Alþýðublaðið - 03.12.1976, Blaðsíða 6

6
Föstudagur 3. desember 1976 tlaffd
Benedikt Gröndal, einn af fulltrúum Alþýöuflokksins á þingi
Aiþjóöasambands jafnaöarmanna.
Hinir nýju leiötogar Alþjóöasambands jafnaöarmanna á tali á þinginu. Til vinstri er Willy Brandt hinn
nýi forseti og til hægri Bernt Carlsson, hinn nýi framkvæmdarstjóri.
Blaðamennirnir
sögðu, að það hefði rikt
vinsamlegt skipulags-
leysi á fyrstu fundum
Alþjóðasambands
jafnaðarmanna i Genf
Allt gerðist þetta i hinni ný-
byggðu höll alþjóða vinnumála-
sambandsins, ILO, i Genf í Sviss,
einni af miðstöðvum Sameinuðu
þjóðanna á hinum fögru hæöum I
suðurhluta borgarinnar, þar sem
byggðin og vatnið mynda gull-
fagurt umhverfi og fjallsýn er á
Benedikt Gröndal:
ekki marga beina fylgismenn inn-
an þeirra lengur. Sambandið var
endurvakið eftir siðustu styrjöld I
Frankfurt, og hefur starfað slöan
við takmarkaðan oröstý. Þetta
er ekki samband á borð við þau,
sem kommúnistar hafa haft, þar
sem miðstjórnarvald gefur
aðildarflokkum fyrirskipanir um
stefnu og aðgerðir. Þetta er sam-
band jafnaöarmannaflokka og
annarra náskyldra, sem ekkí get-
ur bundið neinn þeirra, en sam-
hugsa svipað og jafnaðarmenn,
þótt aöstæður þeirra væru eitt-
hvað ólikar Vestur-Evrópu. 1
þessum efnum þótti alþjóðasam-
bandinu framhjá sér gengið, og
sumir flokkar, eins og sá brezki,
voru litt hrifnir af þvi að vera
ekki meðjsvo og að ef til vill yröi
alþjóðasambandið flutt burt frá
London.
Þetta er baksviö þeirra
sviptinga, sem hafa átt sér staö I
alþjóöasambandi jafnaðar-
lærá þessa list af þeim og skyldi
ekki standa á móttökum.
1 fundarsal lendir Islenzki full-
trúinn á milli Lettlands og Irlands
af einhverjum óskiljanlegum
ástæðum. Lettinn á heima i Svi-
þjóð og talar sænsku (auk rúss-
nesku og lettnesku), en þar sitja
flóttamenn frá Eystrasaltslönd-
um. Þeir halda enn við jafnaðar-
mannaflokkum og góðu sambandi
við heimalönd sln, sem Rússar
eru óðum að byggja frá þeim. Þaö
Jafnaðarmenn hefja nýja sókn
fyrir siðustu helgi. Þetta
var rétt, salurinn stór og
mikill fjöldi manna viðs
vegar úr heiminum
saman kominn. Það var
oft kliður i salnum, þvi
að margir höfðu mörgu
að hvisla að mörgum, og
kunningjar úr ólikum
heimshornum hittust.
Svo barði forseti i
borðið og bað um hljóð,
en samræður skyldu
menn hafa uppi utan
salarins. Þetta var
Francois Mitterand,
leiðtogi franskra
jafnaðarmanna, sem i
bandalagi við kommún-
ista komst nærri þvi að
verða forseti Frakk-
lands, og margir telja að
muni hafa það næst.
Hann er ekki sviprikur á
myndum, en við per-
sónulega sýn og kynni er
hann allur annar. Hann
er sterkur persónuleiki,
harður af sér, ljúfur i *
samræðum. Það skýrist
af hverju hann er sá for-
ingi, sem hann er.
□CONGRESS
D76
björtum dögum einstök — meö
Mont Blanc I öndvegi, hærra en
himnarlki, að þvi er virðist.
Alþjóðasamband jafnaðar-
manna er samtök lýðræðis-
sinnaðra sóstalista um viða ver-
öld, enda þótt Vestur-Evrópa sé
hinn sterki kjarni, enda er stefn-
an þar upprunnin. í byrjun þess-
arar ráðstefnú voru 56 flokkar
tengdir við samtökin, en 38 fastir
meðlimir. Þessir flokkar höfðu
um 8 milljónir flokksmanna og
um 80 milljónir atkvæða I síðustu
kosningum. I 19 löndum voru
jafnaöarmenn við völd, þannig að
um 250 milljónir manna lutu
stjórn þessara flokka.
