Vísir - 11.12.1972, Blaðsíða 6

Visir. Mánudagur 11. desember 1972
6
vísrn
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
y Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 32. Simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14. Simi 86611 (5 linur)
Askriftargjald kr. 225 á mánuði innanlands
i lausasölu kr. 15.00 eintakið.
Blaðaprent hf.
Hvað nú, Einar?
Einari ÁgústSsyni er mikill vandi á höndum i
varnarmálunum. í þeim viðræðum, sem eiga að
hefjast upp úr áramótum, mun mest mæða á
utanrikisráðherra. Komið hefur fram, að sinum
augum litur hver á hlutverk ráðherrans i þessum
viðræðum.
Skoðanir eru mjög skiptar i stjórnarflokkunum
um það, hvort hér skuli vera her eða vera ekki.
Þetta er greinilegast i Framsóknarflokknum og
má ætla, að meirihluti manna þar i sveit vilji
ekki, að varnarliðið fari. Þetta fólk væntir þess
vafalaust, að utanrikisráðherra fari með gát i
málinu og niðurstöður hans verði ekki samkvæmt
forskrift kommúnista.
Alþýðubandalagið væntir þess hins vegar af ut-
anrikisráðherra, að hann sjái sér til þess i við-
ræðunum, að varnarliðið fari, áður en kjörtima-
bilinu lýkur.
Magnús Kjartansson gerist æ skorinorðari i
yfirlýsingum sinum um, að brottför varnarliðsins
á kjörtimabilinu sé eitt mikilvægasta verkefni
rikisstjórnarinnar og stjórnarsamstarfinu verði
slitið, um leið og Magnús finni svik við þá stefnu i
fari einhvers samstarfsmannanna.
Magnús styðst að sjálfsögðu við málefna-
samninginn, sem varð ungur gamall um svo
margt annað en hefur að geyma yfirlýsingu um
brottför varnarliðsins á kjörtimabilinu. Mörgum
hefur virzt, að túlkun utanrikisráðherra á hljóðan
þeirra orða sé töluvert á annan veg en túlkun
Magnúsar.
Þótt stjórnin hafi smátt og smátt fleygt á haug
miklum hluta gullkorna málefnasamningsins, og
margt af þvi átakalitið, gegnir öðru um varnar-
málið. Þar er ágreiningurinn hvass undir niðri.
Nú liður að samningaviðræðunum við Banda-
rikin, og verður þar með lyft lokinu af þeim mál-
um. Þá verður ekki unnt að segja, að sama skapi
og verið hefur, að varnarmálið sé i salti, þar sem
landhelgismálið hafi forgang.
Þessi formúla er auðvitað rökrétt, og húri hefur
dugað stjórninni vel. En með byrjun viðræðnanna
breytist staðan. Varnarmálin verða þá mjög i
brennidepli, eitt þeirra mála, sem mest verða
rædd á opinberum vettvangi og almennt.
Auk þess verður stjórninni ekki stætt á loðnum
svörum, eftir þvi sem liður á kjörtimabilið.
Rikisstjórnin mun þvi samkvæmt eðli málsins
neyðast til að taka afstöðu til varnarmálanna.
Það er óhætt að tala um nauðung i þvi efni, að
þvi er varðar ráðherra Framsóknarflokksins.
Magnús Kjartansson hefur sett úrslitakosti,
sem ætla má, að hann stand við.
Einar Ágústsson nýtur mikilla vinsælda með
þjóðinni, eins og skoðanakönnun Visis fyrir
skömmu gaf til kynna.
Hann byggir þær vinsældir á geðþekkum
persónuleika og þvi, að fáum finnst þeir eiga sök-
ótt við hann persónulega.
Óneitanlega hefur hann verið litillækkaður i
samskiptum við Lúðvik Jósefsson si og æ, og nú
er ástæða til að spyrja: Gerist það enn i varnar-
málum, að Einar lúti?
Það mun brátt koma i ljós.

