Vísir - 19.01.1972, Blaðsíða 8

V 1 S I R . MiSvikudagur 19. janúar 1972.
Utgetancu Reykjaprent hf.
/ramkvæmdastjóri • Sveinn R. Eyjólfsson
R^tstjóri Jónas Kristjánsson
Fréti ast jóri: Jón Birgir''Pétursson
Ritstjómarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar ■ Hverfisgbtu 32. Slmar 15610 11660
Afgreiðsla: Hverfisgötu 32. Simi 11660
Ritstjórn Síðumúla 14. Símá 11660 (5 h'nur)
Áskriftargjald kr. 225 á mánuði innanlands
i lausasölu kr. 15,00 eintakið.
Prentsmiðja Visis — Edda hf.
Lögmál íbúðaskortsins
JJyggingariðnaðurinn er eina stóra iðngreinin, sem
ekki hefur átt sína iðnbyltingu. Hann er enn að mestu
handverk í gömlum stfl, þótt ýmis tæki og vélar hafi
verið tckin til aðstoðar. Það er sama sagan um allan
heim, að ekki hefur tekizt að ná fram hagkvæmni nú-
tíma iðnaðar í smíði húsa. Tilraunir í þá átt hafa mis-
tekizt eða valdið vonbrigðum.
Tækniþróunin hefur gert vörur ódýrar, sem áður
voru dýrar. Velmegun fólks stafar ekki aðeins af aukn
um fjárráðum, heldur einnig af ódýrari vörum. Laun
starfsmanna í bflaiðnaði hafa hækkað jafnt og þétt,
ekki í minna mæli en laun kaupenda bílanna. Það, sem
hefur samt gert bílinn að ódýrri almenningseign, er
fyrst og fremst nútíma tækni í framleiðslu hans.
Færri hendur vinna meira starf.
Þannig hefur þróunin orðið í öllum stórum iðngrein-
um nema byggingariðnaði. Þar hækka launin eins og
annars staðar í þjóðfélaginu, en án tilsvarandi aukn-
ingar á hagræðingu og vinnusparandi tækni. Og þetta
er ekki iðnaðinum sjálfum að kenna, því áð hér virð-
ist vera um alþjóðlegt lögmál að ræða.
Af þessu stafa hin feikilegu húsnæðisvandræði í
þróuðum löndum. Launakostnaðurinn í handverkinu
við húsbyggingar er einfaldlega of hár til þess, að
byggðar séu nógu margar íbúðir. í flestum nálægum
löndum er ástandið mun verra en hér, enda er þar
mest um leiguíbúðir, en hér búa menn yfirleitt í eigin
íbúðum, sem margir hverjir hafa unnið sjálfir við að
meira eða minna leyti.
Minni húsnæðisvandræði hér á landi stafa beinlínis
af því, að fólk hefur með öllum tiltækum ráðum verið
hvatt til að byggja eða kaupa yfir sig. \’c.Cbólgan
hefur gert það að hagkvæmri fjárfestingu. Skatta-
reglur 1 :af ~ ' ’ >ð að íbÁrSpkaupum. Lóð;r hafa fenv-
izt ódýrt. Einstak- -'vn hefur vcriC gcrt auðvcll uá
vinna sjálfir að framkvæmúum. Og sett hafa verið
upp viðamikil lánakerfi til húsbygginga, sem allir geta
notfært sér, þótt úrlausn hvers og eins sé ekki eins
mikil og víða erlendis.
Óskynsamlegt er að rýra þau atriði, sem hvetja
fólk til húsbygginga eða húsakaupa. Óskynsamlegt er
að hækka verulega fasteignaskatta á sjálfseignaríbúð-
um. Óskynsamlegt er að breyta skattareglum í óhag
því fólki, sem býr í eigin íbúðum. Og ennfremur er
óskynsamlegt að tala um að leigustefna geti komið
í stað sjálfseignarstefnu á íbúðum, — að fólk leggi
of hart að sér við að koma þaki yfir höfuðið.
