Vísir - 28.05.1971, Side 9

Vrí SIR. Föstudagur 28. maí 1971.
strætin líkt og í sjúkrabYl vær
nema kerra hans er svartu
lúxuslímúsín, einn af þremu
saman til þess að enginn vit
fyrir vist f hvaða bíl foringinn
er. Fyrir framan og aftan far
(ögv-egiubílar með sírenum og
vélbyssuvopnum. Það er ekk
nóg með það, aö vegfarendu
viti ekki í hvaða bíl höfðinginn
er, heldur eru tjöldin dregin
fyrir gluggana, menn vita ekk
hver hann er þessi Breshnev
og menn sjá hann aldrei, nema
við hátíðlegustu tækifæri hát
uppi á þaki Lenín-grafhýsisins
Hann lifir eins og öll forustu
stéttin bak við gluggatjöld.
'C’orystustétt og kontórista
Rússlands lifa einangraði
frá landi og þjóð. Þeir búa
sérstökum lokuðum hverfum
þeir hafa sérstakar verzlanir
sérstaka skemmtistaði, sérstök
veitingahús, sérstök sjúkrahús
sérstaka skóla. Þeir hafa marg
föld laun á við almúgamann
inn. Þvílíkur launamismunur
þekkist ekki ’i nokkru öðru
landi. Og þeir hafa óteljand
sérréttindi. Þar er að vísu engin
þörf fyrir að merkja sér bíla
stæði til eignar, því bílaeign
almúgans er engin. En allt Rúss
land og einkum nágrenn
Moskvu er morandi af lokuðum
löndum, sveitasetrum, bað
ströndum, veiðilendum sem eru
umkringd af lögregluvörðum
Þar eru forréttindasvæði yfir
ráðastéttarinnar. Þeir hitta
helzt aldrej almúgann, hvorki
götunni, i veitingahúsinu, né
flugvélinni.
Almenningur veit heldur ekk-
ert um fjölskyldulíf höfðingj-
anna. Fólk hefur varla hug-
mynd um, hvort Breshnev og
Kosygin eiga börn, eða hvaö
þau starfa innan starfsvett-
vangs höfðingjabamanna. Það
var rétt af tilviljun nú í mai-
byrjun, að upplýst var aö kona
Kosygins hefði verið að deyja.
Það hefði eins getað veriö út-
lend kona, sem enginn þekkti
utan innsta hringsins.
Tjeir lifa eins og gamlir rúss-
neskir aðalsmenn á keisara-
timunum. 1 stað glæsilegra
hestvagna koma bílar, sem
þurfa allir að vera svartir á lit-
inn, af þvi að þaö þykir virðu-
legast og tákn um háttsetta
stöðu. Innan sjálfrar forystu-
sveitarinnar skiptast menn svo
í stéttir. Það eru aðeins þeir
allra æðstu sem fá 15 álna bíla,
svo kemur næsta þrep 12 álna
bílar og siðan niður Ý stétt 10
álna bíla. En allir hafa þeir
sinn einkasjofför, ef þeir kjósa,
allt á kostnað ríkisins eða stjóm
arskrifstofu eða verksmiðju.
Það þykja miklar mannvirðingar
að taka stökkið upp úr 10 álna
bíium upp I 12 álna bíla, þá
er maður að lfkindum orðinn
forstjóri skriffinnskuvers eða
direktör fyrir stálverksmiðju.
Svo geta þeir allir átt s’ina
einkasundlaug, kannski mismun
andi stóra, sinn tennisvöll og
allir sækja þeir í klúbba fina
fólksins.
í lokuöum sumarhúsahverfum
hittast fjölskyldur höföingjanna,
þar er skipzt á eiiífum heim-
boðum við svignandi veizluborð
og þar skýtur upp kollinum ó-
trúlegur aragrúi af sonum og
dætrum, frændum og frænkum,
skylduliðj og skjólstæðingum
höföingjanna. Þar er saman
komið menntað samfélag, sem
getur slett frönsku, ensfcu, og
þýzku. Þar eru vestræn tízku-
blöð og þar er talað um heim-
speki og listir. Blómleg mennta-
stétt. Þar er ljúft líf undir gervi-
grfmu siðgæðislegs strangleika.
