Vísir - 28.05.1971, Blaðsíða 13

f
Gæðamunur-
inn ú glerí er
mjög mikill
— talað við Guðmund Guðmundsson, Rann-
sóknastofnun byggingariðnaðarins um gler
á islenzkum markaði, steypurannsókniro. fl.
'\7'eörunin er ekki sízt það
” vandamál, sem Rannsókna
stofnun byggingariðnaðins.
faest við að reyna að leysa.
„Við vinnum að því hér eins og
við getum,‘‘ sagöi dr. Guð-
mundur Guðmundsson, deildar-
stjóri í viötali við Fjölskyldusíð
una. ,,í því sambandi höfum viö
bundið okkur mikið við veðrun
á steinsteypu, sem leiðir af sér
sprungur og aðrar frostskaða, en
i ráði er að fara inn á önnur
svið líka, t.d. veðrun á þak-
pappa og slíku.
Það, sem kallað er veðrun nær
inn á það, þegar þak lekur, þegar
móða kemur milli glerja. Hér er
mikið farið að nota tvöfalt
rúðugler, við munum gera at-
huganir á því hvað sé mikið
um skemmdir, hvernig standi
á þeim og hvað megi gera til
þess að koma í veg fyrir þær.
Það á að vera hægt aðv framleiða
gier, Sem þolir fslenzka yé'ðr-
áttu. Ástæðurnar fyrir móðu
miili glerja geta samt verið
margar, t. d. sú, að það eru
settar of stórar rúður, sem snúa
í vindátt.
Við erum þegar með rann-
sóknir £ gangi á gleri, sem er
til á markaðinum og byrjuðum
rannsóknirnar með þekktum að-
ferðum erlendis frá en aðlögum
þær fslenzkum staðháttum. Við
maelum glerið, hvað þurfi lang-
an tíma til að kæla það niður
til þess að móða myndist —
hins vegar er hægt að mynda
móðu á öilu gleri. Á þeim gler-
tegundum, sem til eru núna á
markaðinum kemur fram virki-
legur mismunur á gæðum. Þaö

fékkst staðfesting á því, sem
menn grunaði, ein giertegund
stóð sig ekki eins vel og önnur.
Þessi mæling segir samt ekki
alla söguna. Það þarf að mæla
glerið betur við vindþrýsting,
vat„ og slíkt.“
Þá segir Guðmundur að frá
rannsóknastofunnj muni koma
Ieiðbeiningabæklingur um þetta
efni, en í ráði er að auka mjög
útgáfustarfsemi á vegum. stofn-
unarinnar, í fyrsta lagi með því
að gefa út ieiðbeiningar og í
öðru lagi sérrit um ýmis efni.
T sambandi við steypuna
höfum við mest snúið
okkur að frostskemmdum.
Lofthitaskipti um núllpunktinn
eru tíðari hér á landi en V flest
um löndum og því meira vanda-
mál hér en hjá öðrum. Við höf-
um únniö að því að veija stéypu
efni, sem þplir fróst og gétúm
búiö það tilv/iðallega hafa þess.
ar tilraunir pkkar farið frám í
sambandi við byggingu ýmissa
einstakra mannvirkja t.d. við
Búrfell, hafnarmannvirki, brýr.
Hér á rannsóknastofunni höf-
um við unnið að því að frysta
og þVða steypu, við höfum til
þess skáp þar sem hitastiginu
er breytt úr plús fjórum stigum
niður í mínus sautján stig, sex'
sinnum á 01arhring. Sá árang-
ur hefur fengizt af þessum tiT-
raunum, að viö vitum nokkurn
veginn hvað þarf að gera til
þess að gera steypu veðrunar-
þolna. Steypuframleiðendur
hafa notað sér þessar rann-
sóknir og munu gera það.
Annað það, sem reynt hefur .
„Það liggja gífurlegar fjárhæðir í glerskemmdum, þakskemmd
um og rakaskemmdum . . .“ segir Guðmundur.
— Það hefur stundum verið
talað um það að eldri steypa
sé betri en sú sem kom síðar,
t.d. eftir stríðið?
„Elzta steypan frá því um
1930 og alveg aftur til alda-
móta er e.t.v. bgtri að einhverju
igyti 's— þg, var g'ifurieg vand-
Margír hafa verið svartsýnir
á þessar rannsóknir vegna
þess, að miklir steypugaliar
hafa komið fram á áratugnum
1960—’70 — þeir steypugallar
stafa ekkj af framförum í
steypugerð heldur af því,
að ekki hefur verið farið eftir
vissum reglum úm t.d. steypu-
hraða, sem þó er vel vitað um.
Þgð hafa komið fram alltof
miklar skemmdir, en ég á von
því, að þetta sé að batna og
'thé’nn farnir að hóta þær reglur
sem við eiga.“
Guðmundur segir einnig, að
þakleki sé eitt hinna stóru
vandamála hjá okkur. „Við höf-
um lítið getað sinnt því viðfangs
efni, það hefur verið okkur of-
vaxið en er á dagskrá, það er
bæði þaklekinn og raki 1 húsum,
sem við teljum mjög mikilvægt
að byrja á.“
Og Guðmundur segir, að skort
ur á mannafli, fé og allri að-
stöðu hái mjög rannsóknum í
byggingariðnaðinum en hagnað-
urinn skili sér eftir á þó skipt
geti áratugum eins og í sam-
bandi við steypu. Skemmd
mannvirki sýni aftur á móti
þörfina á rannsóknum f þessu
efni. „Það eru einnig gífurlegar
fjárhæðir, sem liggja í gler-
skemmdum, þakskemmdum og
rakaskemmdum," segir Guð-
verið, sérstaklega í sambandi
við virkjunarrannsóknir, er að
nota finmaiaðan vikur í stað
sements eða með sementi í
massasteypu, til greina kemur
einnig að nota kísilgúr, en
þetta getur, sparaö sements-
jtnað fyrir utan ijsðl að_Já lgyti .]
‘skilega eiginleika,fýfiriSfeypú." ‘ Virkni í byggingariðnaðinum
‘TÉIÉ'i mannvirki,. steypan,:,
sterkafi en húii 'váhWg ættt ár- var mjög hörð og ekki steypt
angurinn að fara að koma í með sama hraðanum og seinna
ljós á þessum áratug 1970—80. varö.“
V1-ST R . Föstudagur 28. maí 1971.
Gardíriubrautir og stangir
' i • -
Fjölskrúðugt úrval gardínubrauta og gluggatjaldastanga.
Vestur-þýzk úrvalsvara. — Komið, skoðið eða hringiö.
GARDÍNUBRAUTIR H/F . Brautarholti 18 . Simi 20745
Smurbrauðstofan 1
BJDRNINN
Njálsgata 49 Sími 15105 Jj
Vísir vísar á viðskiptin
Körfubíll til leigu
Upplýsingar í síma 36548 og 18733.
Rafsuðuvír
Þ. ÞORGRIMSSON & CO
SUÐURLANDSBRAUT 6 SÍMI38640
Dóffir og sonur
Odýrasta jólagjöfin
GÚMMÍPRENT
LEIKFANG
STIMPLAGERÐIN
Hverfisgöfu 50 - Sími 10615
tinnbíW
ef heppnin
ermeö
DREGIO
5.JÚNÍ
LANDSHAPPDRÆTTI
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
V
Ӓ upphafi skyldi
éndirinn skoða”
J
HELLU
OFNINN!
ÁVALLT 1 SÉRFLOKKI
HF. OFNASMIÐJAN
EinhiOlti 10. — Súnl 21220.