Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1951, Blaðsíða 5

0a h • dTfo a o ®
Kustir tmarclaiiirikjii
F'YRIR tuttugu árum kom jeg í
Garðahverfið. Jeg fór þangað með
grænlenska ritstjóranum Kristofer
Lynge, sem kom hingað til þess að
kynnast búnaðarháttum íslendinga
og sjá hvað Eskimóar gæti af þeim
lært. Ekki kærði hann sig um að
kynnast nýtísku búskap hjer, það
væri of stórt stökk fyrir Eskimóa
að taka upp þá háttu. En hann vildi
kynnast búskapnum eins og hann
hafði verið hjer áður. Og eitt af því,
sem hann langaði til að sjá var
gamalt fjárhús, bygt úr torfi og
grjóti. Það byggingarlag þyrfti
Eskimóar að læra til þess að koma
upp hentugum húsum fyrir hinn
vaxandi fjárstofn sinn. Jeg vissi
ekki af neinum slíkum fjárhúsum
hjer í nágrenninu, en símaði til Jó-
hannesar Reykdals í Hafnarfirði og
spurði hann hvort hann gæti bent
mjer á hvar slík hús væri ao Lnna.
Hann sagði að við skyldum koma
suður í Hafnarfjörð. Og svo fór
hann með okkur út í Garðahvcrfi.
Og þar skoðuðum við fjárhús. Þau
þætti ckki merkiieg núna og sjalf-
sagt hafa þau verið rifin fyrir
mörgum árum. En Lynge var
ánægður. Honum þótti meiri feng-
ur í að skoða þessi fjárhús heldur
en stórbyggingarnar og söfnin í
Reykjavík. Hann athugaði þau
vandlega og kvaðst mundu reyna
að kenna löndum sínum að byggja
svona hús. Jeg skal geta þess að
orðið löndum hans til fyrirmyndar,
og mikil framför ef sjer tækist að
kenna þeim að byggja fjárhús eins
og þau, er hjer voru um seinustu
aldamót.
Skamt frá okkur bar Garðakirkju
vrið loft, risulegt hús með háum
turni og vel máluðum. Mig langaði
til }æss »ð skoða hana, en Lynge
halði engan áliuga fyrir þvx og
fórst það svo fyrir.
FERÐ TIL
GARÐAKIRKJU
Nú var það einn góðan veðurdag
í sumar, að jeg hitti kunningja
minn á götu og hann sagði: „Þú
ættir að fara og skoða Garðakirkju,
tvisvar, steig upp í Landleiðabílinn
og ók til Hafnaríjarðar. Og svo
lagði jeg land undir fót, eins og
svo ótal margir kirkjugestir höfðu
áður gert. En nú eru gömlu göt-
urnar horfnar og akvegir komnir
í staðinn.
Það er ekki nema svo sein fjög-
urra rasta vegur frá Hamarskots-
læk út að Görðum, og Hafnarfjarð-
arbær hefur nú teygt sig hálfa leið-
ina. Vegurinn liggur út með strönd-
inni. Hjer hefur hraunílóðið fallið
fram í sjó og má enn, eftir margar
aldir sjá hverjar hamfarir hafa átt
sjer stað, þegar glóandi hraunið og
sjórinn mættust og alt varð hjer í
eima og mökk, en ógurlegar gufu-
sprengingar tættu hraunbreiðuna
sundur, myoduðu giga og turnuðu
halfstorknuðu hrauBiiiu upp í
hrannu og hrauka. Sumir þessír
Lynge var sjálfur Eskimói, en vel
mentaður maður og' iíann vissi vel, íeg er \*xss um að þjer þykir hún
aó hið frumlegasta og einfaldasta í merkileg.“
búskaparhattum íslenduiga gat Jeg Ijet ekkr segja mjer þetta