Lesbók Morgunblaðsins - 30.04.1944, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
197
kæmi fyrii’. Eg sat í sæti mínu á
skrifstofunui í Kaupmannahöfii
og Jakob Gunnlaugssou á móti mjer
hinumegin við borðið. Allt í einu
verð eg hálf máttlaus og undarleg-
xir og Jakob sjer að eg náfölna.
Mjer finst Jóna kona. mín, sem þá
var heima í Nesi á íslandi, snerta
öxl mína og segja skýrt og greini-
lega: ,,Jæja, þá er eg komin“. Eg
náði mjer fljótlega aítur, en nokkr-
xun vikum seinna barst mjer
fi’egn um það, að hún hefði dáið
þennan morgun“. Árið 1883 var
Gunnar í-itari amtmanns á Akureyri.
Árið 1884 er hann að undirbúa
og stofna verslun á Iljalteyri, gerir
hann samning við Friðrik Jónsson
á Ytri-Bakka, sem átti Iljalteyri
og hafði leyfi til að versla þar.
Mynda þeir íxú fjelagsskap, eiga
sinn helminginn hvor í versluninni
og Gunnar er framkvæmdastjórinn.
t
5. febr. er hann í Mandal í Noregi
og leigir þar skipið ,,Draupni“ og
í apríl þetta ár er hann kominn til
Dunkirk með skipið; þar kaupir
hann vörur í það fyrir 28 þúsund
franka; fór skipið svo beint til
Iljaltcyrar með þessar vörur, þar
á mcðal var hveiti, sem mun hafa
verið mjög sjaldsjeð vax’a þar um.
slóðir þann tírna. Sagði mjer gam-
all maður, að þá hafi einnig fengist
hjá Gunuari vín, sem þótti gott og
drukku karlarnir það drjúgt, en
vissu svo ekki fyr en þeir voru
orðnir útúr fullir. Mun það hafa
verið Ivognak.
Gunnar kvongaðist um þessar
mundir í alxnað siixn, var það dótt-
ir Fiáðriks Jónssonar fjelaga lians,
cr Jóhanna hiet. Eitthvað liefir
hann oi’ðið að leita samþykkis
kaþólskra kirkjuyfirvalda og í
brjefi til hans frá Jóni Sveinsyni
1885 stcndur meðal annars, að alt
sjc í lagi með hjónabandið, og 188fij
gefur Stefán sýslumaður Thoraren-
sen þau sarnan í lögformlegt borg-
aralegt hjónaband, samkvæmt vígslu
brjefi sem er í skjölum Gunnars.
Verslxuxin dafnaði vel í hönduin
Gunnars og árið 1890 kaupir hann
verslunai’leyfi og gengur verslxuiin
undir hans nafni cítir það. Hann
tók brátt að hefja útgerð, einkum
þó síldveiði, eiixnig hafði hann'
nxikil viðskifti við Norðmenn, sem
lögðu þar upp síld, keypti og saltaði
þessa vöru og hafði rnikil umsvif.
Það var á þessum árum, sem eg
kyntist Gunnari fyrst. Við Einar son
xxr haixs, sem áður er íxefndxxr, vor-
um jafnaldrai’, skólabræðixr, frænd-
ur og vinir; haixn var í sunxarleyfi
í Nesi hjá afa sínum og fóstra, en
eg var hcima á Þverá 9—10 vikur
sunxar hvert. Fríið var aðeins þrír
mánuðir en þrjár vikur gengu til
ierða fram og aftur.
Við Einar hittumst oft luxx helgar,
því ekki var nema l*/>—2gja tíma
ferð nxilli bæjanna. Eitt sinn sein
oftar fór eg niðixr að Nesi á laug-
ardagskvöld og stakk Einar upp
á því að eg gisti þar og færunx
við svo yfir að Hjalteyi’i daginn
eftir og varð það úr. Nes stendur
við sjóinxx að austan og lljalteyri
blasir við hinunxegin fjarðarins. Við
hrundum franx litlum báti, það var
snenxma sixnnixdags, sólskin og blíð-
viðri og við rjeruixx í hægðunx okk-
ar yfir fjörðinn. Þegar við lenturn
fyrir xxeðan verslxinarhúsin kom,
Gunnar brosaixdi á móti okkur og
tók okkur tveinx höxxdum, liafði
hann unx sig hjörð snxábanxa er
hann átti með síðari konu sinni
og síðar verður getið. Þau voru
nxörg hæixd að og hrifin iif stóxa
bróður síixxxm. Við settxuu svo bát-
inn, nutxuxi íxxikillar gestrisni, röbb-
uðum við Guixnar seixx ljek á alls
oddi og hafði spaugsyrði á hrað-
bergi; var haixn fjölfróður og' ræð-
inn og máttunx við skólapiltarnir,
komnir í eistu bekki, vara okkur
að verða okkur ekki til minkunnar
á mentasviðinu. Á íxxilli gengxxm við
svo xxm nágrenni kauptúnsins íil
að njóta hins fagra útsýnis og ljek-
xxm svo við börnin í veðui'blíðunxxi.
Þegar halla tók degi sigld-
um við yfir fjörðinn í kvöldgolunni
ánægðir yfir góðri ferð og glöðunx,
degi hjá Guixnari kaupmanni á
Hjalteyri. Frú Elísabet, ekkja
Einars föðurbróður míns fhann var
þá dáiixn fyrir einxx eða tveim ár-
um) gaf okkur mjólk og kökur;
Eiixar fylgdi mjer eitthvað áleiðis
og svo skilaði Dreyri gamli mjer
heim fyrir háttaííma.
í ferð þessari sá cg cinkcnnilegau
xitbúnað, áhald, scm þeir feðgar
Einar alþingism. og G'xuinar sonur
Frá útför Gxmnai's Einarssonar.