Segir svo einbver, að Sovét-
’-oön séu ekki forysturíki sós'i-
alismans.
Þorsteinn Thorarensen.

Sædýrascsfnið:
Gangverð á dýrum er
víst æðimisjafnt, en sam
kvæmt upplýsingum,
sem blaðið fékk — ekki
hjá búnaðarmálastjóra,
heldur hjá Sædýrasafn-
inu — er hægt að fá
tígrisdýr í skiptum fyr-
ir ferhyrndan hrút, og
hægt er» að gera góð
kaup í fleiri dýrategund-
um. Krókódílar eru til
dæmis í lágu verði á
markaðinum eins og
stendur, því að þeir eru
seldir í fetatali, og hvert
fet kostar einn dal.
Ennfremur ku vera
hægt að f á f íl í sæmilegu
EkkJ vitum við, hvað fengist fyrir þennan myndarlega ferhyrnda hrút í sláturhúsi, en
sænskir eru fúsir til að Iáta tígrisdýr í skiptum fyrir hann. Við vitum heldur ekki, hvað
fæst fyrir tígrisdýr í sláturhúsi.
Tígrisdýr má fá fyrsr ferhymdan hrút
og fetið í krókódíi kostar einn dal
standi fyrir um tvö
hundruð og fjörutíu þús
und krónur.
JPkki er þetta mál tekið upp
hér í blaðinu vegna þess að
fyrir dyrum standi bylting í
íslenzkum iandbúnaði — svo að
vitað sé — heldur vegna þess
að forráðamenn Sædýrasafns-
ins hafa opin augun fyrir mögu
leikum ti! að bæta dýrategund-
um í safnið, og fylgjast því vel
með verðlagi á hinum ýmsu
dýrategundum.
Dýrainnflutningur er þó ýms
um takmörkunum háður, og
ekki þar með sagt, að hver sem
á í fórum sínum bandarískan
da! geti keypt sér eitt fet af
krókódíl til að leika sér við
í baðinu, né heldur ffl til að
aðstoöa sig við húsbyggingu, eða
tígrisdýr til að gæta eigna sinna
fyrir innbrotsþjófum.
Áður en dýr fá að koma til
landsins verða þau aö undir-
gangast afar nákvæma skoöun
til að fyrirbyggja, að þau geti
flutt hingað meö sér hættulegar
pestir. Ýmsar tegundir er því
erfitt aö flytja til landsins, trl
dæmis segja fróðir menn, að
ýmsar vinsælar apategundir séu
svo stútfullar af vírusum, að bið
geti brðið á þvi, aö þeir Tarzans
l bræöur .. fái Jandvistajieyfi^á
íslandi.
I^orstöðumaður Sædýrasafns-
ins, Jón Kr. Gunnarsson,
lét vel yfir aðsókninni, þegar
blm. Vísis hafði ta'l af honum.
Jón sagði, að mikill áhugi væri
ríkjandi á því, að fjölga dýra-
tegundtmum í safninu eftir því,
sem getan leyfði.
„En dýrainnflutningur er að
sjálfsögðu háður ýmsum tak-
mörkunum,“ sagöi Jón. „Nú
sem stendur er í athugun að
fá hingað tígrisdýr og við von-
umst til að fá leyfi tffl þess. Okk
ur stendur til boða að fá tvö
tígrisdýr frá Svíþjóð að láni í
einhvem tlma í skiptum fyrir
tvo férhyrnda hrúta.“
Þetta vingjarnlega tígrisdýr á kannskl eftir að koma hingað
tU lands í skiptum fyrir hrút, en líklegt er, að meira en
venjulega fjárhússkró þurfi til að hemja það inni.
„Hafa fleiri dýrategundir
komið til greina?"
„Við vorum búnir að bvggja
mannvirki fyrir á þriðja hundr
að þúsund krónur tffl að geyma
gaupur, þegar okkur var bannað
að flytja þær til landsins á
>þeim,fer^»feff,{# Þpfif kynnu
j að sleþpa ut óg verða ný minka-
s; plága.“-‘iOg. það'er . að heyra á
Jóni, að honum þyki forsendur
bannsins ekki skynsamlegar.
