Lesbók Morgunblaðsins - 18.03.1945, Blaðsíða 6

Lesbók Morgunblaðsins - 18.03.1945, Blaðsíða 6
LESBÓK MOTvGUNBLAÐSTNS 150 groit'i átti, eg hafði komiÖ ]iangað í geymslu, at’ öryggisástæðum, er hann fregnaði hin slæmu tíðindi, hafði hann og átt mikið fje í Frakk- landi, sölsuðu villimenn byltingar- innar þetta fje undir sig, en háls- hjuggu eigandann er til hans náð- ist. Var kastalinn þá einnig illa leikinn og brann að nokkru leyti, en miklum verðmætum var spilt eða rænt, byggingin var þó endnrbætt seinna, og er (eða var) hin tíguleg- asta. i Um sjálfan l>æinn er fátt að segja ]>ar er iðnaðnr nokkur, sútun skinna og margskonar leðurgerð og ullar- iðnaður, einnig er þar eina vind- millan í Luxenburg, , þó ekki sjet hún starfrækt lengur, er hún látin standa, þeim til augnagamans fvrir þá sem ekki hafa ferðast um IIol- land eða Danmörku. Skamt frá kastalanum, stendur kross, er sljettur hringur eða stjett, hlnðin iir grjóti í kring um hnnn. ITeitir krossinn: „Croix de Justice" — eöa rjettlætis-krossinn. Voru fyr á tímum dómþing haldin þar, og höfðu dómararnir, plögg sín á stein hringnum, en sökudólgurinn, varð aÖ liggja, á hnjánum á meðan mál hans var dæmt. Gekk. þetta fvrir sig undir beru lofti, líklega hefir þessi athöfn, til allra heillla fyrir ]>átttakendur, ekki verið mjög al- geng, og sjálfsagt rejmt að vel.ja góðviðrisdag. Allir myndugir karl- menn þorpsins. áttu aö vera við- staddir dómathöfnina, bæði til aö fvlgjast með aö alt færi fram að lögum, svo og til viðvörunar gegn yfirtroðslum. Ekki hefi jeg heyrt um slíka dómaðferð annarstaðar, þó ekki sje hún að öllu ósvipuð lög- rjettu hinni fornu, feðra vorra á Þmgvöllum. Flytjum við okkur svo að kotbæ eini um, en Diekirch hetir Sánnast þar sem oftar, það sem Matthías okkar segir: „Ilver einn bær á sína sögu“. , — Því saga þessa bæjar er löng og kunn alt frá árnnum í kring um Krists-burð, er herskarar Drús- usar, voru að leggja þessi lönd und- ir sig, settusl þá margir hermann- anna að á þessum slóðum, og reystu sjer þar „byggðir og bú“. Fyrir nokkrum árum (1925) var verið að grafa húsgrunn í Diekirch, er skamt hafði verið grafið, kom í ljós steintígla. (Mosaik) flötur. H metrar á hlið, hinn vnndaðasti að allri gerð, í miðjum fletinum er mynd af standandi ljóni. Telja forn fræöingar þetta vera afargamalt Rómverja mannvirki. hof eða must- eri. AuÖvitað var hætt við að byggja þarna, en ríkið keypti grunninn og ljet setja glerhvelfingu yfir. Núverandi nafn bæjarins er þann ig til komið, að fyrsta kirkjan sem bvgð er í Luxenburgar-landi, var rej"st þarna, kallaðist staðurinn þá die Kirehe. eða kirk.jan, en er stund ir liöu breyttist það í Diekirch. — Fyrir löngu síðan geysaði þar skæð Kólera, og dó meirihluti bæj- arbúa á einum sólarhring, var alt þetta fólk grafið í einni „fjölda- gröf“. Síðan hefir sá* siður verið tíðkaður að um morguninn á annan í Páskum, fara flestir bæjarbúar í skrautlegri skniðgöngu, með klerka í broddi fylkingar, veifandi reykelsiskerum og kvrjandi Lat- neskar lítaníur, til kirkjugarðsins, eru þar sungnir sálmar, en að því búnu heldurhver heim til sín.Á Laur entiusar messu 10. ágúst, er mikið um að vera, enda er hann verndar- dýrlingur bæjarins og nærligg.jandi hjeraða. í Diekirch, er nokkur iðnaður, en einknm er þó atvinna manna í samabandi við dvol sumargesta, sem á vénjulegum tímum, fjölmenna þangað, því að bæði er loftslag gott og náttúrufegurð mikil. Fjallið »IIerrenberg, sem er á 5. hundrað metra á hæð, skýlir vel fyrir norð- an næðingum. Er þarna ógi’eið leið’ með þung hergögn, enda hefir hún orðið bandamönnum torsótt. Flestir munu kannast við Metter- nich hinn Austuríska, þó ekki sje af öðru en Heljrslóðarorustu Grön- dals. Var hann á öldinni sem leið, talinn • einna slyngastur í refskák stjórnmálanna, og stóðst um langt skeið, honum varla nokkur snúning, nema ft-anske bragðarefurinn Tall- eyrand. Metternich-ættin er talin vera ur Rínarbygðum, en Diekirch búar hafa aðra sögu að segja, er hún á þá leið, að á 15. öld átti * % Friðrik 3. hertogi af Steiermark og keisari hins heilaga Rómverska ríkis, í orustu, greip þá svo mikill skelkur, eina af herdeildum ieisar- ans að húnflagði á flótta, utan einn maður, Metter að' nafni, frá Die- kirch, barðist hann, þar til hann var ofurliði borinn og fjell. Að fengnum sigri, ljet keisarinn kalla fyrir sig son Metters, og í áheyrn hersins lýsti hann því, er allir flýðu, en „Metter nicht“, veitti keis- arinn, syninum aðalstign meö ]>essu nafni. Vianden, heitir lítill bær skamt frá Diekirch, stendur hann í mjög þröngum dal með allbröttum hlíð- um. Er þar afar forn bvgð, af Keltneskum uppruna, en komst þó seinna undir yfirráð hinna Róm- versku herskara. Þar er gömul og mikilfengleg kastalabygging, sem er þó svo úr sjer gengin, að langt er síðan að þar var mannabústaður. Ekki veit jeg hvort hjátrú er magnaðri þarna, en rjett eins og • gengur og gerist með öðrum þjóð- um, en víst er um það, að bæjarbú- ar og margir aðrir, eru alveg sann- færðir um það, að svo reimt sje í kastalanum, að hollast sje að halda sjer hæfilega fjarri honum, eftir að kvölda tekur og sest er sól. En þá eiga að hef.jast í kastalanum hin æðisgengnustu veisluhöld, með glasa glaum og öðru tilheyrandi, endirinn á fagnaði þessum, er þó ávalt á þá.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.