Tíminn - 19.04.1966, Blaðsíða 12

12
BRIDGESTONE
H J Ó L B A R Ð A R
Síaukin sala
BRIDGESTONE
sannar gæðin
veitir aukið
öryggi i akstri.
BRIDGESTONE
ávallt fyrirliggjandi.
GÓÐ ÞJÓNUSTA —
Verzlun og viðgerfiir.
Gúmmíbarðinn hi.,
Brautarholti 8.
sími 17-9-84.
Fermingar-
Gefið menntandi og þrosk-
andi fermingargjöf.
NYSTROM
Upphleyptu landakortin og
hnettirnir leysa vandann
við landafræðinámið
Festingar og leiðarvisir
með hverju korti.
Fást í næstu bókabúð.
Heildsöluöirgðir:
Árn? Ólafsson & Co
Suðurlandsbraut 12
sími 37960.
Auglýsið í Tímanum
EYJAFLUG
MEÐ HELGAFELLI NJÓTIÐ ÞÉR
ÚTSÝNIS, FUÓTRA
OG ÁNÆGJULEGRA FLUGFERÐA.
AFGREIÐSLURNAR
OPNAR AllA' DAGA.
REYKJAVÍKURFLUGVELLI 22120
HJÓLBARÐAVIÐGERÐIR
Opið alla daga (líka laug-
ardaga og sunnudaga
frá kl. 7.30 til 22).
Sími 31055 á verkstæði
og 30688 á skrifstofu).
GÚMMÍVINNUSTOFAN hf
Skipholti 35 Reykjavík.
UPPSALABRÉF
Framhald af bls. 9.
þunn súpa, enda allt ritskoðað,
sem fer út eða inn um fangels-
isdymar. Upp á síðkastið hefur
heyrzt að Wennerström væri
sjúkur bæði á sál og líkama.
Vikuiblöð keppast nú um að
„segja sannleikann um Wenn-
erström." Aðalinnilhaid ails
þess vaðals er að yfirvöldin
geri allt sem þau geta til þess
að faalda W. við góða heilsu
og tína úr faonum meira um
njósnir hans, en að W. dreymi
um pillu, sem endi ævidaga
faans.
Göran Granquist hét piltur
sá, sem „kom upp um“ nazista-
klíkuna í fyrra. Hann skipti
um skoðun. Nokkru áður en
Stockfaolms Tidningen kom
út í síðasta sinn, kom faann að
máli við einn blaðamann þar
og tjáði honum „sannleikann",
að hann faafi fundið upp á öllu
saman. Expressmennirnir
hefðu alltaf fært sig upp á
skaftið og heimtað meiri og
betri sönnunargögn, svo það
var bara að framleiða. Blaða-
maðurinn fór með honum á
fund lögreglunnar.
Það er að vonum að þetta
uppátæki gladdi suma, en alls
ekki alla. Ákæruvaldinu þótti
þetta lítið gaman, því nú var
allt á huldu um áframhald þess
máls, sem verið hefur í undir-
búningi lengi, þ.e. gegn der
Fiiihrer, Lundahl. Að því er
bezt verður séð þótti flestum
hin síðari útgáfa jafn trúleg
hinni fyrri. Ekki alls fyrir
löngu kom Granquist að máli
við lögregluna í þriðja sinn.
Frá föruneyti hans í þessari
ferð kann ég ekki að greina.
Erindið var að skýra frá því
að önnur útgáfa af sögu hans
væri uppspuni frá rótum, en
sú fyrsta rétt í öllum aðalat-
riðum. Granquist kallast nú
TÍMINN
óstöðuga vitnið. Ákæruvaídinu
ofbauð. A. m k var þess kraf-
izt að Granquist yrði yfirfaeyrð-
ur undir eiði fyrir rétti, til
þess ef vera mætti að sann-
leikurinn yrði úr honum dreg-
inn þannig. Staður og stund
var ákveðið. Skömmu áður en
réttarfaaldið skyldi eiga sér
stað bað Granqust leyfis að
fara til Finnlands, en lofaði
að vera tilbaka á réttum tíma.