„Sömuleiðis stóð okkur til
boða aö kaupa ungan ffl í góðu
ásigkomulagi fyrir 240 þús. kr.,
en bæði er kaupverðið hátt,
og svo er það dýr munaöur aö
eiga fffl, því að það þarf að sjá
honum fyrir góðu húsnæði og
miklu æti.“
”Á ^lva^a dýrum hafið þið
mestan áhuga?“
„Þaö er mikið upp úr því
leggjandi að fá dýr, sem eign-
ast afkvæmi meö vissu milli-
bili. Fólki finnst ákaflega gam-
an aö koma í safnið til aö skoöa
ungviði, eins og hreinkálfinn
núna og lömbin og kiðlingana.“
„Tíðkast dýrasfcipti mikið,
samanber að ‘hægt er að fá tígr
isdýr fyrir ferhvmdan hrút?“
„Jú, við fengum sæljónin okk
ar í skiptum fyrir útselskópa í
fyrrahaust, og eflaust er hægt
að haida slíkum skiptum áfram.“
„Hvað er að segja um aðsókn
að safninu?“
„Hún er frábær, það er ekki
hægt að segja annað, þegar árs
aðsókn er rétt um 100 þúsund
manns.“
„Eiga sbó>lar mikinn þátt í
þeirri tölu?“
„Margir skólar hafa sýnt safn
inu mjög mikinn á'huga, og frá
sumum þeirra hafa allir nemend
urnir komið einhvern tíma. Aðr-
ir skólar eru þó til, sem ekki
hafa sýnt jafnmikinn áhuga á
að kynna nemendum sínum lif
andi dýr, og það er raunar
skrýtið, þegar skólamenn eru
sffefflt að tala um aö auka líf-
ræna fræðslu.
Það er höfuðmarkmið okkar
að auka áhuga á umhverfi og
náttúruverpd með því að sýna
lifandi dýr, að visu í búrum,
en það ætti að geta orðið til
þess, að böm og fullorðnir
sýndu þessum sömu dýrum
meiri áhuga og umhyggju, þar
sem þau eru villt f náttúrunni."
„Hvað er að segja um dag-
legan rekstur safnsins?“
„Það er mikið starf að hugsa
um dýrin. fóöra þau og hreinsa
til hjá þeim. Fastir starfsmenn
era þrír, þar af eipn næturvörð-
úr.“ - . iG
„Hvers vegna næturvörður?“
„Það eru ýmsir á ferli, þegar
aðrir sofa, og við höfum ekki
áhuga á að fá óboðna nætur-
gesti f safnið — bæði vegna
dýranna og svo vegna gestanna
sjá'lfra."
„TTafa menn sýnt dýrunum
einhverja áreitni?"
„Nei. Ekki er hægt að segja
það, nema þá helzt einhverjir
góðglaðir menn, sem bjóðast tffl
að temja hvítabirnina. jEn Þeir
missa venjulega áhugann á þvf,
þegar rennur af þeim. Það hefur
að vísu komið fyrir, að fðlk
hefur fyrir óaðgæzlu verið að
fóðra þau dýr, sem gestum er
bannaö að gefa, og það hefur
meira að segja haft alvarlegar
afleiðingar. Til dæmis drápust
hjá okkur selir út af því.“
„Er heilsufarið ekki annars
gott hjá dýranum?"
„Jú, yfirleitt má segja, að
hefflsufarið sé mjög gott, enda
höfum við góðan heúnilislækni,
þar sem er Brynjólfur Sand-
holt, dýralæknir.“
En nú er kominn matartlmi
hjá mörgæsunum, og Jón 6-
kvrrist.
„Að Iokum: Er ekki erfitt að
afla þeirra fjölbreyttu fæðuteg-
unda, sem dýrin þurfa?“
„Það kostar marga snúninga,
sérstaklesa að útvega fæðu
handa dýrum sem hafa við-
kv^ma mel+:nr>’i eins os snæ
uglan, sem þarf alveg sérstakt
fæði.“
„Hvaða fæði?“
„Rottur og fugla. Við verðum
að veiða rottur handa snæugl-
unni og fugla, pví að hún þarf
að fá bæði.hært og fiðrað kjöt.
En hún gengur vel að mat sín-
um. Af rottum leifir hún engu
nema halanum — hvers vegna
sem það nú er.“ —-ÞÐ