'
i

Piccadilly og
Bernhöftstorfan
— báðum háski búinn af niðurrifinu
Nokkrir Englendingar
stigu á land i Ameriku á
þriöjudaginn var — ekki til
að finna nýja heiminn upp
á nýtt, heldur —til að safna
liði til varnar Bernhöfts-
torfu Lundúnabúa!
t>aö nefnilega á viðar við en
bara hér i Reykjavik, að
mönnum þyki eftirsjá i gömlum
húsum, sem eiga að vikja fyrir
lýbyggingum og nýju skipulagi.
Svomikil eflirsjá, aö þeir láta sér
ekki nægja að efna til mótmæla-
funda heima við, heldur leita út
fyrir landsteinana til liðssöfn-
unar.
Enda er ærið mikið i húfi fyrir
Lundúnabúa. Nefnilega
Piccadilly Circus, þessar kross-
götur brezka heimsveldisins.
Sögu þeirra og aðdráttarhæfni er
nú stefnt i voöa af þróunarstefnu-
mönnum, sem vilja breyta þessu
fræga torgi og umhverfi þess i hin
venjulegu gler- og stálhýsi stór-
borganna.
L>að er að minnsta kosti boð-
skapurinn, sem Ed Berman og
Peter Boizol, formaður og vara-
formaður ,,Þyrmið Piccadilly”
— samtaka kaupsýslumanna á
Piccadilly, fluttu vestur um haf.
En Piccadilly
býðst staður
í Vesturheimi
llllllllllll
Umsjón:
Guðmundur Pétursson
Berman er annars Amerikani,
sem 1962 fór til Englands tií
kennslu og settist svo þar að.
Hann og Boizet sögðust komnir til
Bandaríkjanna að afla stuðnings
við málefnið. Þeir ætluðu sér að
læra af reynslu Bandarikja-
manna, hvernig bjarga má sögu-
minjum frá skipuiagssinnum.
Þeir Berman og Boizet mæltu
sér mót við skipulagsaðila i
Boston, New York og Philadelfiu i
siðustu viku, en auk þess hafa
Þessum samtökum hefur nú
þegar orðið nokkuð ágengt i
baráttu sinni til verndar Picca-
dilly og tekizt að slæva ögn sár-
asta hungur innlendra og er-
lendra „hrægamma" —. upp-
byggjendur, eins og enskir kalla
slika nýskipulagssinna.
..Hvort Piccadilly verður áfram
Piccadilly eða tapar gjörsamlega
einkennum sinum, verður endan-
lega ákveðið að næsta sumri
liðnu", segir Berman, og hann
leitar nú liðsinnis bandariskra
borgar-hönnuða ýmissa verndar
samtaka og svo einstakra áhuga-
manna i tilraunum til að tryggja
áíramhaldandi tilveru Piccadilly.
þeir á prjónunum ráðagerðir um
að l'ara þarna vesturaftur i april i
sumar, til enn frekari skrafs og
ráðagerða.
,,Þyrmið Piccadilly”-samtökin
voru stofnuð i júni i surriar, og
hafa þau þegar fengið þvi áorkað,
að um það bil fimmti hluti af
Piccadilly hefur nú verið friðaður
fyrir umbótasinnum, byggingar
nýrra húsa takmarkaðar við
sömu hæð og þau hús, sem fyrir
eru, og sett hefur verið reglugerð,
sem heimilar aðeins 10% aukn-
ingu umferðar á svæðinu.
FJn þrátt i'yrir þennan ávinning
geta skipulagsaðilar eyðilagt
l'jóra fimmtu hluta bygginganna.
og um leið gerspillt einkennum
Piccadilly.
,,í bakgrunninum ”, sagði
Berman, ,,biða bandariskir
aðilar reiðubúnir til að kaupa
framhliðar húsanna, sem rifa
skal og unnt væri að endurreisa á
svipaðan hátt og Lundúnarbrú á
sinum tima var endurbyggð á
Havasu-vatni i Arizona-riki. —
Hávær mótmæli almennings hafa
þó knúið þessa Amerikana til þess
að hafa sig minna i frammi”.
