Alþýðublaðið - 26.05.1976, Síða 8

8
AAiðvikudagur 26. maí 1976
alþýðu-
blaAið

Hræsni að ekki megi koma til greiðslur fyrir veitta aðstöðu
Hvaö gerir stjórnmálamaöur sem vill þjóö sinni vel? Vinnur hann heilshugar aö hagsmunum hennar,
þótt þaö geti skaðaö hann fjárhagslega I lengri eöa skemmri tima? Já, það vita allir aö hann gerir. En
hvað er sá stjórnmálamaöur I dag sem vill þjóö sinni svo vel aö hann fórni viljandi. Fólkiö I landinu er
aö reyna aö gera sér grein fyrir hvort finnanlegir séu nokkrir stjórnmálamenn sem þori aö vera nokkuö
annaö en þaö sem flokksklikurnar vilja. Zetu máliö gæti veriö þverskuröur af störfum þingsins I vetur,
svo ömurlegt er þaö. NU þegar efnahagslegt sjálfstæöi tslendinga er i hættu eru slik vinnubrögö
óþolandi.
Rikisstjórn sú sem nú situr er þjóöarskömm, engu er likara en hún vinni visvitandi gegn hagsmunum
þjóöarinnar og er þá af mörgu aö taka. Er þá fyrst aö nefna þær fjölmörgu yfirlýsingar aö aldrei muni
fsland fara úr Nato eöa reka herinn úr iandi. Þessar yfirlýsingar þurfti aldrei aö gefa þvi þær þjónuöu
bara hagsmunum Breta og Þjóöverja, en Bretar sáu aö þeim var óhætt aö beita heföbundinni nýlendu-
stefnu sinni hér, sem fólst i sama óþverrahættinum og þeir hafa frá aldaööli sýnt þeim þjóöum sem
þeir hafa kúgaö.
I þessu máli var rikisstjórnin
aö vinna fyrir Breta, en móti sinni
þjóö, sem sést bezt á auknum um-
svifum brezka flotans á Islands-
miöum eftir öll loforöin um aö
Bretum væri óhætt, þvi viö
munum standa meö ykkur i
hernaöarbandalaginu sögöu
islenzku vinirnir þeirra. Þaö er
meira gert fyrir Breta, þvi yfir-
maöur Landhelgisgæzlunnar er
ekki aö horfa i þaö þó engar vara-
klippur séu um borö i varö-
skipunum eöa vir, þegar Bretar
slita aftan úr, þaö er þá friöur á
meöan siglter eftir nýjum. Þýzku
samningarnir, eitt af furöu-
verkum stjórnarinnar, er vafa-
laust einsdæmi I samningum milli
þjóöa, þar sem annar aöilinn fær
allt en hinn svo til ekkert.
Eftirlitslausar veiðar
Þjóðverja
Það er á allra vitorði, aö Þjóö-
verjar veiða hér eins og þeim
sýnist, eftirlitslaust. Heyrzt hefur
til þeirra, þar sem þeir eru aö
koma sér saman þó allur aflinn
væri héðan. Þrátt fyrir aö þessir
óhagkvæmu samningar hafi
runniö út án þess að Þjóðverjar
hafi komið bókun sex á, lýsir for-
sætisráöherra Geir Hallgrimsson
þvi yfir i sjónvarpi til þjóðarinnar
að hann lofi þeim aö veiöa áfram
á óöum eyddum fiskimiöum
okkar, I nokkrar vikur án þess aö
neitt gerist Islendingum I hag.
Ætli Geir Hallgrimsson viti
ekki þaö sem öll þjóöin veit, aö
bókun sex kemur ekki til greina
fyrr en Bretar vilja. Er það þess
vegna sem hann hefur viöræöur
viö Breta áöur en herskipin eru
komin úr islenzkri landhelgi,
hvaö ætlar hann aö ganga langt i
að niðurlægja þjóö sina I samn-
ingum viö erlenda aöila. Þjóöleg
reisn kallast siöari hluti forustu-
greinar 22. mai 1976. Þar er fárast
yfir þvi sem Þórarinn Þórarins-
son réttilega finnur Morgun-
blaðinu til foráttu, en þaö eru
orsakir endalausra staöhæfinga
um ágæti þess fyrir okkur aö vera
i Nato og hafa her i landi. Jafn-
framt segir orðrétt I leiðaranum:
,,Þaö er skoöun Morgun-
blaösins, aö i þvi felist undir-
lægjuháttur við erlenda þjóö aö
koma betlandi til hennar og biöja
um gjafir I hvaöa formi sem þaö
er.
