Vísir - 15.02.1974, Qupperneq 6

6
Vísir. Föstudagur 15. febrúar 1974.
VISIR
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Ritstjórna rfulltrúi:
Fréttastj. ert. frétta:
Augiýsingastjóri:
Auglýsingar:
Afgreiðsla:
Ritstjórn:
Askriftargjald
1 lausasöiu kr.
Blaðaprent hf.
Reykjaprent hf.
Sveinn R. Eyjólfsson
Jónas Kristjánsson
Jón Birgir Pétursson
Haukur Heigason
Björn Bjarnason
Skúli G. Jóhannesson
Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Hverfisgötu 32. Slmi 86611
Sfðumúla 14. Simi 86611. 7 linur
kr. 360 á mánuði innanlands.
22 eintakið.
Allt er leyst með bólgu
Um þessar mundir er verið að eyðileggja alla
lifeyrissjóði landsmanna, nema sjóð opinberra
starfsmanna, sem er visitölutryggður. Á aðeins
tveimur og hálfu ári rýrnar verðgildi lifeyris-
greiðslna þeirra til ellilaunafólks um hvorki
meira né minna en helming.
Þetta hróplega ranglæti, hrun mikilvægasta
hluta tryggingakerfis okkar, er aðeins ein af
mörgum alvarlegum afleiðingum hinnar yfir-
gengilegu verðbólgu, sem við búum við. Árleg
verðbólga er farin að nema 30% samkvæmt töl-
um Hagrannsóknadeildar. Og ljóst er, að frá
miðju ári 1972 til loka þessa árs, eða á hálfu
þriðja ári, mun verðbólgan nem 100%, sem jafn-
gildir tvöföldun verðlags á þessum tima.
Eins árs verðbólga frá miðju ári 1972 til miðs
árs 1973 nam 25%, og verðbólga ársins 1973 nam
30% samkvæmt tölum Hagrannsóknadeildar. Og
það versta er, að i nýútkominni skýrslu deildar-
innar um þjóðarbúskapinn er ekki spáð neinum
bata á þessu sviði á árinu, sem nú er að liða.
Bendir deildin á, að kauptaxtar séu þegar orðnir
15% hærri en þeir voru að meðaltali i fyrra og að
fyrirsjáanlegar verðlagsbætur muni samtals
hækka kauptaxta um 25% milli ára. Verðlagið
fylgir náttúrlega sömu lögmálum, enda er það
þegar orðið 13% hærra en það var að meðaltali i
fyrra.
1 þessum tölum Hagrannsóknadeildar er ekki
tekið tillit til þeirra kjarasamninga, sem nú
standa yfir, enda var ekki vitað um útkomu
þeirra, þegar skýrslan var samin. Nú er bilið
milli deiluaðila hins vegar orðið svo litið, að
þegar er ljóst, að miklar almennar
kauphækkanir eru framundan, fyrir utan visi-
töluhækkanir nar.
Þar á ofan eru afskipti rikisstjórnarinnar af
samningunum mjög verðbólguhvetjandi. Á fund-
um með vinnuveitendum hefur hún hvatt til þess,
að þeir semdu um meiri kauphækkanir en þeir
ráða við. í staðinn býðst hún til að leyfa verðlags-
hækkanir og að lækka gengi islenzku krónunnar,
svo að þeir megi lika vel við una.
Þessi tegund afskipta er mjög likleg til að
stuðla að lausn vinnudeilunnar. En um leið
magnar hún verðbólguna meira en nokkur önnur
tegund afskipta. Vinnufriðurinn er keyptur með
verðbólgu. Vandamálinu er þar með slegið á
frest. Þú færð strax fleiri krónur i vasann, en
þegar þú ætlar að fara að nota þær, kemstu að
raun um, að verðlagið hefur hækkað að sama
skapi.
Þessi vitahringur launa og verðlags er okkur
gamalkunnur, þótt við höfum aldrei lært neitt af
honum. En kannski er nú komið tækifærið til að
læra. 1 stað hinnar gamalkunnu 10% árlegrar
verðbólgu, er nú komin 30% árleg verðbólga og
virðist ætla að festa sig i sessi.
Rikisstjórnin gerir ekkert til að hamla gegn
þessari þróun, þótt hún sé ákaflega ranglát gagn-
vart þeim, sem minnst mega sin i þjóðfélaginu,
svo sem lifeyrisþegum. Rikisstjórnin sprengdi
uppfjárlögin fyrir jólin. Hún er núna að sprengja
upp laun með tilboðum um verðhækkanir og
gengislækkun. Og hún er með i maganum hug-
myndir um enn frekari skattlagningu neyzluvara
almennings.
Það er von, að hagfræðingar hennar séu svart-
sýnir.
-JK
Er þar að finna
olíu framtíðar?
lndó-Kína..hvað er þar
annaöað finna en milljónir
manna, og gapandi byssu-
kjafta yfir meira og minna
sviðnum hrísgrjónaökr-
um? Mýrlendi og frum-
skóga á vixl?