„Piccadilly stendur nú and
spænis sinum stærsta háska á
komandi ári”, segir Berman,
„þegar Westminsterráðið
(bæjarráð þessa hluta Lundúna)
gerir kunna áttundu skipulags-
áæltun sina”.
feorgaryfirvöld hafa þó lofað
þvi að efna til opinberra um-
ræðufunda, áður en loka-
ákvarðanir verða teknar um
endanlegt skipulag þessa borgar-
hluta, og það hvilir á Berman og
samtökum hans það verkefni að
sannfæra ráðið og almenning um
þýðingu þessa að halda núver-
andi útliti og mynd Piccadilly.
„Piccadilly er eitt aðalaðlöðu-
narefni Lundúna á ferðamanna-
strauminn”, segir Berman. ,,Ef
það verður ekkert annað heldur
en opinberar stofnanir og bygg
ingar þeirra, hvaða ferðamaður
myndi þá eyða tima til þess að
heimsækja staði'nn? Leikhúslifið
mundi leggjast i auðn, og hverfið
hreinlega gefa upp öndina, þegar
kvöidaði.
Umferðarvandamálin, sem af
hlytust, yrðu gifurleg, en
þýðingarmestaf öllu er þó það, að
sá andi, sem þarna rikir, mundi
gufa upp og liða undir lok. Þegar
öllu er á botninn hvolft, þá er sag-
an ekki mörkuð i húsageröarlist-
inni einni saman".
Óvissan um framtið Piccadilly
fælir húseigendur frá þvi að gera
betrumbætur á húseignum
sinum til þess að auka gildi
þeirra i augum leigjenda, sem þá
mundu ef til vill siður vilja segja
lausum leigusamningum. Og
hinir stuttu leigusamningar gera
það að verkum, aö kaupsýslu-
mönnum eru ekki ginkeyptir fyrir
aö betrumbæta innréttingar
verzlana sinna-, kránria eða mat-
sölustaðanna.
„Þyrmið Piccadilly” hafa tekið
upp slagorðið: „Hreinsið upp —
brjótið ekki niður”. Og með það
sjónarmið i huga taka þeir sina
afstöðu til endurskipulagningar,
og leggja til — auk annars — að
lokuð verði ákveðin stræti fyrir
bilaumferð, til þess að veita
gangangi umferö meiri rétt. Þeir
hafa gert tillögur um endurbætur
innanhúss i mörgum byggingum,
og um viðhald nýstofnaðra fyrir-
tækja og um hvetjandi aðgerðir
til frekari fyrirtækjamyndunar
(einkanlega til að fylla upp i
tómarúm og eyður, sem myndazt
hafa i hverfinu).
En veröi nú öll þeirra barátta
til einskis, þá gætu Berman og
félagar hans kannski fundið ein-
hverja huggun i þvi, að ýmsum
minjum frá Piccadilly mundi
verða haldið til haga af þeim, sem
Berman og þeir kalla „götu-
sópara". „Daily Mirror"
(Lundúnablaðið) hafði eftir
einum þeirra:
„Við höfum áhuga á þvi að
endurbyggja Piccadilly Circus i
New Jersey-riki (i Banda-
rikjunum). Það yrði miðbær
nýrrar borgar þar. fullkominn
með framhliðum verzlana frá
Lundúnum. Við búumst fastlega
við þvi. að næðum við Piccadilly,
þá mundi það laða að ferðamenn
irá Englandi".
Það kann nú einhverjum að
þykja ámóta fátækleg huggun
Lundúnabdum. eins og ýmsum
hér þykir það ámátleg iausn við
verndun Bernhöftstorfunnar.sú
tillaga, sem komið hefur fram, að
flytja húsin þaðan upp i Árbæjar-
safnið.