Þjóðleg reisn
AÐ SÆKJAST
EFTIR
SAMNINGUM
VIÐ
RÆNINGJANA
landhelgisdeilunni og hljótum 200
milna fiskveiöilögsögu og þaö
fljótt, þvi eins og horfir eru
Bretar og Þjóðverjar aö eyöi-
leggja fiskimiö okkar og fiski-
stofna.
Vantar tilfinnanlega
góða forystumenn
eða öfugmæli?
Morgunblaðið vill ekki standa
að þvi að gera íslendinga háöa
Bandarikjamönnum fjárhagslega
með þvi að krefja þá um fjár-
greiöslur vegna varnarstöövar-
innar á Keflavikurflugvelli. Hug-
myndir Morgunblaösins um þjóö-
lega reisn i umskiptum viö önnur
riki eru I þvi fólgnar, aö Islend-
ingar komi fram sem sjálfstæö og
fullvalda þjóö, sem þrátt fyrir
smæð sina eigi samskipti viö aöra
á jaf nréttisgrund velli. ”
(Tilvitnun lýkur).
Þetta er nánast öfugmæli. Slikt
meiningarlaust orðafjálfur
Morgunblaðsins er ekki ný bóla.
Morgunblaöiö segir aö ef varnar-
stööinni I Keflavik yröi lokaö
mundu skapast margfalt stærri
og alvöruþrungnari vandamál I
íslenzkum utanrikismálum en
landhelgisdeilan. Hvaöan hefur
Morgunblaðiö það, aö ef tsland
vill ekki lengur vera varnarstöð
fyrir Bandarikin, þeim að
kostnaðarlausu, muni koma upp
alvarlegri vandamál en land-
helgisdeilan, sem öllum heiðar-
legum tslendingum finnst mál
málanna. Jafnvel ihaldinu og
málgagni þess ætti aö vera ljóst
að efnahagslegt sjálfstæöi okkar
er undir þvi komiö aö viö sigrum i
Ölafur Thors, sá ágæti stjórn-
málamaöur, - sagöi eitt sinn af
svölum Alþingishússins aö
erlendur vinur sinn hefði spurt sig
hvernig svo fámenn þjóö gæti
haldið efnahagslegu sjálfstæöi
sinu og aö þá hafi hann svaraö þvl
til að með þvi aö vera alltaf sem
fremstir á athafnasviöinu væri
það hægt. Þaö er óhætt aö segja
aö þegar minnzt er á Ölaf Thors
þá má ihaldið muna fífil sinn
fegri. Þaö er sorgleg staðreynd aö
Islendinga vantar tilfinnanlega
góöa forystumenn sem láta
einkahagsmuni ekki trufla störf
sin i þágu þjóðar. Bretar hafa nú I
langan tima staöiö fyrir morö-
árásum á Islenzk skip, og er þaö
hrein heppni fyrir okkur aö ekki
skuli hafa oröiö slys eöa mann-
skaöar. Jafnframt hafa þeir meö
öflugri áróöurstækni sinni dreift
óhróöri um tslendinga um allan
heim. „Bretar hafa margra ára
þjálfun i þvi að drepa fólk’,’ sagöi
einn varöskipsmanna okkar og er
ljóst aö þetta er nokkuð sem þeim
viröist ganga illa, aö venja sig af.
Viö þessa menn, sem voru aö
enda viö aö senda Ver og Baldur
stórskemmda I höfn eftir
ásiglingu sem Bretarnir frömdu á
niðingslegan hátt, vilja ráðamenn
okkar ólmir semja, hvers vegna,
þegar striðið er tapaö fyrir
brezku ræningjana? Nú er ljóst
aö þjóðin ætlar ekki að liða ráöa-
mönnum sinum að gera aöra eins
saminga og geröir voru við
Þjóöverja, enda vona allir aö
stjórnin þori ekki að gera
Islendingum slika skömm og
skaöa aftur, áöur en hún flosnar
frá völdum.
til að fólk skilji þann hráskinna-
leik sem þráfaldlega veöur uppi i
þvi stóra blaöi. Þaö er þvi min
skoðun aö viö eigum að taka svo
stóran pening fyrir aö leigja
Bandarikjamönnum aöstööu hér
til varnar sinu landi, og fyrir þá
gifurlegu áhættu sem við tökum,
aö þaö nægi fyrir öllum kostnaöi
viö landhelgisgæzlu okkar hér, en
aö öörum kosti láta þá fara.
Aö Morgunblaöiö skuli bera þaö
á borö fyrir þjóöina aö hún eigi
ekki aö koma betlandi til Banda-
rikjamanna eftir aö hafa fengið
hér afnot af landi sér til varnar,
fyrir ekki neitt, á sama tima sem
stórþjóðir (miöað viö okkur)
innan Nato taka stórfé fyrir þaö
sama,enþarer þó vörnin frekar I
þeirra þágu.