A þinginu fjölgaöi enn félögum.
Fastir meðlimir urðu flokkar I
Diminikanska lýðveldinu,
Norður-írlandi, I Senegal, Costa
Rica og á Indlandi. Takmarkaða
aöild fengu flokkar jafnaðar-
manna á Kýpur, tveir flokkar I
Venezuela, ný samtök I Banda-
rlkjunum og flokkur I Paraguy.
Merkast við hina nýju aðild var
þátttaka Senegal, sem er I Vest-
ur-Afríku, þetta var fyrsti
jafnaðarmannaflokkur hinnar
svörtu Afrlku, sem gekk 1 sam-
tökin.og var sjón að sjá, þegar sú
samþykkt haföi verið gerð. Dyr
opnuðust á salnum og inn þusti
dansflokkur skrautklæddra sene-
gala, sem börðu háværar trumb-
ur, sungu og dönsuðu af gleði.
Vilýfulltrúaborð sátu þó virðulega
klæddir fulltrúar, þeirra á meðal
Leopold Senghor, sjálfur forseti
Senegal. Hann var I eina tlð
þekktur þingmaöur á franska
þinginu I Paris, þegar nýlendurn-
ar voru taldar hluti af meginland-
inu. Hann er skáld gott, og má
kalla hann Hannes Hafstein Vest-
ur-Afriku.
Alþjóðasamband jafnaðar-
manna rekur sögu sina meira en
öld aftur I tlmann til tima sjálfs
Karls Marx, enda þótt hann eigi
einar krafta þeirra og bætir sam-
bandið milli þeirra. Sérstaklega
hefur sambandið unnið aö baráttu
fyrir frelsun þeirra lýðræðis-
jafnaðarmanna, sem sætt hafa
ofbeldi og fangelsunum, og eru
Chile, Spánn, Portúgal og Indland
land glögg dæmi um það.
Alþjóðasambandið hefur lengi
setið I London og látið fara lltið
fyrir sér í hóflegu húsnæði enskra
úthverfa, og hefur ekki sýnt dug
til stórræða. Forseti þess um ára-
bil hefur verið austurríkismaður-
inn Bruni Pitterman sem hefur
verið sjúkur og ekki getað gegnt
hlutverki sinu. Framkvæmda-
stjóri hefur verið annar geð-
þekkur austurrikismaður Hans
Janascheck ■
Undanfarin ár hafa jafnaöar-
menn verið mjög áhrifamiklir I
rlkisstjórnum Vestur-Evrópu
norðanverðrar, þótt siðustu
kosningar hafi sýnt nokkurt
fráhvarf frá þvi. Þetta hefur
leitt til samstöðu milli jafnaðar-
manna á Norðurlöndum og I
Þýzkalandi og raunar Austurriki
llka. Nú er veraldarsagan ekki
aðeins sköpuð af stefnum heldur
öllu frekar af persónum. Og svo
hefir viljað til, aö Willy Brandt
dvaldist árum saman I útlegð I
Noregi og Svlþjóð og er gegnsósa
norrænn krati, sem talar full-
komna norsku. Og Bruno
Kreysky hinn farsæli forsætisráð-
herra Austurrikis, er gyðingur,
sem var landflótta i Sviþjóö.
Hann talar við okkur Norður-
landamenn á ágætri sænsku.
Þessi hópur jafnaðarmanna
hefur tekið saman höndum um að
efla starf hreyfingarinnar, sér-
staklega samtök við þriðja heim-
inn. Palme, Brandt og Kreisky
hafa átt hlut að mikilli hjálp viö
Portúgal og fundum i Caracas og
Mexico City til að ná samböndum
við stjórnmálaflokka I hinni lat-
nesku Ameriku, ef þeir virtust
manna. Kvöldið fyrir ráðstefnuna
I Genf var haldinn sögulegur for-
mannafundur, þar sem menn
hleyptu af dampi. En eftir þaö
var málið leyst. Átökin bárust
ekki inná ráðstefnuna sjálfa, og
þar var Willy Brandt einum rómi
kosinnforsetisamtakanna. Linnti
ekki hamingjuóskum og
stuðningsheitum alla ráöstefn-
una, enda mun enginn jafnaðar-
maður I dag njóta svo aimennra
vinsælda og trausts sem hann.
