Lesbók Morgunblaðsins - 25.01.1953, Blaðsíða 9
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
37
E. Schydlowski:
JEAN ANOUILH
og „Stefnumótið í Senlis"
ÞAÐ er hreint ekki hlaupið að því,
að gera grein fyrir Jean Anouilh,
vegna þess, að hann er sjálfur
manna ómannblendnastur og svar-
ar því jafnan til, að um sig sé í
rauninni ekkert að segja. Hann
bætir því við, að sér liði þeim mun
betur, sem nnnna sé um sig skrif-
að.
Hann lætur í þessu efni ekki sitja
við orðin tóm, heldur forðast hann
blaðamenn eins og heitan eldinn,
og sjaldnast er hægt #ð ná tali af
honum eftir frumsýningar, því að
þá er hann venjulega horfinn út í
buskann. Lengi vel var ekki hægt
að birta myndir af honum, af
því að jaínvel biaðaljósmyndarar
treystu sér ekki að komast í ná-
vígi við hann.
Þessi hlédrægni hans gagnvart
almenningi hefur samt ekkert
dregið úr afskiptum hans af undir-
búningi leikrita, enda fara margar
sögur af viðskiptum hans og leik-
ara þeirra, er verk lians hafa flutt.
Hefur ósjaldan sletzt upp á vin-
skapinn, sakir þess, hversu óbil-
gjarnar kröfur leikskáldið hefur
gert til leikaranna. Það er til dæmis
haft á orði. að frumsýhingu a einu
síðasta leikriti lians, ,,Colombe“,
var hvað eftir annað frestað, sök-
um þess að frægar leikkonur gátu
ekki gert höfundinum til hæfis, og
það var að lokum óþekkt leikkona,
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ tekur nú til
sýningar leikritið „Stefnumótið
í Senlis“ eftjr Jean Anouilh, og
er það þriðja leikritið eftir
íranskt samtímaskáld, sem leik-
húsið sýnir. Hin fyrri voru
„Flekkaðar hendur“ eftir Jean-
Paul Sartre og „Tópaz“ eftir
Marcel Pagnol. Franski sendi-
kennarinn, hr. E. Schydlowski,
ritar eftirfarandi grein um Anou-
ilh fyrir Lesbók, en Bjarni Guö-
mundsson hefur endursagt hana
á íslenzku.
Danielle Delorme, sem gerði leik-
ritið frægt — og sjálfa sig um leið.
Anouilh átti erfitt uppdráttar í
æsku, og skýrir það máské að ein-
liverju leyti hina einkennilegu.
framkomu hans. Hann i'æddist í
Rordeaux 23. júní 1910 af fátæku
fólki og fluttist ungur til Parísar.
Þar stundaði hann nám í unglinga-
skóla og síðar í menntaskóla og há-
skóla, en gat ekki lokið laganámi
sökum fátæktar. Réðist hann þá
starfsmaður auglýsingafyrirtækis
og kynntist þar Jean Aurenche,
sem fékkst við að semja kvik-
myndahandrit. Unnu þeir saman að
leikriti, sem ekki var prentað fyrr
en löngu seinna, 1845, og heitir
„Humulus hinn mállausi“.
Árið 1932 var fyrsta leikrit hans,
„IIermine“, sýnt opinberlega, og
þótti þá þegar einsætt, að hér var
afbragðsskáid a ferðinni. Heíur
hann síðan ekki annað starfað en
að semja leikrit og undirbúa sýn-
ingar þeirra. Hafa leikrit hans ver-
ið prentuð æði oft, ýmist sérprent-
uð eða í safnritum, og fyrir nokkr-
um árum tók hann að nefna þau
samheitum: „Piéces roses“, „Piéces
noires“, „Piéces brillantes“. „Piéces
roses“ eða rósrauðu leikritin kaliar
hann gamanleikina, „Piéces noires“
eða dökku leikritin sorgarleikina.
Til „Piéces brillantes“ (glæsileik-
ritanna) teljast ýmsir fyndnustu