Breyttar skattareglur og ný leigustefna munu fyrr
eða síðar hefna sín á þjóðfélaginu. Húsbyggingar
verða áfram óhjákvæmilega svo geipidýrar, að áfram
verður nauðsynlegt að hvetja til þeirra með öllum til-
tækum ráðum til að hindra samdrátt í framkvæmdum
og aukinn húsnæðisskort.

TedJCennedy á hjólaskautum og segir: „Skeytið ekki um mig. Ég er ekki með í kapphlaup
Madurinn, sem keppir við Nixon
Millistéttin kýs Muskie
En honum gengur illa oð fá fylgi verkalýbs-
foringja, æskufólks og svertingja
Það er handagangur í
öskjunni í bandaríska
demókrataflokknum um
þessar mundir. Prófkosn
ingar fara að hefjast í
ýmsum fylkjum, og
greinilega mun slíkur
fjöldi manna gefa kost á
sér til framboðs í forseta
,1'Vij h • ■ > filjll (J/ibv
kosningum, að varla
verður tölu á komið. —
Frambjóðendur eru af
öllum gerðum, allt frá
hinni vinstri sinnuðu
svertingjakonu Shirley
Chisholm til hins aftur-
haldssama George Wal-
Iace, sem reyndar var í
framboði fyrir sinn sér-
staka „fIokk“ í seinustu
forsetakosningum.
Öldungadeildarþingmaðurinn
Edmund Muskie hefur hvergi
nærri tryggt sér framboðið þótt
niðurstöður skoðanakönnunar,
sem voru birlT-r f rr!ípr> sýn; ag
,'r'— 'iriuniklð fylgi og
iC:.oa forsetf með þjóðinni.
Þessj niðurstaða mun þó í sjálf.u
sér styrkja stöðu Múskies.
Demókratar leita logandi ljósi
að „leiðtoga" sem þeir gætu
sameinazt um.
Fylgi Muskies er mest i röð-
um millistéttarfólks Honum
hefur gengið illa að fá stuðning
hinna voldugu verkalýðssrm+.
Þau munu fremur styðja Hub-
ert Humphrey, Svertingjar oe
æskufólk hefur meiri áhuga á
mönnum eins og Ted Kennedy
eða John Lindsay, borgarstjóra
í New York. Muskie hefur verið
farsæli stjórnmálamaður, en
hann vekur ekki eldmóð í brjóst
um kjósenda
Hefur verið á spretti
árum saman.
Muskie greidd; f fyrri viku
um þrjár milljónir króna fyrir
tíu mínútur í sjónvarpi, þar sem
hann fýstj í fyrsta sinn yfir op-
inberlega, að hann gasfi kost á
sér. Reyndar hefur maðurinn
verið á spretti f nokkur ár að
undirbúa framboðið. í framhaldi
af yfirlýsingu Muskies lýsti
Hubert Humphrey yfir sama á-
huga. Humphrey var í sárum
eftir ósigurinn gegn Nixon árið
1968. og töldu þá fáir. að hann
gerði aðra tilraun.
En flestir gleymdu því, þegar
þetta var á döfinni, að
Hurophrey tapaði fyrir Nixon
með aðeins örlitlum mun, og
var Humphrey þó með aliar
syndir Jphnsons forseta í Víet-
nam á bakinu Humphrey „Ctur
vissulega miklu .betur út“ nú,
þegar hann getur komið fram
eins og hann vill án þess að
þurfa að taka tillit tii stjómar-
stefnu sem ástæða er til að
ætla. að hann haf j verið andvíg-
ur í aðaiatriðum. eins og var
í forsetatíð Johnsons.