Nær þetta til landa þriðja heims-
ins, sem einmitt skiptir höfuð-
máli. Nú voru kosnir 14 varafor-
setar, og eru þeirra á meðal
heimsþekktir menn eins og Mitt-
erand Kreisky, Harold Wilson,
Oluf Palme, Mario Soares og
fleiri. Þarna er úrvala lið til taks.
Ráðstefnunni i ILO höllinni hélt
áfram, og var rætt um hugsjóna-
mál jafnaðarmanna eftir aðal-
ræðu hins nýja forseta, um nýtt
efnahagsjafnvægi I heiminum,
um friðvæðingarstefnuna og
Helsir.ki, um lýðræðissósíalima
og mannréttindi I heiminum I dag
og um ástandið I þriðja heimin-
um.
Ræöurnar segja þátttakendum
mikið, en kynni við hina ýmsu
forustumenn miklu meira. Fyrir
þá, sem fara tiltölulega sjaldan á
þessi þing eða önnur slík, er þetta
áhrifameira en ella væri.
Það er til dæmis gaman að setj-
ast niður á stórum kllkufundi og
heilsa manninum til vinstri við
sig, sem enginn mundi taka eftir
á gangi eftir Austurstræti.en
reynist þó vera sá heimsfrægi
foringi krata á Möltu, Dom
Mintoff.sá sem kreisti stórveldin
til að borga riflega. Ég var ekki
lengi að segja honum, aö nú væri
mikið rætt á tslandi, hvað við ætt-
um aö kreista út úr Amerlkönum
fyrir Keflavik. Hann hló og bauö
þegar upp á það að Islendingar
kæmu I heimsókn til Möltu til að
eru einnig til flóttamannaflokkar
frá öðrum Austur-Evrópurlkjum,
og hafa þeir „ráðgefandi aðild”
að alþjóðasambandinu.
Irarnir hinu megin eru annar
handleggur. Þeir eru að ýmsu
leyti llkari okkur (og ef til vill
skyldari) en Norðurlandamenn.
Auðvitað heitir einn þeirra Njáll
Græni (Niall Green) og þeir
kannast við leikrit Jónasar Árna-
sonar, en eru ekki vissir um,
hvers konar fugl sá höfundur er.
En þeim þykir vænt um«að heyra,
að aðalleikarinn Gunnar Eyjólfs-
son, hafi verið krati og flutt á
flokksþingi okkar tillögu um
stuðning við landhelgismál Ira.
Þegar þeir heyra, að formaður
Alþýðuflokksins hafi sent þessa
samþykkt til forsætisráðherra
Eire, hlæja þeir og segja, að
honum hafi vafalaust brugðið að
fá stuðningssamþykkt frá kröt-
um!
Það kann að koma á óvart, að
fyriraftan sæti íslands var hópur
af Bandarlkjamönnum. Þar hefur
jafnaðarstefnan aldrei notið álits
undir þvi nafni (en kallast t.d.
New Deal eða Fair Deal). Hins
vegar hafa alltaf verið til samtök
amerikumanna, flestra Gyðinga,
sem hallast að lýðræðissóslal-
isma og þau hafa átt nokkra
merka borgarstjóra.
Fyrir framan sitja Bretar, hið
volduga Labour Party. Þeir eru
yfirleitt leiðinda durgar, eins og
klipptir út úr einhverjum nútlma
Gilbert og Sullival óperettum,
sjálfur Wilson meðtalinn. Þó
mæltist þeim oft vel. Wilson er
stór i sniðum( enda fékk hann
silfurbakka til heiðurs), og
myndarkerla að nafni Judith Hart
gekk við staf i stólinn og flutti
eina beztu ræöu þingsins.
Þegar litið er lengra út um sal-
inn ber við myndarlegan hóp út-
laga frá Chile, sem eru eftirlæti
alþjóðasambandsins, siðan
Frá sögulegu þingi Alþjóöasambands jafnaðarmanna í Genf