mánaða tímabili.
© Verðhækkanir í verzlunum
eiga að takmarkast við 5% á
næstu 12 mánuðum. Verð-
hækkunum framleiðenda á að
halda niðri við 4% markið.
• Samningar við launþega
munu gera ráð fyrir heimild
til að leggja sem nemur 132
krónum á viku við laungreiðsl-
ur í heilt ár til þess að mæta
hækkuðu verðlagi. Þessi verð-
lagsuppbót kemur þó ekki til
framkvæmda fyrr en verð-
lagið hefur hækkað um meira
en 6%.
9 Kaupgjalds- og verðlags-
stjórnum verður komið á til
að hata með höndum eftirlit
á þessum sviðum. Þó munu
þær ekki hafa umboð til að
hegna mönnum fyrir meint
brot.
VERKALÝÐSLEIÐTOGAR
HÖFNUÐU.
Brezkir verkalýðsforingjar
féllust á að ræða þessa áætlun
við fulltrúa ríkisstjórnar
Heaths. Þeir höfnuðu fyrstu
drögum áætlunarinnar á þeim
forsendum að þau gerðu ekki
ráð fyrir jafnmikilli launa-
hækkun og þeir óskuðu eftir.
I tvö ár hefur brezka stjórn-
in reynt að lækna verðbólguna
með samvinnu við verkalýð-
inn og framleiðslufyrirtækin á
frjálsum grundvelli. Atvinnu-
rekendur reyndu að halda
verðlagi í skefjum en hið sama
gerðist ekki hvað kaupgjaldið
áhrærði.
Einn veigamesti hluti þess-
arar áætlunar, og sá, sem allt
veltur raunar á, er yfirlýsing
stjórnarinnar um að hún muni
stuðla að aukningu hagvaxtar-
ins um 5% á ári.
Þannig hefur núverandi rík-
isstjórn sett sér það mark,
andstætt því, sem fyrri stjórn-
ir gerðu, að koma við kaup-
gjalds- og verðlagshömlum á
sama tíma og hún ætlar að
reyna að örva allt efnahagslíf
þjóðarinnar. Svo lítur út sem
hún sé reiðubúin að lækka
gengi sterlingspundsins e£
nauðsyn krefur.
Með framkvæmd þessarar
tvíþættu stefnu telja sérfræð-
ingar, að brezka stjórnin fái
tækifæri til að hægja á verð-
bólguhjólinu en stuðla jafn-
framt að bættum lífskjörum
meðal landslýðsins almennt, án
þess að beitt sé beinni laga-
setningu um frystingu kaup-
gjalds og verðlags.
Það er hagvaxtaratriðið, sem
sennilega er hvað athyglisverð-
ast í þeim tillögum, er áætlun-
in felur í sér, og getur að lok-
um orðið til þess að hvorir
tveggja, verkalýðssamböndin
og atvinnurekendur, lýsi yfir
stuðningi sínum við áformin.
Það var hættan á stanz-
lausri óðaverðbólgu, sem knúði
18
FV 10 1972