Herstöðin nær
Leigugjaldið hrökkvi
fyrir landhelgisgæzlu
eingöngu í þeirra þágu
Min von er, aö Morgunblaöiö,
sem margir halda aö sé pólitiskt
meindýr i blaöaútgáfu, hafi ekki
meö margendurteknum áróöri
sinum fyrir ágæti Nato og hers i
landi okkar, þau áhrif að
Islendingar sjái ekki hættuna sem
stafar af of miklum útlendinga-
dekrurum, meöal þeirra sjálfra.
Eftir aö ég geröi mér ljóst, aö
vinir okkar, Bandarikjamenn,
eru meö herstöö hér, nær ein-
göngu sem öryggi fyrir sig, en
skapa okkur að sjálfsögðu geysi-
hættu ef til strlös kæmi, þá vona
ég aö menn geri sér ljóst hve
mikil hræsni býr aö baki skrifum
Morgunblaðsins þess efnis, aö
ekki megi koma greiöslur fyrir
veitta aðstöðu til Bandarikja-
manna. Vinátta okkar og þeirra
ætti að geta haldizt, þó viö nýttum
þá aöstöðu sem fyrir hendi er.
Mikilmennskubrjálæöi nokkurra
stjórnmálamanna vekur vafa-
laust frekar fyrirlitningu banda-
manna okkar þar sem það bitnar
hastarlega á almenningi i
landinu, meðan staöiö er I striöi
viö einn af þeim.
Fyrir nokkrum mánuöum heföi
ég greitt atkvæöi meö her-
verndarsamningi viö Bandarikin,
enda alltaf litið á þá sem mikla
vini okkar Islendinga, en eftir aö
utanrikisráðherra þeirra geröi
lykkju á leiö sina, til aö tilkynna
Bretum að Bandarikjamenn
myndu engin varöskip selja eöa
lána íslendingum, geröi ég mér
ljóst að herstöð þeirra hér var
eingöngu I þeirra þágu og veldur
okkur stórum háska, og þvi vitna
ég I forystugrein Morgunblaðsins
Ótti við
fIjótfærnislega samninga
Þaö má segja aö ég sé rokkuö
haröoröur i garö þeirra, sem mér
finnst hættulegir hagsmunum
þjóðar minnar i málum sem að
samningum viö útlendinga lúta,
varöandi veiðar innan 200 milna,
en það kemur til af ótta við hug-
leysi og fljótfærnislega samninga
og vona ég að sem flestir láti frá
sér heyra um þessi mál, sem eru
undirstaða velfarnaöar okkar.
Albert Jensen
Breikka þarf grundvöll
atvinnulífs borgarinnai
A fundi borgarstjórnar Reykja-
vikur hinn 20. mai s.l. mælti
Björgvin Guömundsson, borgar-
fulltrúi Alþýðuflokksins fyrir til-
lögu um eflingu iönaðar i Reykja-
vik.
ýmsum nýiðnaöi sem orðið
til þess að stórefla atvinnul
höfuðborginni.
Hér á eftir birtist hluti ræðu
Björgvins er hann geröi grein
fyrir tillögu sinni:
Viö umræöur um atvinnumál
hér i borgarstjórn snemma i
vetur lét ég svo ummælt, aö skjót-
virkasta leiöin til þess aö auka at-
vinnu væri sú aö auka útgerð.
Skömmu siðar óskaði Sjómanna-
félag Reykjavikur eftir þvi, að
skipastóll BÚR yrði aukinn til
þess að skapa aukna atvinnu i
Reykjávik og vegna þess aö hætta
væri á atvinnuleysi i borginni á
þessu ári.
□ Bæta við
skuttogara
1 framhaldi af erindi
S.R. ákvað borgarstjórn að kaupa
notaöan skuttogara af minni
gerðinni fyrir BÚR . Hefur
Bæjarútgerðin eflzt verulega við
þau skipakaup. Þó þarf enn að
bæta við a.m.k. 1 skuttogara auk
þess sem mikil þörf er á þvi aö
bæta alla aðstöðu til fiskmóttöku
og fiskvinnslu á vegum BÚR.
Enda þótt ég sé sömu skoðunar
og áður, þ.e. þeirrar aö efling út-
gerðar sé fljótvirkasta leiðin til
þess aö auka atvinnu, tel ég
einnig nauösynlegt aö horfa til
framtiöarinnar I atvinnumálum
Reykjavikur. Þaö þarf að hyggja
-að þvi á hvern ftatt sé unnt að
breikka grundvöll atvinnulifs
ftöfuðborgarinnar. Og ef við
gerum þaö, kemur i ljós, að
iðnaður hlýtur i auknum mæli að
verða ein styrkasta stoð atvinnu-
lifsins hér svo sem á landinu öllu.
