Lesbók Morgunblaðsins - 30.11.1941, Qupperneq 2
LBSBOk MOROUNBULÐ8IN8
Hann stendur mjer ljósast
fyrir hugskotssjónum
Eftir Eggert Claessen, hœstarjettarmálaflutningsmann
í garðinum hjá Jónasien landlskni. Hannes Hafstein stendur til vinstri á
myndinni. Gamli maSurinn sem situr viS bortSiS er Jónassen. Vi8 hliS
hans situr frú RagnheiSur Hafstein.
Þegar jeg minnist liðinna tíma
og set mjer fyrir hugskots
>jónir þá meun, sem jeg hefi orðið
samferða á lífsleiðinni, verður
mynd þeirra í huga mjer mjög
mismunandi greinileg. En ein
mvndin verður ávalt einna greini
legust. Er það inyndin af Hann
esi Hafstein. Persónuleiki hans
var svo skýr og sjerstaklegur, að
allir. sem nutu samvista við hann.
hljóta er þeir minnast hans að sjá
hann, fyrir sjer eius og þeir hefðu
hann fyrir augunuin. Andlitssvip
ur hans var óvenjulega mikilfeng-
legur og svipbrigði mikil. Ilann
var ekki mjög hávaxinn, rúmlega
meðalmaður á hæð. en herðibreið
ur og allur þrekinn, enda nokkuð
feitlaginu frá því hann varð full
orðinn. Hann gekk vel upprjett
ur. án þess að vera reigingslegur,
hafði vanalega göngustaf í hægri
hendi og sveiflaði honum nokkuð.
Frá því að jeg kom heim frá
Höfn sumarið 1903. að loknu lög
fræðisprófi, hafði jeg náin kynni
af Hannesi Hafstein. Hann var
sem kunnugt er glaðvær maður
og gamansamur, en átti til að vera
talsvert stríðinn, þó sjaldan þann-
ig að sá, sem fvrir því yrði, tæki
það illa upp eða særðist af. Það
kom ekki oft fyrir að hann talaði
illa um andstæðinga sína í stjórn
málum. en hann var mjög glöggur
á það í fari þeirra og- framferði.
sem henda mátti gaman að og
gerði það óspart maðal vina sinna
og fylgismanna. Hannes Hafstem
var mjög ákafur í lund, þannig
að hann hjelt fast á áhugamálum
sínum. Hann þekti ekki það að
slá úr og í við umræður um mál-
in, og var svo ekki aðeins á opin-
berum vettvangi, heldur einnig í
vinahóp. En aldrei sá jeg hann
reiðast, þó hann yrði ákafur i
viðræðum.. Hann var í raun og
veru mjúklundaður maður, sem
fann mjög til með þeim, er and
stætt áttu í lífinu. Hann var líka
góðgerðasamur maður, og þrátt
fyrir allan þann höfðingsbrag, sem
vfir honuni var ávalt, voru menn
úr lægstu stigum mannfjelagsins
ekki hræddir við að leita til hans,
enda tók hann þeim með ljúf
mensku.
Þegar Hannes Hafstein tók við
ráðherraembættinu 1. febrúar
1904 og stjórnarráðið var sett hjer
á stofn, varð jeg einn af starfs-
mönnum þess sem aðstoðarmaður
á 2. skrifstofu undir stjórn Jóns
Hermannssonar, sem þar var
skrifstofustjóri. Skrifstofurnar
voru þrjár og sinn skrifstofu-
stjórinn stjórnaði hverri, en yfir
þeim öllnm var svo landritari, sem
var nánasti samverkamaður ráð-
herra. Þrátt fyrir þessa verka-
skiftingu tók Hannes Hafstei.n
mjög virkan þátt í afgreiðslu allra
mála, sem nokkra verulega þýð-
ingu höfðn. Mjer er t. d. sjerstak-
lega minnisstætt, að hann tók
persónulega afstöðu til iirskurðar
í sveitfestismáli, en ljet sjer ekki
nægja að málið var búið að ganga
gegnum hendur þriggja lögfræð-
inga stjórnarráðsins, sem sje að-
stoðarmanns, skrifstofustjóra og
landritara. Þetta er aðeins eitt
dæmi þess, hve samviskusamur og
áhugamikill hann var í daglegum
störfum stjórnarráðsins, vann hanu
hann venjulega allan daginn og
oft fraiu á nótt. Hann hafði vana-
lega hraðann á þegar hann kom
inn í skrifstofuna til okkar,
enda var hann snar í öllum hreyf-
ingum.
En eitt sinn sá jeg hami þó snar
astan í hreyfingum. Það var í júní
1906, þegar verið var að koma
upp landssímalínunni frá Seyðis-
firði til Reykjavíkur. Hafði Hann-
esi einhvernvegiim borist fregn
um það, að allir símastaurar, sem