Fregnir - 01.03.2005, Page 15

Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og upplýsingafræða
skrifaði í eitt virtasta bókasafnsfræðitíma-
rit Bandaríkjanna Library Journal. Hörð
viðbrögð bárust við þessari grein og voru
bókasafnsfræðingar, sem skrifa vefdag-
bækur og aðhyllast þær og notagildi þeirra,
þeir sem harðast gengu fram.
Hvað er vefdagbók (blogg) ?
En hvað er vefdagbók (blogg)? Vefdagbók
er einhvers konar dagbók í vefsíðuformi
þar sem fólk greinir frá atburðum líðandi
stundar og varpar fram eigin skoðunum
um það sem er að gerast í kringum það.
Færslumar birtast alltaf í tímaröð eins og
venjulegri dagbók. í daglegu tali er oft
talað um þessa vefdagbók sem blogg.
Samkvæmt orðabók er orðið blogg afleið-
ing orðsins log sem þýðir leiðabók skips,
flugbók eða skrá yfír tiltekna atburði í
tímaröð. Fólk sem heldur úti heimasíðum á
Netinu hefur oft farið að halda dagbók sem
allir geta séð á heimasíðunni. Sumir köll-
uðu það joumal eða dagbók en aðrir fóm
að tala um weblog vegna þess að þeir vom
að halda úti „log“ á vefnum (web). Smám
saman umbreyttist orðið „weblog“ í „blog“
og nú tala allir um að „blogga“ og margir
halda dagbók á Netinu án þess að halda
endilega úti heimasíðu. Þetta er í raun orð-
inn „kúltúr“ sem ákveðinn hópur fólks að-
hyllist og hrærist í eins og fram kom í
byrjun greinar.
Að búa til og viðhalda bloggsíðu kall-
ast að „blogga" (blogging). Sá sem á
bloggsíðu eða er hluti af henni ertu kall-
aður „bloggari“ (blogger). Blogg geta ver-
ið allt frá stuttum færslum um daglegt líf
upp í langar fræðilegar greinar um mis-
munandi efni. Oft em þessar síður notaðar
sem vefrit eða fréttasíða eins og mörg
bókasöfn, stofnanir og fyrirtæki gera.
Form efnisins á blogginu þarf alls ekki að
takmarka við texta eingöngu, heldur getur
það verið hvað sem er, myndir, tónlist eða
jafnvel myndbandsupptökur.
Bloggari ræður að sjálfsögðu hversu oft
hann uppfærir bloggið sitt. Sumir kjósa að
gera það nokkmm sinnum á dag, á meðan
aðrir gera það einu sinni í viku eða mán-
uði.
Vinsœldir bloggsins
Eitt af því sem gerir blogg jafn vinsælt og
raun ber vitni er það að mjög auðvelt er að
búa það til á Netinu. Heimasíðugerð með
HTML hindraði marga í því að setja upp
síður. Blogg er hins vegar ólíkt heimasíðu-
gerð að því leyti að sérstakur blogg-hug-
búnaður hefur gert fólki jafn auðvelt að
skrifa færslu á Netinu i vefdagbók eins og
í venjulega dagbók á prenti. Það er ekki
nauðsynlegt að kunna HTML og það að
skrá sig inn á „bloggþjónustu“ er mjög
auðvelt. Oft er sagt að það taki minna en
þrjár mínútur að opna blogg og byrja að
skrifa.
Að búa til blogg
Flest blogg em búin til með því að nota
sérstakan hugbúnað eða þjónustu ætluð
bloggi og gerð hennar eins og nefnt var að
ofan. Margar þessar þjónustur em ókeypis
og oft er boðið upp á fría hýsingu með
mörgum þeirra. Mismunandi er hve margir
og flóknir möguleikar fylgja með þessum
þjónustum, sumar bjóða meira en aðrar.
Sú þjónusta sem íyrst kom fram var
Blogger - www.blogger.com. Þjónustan á
Blogger er einföld í notkun og á sínum
tíma þegar hún kom fýrst fram þótti hún
marka hálfgerð þáttaskil fyrir fólk sem
ekki kunni mikið í heimasíðugerð.
Besta leiðin hins vegar til að kynnast
bloggi er að skrá sig inn á eina af þessum
þjónustum og heljast handa og er Blogger
góð þjónusta til að byrja á. Aðrar þjónustur
em m.a.
Blogspot - www.blogspot.com
UserLand Software - www.userland. com
LiveJoumal - www.liveioumal.com
Þegar þú hefur áttað þig á hvaða mögu-
leikar og þjónusta er í boði er ágætt að fara
að huga að hvemig þú vilt hafa bloggið
þitt. Hvað viltu skrifa? Hver er tilgangur
þess? Hver á markhópurinn að vera? Hug-
aðu að því hvað einkennir markhópinn?
Hvemig er hinn dæmigerði lesandi að
blogginu þínu? Vill hann stuttar hnitmið-
aðar færslur eða lengri fræðilegar greinar?
Næst þarftu að huga að innihaldi og
uppsetningu bloggsins. Hver eru skilaboð-
in þín með blogginu? Ertu að reyna að
markaðssetja bókasafnið eða stofnunina
þína og þannig fá fleira fólk til að nota
þjónustuna? Eða ertu að reyna að auka
notkun á rafrænum gagnasöfnum og staf-
rænum gögnum? Ertu að leita að leið til að
hafa meiri samskipti eða ná til ákveðins
hóps samfélagsins eins og t.d. unglinga í
30. árg. - 1. tbl. 2005 - bls. 15