Vísir - 24.11.1975, Qupperneq 2

vjsusm:
Þórunn S. Kristjánsdóttir, 52ja
ára nemi: Aldrei i lifinu. Ég hef
ekki kunnað að nota það og það er
svo leiðinlegt að verða fyrir tor-
tryggni i búðum.
Gesa Burmeister, nemi: Já,
alltaf. Mér finnst það þægilegt og
ég verð aldrei vör við neina tor-
tryggni enda syni ég alltaf nafn-
skirteini um leið og ég afhendi
ávisunina.
Sigurður Einarsson, tannsmiður:
Já, alveg miskunnarlaust, Ég er
svo heiðarlegur aðég verð aldrei
fyrir neinum leiðindum.
Grétar Gústafsson, bilaviðgerð-
arm.: Nei, það geri ég aldrei, ég
hef aldrei vanið mig á það. bað er
lika skilyrði að eiga peninga til að
geta notað það.
Karl Benediktsson, kennari: Jú,
það geri ég. Það er að sumu leyti
þægilegt að nota þau að öðru leyti
óþægilegt. Ég nota það þægind-
anna vegna.
Notarðu ávisanahefti?
Nikulás Magnússon, verkamað-
ur: Nei, ég nota það ekki. Maður
er svo lftiðmeð peninga i höndun-
um.
Mánudagur 24. nóvember 1975. VISIR
LESENDUR HAFA ORÐIÐ
Veðdeild-
in svarar
Hver er verðtrygg-
Ing sparímerkianno?
Eftirfarandi svör hafa borist frá
Veðdeild Landsbankans varð-
andi lesendabréf s.l. fimmtu-
dag:
1. Samkvæmt 11. gr. laga nr.
30frá 12. mai 1970, eru vextir af
skyldusparnaði 4% frá þeim
tima sem sparimerki eru
innlögð á pósthúsinu. Þessum
vöxtum hefur ekki verið breytt
siðan.
2. Visitala 42,40%, sem reikn-
uð var út 1. febrúar 1975 er sú
hækkun sem varð á kaupvisitölu
frá 1. febrúar 1974, til 1. febrúar
1975, og reiknast hún af þeirri
innstæðu er sparifjáreigandi
átti inni á reikningi sinum 1.
febrúar 1974, eða af lægstu inn-
stæðu á reikningnum, hafi inn-
stæðueigandi tekið einhverja
upphæð út af reikningnum á
timabilinu til 1. febrúar 1975.
3. Þeir sem taka alla innstæðu
sina út, eftir að siðast var reikn-
uð visitala af henni (1. febr. ár
hvert,) fá ekki visitölu reiknaða
fyrir það timabil.
4. Venja er að reikna visitölu-
bætur af innstæðu á sama hátt
og áður greinir, enda þótt inn-
stæðueigandi hafi náð þeim
aldri, sem veitir honum rétt til
endurgreiðslu, og fær hann visi-
töluupphæðina greidda um leið
og hann eyðileggur spari-
merkjareikning sinn.
5. Alla tið frá þvi að skyldu-
sparnaðurinn hófst, hafa visi-
tölubætur verið reiknaðar ein-
göngu af höfuðstól og vöxtum af
honum, en ekki visitölubætur né
vextir af visitölubótum.
6. Oss er kunnugt um, að á
vegum félagsmálaráðuneytis-
ins og Seðlabankans fer fram
athugun á þvi, sem um er spurt i
slðustu spurningu fyrirspyrj-
anda, en hver niðurstaðan af
þeirri könnun verður, getum vér
ekki sagt.
Sparimerkjaeigandi spyr:
„Töluvert hefur veriö rætt og
ritaö um sparimerki aö undan-
förnu, sérstaklega I sambandi
viö vlsitölutryggingu þeirra.
Þar kom fram aö hingaö til
heföi ekki veriö reiknuö út
visitala á sparimerki nema einu
sinni á ári, þ.e. fyrsta febrúar.
Nú skilst mér aö eigi aö fara aö
reikna hana út oftar.
Eg skil ekki alveg núgildandi
fyrirkomulag meö sparimerki
og langar til aö fá leyst úr
nokkrum spurningum:
Hvaö eru háir vextir af spari-
merkjum?
Þegar visitalan var reiknuö út
1. febr. 1975 af hvaöa upphæö
var hún þá reiknuö?
Þeir sem taka út sparimerkin
sin t.d. núna I desember, fá þeir
útreiknaöa útreiknaöa visitölu á
sina upphæö um leiö eöa glata
þeir henni alveg? Eru spari-
merki visitölutryggö áfram, ef
þau eru ekki tekin út, þegar viö-
komandi hefur 'aldur eöa
ástcöur til?
Reglur þær sem að framan
er lýst og farið hefir verið eftir
við útreikning visitölunnar voru
settar 1958, þegar skyldu-
sparnaðurinn hófst, og þær regl-
ur staðfestar af ráðuneytinu.
Meira
um sparimerkin:
Landsfrœg
þjóðarstofnun!
Vilhjálmur Bjarnason skrifar:
„1 lesendadálki Visis þann 20.
nóv. s.l. spurði sparimerkjaeig-
andi hvernig visitölubætur væru
reiknaðar af skyldusparnaði.
Spyrjandinn var töluvert hissa
og er það að vonum.
Mig langar til að gera eftir-
farandi athugasemdir.