Réttur var settur, en Granquist
kom ekki. Seint um síðir kom
skeyti að faann væri tepptur
vegna verkfalls hjá Finnair og
kæmist ekki faeim. Að bæði
SAS og járnlbrautir séu í gangi
hafði sýnilega farið framfajá
sannleiksvitninu. Fyrir réttinn
var ekki um margt að velja,
bara að bíða og ákveða nýjan
dag.
Stjórnarskráin.
Sænska stjórnarskráin er
150 ára gömul. Fyriir fáemum
árum skilaði áliti þingkjörin
nefnd, sem setið faafði á rök-
stólum um áratug, og faaft
bafði stjómariskrána til með-
ferðar. Nefndarálitið var kynnt
með mi'klum bumfauslætti í
sjónvarpi og blöðum, enda
flestir orðnir forvitnir að sjá
favemig næsta stjórnarskrá
myndi verða. Það er lítil
ástæða til þess faér að fara
fleiri orðum um tillögur þeirr-
ar nefndar, því að það kom
fljótlega í ljós að sárafátt í
tillögunum var viðunandi, en
auðvitað sitthvað í athugunum
og könnunum er nothæft einn-
ig í dag. Nefndin var ekki ein-
huga á sínum tíma. Samkomu-
lagið stjórnmálaflokkanna á
milli hefur ekki aukizt.
Sænska þingið starfar í
tveim deildum. Neðri deild
kjörin b einum kosningum
fjórða hvert ár og efri deild
kjörinni af sýslunefndum til
átta ára, þó þannig að áttundi
hluti sýslnanna kýs ár hvert.
Þetta þýðir að sveitastjórnar-
kosningar hafa bein áfarif á
styrkleikafalutföll í þinginu,
allt að 12 ámm eftir kosning-
ar. Praktiskt hefur þetta þótt,
að sósíaldemokratar hafa hald-
ið meirifaluta sínum í efri
deild eftir að þeir töpuðu hon-
um í neðri deild. Þeir hafa
raunar faaft meirifaluta í E.D.
svo lengi ég man eftir og án
þess að nokkru sinni a þeim
tíma faaft meirihluta í N.D.
Þetta kemur og til af því að
sós.dem. gengur oftast betur í
sveitarstjórnarkosningume n í
þingkosningum Þetta og sitt-
hvað fleira hefur valdið því að
stjórnarandstaðan hefur ekki
myndað stjóm. Sameiginlegar
atkvæðagreiðslur skera úr ýms
um málum þegar deildirnar
komast að mismunandi niður-
stöðu. Þegar sós. dem. hafa ekki
haft meirifaluta sjálfir saman-
lagt, þá hafa kommúnistar ráð-
ið úrslitum og þeir ganga ekki
móti stjórninni í þýðingarrneiri
málum.
Það er að vonum að þetta
hefur verið fainn mesti þyrnir
í auga borgaralegra. Þeir töldu
dráttinn, sem verður á pví að
kosningarnar slá í gegn, órétt-
látan. Þeir vilja losna við E.D.
Alveg eins og sós.dem. fyrir
40 árum þegar þeir voru í
stjórnarandstöðu. Sós. dem
buðust til þess að stuðla að
því að drátturinn hyrfi með
þvi að gera nauðsynlegar
breytingar og leysa upp E.D.
og kjósa hana alla í einu lagi.
Þetta afþökkuðu hinir með
þeirri skýringu að það myndi
aðeins seinka endanlegri niður-
lagningu deildarinnar. Sós.
dem. segja að það sé svo náið
samband milli sveitarstjórnar-
mála og ríkismála, að ástæða
sé til þess að halda áhrifum
sveitastjórnarkosninga á styrk-
leikalhlutföllin í þinginu.