I striðsfréttunum þaðan
koma menn ekki auga á
neitt, sem gæti reynzt eft-
irsóknarvert öðrum, en þó
hefur nú sú orðið raunin,
að olíukreppan að undan-
förnu hefur komið stóru
olíufélögunum til að hvima
augum þangað.
Bandariskir oliuhringir búa sig
undirað bora fyrir ströndum Suð-
ur-Vietnam eftir oliu á svæðum,
sem sérfræðingar telja likleg til
að geyma stærstu oliulindir
heims.
Talsmaður sendiráðs Suður-
Vietnams i Washington sagði ný-
lega, að oliumöguleikarnir þarna
væru sennilega aðalástæða deil-
unnar um Spratly-eyjaklasann,
sem er i um það bil 430 kilómetra
fjarlægð suðaustur af Suður-Viet-
nam.
Kina, Formósa, Filippseyjar og
Suður-Vietnam gera öll kröfur til
þessara eyja, sem liggja milli
tveggja fláka af landgrunni Suð-
austur-Asiu. Hersveitir Filipps-
eyja og Formósu hafa hernumið
nokkrar eyjarnar en Suður-Viet-
nam, sem að staðaldri hefur haft
þrjú hundruð manna lið á Spratly,
sendi ekki alls fyrir löngu þangað
liðsauka.
,,Ég held, að oliuáhuginn skýri
vel það ástand sem skapazt hefur
þarna, og ég er nær sannfærður
um, að hin löndin þekkja til oliu-
leitarinnar á svæðinu,” sagði
Suður-Vietnaminn i Washington
við fréttamenn nýlega.
Þrjú stór bandarisk oliufélög —
Mobil, Exxon og Shell — og kana-
díska félagið Sunningdale — hafa
fengið úthlutað svæðum til leitar
á landgrunninu úti fyrir Suður-
Vietnam. Talsmenn þessara fyr-
irtækja hafa sagt, að boranir geti
hafizt hvenær sem verða vill úr
þessu. — En enginn veit, nema
þær séu þegar byrjaðar, þvi ekk-
ert hefur fengizt látið uppi um,
hvenær ráðgert sé að byrja að
bora.
Oliufélögin lýsa þessum borun-
um sem happdrætti, en aðrir oliu-
sérfræðingar vilja halda þvi
fram, að það sé örugg vissa fyrir
þvi, að þarna sé mikla oliu að
hafa. — ,,Ég mundi ekki hika við
að veðja einni milljón dala um að
svo sé,” sagði dr. K.O. Emery við
Woods haffræðistofnunina i
Massachusetts i viðtali við norsku
fréttastofuna. Emery er haflif-
fræðingur og starfaði sem ráð-
gjafi hjá nefnd á vegum Samein-
uðu þjóðanna, þegar hún byrjaði
kortagerð yfir landgrunn SA-Asiu
árið 1967.
Efnahagsráð Asiu og Austur-
landa fiær kortlagði siglingaleið-
irnar frá Japanshafi með strönd v
Kina og um Indó-Kinaskagann
inn i Siamsflóa.
1 skýrslu Emerys er þvi haldið
fram, að hér og hvar á aðgengi-
legum stöðum þessa landgrunns
sé að finna 3,36 milljarða
rúmkilómetra af jar.ðlögum, sem
venjulega hafa haft i sér að
geyma oliu, þar sem þau hafa
fundizt annars staðar á hnettin-
um. Þrjú stærstu svæði þessara
jarðlaga liggja á botninum fyrir
utan Indó-Kinaskaga, sem sam-
kvæmt jarðfræðikortum, sem
gefin voru út 1970.
Eftirsóttasta svæðið, sem talið
er hafa að geyma 224 þúsund
rúmkilómetra af þessuin oliuriku
berglögum liggur beint út af
strönd Suður-Vietnam og teygir
sig upp á land.
Stærra svæði teygir sig frá
siglingaleiðunum suðvestur af
Spratly til Sarawak á Borneo.
Þriðja svæðið liggur á milli
suðurhluta Thailands og Anam-
baseyjanna út af Malaysiu.
Spratly-eyjarnar sem liggja
milli þessara tveggja svæða og
austlægar skipaleiðir til þess
þriðja hafa þýðingu, ef þarna yrði
nú gerður oliufundur i einhverj-
um mæli. Olia þykir enda lika
vera aðalorsök alls áhugans á
Paracelteyjaklasanum, sem er
um það bil 8000 kilómetrum
norðar, en þar sló i brýnu milli
flota Suður-Vietnams og Kina.
Ef farið er eftir skýrslu Emer-
ys, þá ættu þessar grunnslóðir
ekki að gefa i neinu eftir Mexikó-
flóa, Mið-Asiu eða Venezúela,
hvað oliuauð snertir og mögu-
leika. Nema ef öfugt væri, þvi að
sérfræðingar telja, að olia á þessu
svæði mundi hafa minna brenni-
steinsmagn og vera jafnvel fyrir
þær sakir eftirsóknarverðari.
. . ■ •
^ÆKmk..
r " **>»*,<
.... iaL -xi *=£■:
•***«-*,
Grunnslóðin út af Suður-Vietnam er talin munu gefa lftiö efti
Mexíkóflóa og öðrum oliurikum svæðum.