Aðferðir þær sem veðdeild
L.t. notar eru rangar að þrennu
leyti.
1. Visitölubætur eru reiknaðar
einu sinni á ári, þann 1. febr. ár
hvert. Um þetta eru ekki nein
ákvæði I lögum nr. 30 frá 12.4.
1970eða reglugerð nr. 2 frá 12.1.
1971, sem fjalla um Bygginga-
sjóð rikisins, skyldusparnað og
visitölubætur.
2. Visitölubætur eru reiknaðar
af lægstu upphæð sem inni
stendur á skyldusparnaðar-
reikningi á næstliðnu ári.
Afleiðingin er sú, að á upphæð
leggjast engar visitölubætur
fyrsta árið sem upphæð er á
sky ldusparnaða rre ik ningi .U m
þetta segir i fyrrnefndum lögum
og reglugerðum, að reikna skuli
vexti og visitölubætur frá inn-
borgunardegi.
3. Visitölubætur eru reiknaðar
af höfuðstól + vöxtum sbr. 2.
hér að framan, og lagt inn á
vaxta- og visitölulausan reikn-
ing. Slikt brýtur i bága við al-
mennar reglur um visitöluút-
reikninga. Þessi skekkja vegur
þyngst i þvi að visitölubætur
verða rangt reiknaðar út, og
vægið eykst eftir þvi sem liður á
lánstimann.
Fyrrnefndar 3 ástæður valda
þvi að upphæð sem lögð er inn á
„visitölutryggðan” reikning
1968 og leyst er út i dag, er
aðeins ca 45% af þvi sem greiða
Hvers vegna eru vlsi-
tölubætur ekki lagöar inn á
höfuöstól, heldur settar til
hliöar á sérreikning frystar þar
og veröfelldar?
Ef fariö veröur aö reikna út
visitölu á sparimerki oftar á ári,
hve oft veröur þaö þá?
Ef af þessu veröur fá þá þeir
sem tekiö hafa út sln spari-
merki, t.d. I september s.l. leiö-
réttingu?
Ég vonast til aö fá skýr og
skjót svör, þvl mér finnst þaö
skipta verulegu máli hvernig
fariö er meö þá fjármuni sem
viö erum skylduö til aö leggja I
sparimerki.
Þaö er veriö aö guma af þvl aö
þau séu verötryggö, en ég hef
grun um aö verötryggingin sé
ekki eins trygg og látiö er I veöri
vgka.”
Vlsirsneri sér viö veödeildar
Landsbankans meö þessar
spurningar og eru svör þeirra
væntanleg á næstunni.
ætti ef rétt væri reiknað, og upp-
hæð sem lögð er inn á reikning
1974er aðeins ca 65% af þvi sem
hún ætti að vera.
Veðdeild L.l. er sem kunnugt
er landsfræg þjófnaðarstofnun.
Arið 1974 þurfti að leiðrétta út-
reikninga hennar, leiðrétting
upp á litlar 430 milljón krónur,
og enn er stolið af skyldu-
sparnaðareigendum. Nýtur
veðdpildin dyggilega stuðnings
Féiagsmálaráðuneytisins. 10
mánuðir eru frá þvi ég kærði
útreikninga veðdeildar L.í. til
Félagsmálaráðuneytisins, en
svar eða úrskurður hefur ekki
fengist.
Ýfirlýsing dr. Gunnars
Thoroddsens um að reikna skuli
visitölubætur 4 sinnum á ári, er
enn sem komið er marklaust
hjal. Ekki hefur hann treyst sér
til að útskýra, hvernig túlka
beri fyrrnefnda yfirlýsingú,
þegar ég hef spurt hann. Að
reikna visitölubætur 4 sinnum á
ári með sömu aðferðum og
hingað til, er aðeins meiri
þjófnaður en nokkru sinni fyrr.
Á næstunni mun ég leita álits
dómstóla á rétti sparimerkja-
eigenda I þessum efnum, þar eð
þeir njóta ekki sömu kjara og
þeir sem skyldaðir eru til að
spara vegna hárra tekna á
þessu ári, eða kjara þeirra sem
eru á spariskirteinum rikis-
sjóðs, eða kjara visitöluskulda-
bréfa, sem tryggingafélög
kaupa af Byggingarsjóði rikis-
ins.
P.S. Þeim sem vildu kynna
sér þetta mál frekar, visa ég á
grein eftir undirritaðan i Morg-
unblaðinu 18. april 1975.”
UGGUR
EITTHVAÐ Á HiARTA?
Utanóskriftin er:
VÍSIR
c/o y/Lesendabréf"
Síðumúla 14 Reykjavík
Öryrki
fékk
ekki
lón
Þórarinn Björnsson, Laugar-
nestanga 9B kom að máli við
Vísi:
,,Ég er 75% öryrki og fæ
greiddar i örorkubætur um 40
þúsund krónur á mánuði. Þar
sem þessi upphæð dugði mér
ekki, fór ég i Búnaðarbankann
til þess að reyna að fá lán. Lánið
ætlaði ég aðeins að taka til
nokkurra mánaða.
Ég og börnin min höfum átt
skipti við Búnaðarbankann i
tugi ára, en samt gat ég ekki
Fengið þau 50 þúsund að láni
sem ég bað um.
Sömu sögu er að segja þegar
ig fór i Verslunarbankann.
Sjálfur á ég skuldlaust hús og
sá er ætlaði að ábyrgjast lánið
veggja hæða hús.”