Stjórnarandstæðingar neita
ekki lengur, að þetta „komm-
unala samband" sé til, en þeir
vilja ekki láta það. hafa áhrif
á þingið, þeir segja aftur á
móti að sitthvað í sveitarstjórn
armálum sé svo þýðingarmikið
í sjálfu sér, að ekki sé ástæða
til þess að draga afhyglina frá
því með því að blanda inn
ríkismálunum. Það er ástæða
til þess að efast um einfauga
sós. dem. flokksins í þessu sam
bandsmáli, enda hefur flokk-
urinn gefið eftir smám saman.
Stjórnmálaflokkarnir hafa haft
umræðuhóp starfandi til þess
að reyna að koma sér saman
um að nauðsynlegt væri að
setja nýja nefnd í málið, sex
manna nefnd, þrjá sós. dem.
og einn frá hverjum borgara-
legum flokki. Allir eru þeir
sammála um að faalda kommún
istum utan við, enda eru þeir
fáir, en óréttlátlega meðhöndl-
aðir af kosningáfyrirkomulag-
inu.
Stjórnmálaflokkarnir voru
sammála um sumt, sem t.d. að
hafa sperru gegn smáflokkum,
til þess að faindra klofningu
stærri flókka. Þetta þýðir að
hinir stærri flokkar fá fleiri
þingsæti en þeim ber. Þessi
þingsæti vilja allir flokkarnir
fá faelzt öll. Þessum stolnu sæt-
um mun eins og er vera nokk-
uð jafnt skipt milli stjórnar
og stjórnarandstöðu, nokkuð
sem stundum gleymist í bar-
áttunni, þegar mikið ríður á
að ásaka andstæðinginn fyrir
eiginfaagsmunastefnu í stjórn-
arskrármálinu.
Þó að flokkarnir væru sam-
mála um að tilnefna nefndina,
þá voru þeir ekki sammála um
favað nefndin ætti að gera. Sós.
dem. vildu láta skrifa þingræð-
ið inn í stjórnarskrána, þetta
telja hinir að tefji bara fyrir
því, sem fyrir þá er aðalat-
riðið, þ.e. endurskipulagningu
þingsins. Kjördæmaskipunin
kemur einnig inn í málið, þar
eru menn kannske ekki svo
mjög ósammála um að a.m.k.
ekki þeirra eigin flokkur tapi
á nýskipaninni. Það er aðeins
um að ræða hlutfallslega lítil-
vægar breytingar á markalín-
um Sóc. dem. vilja láta finna
upp aðferð til þess að tryggja
hið „kommunala samband"
með því þó að þingið sé í
sinni deild og allt kosið bein-
um kosningum, seinasta sn tæp
lega sú síðasta tillaga, er að
kjósa þingið í áföngum, t.d.
einn þriðja hluta þess sama
dag og sveitarstjórnarkosning-
ar fara fram, meðan afgang-
urinn sé kosinn mitt á milli.
Nýlega köstuðu svo nokkrir
sós. demókratar olíu á eldinn
með því að bera fram tillögu
í þinginu um að endurskoða
stöðu þjóðhöfðingjans i sam-
bandi við stjórnarskrárendur-
skoðunina. Þar með var lýð-
veldishugmyndin komin á dag-
skrá. Tillagan var borin fram
með vitund flokksstjórnar og
því sigurinn vís, gangstætt því
sem verið hefur áður með sam-
hljóða eða sviplíkar tillögur.
Þessi tillaga kom illa við stjórn
arandstæðinga suma hverja.
Hægri menn eru yfirleitt kon-
ungssinnar af trú og uppeldi.
Þeim var því. hægur vandinn.
Frjálslyndir (Folkparti) sat aft
ur á móti í klístrinu og ók sér
órólega. Margir flokksmenn og
þingmenn flokksins eru lýðveld.
issinnar og vilja látast róttæk-
ir. Þeir fundu ráð, þeir vilja
nefnilega ekki lýðveldi, því
kóngurinn er svo klókur , og
krónprinsinn svo sætur. Könn-
unin af stöðu þjóðhöfðingjans
myndi tefja fyrir endurskoðun
stjórnarskrárinnar að öðru
ÞRIDJUDAGUR 19. aprfl 1966
leyti og slíkt væri óþolandi.