—;----------------c—
Umsjön: Haukor Helgason
Verkalýðsforingjar hafa
stutt Humphrey
Auk þess hefur Humphrey
stuðning verkalýðsforingja, en
það er mikill akkur, til dæmis
í sambandj við smölun og fjár-
stuðning. Hann stendur einnig
traustum grunni meðal ýmissa
foringja demókrata á smærri
stöðum. Þess ber að gæta, að
prófkosningar eru ekki í öilum
fylkjum, og Humphrey á traust
lið meðal félagsformanna á víð
og dreif
Spumingarmerkið er enn sem
fyrr Edward Kennedy. Hann er
yfirlýstur „ekki-frambjóðandi“.
en það kemur ekki fram í at-
höfrium hans. Kennedy lætur
ekk-rt tækifæri ónotað tij að
mæta á fundum og láta ljós sitt
skína. Hann gengur alltaf feti
lengra en aðrir demókrata-
foringjar f gagnrýnj á stefnu
Nixons, seinast í gær En margt
veldur því, að ætla má, að sú
ákvörðun vær; rétt, ef hann
ætlar i lengstu lög að komast
hjá því að bjóða sig fram.
Ætkði að myrða
Ted Kennedy.
Það er i fyrsta lagi, að Ted
Kennedy er með Chappaquidd-
ick-slysið á herðunum. Hið
sviplega slys. þegar stúlkan
Mary Jo Kopecfane beið bana
og glapræði Kennedys virðist
hafa verið um að kenna, verður
rifjað upp hvarvetna, ef
Kennedy yrði l framboði. Auk
þess er hættan á. að hann yrði
myrtur ekkj eins fjarrj og
ætla mætti. Fyrir skömmu var
roaður gripinn með byssu á
fundi, þar sem Kennedy talaði.
Það freistar áreiðanlega margra
sjúkra huga, að myrða „seinasta
Kennedyinn"
Kennedy mundi vafalítið hagn
ast á að bíða og láta ýmislegt
falla f gleymsku f tímans rás.
Hann er ungur að árum. Senni-
legra er, að Nixon verðj endur
kjörinn. Það stafar af tregðu
bandarfskra kjósenda til að
skipta um forseta. Þeir virðast
í lengstu lög halda í þann gamla
og segja, að þeir viti, hverju
þeir sieppa en ekki. hvað þdr
hreppa.
Wallace er aðeins að
kanna fylgið.
Margs konar vandræðí Nht-
oms á alþjóðavettvangi breyta
litlu um afstöðu kjósenda,
nema Víetnam Nixon hef-
ur dregið úr herliði þar og
mun væntanlega halda þvi á-
fram samkvæmt yfirlýsingum
hans seinustu daga. Efnahags-
mál munu væntanlega heldur
hressast næsta árið.
George Wallace er vís til að
fá töluvert fylgi f prófkosning-
um demókrata í Suðurrikjun-
um Hann gætj jafnvel unnið
sumar þeirra. En frambjóðandi
demókrata verður hann ekki,
enda á hann ekki heima I flokkn
um eins og hann er gerður.
Wallace ætlar aðeins að sýna
styrk sinn f prófkosningum til
að bæta hag sinn, þegar hann
fer fram fyrir sinn eigin flokk.
Af aragrúa annarra frarobjóð-
enda í prófkosningum demð
krata má nefna John Lindsay
borgarstjóra, sem hefur roun
minna fylgi en áður nefndir,
samkvæmt skoðanakönnimum.
George McGovem og McCarthy
eru á vinstrj arminum f alþjóða-
málum. Shirley Chisholm svert-
ingjakona sem situr á þingi
fyrir kjördæmj f New York, get-
ur fengið eitthvert fylgi svert-
ingja og „rauðsokka". Um allar
trissur eru borgarstjórar og
smærrj laxar í framboði f próf-
kosningum, eins og mý á
mykjuskán.
Prófkosningar munu taka
sinn tíma og verða spennandi
fréttaefni. Þar getur margt Kom-
ið á óvart.