□ Framtíð
sjávarútvegs
□ Eflum iðnaðinn
□ ísland og EFTi
Þegar Island gekk i EFTj
1970 var ljóst, að islei
iðnaður mundi sæta harð
samkeppni viö innfluttar iðr
vörur vegna minnkandi
verndar. Var þá ljóst, að
þurfti sérstakar ráðstafan
hálfu hins opinbera til þess a
islenzkan iðnað undir þá
keppni. Þáverandi rikiss
Ieitaði þá eftir tæknilegri i
Sameinuðu þjóðanna við ski
og uppbyggingu iðnaðarm
Islandi. Sú undirstofnun S.
sér um iðnþróunarmál, UI
sendi fulltrúa hingað til lar
þess að veita slika aðstoö.
stofnanir S.Þ. hafi einnig
aðstoð. Það yrði of langt rr
rekja hér helztu atriði úr I
yfirgripsmiklu skýrslum
islenzkan iðnað er stof
þessar hafa sent frá sér. I
vildi þó leyfa mér að vitna
heildaráætlun UNIDO
islenzkan iðnaö á timabilinu
1980. Höfundur þess
áætlunar, Olle Rimér, setur
þá skoöun að veruleg hættí
atvinnuleysi á siöari hluta
áratugs þegar samkeppni vi
flutning vegna tollalækkana
verulega að gæta og hinir
árgangar fólks, sem nú <
framhaldsskólastigi kon
vinnumarkaðinn. Er það áli'
að skapa þurfi um það I
þúsund ný starfstæki i iðnað
árið 1980 er skiptist til heli
milli hreinnar aukninga
endurnýjunar.
Telur sérsfræðingurinn al
þurfi viötækar ráöstafan
hálfu hins opinbera til ef
atvinnuliíi til að forðast at'
leysi á þessum tima.
□ Fyrirsjáanlegui
vandi
Framtið islenzks sjávarútvegs
hefur mjög verið til umræðu
undanfarna mánuöi eöa allt frá
þvi aö viö færðum fisk-
veiöilandhelgi okkar út i 200
sjómilur og fyrir lágu
upplýsingar um að islenzkir fiski-
stofnar væru i hættu sökum of-
veiði. Mönnum er þaö nú ljóst, að
nauðsynlegt verður að draga úr
sókn islenzkra fiskiskipa i fiski-
stofnana eigi ekki að gerast
alvarlegt slys i fiskvernunar-
málum okkar. Vissulega geta
slikar ráðstafanir komiö niður á
Reykjavik eins og öðrum
byggöarlögum enda þótt fiski-
skipum Reykvikinga hafi fækkaö
verulega siöustu áratugi.
Þá telur hann, að þróui
bundinna atvinnuvega,
bönaðar, fiskveiöa og fiskii
sé öll I þá átt að auka frar
og jafnvel fækka fólki þrát
hugsanlega aukningu afla ’
yfirráð landgrunnsins. Mt
þau 17-18 þúsund manns
bætist við fjölda starfandi:
áratugnum 1970-1980 i veru
mælileita til annarra atvinr
og séu mestu möguleik
atvinnusköpunar I iðnaði.
Sérfræöingurinn telu
aðgerðir stjórnvalda hlj<
miðast að verulegu ley
þennan vanda, sem að hai
er fyrirsjáanlegur og hann
að koma þurfi til jafnvel en
felldari fjárfesting i iðnaði
hafi sér stað við uppbyi
togaraflotans og endurnýju
vinnslustöðvanna.
Alla vega er ljóst, að hin nýju
viöhorf I sjávarútvegsmálum
okkar gera það enn meira knýj-
andi en áður, að efla aörar
atvinnugreinar i Reykjavik og þá
ekki hvað sizt iðnað.
Verulegur iönaöur hefur þegar
vaxið upp hér i höfuðborginni.
Ýmis stærstu iðnfyrirtæki
landsins starfa hér. Má þar nefna
veiðarfæraframleiðslu, umbúða-
iðnaö, málmsmiðar og skipa-,
viðgerðir, niður
suðu, tréiðnað, plastiðnað, stein-
efnaiðnaö, kemiskan iðnað,
skinnaiðnað, vefjariðnað, fata-
framleiöslu o.fl. Margar þessar
iöngreinar eiga mikla framtið
fyrir sér, ef vel er að þeim búið og
rétt haldið á málum. En að auki
kemur til greina að koma á fót
Landbúnaöur
Fiskveiöar
Fiskiðnaöur
Annar iön.
Bygg. starf.
Þjónusta
□ Mannaflaskip
atvinnugreina
Ekki eru islenzkir sérfra
algerlega sammála áliti l
Iðnþróunarnefnd, sem ski]
1973 af þáverandi ið
ráðherra telur að iöní