Sex sátu þó hjá við atkvæða-
greiðsluna, fainir greiddu at-
kvæði á móti tillögunni, sem
þó vann þægilega með atkvæð-
um sós. dem. og kommúnista.
Ég tók ekki eftir hvernig mið-
flokksmenn snerust við þessu
máli, þeir snúast mest og er
oft erfitt að henda reiður á
þeirra skoðunum. Þrátt fyrir
að þingið þannig samþykki að
staða þjóðhöfðingjans í nútíma
lýðræðisríki skyldi athuguð
vildu stjórnarandstæðingar ekki
að þingmannanefndin tæki
það mál til athugunar. Svo varð
þó að sjálfsögðu. Svo nú heíur
það skeð að konungur hefur
svo fyrirskipað að kannaðar
skuli leiðir til þess að leggja
niður konungdæmið og stofna
lýðveldi í einfaverju formi.
LANDIÐ OG BÓNDINN
Framhald af bls. 8.
þær eru fluttar út.
Ull og gærur gefa víða er-
lendis meira en helming af
verðmœti afurðanna. Hér eru
þetta nefndar aukaafurðir, en
það gæti breytzt og er þá aug-
ljóst, hve aðstaðan mundi batna
til að keppa um verð á kjöt
markaði erlendis. Engan þarf
að furða, þó að nýsjálenzkt
dilkakjöt geti verið ódýrt, þeg
ar bændur þar hafa þegar feng
ið .yfir 60% af afurðaverðinu
fyrir ull og gærur.
Úr ýmsum úrgangi við slátur
hús má vinna verðmæti og
bæta mjög nýtingu sláturafurð
anna.
Sauðkindin mun framvegis
halda sessi sínum í íslenzkum
búskap. Þessi merkilega skepna
sem sækir til fjalla á vorin,
safnar smáum og strjálum
kjarngrösum yfir sumarið og
flytur til byggða á haustin,
som dýrmætar afurðir. Hún er
bezt til þess fallin af ölluin hús
dýrum, að nýta fjallagróðurinn
og hann er verðmæti, sem nýtt
verða um alia framtíð. Rann
sóknum á beitarþoli afréttanna
er nú vel á veg komið, f sam
ræmi við það verður fjárfjölda
hagað í hverjum afrétti, bað
gefur bændum hagkvæmasta
útkomu.
í framtíðinni verður fjár-
fjöldinn í landinu ekki fund
inn við notkun afrétta einna
saman, heldur sívaxandi beit
á ræktað land bæði þannig, að
beitartíminn á afréttinum verð
ur styttur og féð tekið fyrr
heim til haustbeitar, og að
hluti fjárins verður hafður í
meira eða' minna ræktuðum
högum allt sumarið. Og er þá
hafinn nýr þáttur í sauðfjár
rækt hér, þ. e. framleiðsla
dilkakjöts af ræktuðu landi. Á
því sviði þarf enn að afla mik-
illar þekkingar og reynslu, áð
ur en bezti árangur næst. Beit
á ræktað land er enn vanda
samari en fóðrun, þar þarf bæði
að taka tillit til dýra og jurta,
og sjá svo til að ætíð sé nóg
en aldrei of mikið af grasi á
beitilandinu. Þetta krefst og
fjölbreyttari ræktunar til að
halda jöfnum vexti sem lengst
fram eftir sumri, og á haustin
verður gripið til ýmiss konar
grænfóðurs.
Þegar viðunandi kunnátta
hefur náðst í meðferð beitar
lands og beitarpenings, ræður
áburðarverðið einna mestu um
hagkvæmni dilkakjötsfram-
leiðslu af ræktuðu landi. Tækni
og hagræðing við fóðrun og
alla meðferð á fé í húsum og
réttum má stórauka frá því sem
nú er, og má þannig spara bæði
mikinn tíma og erfiði. Um það
mætti vel ræða seinna.
Jónas Jónsson.